Η ...λιρέτα Εξαρχείων και η αποκρατικοποίηση του νομίσματος

Αναρτήθηκε από Τηλέμαχος Χορμοβίτης

Η Κατερίνα Γώγου και ο Λεωνίδας Χρηστάκης δεν είχαν φανταστεί ποτέ πως θα έβλεπαν τα πρόσωπά τους πάνω σε χαρτονόμισμα! Και όμως ίσως κάτι τέτοιο συμβεί , αφού στη γειτονιά μου τα Εξάρχεια ετοιμάζομαστε να εκδώσουμε τη δικιά μας νομισματική μονάδα!.

Χθες προχωρώντας κοντά στην πλατεία Εξαρχείων μια αφίσα ,κάπως διαφορετική από τις συνηθισμένες , τράβηξε την προσοχή μου . Απεικόνιζε ένα χαρτονόμισμα. Πάνω του έγραφε "εκατο Λιρέτες Εξαρχείων" και είχε τη μορφή της ποιήτριας και ηθοποιού Κατερίνας Γώγου. Η λεζάντα έγραφε "Το 2001, μετά τη χρεοκοπία του κράτους της Αργεντινής, η πτώση της εμπιστοσύνης τόσο στο εθνικό νόμισμα όσο και στο τραπεζικό σύστημα της χώρας οδήγησαν σε μεγάλη πτώση την προσφορά χρήματος. Την ίδια περίοδο, πολλές επαρχίες τύπωσαν δικά τους νομίσματα, τα οποία κυκλοφορούσαν παράλληλα με το πέσο. Υπολογίζεται ότι 15%-20% του πληθυσμού χρησιμοποιούσε πλην του πέσο και άλλα (δευτερογενή) νομίσματα. Μόνο στο Μπουένος Άϊρες κυκλοφόρησαν 17 διαφορετικά νομίσματα.Η ΛΙΡΕΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ : Το 2011, και ενώ περιμένουμε την επίσημη δήλωση χρεοκοπίας του ελληνικού κράτους, τα Εξάρχεια ετοιμάζονται να τυπώσουν το δικό τους νόμισμα. Το νέο νόμισμα αναμένεται να τονώσει την παραγωγική δραστηριότητα, να μειώσει την ανεργία και να βοηθήσει την ομαλή μετάβαση στον αντιπραγματισμό." Πιο δίπλα, υπήρχε μια ακόμη αφίσα με ένα χαρτονόμισμα των 1000 λιρετών, αυτή τη φορά, που απεικόνιζε το πρόσωπο του συγγραφέα Λεωνίδα Χρηστάκη.

Όσο και αν ακούγεται περίεργο, οι πρώτοι που θα υπεράσπιζαν αυτή την πρωτοβουλία των αναρχικών των Εξαρχείων θα ήταν οι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι της "Αυστριακής Σχολής", όπως ο νομπελίστας Φρίντριχ Φον Χάγιεκ και ο Μάρεϊ Ρόθμπαρντ , οι οποίοι εδώ και πολλά χρόνια είχαν μιλήσει υπέρ της αποκρατικοποίησης της δημιουργίας χρήματος. Πρόσφατα, ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Ρον Πολ, επηρεασμένος από τους Αυστριακούς οικονομολόγους, κατέθεσε νομοσχέδιο που θα επέτρεπε σε τράπεζες, εταιρίες, κοινότητες , ακόμη και ιδιώτες να εκδίδουν το δικό τους νόμισμα . Παρόμοιες απόψεις είχε και ο δικός μας Αριστείδης Οικονόμος που κατά τον 19ο αιώνα μίλησε με δριμύτητα ενάντια στο κρατικό προνόμιο έκδοσης χρήματος που είχε τότε η Εθνική Τραπεζα και υποστήριζε τον ελεύθερο ανταγωνισμό και σε αυτό τον τομέα.



Για τους Αυστριακούς , δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ελεύθερη αγορά, όταν το κράτος κρατάει το μονοπώλιο στο νόμισμα . Η μέχρι τώρα εμπειρία μας δείχνει πως το κρατικό μονοπώλιο , ιδίως μετα την εισαγωγή του νομίσματος χωρίς μεταλλική βάση ("fiat money") και την ίδρυση των Κεντρικών Τραπεζών, επέτρεψε στην κυβέρνηση να πληθωρίσει το χρήμα και να υποτιμήσει την αξία του ώστε να καλύψει τις ολοένα μεγαλύτερες δαπάνες της. Η επιλογή και ο ελεύθερος ανταγωνισμός όπως λειτούργει σε κάθε άλλον τομέα της οικονομίας, μπορεί να λειτουργήσει και εδώ. Ας μπορεί ο καθένας να εκδίδει το δικό του νόμισμα και η αγορά ,δηλαδή οι πολίτες, θα αποφασίσουν σε ποιά νομισματική μονάδα θα δείξουν περισσότερη εμπιστοσύνη για να κάνουν τις συναλλαγές τους. Επίσης, ο ελεύθερος ανταγωνισμός μπορεί να λειτουργήσει σαν χαλινάρι στην κυβέρνηση, που πια θα διστάζει να πληθωρίζει ανεξέλεγκτα το κρατικό νόμισμα, αφού ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να το εγκαταλείπει και να στρέφεται σε κάποια από τα ιδιωτικά νομίσματα. Σε καιρούς κρίσης σαν και αυτούς που περνάμε, ας μην θεωρούμε ένα τέτοιο σενάριο ουτοπικό. Η αναγκαιότητα συμπληρωματικών και ανταγωνιστικών νομίσματων θα γίνει ακόμη πιο εμφανής, όπως έδειξε το παράδειγμα της Αργεντινής, σε περίπτωση που καταρρεύσει το επίσημο κρατικό νόμισμα. Αυτά τα νομίσματα, είτε λέγονται ...λιρέτες Εξαρχείων, είτε ...φοίνικες Κολωνακίου, μπορούν να απαλύνουν τις αρνητικές επιπτώσεις απο το χάος που θα δημιουργηθεί αφού θα επιτρέψουν τη συνέχιση του εμπορίου και των συναλλαγών.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως το χαρτονόμισμα με την Κατερίνα Γώγου, όταν και αν κυκλοφορήσει, θα κερδίσει αυτόματα και την εμπιστοσύνη του κόσμου (και μεταξύ μας, η επιλογή της ονομασίας λιρέτα, δηλαδή του πιο υποτιμημένου νομίσματος της μεταπολεμικής Ευρώπης δεν είναι και τόσο ενθαρρυντική). Όμως ανοίγει το δρόμο για τον ελεύθερο ανταγωνισμό μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων. Και ποιός ξέρει, ίσως ακόμη και οι αναρχικοί των Εξαρχείων,με την πίεση του ανταγωνισμού, αποδειχτούν καλύτεροι διαχειριστές του νομίσματος από την ελληνική κυβέρνηση ή τη γραφειοκρατία της ΕΕ.