Ήπειρος

 

ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Η Ήπειρος εκτείνεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Ελλάδας,  χώρα Βαλκανική που εισχωρεί βαθιά στα νερά της Μεσογείου. Είναι η πιο ορεινή περιοχή της Ελληνικής Χερσονήσου, βρίσκεται στη ΝΑ άκρη της Ευρώπης και καταλαμβάνει το νότιο τμήμα της Βαλκανικής Χερσονήσου. Η οροσειρά της Πίνδου, με την υψηλότερη κορυφή της να φτάνει τα 2.600 μέτρα, αποτελεί φυσικό σύνορο που  χωρίζει αλλά και  συνδέει την Ήπειρο από τις άλλες περιοχές της χώρας. Βόρεια συνορεύει με την Αλβανία, ανατολικά με τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία, νότια απλώνεται μέχρι τον Αμβρακικό κόλπο και συνορεύει με την Αιτωλοακαρνανία ενώ δυτικά απλώνεται το Ιόνιο Πέλαγος με τα Επτάνησα. Αποτελείται από τους νομούς Ιωαννίνων με έδρα τα Ιωάννινα, της Άρτας με έδρα την Άρτα, της Πρέβεζας με έδρα την Πρέβεζα  και της  Θεσπρωτίας με έδρα την Ηγουμενίτσα ενώ πρωτεύουσά της είναι τα Ιωάννινα που βρίσκονται στο βορειοδυτικό τμήμα της.  Καταλαμβάνει έκταση 9.203 τετ.χιλ. καλύπτοντας το 6,7% της συνολικής έκτασης της χώρας ενώ ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 336.392 κατοίκους. Η γεωμορφολογία της χαρακτηρίζεται  κυρίως από το ορεινό ανάγλυφο και την αφθονία των επιφανειακών υδάτων.  Το αποτέλεσμα είναι η ιδιαίτερη αυτή περιοχή να διαθέτει σπάνια ομορφιά πλούσια σε χλωρίδα και πανίδα.

Η Περιφέρεια της Ηπείρου διαθέτει δύο από τους δέκα μεγαλύτερους εθνικούς δρυμούς της Ελλάδας, τον Εθνικό Δρυμό Βίκου-Αώου και τον Εθνικό Δρυμό Πίνδου-Βάλια Κάλντα σημαντικούς υδροβιότοπους όπως της λίμνης Παμβώτιδας, το Δέλτα του Καλαμά και του Αμβρακικού, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ευαίσθητες περιοχές και εντάχθηκαν στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Νatura 2000. Παρθένο φυσικό περιβάλλον και τοπίο των αντιθέσεων, συνδυάζει αρμονικά το πράσινο του βουνού και την άγρια ομορφιά με το γαλάζιο της θάλασσας.  Καλύπτεται κυρίως από ογκώδη βουνά με πανύψηλες κορυφές που κλείνουν ανάμεσα τους δάση, κοιλάδες μικρές και μεγάλες, λίμνες, ποτάμια, χαράδρες, φαράγγια, πηγές απ' όπου αναβλύζει κρυστάλλινο νερό,  μαζί με την βλάστηση και την πανίδα, ένα σύνολο άγριας ομορφιάς. Παράλληλα διαθέτει  μαγευτικές ακτές στα εκτεταμένα παράλια του Ιονίου και του Αμβρακικού κόλπου. Ζήτημα μεγάλης σημασίας αποτελεί η επίτευξη προστασίας και διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος και των ειδών.

Η φύση της Ηπείρου, ένα τοπίο σύνθετο και ταυτόχρονα μαγευτικό με τη συγκλονιστική ωραιότητά του τους χειμωνιάτικους μήνες, την ανοιξιάτικη και φθινοπωρινή γοητεία του, αλλά και την καλοκαιρινή ομορφιά του, αποτελεί βάλσαμο για τα μάτια και την ψυχή κάθε φυσιολάτρη που επιδιώκει απόλυτη ηρεμία και χαλάρωση. Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της Ηπείρου, λόγω του σύνθετου περιβάλλοντός της είναι ότι, σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο επισκέπτης μπορεί να μεταφερθεί από τα δύσβατα ορεινά της στα καταπράσινα πεδινά και τα παραθαλάσσια με τις υπέροχες ακρογιαλιές, έχοντας επιλογές ικανές να ανταποκριθούν σε κάθε του επιθυμία. Μπορεί να περιηγηθεί σε ένα περιβάλλον άγριο αλλά πανέμορφο, όπου οι βουνοκορφές της Πίνδου και των Τζουμέρκων στέκονται επιβλητικές με τα δάση, τις φυσικές και τεχνητές ορεινές λίμνες μια από τις οποίες είναι και η λίμνη του Αώου. Τα ορμητικά ποτάμια του Βίκου και του Αώου,  που ρέουν στην  περίφημη χαράδρα του Βίκου, εναρμονίζονται με κοιλάδες, πεδιάδες, πανέμορφες λίμνες όπως του εκείνη Ζηρού, λιμνοθάλασσες και  τις θάλασσες του Αμβρακικού και του Ιονίου. Σε αυτά τα ατμοσφαιρικά τοπία θαυμάζει κανείς σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας. Μπορεί να επισκεφθεί το φημισμένο Πάρκο Μπουραζανίου, για να απολαύσει οργανωμένη περιήγηση και ενημέρωση. Για εκείνον που θέλει να συνδυάσει περιήγηση με ιστορία του δίνεται η δυνατότητα να επισκεφτεί το μοναδικής ομορφιάς σπήλαιο του Περάματος. Στα δάση της Ηπείρου, κάποια από τα οποία είναι τα μεγαλύτερα και ομορφότερα δάση της χώρας και ειδικότερα το πανέμορφο δάσος Λεκατσά, κυριαρχεί η Μαύρη Πεύκη , φυλλοβόλα δένδρα όπως η Δρυς, η Οξυά, σπάνια είδη πεύκων και αγριολούλουδων ενώ εξίσου εντυπωσιακή είναι και η πανίδα που περιλαμβάνει αρκούδες, αγριόγατους, αγριογούρουνα, βίδρες, είδη αρπακτικών και υδρόβιων πτηνών.  Παράλληλα σε υγροβιότοπους του Αμβρακικού, σπάνια είδη, όπως αργυροπελεκάνοι  θαλάσσιες χελώνες, χέλια, κουνάβια, αλεπούδες, βρίσκουν καταφύγιο. Ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες, που οι διακοπές έχουν ταυτιστεί με τη θάλασσα που φαίνεται πιο ελκυστική, για εκείνους που προτιμούν εναλλακτικές επιλογές, οι ορεινές ομορφιές της Ηπείρου είναι μια διαφορετική πρόταση. Ο συνδυασμός της περιήγησης κάτω από τη απολαυστική σκιά των δένδρων με μια βουτιά στα δροσερά νερά των ποταμών προσφέρει μοναδική εμπειρία καθώς κάνει τον επισκέπτη να νιώσει ευεξία και ασύγκριτη χαλάρωση.

ΙΣΤΟΡΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία της Ηπείρου. Από την Παλαιολιθική εποχή, κατά την οποία κατοικήθηκε για πρώτη φορά και αποκαλύφθηκαν ευρήματα ζωής Homo Sapiens (100.000 π.Χ.- 10.000 π.Χ.) στην Καστρίτσα Ιωαννίνων και στο Σπήλαιο Ασπροχάλικο της Πρέβεζας. Οι κάτοικοι εκείνης της εποχής ήταν τροφοσυλλέκτες, κυνηγοί και ποιμένες και κατασκεύασαν μεγάλους τύμβους, για να θάψουν τους ηγέτες τους, παρόμοιους με τους Μυκηναϊκούς. Αυτό αποτελεί απόδειξη της συγγένειας μεταξύ Ηπειρωτών της παλαιολιθικής και νεολιθικής εποχής και Μυκηναίων της μετέπειτα εποχής του Χαλκού. Το 1100-1000 π.Χ. εμφανίστηκαν στην Ήπειρο οι τρεις βασικές φυλές της οι Χάονες στα βορειοδυτικά, οι Μολοσσοί στο κέντρο και οι Θεσπρωτοί στο νότο. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ελληνικά φύλα οι Ηπειρώτες ζούσαν σε μικρά χωριά ενώ η περιοχή τους είχε ιδιαίτερη θρησκευτική σημασία λόγω του μαντείου της Δωδώνης. Με τη συμμετοχή των Μολοσσών στον πόλεμο μεταξύ Μακεδόνων και Ρωμαίων η Ήπειρος υπέστη καταστροφικές συνέπειες.

Η περιοχή λεηλατήθηκε σημαντικά και χρειάστηκαν 500 χρόνια για την επανάκαμψή της. Με τη ρωμαϊκή κατάκτηση έπαψε και η ανεξαρτησία της αφού έγινε ρωμαϊκή επαρχία. Περιήλθε στην ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Βυζάντιο), όταν διαιρέθηκε η αυτοκρατορία το 395 μ.Χ. Όταν έπεσε η Κωνσταντινούπολη από τους σταυροφόρους το 1204, ο Μιχαήλ Α" Κομνηνός Δούκας κατέλαβε την Ήπειρο και ίδρυσε το ανεξάρτητο Δεσποτάτο της Ηπείρου, με πρωτεύουσα την Άρτα. Παρά την εναλλαγή διοικήσεων και κατακτητών, τουλάχιστον οι πόλεις της Ηπείρου διατηρούσαν κυρίως Ελληνικό πληθυσμό.

Η Οθωμανική περίοδος ήταν εξαιρετικά επώδυνη για την Ήπειρο αφού οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις δόθηκαν στους μουσουλμάνους και πολλοί Ηπειρώτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή, για μια καλύτερη ζωή. Υπήρχαν όμως μεμονωμένες περιοχές στα παράλια που βρίσκονταν υπό βενετική κυριαρχία μέχρι τα τέλη του 15ου αι. όπου ολοκληρώθηκε η οθωμανική κατάκτηση στην Ήπειρο. Από τον 17ο αιώνα πολλοί έμποροι από τα Ιωάννινα, το Μέτσοβο, το Ζαγόρι και άλλες περιοχές, συνέβαλαν με τα ευεργετήματά τους στην πνευματική ανάκαμψη του τόπου, με την ανέγερση σχολείων και βιβλιοθηκών. Καθώς τον 18ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία παρακμάζει σταδιακά, δύο ιδρυτικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας προετοιμάζουν το έδαφος για την Επανάσταση στην οποία οι Ηπειρώτες θα συμμετάσχουν ενεργά. Με το πέρας της Επανάστασης (1830), η Ήπειρος δεν περιήλθε στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, όμως ιδιαίτερα έντονη υπήρξε η συμβολή των Ηπειρωτών ευεργετών στην ενίσχυση του κράτους. Η Συνθήκη του Βερολίνου το 1881 έδωσε στην Ελλάδα την περιοχή της Άρτας ενώ και η υπόλοιπη Ήπειρος προσαρτήθηκε οριστικά στην Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς πολέμους. Με τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο η Βόρειος Ήπειρος προσαρτήθηκε στην Αλβανία ενώ η Ήπειρος στην περίοδο της κατοχής ανήκε στην ιταλική ζώνη κατοχής και αργότερα με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας στους Συμμάχους (1943), ανήκε στην γερμανική ζώνη. Μεταπολεμικά υπήρξε από τις πιο παραμελημένες οικονομικά, περιοχές της χώρας, με πολλούς Ηπειρώτες να φεύγουν για το εξωτερικό για μια καλύτερη τύχη.

Η ιστορία της Ηπείρου άφησε πίσω της σημαντικά ευρήματα, ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία σπουδαίας αρχαιολογικής και ιστορικής σημασίας. Ξεκινώντας από τους πρώτους οικισμούς, την αρχαιότητα με το Αρχαίο θέατρο Δωδώνης και με το Μαντείο, την Αρχαία Νικόπολη και το Νεκρομαντείο, την Αρχαία Γιτάνη, τον οικισμό των Μολοσσών περνώντας στο Βυζάντιο με τα βυζαντινά κάστρα των Ιωαννίνων και της Άρτας, τις βυζαντινές εκκλησίες και τα μοναστήρια, παραδοσιακοί οικισμοί, πέτρινα γεφύρια αλλά και ιστορικοί χώροι, όπου πραγματοποιήθηκαν σημαντικά ιστορικά γεγονότα αποτελούν μνημεία ιστορικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος.

Εκτός όμως από την ιστορία της, η Ήπειρος είναι φημισμένη για τους Λογοτέχνες που ύμνησαν την ομορφιά και την ιστορία της αλλά και τους ευεργέτες της, που με τα έργα τους και τα ευεργετήματά τους συνέβαλαν με κάθε τρόπο στην ανάπτυξη του πολιτισμού, όχι μόνο της Ηπείρου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας ενώ ενίσχυσαν τη περιοχή και τις παραδόσεις της.

Η Ήπειρος με τις ατέλειωτες φυσικές ομορφιές αποτελούσε πάντα ένα ζωντανό κομμάτι του Ελληνισμού. Το ταξίδι στον προορισμό αυτό μοιάζει με παιχνίδι της φαντασίας, καθώς η μακραίωνη ιστορία της, οι μύθοι, οι θρύλοι και οι παραδόσεις της ζωντανεύουν σε κάθε γωνιά της μέσα από αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους, μνημεία, αρχαιολογικά, ιστορικά, λαογραφικά και μοντέρνα μουσεία με πολύ ενδιαφέρουσες εκθέσεις αλλά και μέσα από διάφορες μορφές τέχνης, τη μουσική, τη λογοτεχνία και καθημερινές συνήθειες, που έχουν καταστεί κληρονομιά στις νεότερες γενιές και αξίζει να τις θαυμάσει κάθε επισκέπτης. Εξαιρετικοί αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι όπως το Αρχαίο θέατρο της  Δωδώνης, η Αρχαία Νικόπολη, η Κασσώπη, η Αρχαία Αμβρακία, το Νεκρομαντείο του Αχέροντα, η Αρχαία Γιτάνη, ο Οικισμός Μολοσσών, το Αρχαίο Όρραον, το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο, η Αρχαία Ελέα, η Αρχαία Φανοτή αλλά και κάστρα όπως το κάστρο των Ιωαννίνων, το κάστρο της Άρτας, το Ενετικό κάστρο της Πάργας, του Παντοκράτορα στην Πρέβεζα και  το Σούλι  αποτελούν προορισμούς με τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον, που κανείς δεν πρέπει να παραλείψει να επισκεφτεί ενώ οι ταξιδιώτες των ως άνω προορισμών γεύονται ένα ταξίδι στον χρόνο και στην ιστορία. Οι συλλογές που παρουσιάζονται στα μουσεία της Ηπείρου όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων,  το Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης,  το Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας,  το  Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, το Βυζαντινό Μουσείο Ιωαννίνων, το Βυζαντινό Μουσείο Άρτας περιλαμβάνουν μεγάλα και μικρά ευρήματα που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ηπείρου. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή παρουσιάζουν στοιχεία για τους οικισμούς, τον ιδιωτικό και δημόσιο βίο κατά την αρχαιότητα, τις καθημερινές και θρησκευτικές συνήθειες. 

ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της ιστορίας της Ηπείρου αλλά και της πολιτισμικής και θρησκευτικής κληρονομιάς της είναι τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας, τα οποία διατηρούνται μέχρι σήμερα. Αποτελούν σημαντικούς πόλους έλξης τουριστικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος ενώ τα περισσότερα από αυτά συνεχίζουν να είναι ενεργοί τόποι λατρείας. Θρησκευτικά μνημεία όπως εκκλησίες, μονές, καθεδρικοί ναοί και ξωκλήσια άλλα βυζαντινής και άλλα μεταβυζαντινής εποχής, που βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την Ήπειρο, γοητεύουν με την ιστορία τους, την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους και αρκετά από αυτά, με τον σπάνιο εσωτερικό τους διάκοσμο όπως εικόνες, ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Πολλές από τις πιο όμορφες μονές όπως η Μονή Αγίου Νικολάου Φιλανθρωπινών, η Μονή Τσούκας, Μολυβοσκέπαστου, Παναγίας Στομίου, Αγίου Νικολάου, Μονή Παναγίας και Σώσινου  στο νομό Ιωαννίνων, η Μονή Θεοτόκου Κηπίνας, η Κάτω Παναγιά στην Άρτα, η Μονή Γηρομερίου, Ραγίου, Κοίμησης της Θεοτόκου στη Θεσπρωτία αλλά και η Μονή Αγίου Δημητρίου Ζαλόγγου, Αγίου Δημητρίου Κυψέλης και η Μονή Κοζύλης στην Πρέβεζα μαγεύουν, χτισμένες από αιώνες σε τοπία ατμοσφαιρικά, σε καταπράσινα υψώματα μέσα στη φύση, που για να τις επισκεφτεί κανείς περνά μέσα από πανέμορφες διαδρομές για να αποζημιωθεί φτάνοντας στους θαυμαστούς αυτούς χώρους λατρείας. Αξιόλογες για την ιδιαίτερη τεχνοτροπία τους και σπάνια δείγματα του μεγαλείου της βυζαντινής ναοδομίας αποτελούν η Μονή Παρηγορήτισσας, η Μονή Αγίας Θεοδώρας και η Κόκκινη Εκκλησία της Άρτας που πήρε την ονομασία της από τον χρωματισμό των τούβλων που είναι τοποθετημένοι στον εξωτερικό τοίχο. Για τους επισκέπτες που ενδιαφέρονται για εναλλακτικό τύπο τουρισμού τα θρησκευτικά μνημεία της Ηπείρου δημιουργούν  κίνητρα για τη βαθύτερη γνώση της ιστορίας και του πολιτισμού της περιοχής, αφού αρκετά από αυτά συνέβαλαν στην προώθηση των γραμμάτων και του πολιτισμού αλλά και στην αφύπνιση των υποδουλωμένων κατοίκων, όχι μόνο με το πλήθος των βιβλίων και των συγγραμμάτων που φυλάσσονταν σε αυτές  αλλά και με τη βοήθεια των μοναχών.

ΤΕΧΝΕΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ 

Ένα μέρος της ταυτότητας της Ηπείρου σώζεται μέχρι σήμερα μέσα από τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα. Χαρακτηριστικά λαογραφικά και παραδοσιακά στοιχεία εντοπίζονται στην αρχιτεκτονική των παραδοσιακών οικισμών που διαφέρει σε κάθε περιοχή αλλά και εκκλησιών, μοναστηριών σχολείων αλλά και  στις τέχνες της αργυροχρυσοχοίας, της ξυλογλυπτικής, της υφαντουργίας. Εμφανή λαογραφικά στοιχεία εντοπίζονται στα λογοτεχνικά και εικαστικά έργα, στον τρόπο ζωής των κατοίκων, τις εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν γλέντια και πανηγύρια με δημοτική μουσική και φυσικά παραδοσιακά εδέσματα από ντόπια προϊόντα. Προσπάθειες για τη διατήρηση των παραδόσεων γίνονται από ηπειρώτες που με την αγάπη και το ταλέντο τους φροντίζουν να κρατήσουν ζωντανή την ιστορία της περιοχής τους. Μουσεία ιστορικά όπως, Μουσείο Προεπαναστατικής Περιόδου λαογραφικά όπως εκείνο του Αγάπιου Τόλη, το  Μουσείο Φοινικίου, το Μουσείο Τσαμαντά, λαϊκής τέχνης και μοντέρνα είναι γνωστά για τις σπουδαίες συλλογές που παρουσιάζουν στους επισκέπτες. Από τα πιο ιδιαίτερα, το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Παύλου Βρέλλη, περιλαμβάνει συνθέσεις κέρινων ομοιωμάτων που βασίζονται σε ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία, ενώ το  Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» με τα έργα του μιλά για την Ήπειρο και την ιστορία της. Γνωστό είναι το Μουσείο λαϊκής τέχνης Μετσόβου, το οποίο στεγάζεται στο αρχοντικό Αβέρωφ-Τοσίτσα και περιλαμβάνει πλούσια συλλογή αντικειμένων που απεικονίζουν τη ζωή στο Μέτσοβο, όπως και η Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, στην οποία στεγάζονται 200 έργα μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και 20ου αιώνα. Αντίστοιχες συλλογές που εκτίθενται για τη  ζωή των Γιαννιωτών αλλά και των Ηπειρωτών γενικότερα είναι εκείνες του Δημοτικού μουσείου Ιωαννίνων, του Λαογραφικού Μουσείου Κώστας Φρόντζος, ενώ αξιόλογα είναι το Λαογραφικό Μουσείο Σκουφά,  το Λαογραφικό Μουσείο Τζουμέρκων καθώς με το υλικό τους αναπαριστούν τη ζωή και τις δραστηριότητες των κατοίκων της κάθε περιοχής.  Ενδιαφέρον παρουσιάζει το Λαογραφικό Μουσείο Λαζαρίδη για τη συλλογή σπάνιων φυτών του Βίκου, ενώ χαρακτηριστικό είναι τοΡιζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου, οι δραστηριότητες του οποίου στοχεύουν τόσο στον ελλαδικό όσο και στον διαβαλκανικό χώρο, καθώς με τις εκδηλώσεις που έχει φιλοξενήσει μέχρι τώρα εξελίσσεται σταδιακά σε κέντρο φωτογραφικής κληρονομιάς και παράδοσης.Στοιχεία του πολιτισμού της Ηπείρου αποτελούν οι παραδοσιακές τέχνες όπως η αργυροχοΐα, χρυσοχοΐα, υφαντουργία, ξυλογλυπτική που σώζονται ως σήμερα, η μουσική και οι στίχοι των παραδοσιακών τραγουδιών, λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν για την ομορφιά, τη φύση και την ιστορία της Ηπείρου, ξακουστοί μύθοι, θρύλοι και φανταστικές ιστορίες διεγείρουν το ενδιαφέρον του επισκέπτη.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Το παρθένο φυσικό περιβάλλον της Ηπείρου φαντάζει σαν τεράστιος πολύχρωμος καμβάς, γεμάτος με επιβλητικά βουνά,  καταπράσινα δάση και κοιλάδες, λίμνες και λιμνοθάλασσες, ορμητικά ποτάμια, δύσβατα φαράγγια, τα οποία αποτελούν μια διαφορετική πρόταση για τον επισκέπτη αλλά και πρόκληση για να τα εξερευνήσει και να διασκεδάσει. Η σύνθετη μορφολογία του εδάφους του προσφέρεται για κάθε είδους δραστηριότητα δίνοντας την ευκαιρία, σε όποιον επιλέξει αυτόν τον τόπο, να συνδυάσει το υπέροχο τοπίο με την περιπέτεια. Αποτελεί όλες τις εποχές του χρόνου έναν δημοφιλή προορισμό, αφού οι δραστηριότητες είναι πολλές και ποικίλες. Τα ορεινά, ιδιαίτερα  τους χειμερινούς μήνες με το χιονισμένο τοπίο να συνθέτει ένα μοναδικό σκηνικό ενδύκνεινται για σκι στα γνωστά, οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα του Ανηλίου, της Βασιλίτσας και του Μετσόβου με σύγχρονες πίστες, λιφτ και καταφύγια αλλά και πεζοπορία, ορειβασία σε κορφές όπως το Πωγώνι, το Μαυροβούνι του Μετσόβου, την Τύμφη του Ζαγορίου, το Μιτσικέλι, τα Τζουμέρκα των Πραμάντων, της Αστράκας, του Σμόλικα, των Μελισσουργών, το Περιστέρι των Καλαριτών, τη Μουργκάνα και τη Χιονίστρα της Παραμυθιάς ενώ εκδρομές και περίπατοι διοργανώνονται κοντά σε φυσικές και τεχνητές λίμνες.  Για τους λάτρεις της ταχύτητας ποδηλασία σε δασώδεις περιοχές της Θεσπρωτίας, μοναδικές διαδρομές μέσα στη φύση με ράφτινγκ και κανό-καγιάκ στον Άραχθο, τον Αώο, τον Βοϊδομάτη, τον Αχέροντα αλλά και κωπηλασία στη λίμνη των Ιωαννίνων.  Επιπλέον για αυτούς που αναζητούν περισσότερη περιπέτεια υπάρχει η δυνατότητα της αναρρίχησης σε εντυπωσιακά φαράγγια και ιππασία στις άκρες των ποταμών και στα δάση με τη βοήθεια έμπειρων ιππέων ενώ για τους πιο τολμηρούς αλεξίπτωτο πλαγιάς στο χωριό Ασπράγγελοι και λίγο έξω από την πόλη των Ιωαννίνων, στην Παραμυθιά και σε περιοχές λίγο έξω από την Πρέβεζα κόβει την ανάσα. Το καλοκαίρι  οι λάτρεις της περιπέτειας, εκτός από τις δραστηριότητες στα ορεινά  μπορούν να επιδοθούν σε θαλάσσια σπορ στις εκπληκτικές παραλίες της Θεσπρωτίας και της Πρέβεζας. Τζετ-σκι και θαλάσσιο σκι για ταχύτητα  ιστιοσανίδα στα εντυπωσιακά κύματα, καταδύσεις για ένα μαγικό ταξίδι στον βυθό και θαλάσσια παιχνίδια για τρελή διασκέδαση στις πεντακάθαρες γαλανές θάλασσες κρατούν τον επισκέπτη σε εγρήγορση.  Στις αμμουδερές παραλίες τo beach volley σε διαμορφωμένους χώρους,  δίπλα σε οργανωμένα beach bar κρατάει το ενδιαφέρον της παρέας μέχρι να δύσει ο ήλιος. 

ΗΛΙΟΣ & ΘΑΛΑΣΣΑ

Η δυτική ακτογραμμή της Ηπείρου βρέχεται από τα νερά του Ιονίου πελάγους συνδυάζοντας ένα φόντο τιρκουάζ με το πράσινο τοπίο της βλάστησης. Από τα πιο γνωστά τουριστικά θέρετρα που φιλοξενούν κάθε χρόνο εκατομμύρια επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι παραλίες της χαρακτηρίζονται από τις καλύτερες της χώρας ενώ με την ομορφιά τους αποτελούν ένα πολύ δημοφιλή προορισμό για τις καλοκαιρινέ αποδράσεις. Οι περισσότερες  παραλίες της Ηπείρου είναι οργανωμένες ενώ αρκετές από αυτές έχουν τιμηθεί με «γαλάζιες σημαίες». Ξεκινώντας από την Πρέβεζα, η κοντινότερη παραλία είναι η Κυανή Ακτή με τα ρηχά της νερά, ο κοσμοπολίτικος Μύτικας με τους κολπίσκους  και το Αλωνάκι με την χρυσή άμμο, ενώ συνεχίζοντας προς τα βόρεια ο επισκέπτης συναντά το Μονολίθι, ηλιόλουστη παραλία με πλατιά, άσπρη αμμουδιά και  απολαυστική σκιά των πεύκων πλήρως οργανωμένη. Πανέμορφο και ταυτόχρονα ιδιόμορφο είναι το σκηνικό στα Αρτολίθια με τα εξωτικά όρθια βράχια που αναδύονται στην ήσυχη επιφάνεια της θάλασσας ενώ ανερχόμενες είναι και η παραλία Κανάλι και Καστροσυκιά με τα βαθιά νερά, τα μεγάλα κύματα που δίνουν την αίσθηση ενός απέραντου ωκεανού.  Η Λυγιά οργανωμένη αμμώδης παραλία με βράχια που δημιουργούν σπηλιές με ιδιόμορφα βραχώδη σχήματα και πανέμορφους μικρούς κόλπους. Λίγο πιο βόρεια η γραφική Πάργα μαγεύει με τη νησιώτικη ομορφιά της. Με παραλίες κοσμοπολίτικες όπως ο Βάλτος, το Κρυονέρι, που θα τις παρομοίαζε κανείς με επίγειο παράδεισο, ο επισκέπτης απολαμβάνει τη χαλάρωση κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο με το δροσερό αεράκι που φέρνουν οι ελαιώνες. Μαγευτική εμπειρία αποτελεί η βαρκάδα στις σπηλιές, στον κόλπο του Λύχνου και ιδιαίτερα η ξακουστή σπηλιά της Αφροδίτης, την οποία μπορεί να την επισκεφθεί κανείς με καΐκι. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία σε εκείνα τα γαλανά νερά κολυμπούσε η Αφροδίτη, η Θεά της ομορφιάς. Συνεχίζοντας, η Θεσπρωτία, τοπίο με πανέμορφες ακρογιαλιές, μικρούς κολπίσκους κρυστάλλινα, ζεστά νερά και πράσινη βλάστηση εντυπωσιάζει. Παραλίες όπως η Μεγάλη Άμμος, η Πισίνα, η Μπέλα Βράκα, το Καραβοστάσι και στη Σαγιάδα το Κεραμίδι διαφέρουν αλλά γοητεύουν εξίσου, αφού κάθε μία έχει τις δικές της ομορφιές. Άλλες με άσπρα βότσαλα και καθαρά γαλαζοπράσινα νερά,  άλλες με λευκή άμμο, βότσαλα, και βαθιά μπλε νερά, συνθέτουν ένα γαλήνιο και ειδυλλιακό τοπίο.

ΠΟΛΕΙΣ & ΧΩΡΙΑ

Στις μεγάλες πόλεις της Ηπείρου, ταχέως αναπτυσσόμενα αστικά κέντρα με νέο σύγχρονο οδικό δίκτυο, δύο αεροδρόμια στα Ιωάννινα και το Άκτιο, το λιμάνι ευρωπαϊκών προδιαγραφών της Ηγουμενίτσας, τρία σύγχρονα νοσοκομεία στα Ιωάννινα, την Πρέβεζα και  την Άρτα και σύγχρονες αναπτυξιακές επιχειρήσεις, ο επισκέπτης μπορεί να ταξιδέψει γρήγορα, άνετα να απολαύσει μια άνετη διαμονή, να επιδοθεί σε ενδιαφέρουσες δραστηριότητες, να ψυχαγωγηθεί, να διασκεδάσει και να ζήσει εμπειρίες ανάλογα με την περιοχή της επιλογής του κάθε ώρα της ημέρας. Λόγω της πλούσιας πολιτιστικής παράδοσης του τόπου, η διατήρηση της αρχιτεκτονικής των παραδοσιακών οικισμών και των ιστορικών κέντρων των πόλεων αυτών συμβάλει σημαντικά στην ανάδειξη του ιστορικού παρελθόντος. Ταυτόχρονα οι μορφολογικές ιδιαιτερότητες που παρατηρούνται στα κτίρια αυτά αποτυπώνουν το κλίμα, την οικονομία και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής, κριτήρια στα οποία βασιζόταν η επιλογή της τοποθεσίας, των υλικών και των αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών των κτιρίων. Ο επισκέπτης εκτός από σύγχρονα κτίρια και εγκαταστάσεις στις μεγάλες πόλεις αλλά και στις μικρότερες όπως Κόνιτσα, Πάργα, Μέτσοβο, Βουργαρέλι, Παραμυθιά, θα θαυμάσει οικισμούς, κυρίως ορεινούς στο Ζαγόρι, όπου κυριαρχούν η πέτρα και το ξύλο σε σπίτια, παραδοσιακές βρύσες, φημισμένα γεφύρια, όπως το γεφύρι της Άρτας, το γεφύρι της Πλάκας  στα Τζουμέρκα, το Θεογέφυρο,  το Καλογερικό και της Κόνιτσας, του Νούτσου και της Βωβούσας και καλντερίμια. Αλλά και στα ιστορικά κέντρα  των πόλεων υπάρχουν σπίτια πέτρινα, αρκετά από αυτά αρχοντικά και κτίρια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όπου σήμερα στεγάζουν μουσεία, εκθέσεις, εστιατόρια και αποτελούν τόπους ελκυστικούς για εναλλακτικό τουρισμό. Η Ήπειρος πληροί όλες τις κατάλληλες προϋποθέσεις και για συνεδριακό τουρισμό. Μεγάλα πολυτελή ξενοδοχεία μικρότερα παραδοσιακά, συνεδριακοί χώροι πλήρως οργανωμένοι προσφέρουν το ιδανικό περιβάλλον  για την υποστήριξη συνεδρίων και επαγγελματικών συναντήσεων,  όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις αλλά και σε μικρότερες. Παράλληλα οι σύνεδροι και οι συνοδοί τους θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν την ζεστή φιλοξενία αλλά και να επισκεφθούν μέρη της αρεσκείας τους στον ελεύθερο χρόνο τους.

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Η Ήπειρος εκτός από την μαγευτική φύση της και την μακραίωνη ιστορία είναι γνωστή και για την γαστρονομία της που αποτελεί αυθεντικό κομμάτι του πολιτισμού και της παράδοσής της. Οι ιδιαιτερότητες που προσφέρουν οι γεύσεις της στους επισκέπτες συνδέονται άμεσα με τις δραστηριότητες των κατοίκων και το φυσικό περιβάλλον, το οποίο συμβάλει στη διατήρηση της γεύσης, του αρώματος, των βιταμινών και των στοιχείων των προϊόντων. Προϊόντα όπως τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που συλλέγονται κάθε μέρα από τα μποστάνια, τα βότανα, το ντόπιο γάλα, το γιαούρτι, το τυρί αλλά και το κρέας από ζώα ελευθέρας βοσκής, τα θαλασσινά, τα ψάρια του αλμυρού και του γλυκού νερού αποκτούν μια μοναδική φυσική γεύση που δεν συναντάται αλλού. Έτσι οι γαστριμαργικές εμπειρίες  κρύβονται σε δύο μυστικά.  Στα αγνά τοπικά προϊόντα της περιοχής   που μαγειρεύονται απλά, με βάση τις παραδοσιακές συνταγές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά και στο μεράκι των ανθρώπων. Η ηπειρώτικη κουζίνα ανάλογα με την περιοχή, παντρεύει τις ποικιλίες δημιουργώντας μοναδικά πιάτα, από τα οποία προκύπτει ένα γευστικό αποτέλεσμα που ικανοποιεί τον επισκέπτη. Στα ορεινά της Ηπείρου, όταν ο χειμώνας πέφτει βαρύς και οι καμινάδες αχνίζουν, συνταγές όπως κατσικάκι με πατάτες, προβατίνα στα κάρβουνα, νοστιμότατο κοντοσούβλι, κεφτέδες με πράσα, σε συνδυασμό με μοναδική λαχανόπιτα, καπνιστό κίτρινο τυρί, γραβιέρα και ένα ποτήρι κόκκινο κρασί ή αρωματικό τσίπουρο κρατούν εξαιρετική παρέα στον επισκέπτη που τα απολαμβάνει δίπλα στη ζεστή φωτιά. Το καλοκαίρι στα παραθαλάσσιά της, σε ταβερνάκια δίπλα στο κύμα, κάτω από τη σκιά των δένδρων, πιάτα από φρέσκα ψάρια όπως κέφαλο, μυδοπίλαφο, σαρδέλες και γαύρο,  ποικιλίες με θαλασσινά, αρωματική σαλάτα από ζουμερή ντομάτα Πρεβέζης και αγγουράκι, δροσερό τυρί φέτα , που συνοδεύονται από παγωμένο ουζάκι και καλή παρέα, αποτελούν εδέσματα εξαιρετικά και χαλαρώνουν τον επισκέπτη. Φημισμένες πίτες όπως αλευρόπιτα, γλυκιά κολοκυθόπιτα, ελαφρώς πικάντικη κιμαδόπιτα, κρεατόπιτα θα φάει ο επισκέπτης στα Ζαγοροχώρια, στο Μέτσοβο στην πόλη των Ιωαννίνων καθώς και στην ορεινή Θεσπρωτία.  Οι πιο μερακλήδες μπορούν να απολαύσουν γεύσεις πρωτότυπες και σπεσιαλιτέ από χέλια, βατραχοπόδαρα, καραβίδες και πέστροφες σε ζεστά ταβερνάκια στο νησάκι των Ιωαννίνων.  Εκπληκτικά γλυκά του κουταλιού από αρωματικό νεράντζι, πορτοκάλι, βύσσινο, καρπούζι, κεράσι, σταφύλι για να συνοδεύσει ο επισκέπτης τον καφέ του αλλά και σιροπιαστά όπως ο γιαννιώτικος μπακλαβάς, το κανταΐφι, η καρυδόπιτα, το γαλακτομπούρεκο  ενδείκνυνται για ένα απολαυστικό επιδόρπιο μετά από ένα πλούσιο γεύμα.