ΤΟ ΧΘΕΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ

Ένα άρθρο για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της κινητής στην Ελλάδα. Ας αρχίσουμε λοιπόν από την αρχή αυτήν την διαδρομή το 1993 σηκώνετε η πρώτη κεραία κινητής από την Telestet τότε και ξεκίνα μια νέα εποχή για της τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα.

Στην συνέχεια έρχεται το δεύτερο δίκτυο η Panafon, η οποία είχε ένα δίκτυο από service providers(Panavox,Palmafone,Citicom,QPhone,Κορασίδης,Viafon) που έκαναν αίσθηση για την εποχή λόγο των ηχηρών ονομάτων στο μετοχολόγιο τους. Επίσης και στην Telestet η service providers ήταν δυνατή παίχτες της εποχής(Mobitel,Βασιλιάς,Ντακος,FGEurope,κτλ).

Σε αυτό το σημείο ας κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση(με ημερομηνίες) για την κινητή στην χώρα μας:
Στην Ελλάδα η κινητή τηλεφωνία έκανε την εμφάνισή της το 1992, με την προκήρυξη διαγωνισμού από την κυβέρνηση Μητσοτάκη για τη χορήγηση δύο αδειών. Ο αποκλεισμός του ΟΤΕ από τη διαδικασία αδειοδότησης προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση αντέτεινε την αφερεγγυότητα του οργανισμού (καθυστερήσεις στις συνδέσεις σταθερών τηλεφώνων που έφθανε και τα 15 χρόνια, Υπόθεση Τόμπρα κ.ά.), αλλά και τα οικονομικά οφέλη, που θα είχε από τη χορήγηση των αδειών σε ιδιωτικές εταιρείες. Τελικά, οι δύο άδειες κατακυρώθηκαν στην Panafon (νυν Vodafone), πολυμετοχική εταιρεία με επικεφαλής την αγγλική Vodafone, και στην ιταλική Telestet (μετέπειτα TIM και νυν WIND).

H Telestet ξεκίνησε την εμπορική της εκμετάλλευση στις 29 Ιουνίου 1993 και η Panafon την 1η Ιουλίου του ίδιου χρόνου. Η Cosmote, συμφερόντων ΟΤΕ, ήταν o τρίτος παίκτης της αγοράς (Ιανουάριος 1998) και η Q, εταιρεία του ομίλου Φέσσα, ο τέταρτος (19 Ιουνίου 2002). H Q στη συνέχεια εξαγοράσθηκε από την TIM (Ιανουάριος 2006) κι έτσι σήμερα δραστηριοποιούνται τρεις εταιρείες, WIND, Vodafone και Cosmote.

Τους πρώτους μήνες του 1993 τα κινητά τηλέφωνα λειτουργούσαν μόνο στην Αττική και τα νησιά του Σαρωνικού. Το κόστος ήταν απαγορευτικό για τους πολλούς. Οι συσκευές στοίχιζαν από 700 έως 1400€, το τέλος ενεργοποίησης 85€, το μηνιαίο πάγιο 40€ και το λεπτό ομιλίας 0,25€. Έτσι, μόνο 1000 ήταν οι συνδρομητές τις πρώτες μέρες του Ιουλίου.

Με ένα κινητό στο χέρι έβλεπες πολύ λίγα άτομα τα οποία το χρειαζόντουσαν άμεσα για την δουλεία τους(όπως αναφέρουμε και πιο επάνω τα κόστη των συσκευών και της ομιλίας ήταν πολύ ψηλά και δεν είχαν καμία σχέση με το σήμερα).

Και έτσι ξεκίνησε το στήσιμο των δικτύων λιανικής πώλησης(Dealers) 1993-2002

Ψάχνοντας να βρουν μια επιχειρηματική ευκαιρία πολύ νέοι της εποχής βλέποντας την κινητή ως το τεχνολογικό θαύμα μπήκαν και άνοιξαν κατάστημα κινητής τηλεφωνίας,το μέσο όρο ηλικίας ήταν από 20 ετών έως 35 ετών ο μεγαλύτερος( σπάνια έβλεπες πενηντάρηδες) και αυτό γιατί το προϊόν που πουλούσαν είχε να κάνει με τεχνολογία και έπρεπε να το μάθουν για να μπορέσουν να το προωθήσουν σωστά.

Έβρισκαν λοιπόν ένα μαγαζί συνήθως μικρο (20 με 30 τετραγωνικά) έβαζαν έναν διακριτικό τίτλο (bestfone,cityphone,κτλ.) στην πινακίδα τους ,υπέγραφαν ένα συμβόλαιο με κάποιον από τους service providersγια να μπορούν να έχουν πρόσβαση και στο εμπόρευμα αυτού (κινητά) έπαιρναν και ένα μπλοκ επιταγών και άρχιζε το εμπόριο(πάρτι).

Τα κεφάλαια που διέθεταν στην αρχή ήταν από λίγα εως ανύπαρκτα (εκτός κάποιον εξαιρέσεων) τζίραραν τα ξένα χρήματα(τους έδινε ο serviceprovider ένα πλαφόν) και επειδή μεγάλωνε η αγορά αυτή με πολύ γρήγορους ρυθμούς δεν είχαν κανένα πρόβλημα.

Επίσης έπαιρναν και τον περίφημο αερόχρονο (airtime-ποσοστό επί των λογαριασμών) που τους απέφερε κάποια καλά χρήματα από την ομιλία των συνδρομητών που έβαζαν στο δίκτυο.
Βέβαια σήμερα το 95% από αυτούς τους dealers έχουν αποχωρίσει από το παιχνίδι (κάποιοι με μεγάλα φέσια και κάποιοι με ψηλά το κεφάλι) και το υπόλοιπο 5% έχει ενταχτεί στα shopτων δικτύων.
Αυτή η γενιά των dealers της κινητής ήταν αυτή που πάτησαν τα δίκτυα για να μεγαλώσουν και το ευχαριστώ ήταν…

Δίκτυο καταστημάτων των δικτύων(shops) (2002-σήμερα)

Στα χνάρια που είχε αφήσει το δίκτυο του Γερμανού και επειδή έβλεπαν ότι μεγάλωνε τρομερά και πολύ γρήγορα και τους είχε πάρει τα παντελόνια αποφάσισαν να δημιουργήσουν και αυτή (δίκτυα) τα δικά τους καταστήματα.
Πρώτη ξεκινά η Vodafoneνα δημιουργήσει το δίκτυο της (Vodafoneshops) από την λίστα λοιπόν που είχε με τους πάνω από 2000 dealers επιλέγει τους 200 καλυτέρους(με τα πιο κεντρικά και μεγάλα μαγαζιά) και τους κάνει την εξής συμφωνία: Πληρώνει όλη την ανακαίνιση των καταστημάτων και όλα τα λειτουργικά έξοδα για την πρώτη πενταετία, τους κάνει καλύτερες τιμές στους τιμοκαταλόγους της από την υπόλοιποι αγορά και τους αυξάνει και το airtime.

Βέβαια για όλα τα πιο επάνω τους βάζει κάποιους στόχους (συμβόλαια ανά μήνα) που ήταν βέβαια εύκολα να πιαστούν τα πρώτα χρόνια.
Σήμερα τα Vodafone Shops πουλιούνται σε μορφή franchise και ανέρχονται περίπου στα 450 καταστήματα σε όλη την χώρα.
Στα ιδία βήματα περίπου κινήθηκε και η Wind κάνοντας και αυτή το δικό της δίκτυο καταστημάτων.
Τώρα η περίπτωση της Cosmote είναι εντελώς διαφορετική τους άφησε 5 με 6 χρόνια να χτυπιούνται να δημιουργήσουν δίκτυα καταστημάτων και άπλα εξαγόρασε των ηγέτη του χώρου το δίκτυο του Γερμανού και έτσι μαζί με τα υπόλοιπα μικρότερα δίκτυα που ήδη είχε (cosmote corner,oteshop,κτλ) δημιούργησε το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων κινητής στην χώρα μας.

Βέβαια δεν θα κάνουμε κανέναν σχολιασμό αν το τίμημα που έδωσε η Cosmote (ΟΤΕ) για την αγορά αυτή ήταν μικρό η μεγάλο, το αφήνουμε να το κρίνει η ιστορία…
Με αυτή την τεράστια ανάπτυξη των αλυσίδων των δικτύων υπήρχαν και κάποιες μικρές αλυσίδες που είχαν δημιουργηθεί από πριν οι οποίες πλήρωσαν την νύφη και στο τέλος εξαφανίστηκαν από την αγορά κάποιες με τεράστια φέσια και κάποιες άλλες απλά έκλεισαν επειδή δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν της υπερπροσφορές και τα φουλ στοκαρισμένα καταστήματα των δικτύων. Κάποιες από αυτές της αλυσίδες ήταν τα Zachs,Telefon Επικοινωνίες,Marktel,Orange(ήταν μια απλή αντιγραφή και δεν είχε καμία σχέση με την αγγλική εταιρία),Telefonica (επίσης καμία σχέση με την ισπανική εταιρία), Δήσιος,Microland,Mobitel (το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων της εποχής αποτελούμενο βέβαια από dealers) και αρκετές ακόμα που δεν μας έρχονται αυτή την στιγμή στο μυαλό.

Η κινητή και η κρίση…(2009 – σήμερα)

Από το 2009 η πορεία του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας ακολουθεί φθίνουσα πορεία, εξαιτίας όχι μόνο της οικονομικής κρίσης και της υπερφορολόγησης των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, αλλά και της ταυτοποίησης των συνδρομητών. Τη διετία 2009-2011 οι συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας μειώθηκαν κατά 5,3 εκατομμύρια (-26,1%).
Καλά για το 2012 και το 2013 δεν το συζητάμε πέφτουν ακόμα περισσότερο τα πιο επάνω νούμερα και αρχίζει να στριμώχνονται πολύ τα πράγματα και ο μόνος τρόπος άμυνας στην κατρακύλα αυτή είναι η μείωση προσωπικού και μισθών και η περικοπή των παγίων εξόδων.

Άλλη μια ασπίδα προστασίας είναι και η προσφορές στην καρτοκινητή ,βάζεις 10 ευρώ και μένουν στον λογαριασμό σου και σου δίνουν και 300 λεπτά(με 3’λεπτα ελάχιστο χρόνο ομιλίας) προς όλους η βάζεις 3 ευρώ και μιλάς 60 λεπτά προς όλους με χρέωση δευτερόλεπτου κτλ. Και έτσι σπρώχνουν βέβαια όλο και περισσότερους συνδρομητές στην καρτοκινητή. Τυχαίο δεν νομίζω!
Τα δίκτυα κερδίζουν από της πιο επάνω προσφορές ότι έχουν άμεση ρευστότητα( έχουν πληρωθεί με την παράδοση των καρτών) αποφεύγουν τα φέσια από απλήρωτους λογαριασμούς που θεωρό ότι σε τέτοιες εποχές δεν θα είναι και λίγα!!!
Επίσης σε λίγο καιρό από τώρα η “τρελές” επιδοτήσεις συμβολαίων(στο παρελθόν βέβαια της κινητής έχουμε δει και πιο μεγάλες επιδοτήσεις από σήμερα όπως επίσης έχουμε δει και την εποχή που μαζί με ένα κινητό έπαιρνες και προίκα για το σπίτι, τηλεοράσεις, παπλώματα μέχρι και αρνιά για το Πάσχα!) θα είναι παρελθόν και τα καρτοκινητά θα κυριαρχήσουν στο παιχνίδι της κινητής.
Θα υπάρχουν η πελάτες συμβολαίου(επιχειρήσεις,επαγγελματίες) και η πελάτες καρτοκινητής(ο απλός λαός) και με αυτών τον τρόπο θα έχουν πολύ μικρότερες επισφάλειες από ότι σήμερα. Επίσης δεν θα έχουν τα έξοδα της αποστολής λογαριασμών(τεράστιο κόστος λόγο όγκου συνδρομητών) και θα μειωθούν σημαντικά και τα έξοδα εισπράξεων των οφειλών(τηλεφωνικά κέντρα,δικηγόροι,εξώδικα,κτλ.) που σήμερα είναι στο ζενίθ τους.

Το μέλλον…

Πάντως η εποχή των Dealers δεν είναι και πολύ μακριά! Βλέπω στο προσεχής μέλλον να τους ξαναδούμε διότι για να μειωθούν τα πάγια έξοδα και για να έχουν το επιχειρηματικό ρίσκο κάποιοι άλλη είναι μια πολύ καλή πρόταση για το μέλλον τους.

Τα δέκα χρόνια ύφεσης που αναμένουμε ακόμα λόγο κρίσης θα τους αναστήσουν μάλλον τους Dealers και θα κληθούν να ξαναβγάλουν το φίδι από την τρύπα! Εύχομαι όμως αυτή την φορά να τους συμπεριφερθούν καλύτερα και να τους υποστηρίξουν και όχι να τους χρησιμοποιήσουν για να κάνουν την δουλεία τους και μετά να τους πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων όπως έγινε στο παρελθόν. Άραγε θα έχουν βάλει μυαλό? Έχουν καταλάβει πόσο λάθος ήταν η υποστήριξη του δικτύου καταστημάτων τους και το θάψιμο τον Dealers εκείνον?

Ήδη τα δίκτυα καταστημάτων έχουν συρρικνωθεί αρκετά τα τελευταία 4 χρόνια και έπεται συνεχεία…