Ναϊάδες

Ναϊάδα πλησιάζει τον κοιμώμενο Ύλα. Πίνακας του John William Waterhouse, 1893

Νύμφες των γλυκών νερών, πηγών (κρηνών), ποταμών, λιμνών, αναλόγως ονομαζόμενες πηγαίες Κρηνίδες, Ποταμίδες,Λιμνάδες ή Λιμνακίδες, Ελειονόμοι κτλ. Ο Όμηρος τις θεωρεί κόρες του Δία ως θεού των νεφών και τις παρουσιάζει να δέχονται Θείες τιμές. Ήταν προσκαλεσμένες στον Όλυμπο και συμμετείχαν στα Θεία συμβούλια. Οι κατοικίες τους βρίσκονταν σε παραποτάμιους χώρους, τα δε ειδικότερα ονόματα τους τα λάμβαναν από τους ποταμούς στους οποίους κατοικούσαν. Αποδίδονταν σε αυτές, όπως και στο νερό, μαντικές και ιαματικές ικανότητες. Πίστευαν επίσης ότι αν ένα νεαρό αγόρι ή κορίτσι πέθαινε κοντά στα νερά που βρίσκονταν σε τρυφερή ηλικία, οι ναϊάδες ή άλλες νύμφες τα άρπαζαν.

Οι Ναϊάδες έδιναν τον έρωτα τους αδιακρίτως στους Θεούς και στους ανθρώπους, ιδίως σε ωραίους νέους, και από αυτή την ένωση γενιούνταν ήρωες, μεγάλοι καλλιτέχνες, ποιητές και σοφοί. Τιμωρούσαν όμως με σκληρότητα τις απιστίες αυτών που είχαν συνδεθεί μαζί τους.

Αποτελούσαν, μαζί με τους Σάτυρους, την τιμητική συνοδεία του Διονύσου κατά τις εορτές του. Σε καμία από τις γιορτές Θεών που ευνοούσαν την γονιμότητα δεν έμεναν αμέτοχες.

Παριστάνονταν συνήθως σε αγγεία να αντλούν ή να φέρνουν εντός δοχείου νερό ή κρατώντας κομψά όστρα