Ερωτηματικά προκαλεί η αποκάλυψη του ανταποκριτή του Μega Μ. Ιγνατίου ότι τον τελευταίο καιρό κάποιες “οντότητες” από την Ελλάδα (γνωστό ως entities) αγοράζουν μανιωδώς ελληνικό χρέος το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Συγκεκριμένα είπε πως από ανθρώπους του ΔΝΤ πληροφορήθηκε ότι ξαφνικά τον τελευταίο καιρό διάφορες οντότητες (έτσι το είπε) από την Ελλάδα αγοράζουν συνεχώς ελληνικό χρέος, δηλαδή αγοράζουν παλιά ομόλογα. Διευκρίνισε δε ότι αυτές οι οντότητες δεν είναι τράπεζες. Από όσα μπόρεσε να πληροφορηθεί αυτές οι οντότητες είναι ασφαλιστικά ταμεία και ιδιώτες.

Την πληροφορία ήρθε να επιβεβαιώσει και ο Carlo Cotarelli διευθυντής των Διεθνὠν φορολογικών υποθέσεων και συνεργάτης του ΔΝΤ ο οποίος δήλωσε σήμερα μεταξύ άλλων:
»παρά την αγορά ενός σημαντικού μέρους του ελληνικού χρέους από τη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι αριθμοί έδειξαν ότι οι αλλοδαποί έχουν πωλήσει το ελληνικό χρέος, μέρος του οποίου έχει αγοραστεί από τις μη οικονομικές ελληνικές οντότητες.»
Τι σημαίνει αυτό και τι κρύβεται πίσω από αυτή την πληροφορία;
Κατ’ αρχάς αν δεν είναι τράπεζες, τι μένει;
Ποιές είναι οι “ελληνικές οντότητες”;
Τα υπερχρεωμένα ασφαλιστικά ταμεία και ιδιωτικά κεφάλαια, εφοπλιστές, επιχειρηματικά funds και Έλληνες κροίσοι που δεν τους άγγιξε η κρίση και έχουν λεφτά για σκόρπισμα;
Για τα ασφαλιστικά ταμεία δεν το συζητάμε, άρα ελληνικό χρέος (εφόσον ισχύει η πληροφορία) αγοράζουν ιδιώτες, παντός είδους.
Το δεύτερο ερώτημα είναι γιατί να το κάνουν την ώρα που έχει φουντώσει η συζήτηση για αναδιάρθρωση χρέους και «κούρεμα» ομολόγων. Αγοράζουν για να αναγκαστούν στη συνέχεια να τα δώσουν με 30% και πάνω χαμηλότερα; Σίγουρα δεν είναι τρελοί, άρα κάτι άλλο τρέχει.
Οι πληροφορίες που έχουμε είναι δύο:
1. Η πρώτη ότι αγοράζουν, όχι στο 100% της τιμής, αλλά αρκετά χαμηλότερα, προβλέποντας το κούρεμα. Άρα δεν θα βγουν ζημιωμένοι ακόμη κι αν αποφασιστεί αναδιάρθρωση.
2. Η δεύτερη σχετίζεται με την πρώτη. Αγοράζουν όχι γιατί έχουν τρελαθεί ή γιατί θέλουν να γίνουν σωτήρες της Ελλάδας, αλλά διότι υπάρχουν deals που τρέχουν σε συνδυασμό με το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας. Αν για παράδειγμα, ένας εφοπλιστής έχει βάλει στο μάτι ένα ακίνητο – φιλέτο, γιατί να μη διαπραγματευτεί από καλύτερη βάση έχοντας στο χαρτοφυλάκιό του και ελληνικά ομόλογα; Ή ακόμη αν ένας επιχειρηματίας ενδιαφέρεται για τον τζόγο, για τον ΟΠΑΠ ας πούμε, μήπως έχει κάνει συμφωνία με την κυβέρνηση για… εκατέρωθεν συμβιβασμούς;
Στην πιάτσα αυτό το λέμε «αλλαξο…λιές», αλλά αυτό είναι πολύ σοβαρό για να γίνει τόσο αστείο. Αν η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με μεγαλονταβατζήδες και καρχαρίες του ελληνικού επιχειρείν κάτι τόσο σοβαρό, είναι πράγματι… ασόβαρο να το μαθαίνουμε από έναν ανταποκριτή στις ΗΠΑ.
Υπόγειες συμφωνίες
Πολύ μεγάλο παιχνίδι παίζεται τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με πληροφορίες, γύρω από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και το «κούρεμα» των ομολόγων. Από τη μια οι φήμες αλλά και οι βεβαιότητες ξένων οίκων και αναλυτών για ελεγχόμενη χρεοκοπία κι από την άλλη οι διαψεύσεις της κυβέρνησης. Μέσα από αυτό το παιχνίδι όμως, φαίνεται ότι ήδη κάποιοι κερδίζουν πολλά εκατομμύρια ευρώ ενώ κάποιοι άλλοι θα βρεθούν προ εκπλήξεων όταν η κυβέρνηση αποφασίσει να ανακοινώσει το μοιραίο.
Πληροφορίες μας κάνουν λόγο για συμφωνία κάτω από το τραπέζι της ελληνικής κυβέρνησης με τη γερμανική κυβέρνηση (πιθανότατα και με τους Γάλλους) για αγορά ελληνικών ομολόγων που κατέχουν γερμανικές τράπεζες και οίκοι, στην ονομαστική τους τιμή, ήτοι στο 100% της αξίας τους.
Η Ελλάδα δανείζεται από την ΕΚΤ «μαζεύει» χρέος κι από την άλλη οι Γερμανοί δεν χάνουν τα χρήματα που θα έχαναν αν γινόταν αύριο το πρωί συμφωνημένη ή υποχρεωτική αναδιάρθρωση με κούρεμα 20%-30%.
«Ξεφορτώνονται» με λίγα λόγια οι ευρωπαίοι δανειστές μας, ομόλογα που σε δύο – τρεις μήνες θα έχουν αξία πολύ χαμηλότερη απ’ ότι σήμερα.
Γιατί έγινε αυτή η συμφωνία;
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ασκήθηκαν πιέσεις και εκβιασμοί στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε αγορές ομολόγων στο 100% της αξίας τους με αντάλλαγμα την επιμήκυνση του χρέους και τη μείωση των επιτοκίων που αποφασίστηκε στις 11 Μαρτίου. «Αγοράστε να γλιτώσουμε εμείς το κούρεμα και θα πάρετε την επιμήκυνση», είναι φαίνεται η συμφωνία των Γερμανών που δε θέλουν να χάσουν ούτε σεντς από την ελληνική πτώχευση.
Να πούμε εδώ ότι Γερμανικά και Γαλλικά χέρια κρατούν στα χέρια τους ελληνικά ομόλογα αξίας άνω των 80 δις, επομένως ένα κούρεμα 30% θα τους έφερνε ζημιές 25 δις ευρώ.
Από την άλλη, υπάρχει και το αμερικανικό – εβραϊκό λόμπι που διαθέτει ουκ ολίγα δις ευρώ σε ελληνικά ομόλογα και στηρίζεται στους διεθνείς οίκους όπως η S&P αλλά και στο ΔΝΤ.
Εδώ παίζεται ένα πολύ μπερδεμένο παιχνίδι που μόνο οι ραντιέρηδες των αγορών μπορούν να καταλάβουν.
Από τη μια το ΔΝΤ λέει ότι δεν μπορεί να γίνει αναδιάρθρωση και θα είναι καταστροφικό κάτι τέτοιο. Γιατί το λέει; Πιθανότατα για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των πελατών του που ελπίζουν ότι δε θα είναι χαμένοι από ένα κούρεμα τη συγκεκριμένη περίοδο. Άλλο να κάνεις τώρα αναδιάρθρωση κι άλλο το 2013 όταν θα είναι υποχρεωτική και θα έχουν λόγο και οι ιδιώτες στο κούρεμα.
Την ίδια ώρα, η Γερμανική κυβέρνηση αναμένει τον Ιούνιο μια έκθεση ειδικών, που θα καταδείξει εάν το ελληνικό χρέος είναι διαχειρίσιμο. Από τα αποτελέσματα της έκθεσης θα εξαρτηθεί, όπως επισημαίνεται, το τι θα πρέπει να γίνει για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Επενδυτικοί οίκοι και οικονομολόγοι, επισημαίνουν στην πλειονότητά τους ότι κάποιου είδους αναδιάρθρωση είναι επιβεβλημένη. Διαφωνούν ωστόσο ως προς το πότε αυτή θα έλθει, εάν θα περιλαμβάνει «κούρεμα» ή πόσο υψηλό αυτό θα είναι.
Από την άλλη η S&P και άλλοι οίκοι πιέζουν για άμεση αναδιάρθρωση χρέους.
Χθές σε συνέντευξή του στη γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit, ο επικεφαλής του τομέα ανάλυσης του χρέους ευρωπαϊκών χωρών στο S&P Mόριτς Κρέμερ, ανέφερε ότι η προοπτική μιας γενικής αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους συγκεντρώνει μία στις τρεις πιθανότητες, με τους πιστωτές να πρέπει να δεχθούν «κούρεμα» της αξίας των ομολόγων τους σε ποσοστό 50% έως 70%.
Σύμφωνα με ξεχωριστό δημοσίευμα της εφημερίδας Die Zeit, την ίδια ώρα, ομάδα ειδικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης εκτιμά ότι η Ελλάδα θα πρέπει να απαλλαγεί από το 40% έως 50% του χρέους της, ώστε να καταφέρει να επιστρέψει σε βιώσιμο μονοπάτι.
Όλα αυτά και πληροφορίες που έρχονται σχετικά με αγορά χρέους από κάποιους… άγνωστους, μας βάζουν σε σκέψεις για πολύ ύποπτα παιχνίδια που παίζονται με το ελληνικό πρόβλημα.
Έλληνες τραπεζίτες εκτιμούν πάντως, ότι από τη στιγμή που αυτή η κίνηση δεν έγινε τον Απρίλιο του 2010, πριν η χώρα υπογράψει το μνημόνιο, θα πρέπει να ακολουθήσει άλλο δρόμο.
Πληθαίνουν, όμως, και οι φωνές εντός του ΠΑΣΟΚ που τάσσονται υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, ενώ το ενδεχόμενο αυτό διαψεύδεται κατηγορηματικά από την κυβέρνηση.
Μετά την Βάσω Παπανδρέου, που επανέλαβε χθες την πρότασή της για αναδιάρθρωση του χρέους και τον Παντελή Οικονόμου που πρότεινε προσφυγή στους νέους μηχανισμούς της ΟΝΕ, ο βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ, Πάρις Κουκουλόπουλος, μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, εκτίμησε πως η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη.
Σε συνέντευξή της στο «Βήμα», η κ. Παπανδρέου είχε δηλώσει μεταξύ άλλων ότι «πρέπει να σκεφτούμε ότι από το 2013, όταν θα αρχίσει η λειτουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης, η αναδιάρθρωση θα είναι – περίπου – προαπαιτούμενο. Λέω λοιπόν: Γιατί τότε και όχι από τώρα; Όσο χάνουμε χρόνο οδηγούμαστε σε φαύλο κύκλο νέων δανείων και νέων μνημονίων»..
Νέα ερωτηματικά, όμως, προκαλεί η αλλαγή της στάσης που κρατά η κυβέρνηση για έξοδο της χώρας στις αγορές. Ενώ οι αρχικές εκτιμήσεις πριν λίγους μήνες ήταν για έξοδο μέσα στο 2011, η πορεία της οικονομίας το απαγόρευσε, μεταθέτοντάς της για το 2012. Διεθνείς οικονομολόγοι εκτιμούσαν ότι κάτι τέτοιο είναι μάλλον απίθανο.
Σύμφωνα με τους Financial Times, ο Γ. Παπακωνσταντίνου εκτίμησε ότι το χρονοδιάγραμμα για έξοδο της χώρας στις αγορές θα μπορεί να διευκρινιστεί όταν ολοκληρωθεί η συμφωνία της τρόικα με την Πορτογαλία.
Το παράδειγμα του Ισημερινού
Σύμφωνα με τον Ερίκ Τουσέν, Προέδρου της Επιτροπής για την Κατάργηση των Χρεών του Τρίτου Κόσμου, «η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι αυτή του Ισημερινού, χώρα 13 εκατομμυρίων κατοίκων, από το 2007 ως το 2009, που ανέστειλε την πληρωμή τμήματος του χρέους της, ισχυριζόμενη ότι στη βάση των αποτελεσμάτων της επιτροπής ελέγχου του χρέους, το χρέος ήταν παράνομο και δεν μπορούσε να αποπληρωθεί.
Έτσι η κυβέρνηση προχώρησε στη μονομερή αναστολή πληρωμής του χρέους και είπε στους πιστωτές της ότι είναι έτοιμη να αγοράσει τους τίτλους του χρέους του Ισημερινού που κατείχαν, στο 35% της αξίας τους. Με άλλα λόγια, ο Ισημερινός επέβαλλε μείωση κατά 65% της αξίας των τίτλων κι εξοικονόμησε συνολικά 7 δισ. δολάρια, που για μια χώρα όπως η συγκεκριμένη είναι σημαντικό ποσό.
Η αναστολή πληρωμής του χρέους αφορούσε τίτλους που είχαν αγοραστεί από Αμερικανούς τραπεζίτες. Βέβαια, από τη στιγμή που υπάρχει αναστολή πληρωμής χρέους, για ένα χρονικό διάστημα δεν μπορείτε να δανειστείτε αλλά για αυτόν τον λόγο γίνεται και αναστολή πληρωμής. Όταν μια χώρα αναστέλλει την αποπληρωμή του χρέους της, εξοικονομεί το ποσό που έπρεπε να αποπληρώσει. Έτσι δεν έχει πια ανάγκη για ένα χρονικό διάστημα να δημιουργήσει νέα χρέη.»
Το συμπέρασμα είναι ότι στην περίπτωση που τα ασφαλιστικά ταμεία αγοράζουν τώρα χρέος, στην πορεία θα βγουν με αποθεματικά! Αυτές οι κινήσεις δεν γνωρίζουμε αν έχουν γίνει με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης ή όχι. Το μόνο σίγουρο είναι πάνω στο κουφάρι της ελληνικής οικονομίας, παίζονται παιχνίδια δις ευρώ, με την “ελίτ” της χώρας μας να θησαυρίζει και τους κερδοσκόπους που οδηγούν τις εξελίξεις να δημιουργούν τη νέα πραγματικότητα.