Ντογκόν: ο Λαός του Σείριου
Μια μυστηριώδης φυλή που κατέχει εντυπωσιακές αστρονομικές γνώσεις για αρκετά ουράνια σώματα και κυρίως για τον Σείριο. Γνώσεις αρχαιότατες που προϋπήρχαν της επιστημονικής τους ανακάλυψης και οι οποίες συνιστούν ένα ιστορικό και επιστημονικό παράδοξο.
Στη διάρκεια της ύπαρξης της η ανθρωπότητα απέκτησε σταδιακά αρκετές γνώσεις για τον τρόπο λειτουργίας, αλλά και της εξέλιξης του σύμπαντος και του ανθρώπου. Αυτή η σοφία συλλέχθηκε μέσα από χιλιετίες εμπειρίας, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μοιάζει σαν να υπήρξε ένα αδιόρατο άλμα που επέτρεψε τον ξαφνικό εμπλουτισμό της ανθρωπότητας με γνώσεις που δεν είναι εύκολο να ειπωθεί το πώς προέκυψαν.
Σε αρχαίες παραδόσεις μερικών λαών φαίνεται ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις πάνω σε αυτό το θέμα. Υπάρχουν ορισμένες ενδιαφέρουσες αναφορές για θεϊκά όντα που ήρθαν από άλλους κόσμους φέρνοντας στους ανθρώπους γνώσεις πρωτόγνωρες και αποκαλύπτοντας μυστικά για τους νόμους που διέπουν όλη τη Δημιουργία. Μια τέτοια περίπτωση είναι και η περίφημη φυλή των Ντογκόν, για την οποία τα στοιχεία είναι αρκετά πιο απτά σε σχέση με άλλες παραδόσεις.
Η συγκεκριμένη φυλή έχει γίνει, τις τελευταίες δεκαετίες, αντικείμενο έρευνας πολλών μελετητών εξαιτίας των αξιοσημείωτων αστρονομικών γνώσεων που κατείχε για τον αστέρα Σείριο, αρκετά πριν αυτές ανακαλυφθούν από τους επιστήμονες. Το γεγονός αυτό παραμένει ένα άλυτο μυστήριο και συνεχίζει να εξάπτει τη φαντασία πολλών ανθρώπων.
Οι Ντογκόν είναι επίσης γνωστοί για τις εντυπωσιακές θρησκευτικές τους παραδόσεις και τελετές, τους χορούς με τις μάσκες, τα ξύλινα τεχνουργήματα, και την ιδιάζουσα αρχιτεκτονική τους. Είναι αρκετοί εκείνοι που ταξιδεύουν για να ζήσουν μαζί με τα μέλη της φυλής για λίγο καιρό, αποζητώντας να εμβαπτιστούν στη μυστηριώδη ατμόσφαιρα του τόπου τους και να γίνουν κοινωνοί μιας βαθιάς γνώσης για το σύμπαν που μοιάζει να πλανιέται εκεί.
Η Φυλή των Ντογκόν
Ντογκόν: ο Λαός του Σείριου
Οι Ντογκόν ζουν στη δυτική Αφρική στην κεντρική περιοχή του Μάλι και συγκεκριμένα σε οικισμούς που βρίσκονται στους βραχώδεις λόφους της ορεινής περιοχής Μπαντιαγκάρα. Ο πληθυσμός τους αριθμεί περί τις 400 χιλιάδες, υπάρχουν περίπου 700 χωριά που κατοικούνται και η επιβίωσή τους βασίζεται κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η ακριβής καταγωγή τους δεν είναι γνωστή και μόνο υποθέσεις υπάρχουν γύρω από αυτό το θέμα. Σύμφωνα με μία τέτοια υπόθεση έχουν αιγυπτιακή καταγωγή και αρχικά μετακινήθηκαν από την Αίγυπτο στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται η Λιβύη και έπειτα προς τις περιοχές της Μαυριτανίας και της Γουινέας.
Τον 12ο αιώνα, περίπου, οι Ντογκόν ζούσαν μαζί με άλλες φυλές στη περιοχή Μαντές στα δυτικά του ποταμού Νίγηρα. Εκείνη την εποχή οι διδαχές του Ισλάμ εξαπλώνονταν ραγδαία στη δυτική Αφρική και οι Ντογκόν έχοντας τις δικές τους πανάρχαιες θρησκευτικές παραδόσεις αποφάσισαν να μεταναστεύσουν σε άλλο τόπο για να αποφύγουν τον εξισλαμισμό. Η περιοχή που τελικά επέλεξαν για να κατοικήσουν ήταν στις απόκρημνες εκτάσεις της Μπαντιαγκάρα, σε ένα βραχώδες οροπέδιο που το μήκος του ξεπερνούσε τα 100 χιλιόμετρα και το οποίο τους προσέφερε απομόνωση και ασφάλεια. Το κλίμα στην Μπαντιαγκάρα εκείνες τις εποχές ήταν αρκετά υγρό και υπήρχε πλούσια βλάστηση, γεγονός που συνέβαλε σε μια σχετικά άνετη επιβίωση.
Φτάνοντας σε τούτο το νέο τόπο συνάντησαν μια άλλη φυλή που τα μέλη της ήταν μικρόσωμα και είχαν σκούρο δέρμα. Υπάρχει η άποψη ότι επρόκειτο για προγόνους των πυγμαίων που ζούσαν σε κοιλότητες του κάθετου βράχου που σχηματίζει έναν εκτεταμένο γκρεμό. Η φυλή των μικρόσωμων ανθρώπων τελικά εγκατέλειψε την περιοχή και σύμφωνα με κάποιες απόψεις βρήκε νέο καταφύγιο σε περιοχές της κεντρικής Αφρικής. Οι βραχώδεις κοιλότητες όπου ζούσαν χρησιμοποιήθηκαν αρχικά από τους Ντογκόν, οι οποίοι όμως στη συνέχεια ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με κτίσματα κατασκευασμένα από πηλό.
Σήμερα αρκετοί Ντογκόν έχουν εξισλαμιστεί, ενώ άλλοι έχουν εκχριστιανιστεί. Ωστόσο η αποδοχή των νέων θρησκειών δεν είναι παρά επιφανειακή, καθώς ποτέ δεν εγκατέλειψαν τις δικές τους παραδοσιακές πεποιθήσεις. Η κοινωνία τους είναι πατριαρχική, ισχύει στους γάμους τους η πολυγυνία αν και εφαρμόζεται σε πολύ περιορισμένο ποσοστό, ενώ η οικογενειακή ιεραρχία καθορίζεται με βάση την πατρογονική αρχαιότητα.
Στοιχεία σχετικά με τους Ντογκόν πρωτο-έγιναν ευρύτερα γνωστά το 1948 χάρη στον γάλλο ανθρωπολόγο Μαρσέλ Γκριόλ και τη γαλλίδα ανθρωπολόγο Ζαιρμέν Ντιτερλέν, που επισκέφθηκαν τη φυλή και στους οποίους αποκαλύφθηκαν ορισμένα από τα μυστικά της. Ο Γκριόλ έζησε δεκαπέντε χρόνια με τους Ντογκόν προτού συναντηθεί με τον πνευματικό τους ηγέτη που του αποκάλυψε κάποιες σημαντικές πληροφορίες.
Η Θρησκευτική Οργάνωση της Φυλής
Προσθήκη λΜάσκα που πάνω της
έχει το σύμβολο Κάναγκα
με τις χαρακτηριστικές
κάθετες γραμμές τουεζάντας
Κάθε χωριό των Ντογκόν έχει τον δικό του πνευματικό ηγέτη, που ονομάζεται Χόγκον, ενώ υπάρχει ένας ανώτατος πνευματικός ηγέτης για όλη τη φυλή. Οι Χόγκον θεωρούνται θεματοφύλακες σημαντικών μυστικών της φυλής που σχετίζονται με την προέλευσή της, την κοσμογονία, τις αστρονομικές γνώσεις, τα πνευματικά ζητήματα και τις τελετές.
Ένας Χόγκον επιλέγεται συνήθως από τα πρεσβύτερα μέλη των πολυπληθέστερων οικογενειών ενός χωριού. Τους επόμενους έξι μήνες μετά την επιλογή αρχίζει να προετοιμάζεται για τη μύησή του. Σε αυτό το διάστημα δεν επιτρέπεται να ξυριστεί και να πλυθεί, κανείς δεν πρέπει να τον αγγίζει και φορά λευκά ρούχα. Μετά τη μύησή του φοράει ένα κόκκινο καπέλο που μοιάζει με φέσι, καθώς και ένα περιβραχιόνιο που φέρει μαργαριτάρι το οποίο συμβολίζει την ιερότητα του λειτουργήματός του. Ο Χόγκον ζει μόνος του και πιστεύεται πως κάθε βράδυ τον επισκέπτεται στην κατοικία του το ιερό φίδι Λέμπε για να του προσφέρει κάθαρση και σοφία. Ο Λέμπε αναφέρεται πως ήταν ο πρώτος θνητός άνθρωπος ο οποίος μετατράπηκε σε φίδι λαμβάνοντας θεϊκή υπόσταση.
Σημαντική θέση στην ιεραρχία της φυλής κατέχει και ο σιδηρουργός που είναι υπεύθυνος για τις τελετές της εκτομής και της περιτομής και ο οποίος σχετίζεται, συμβολικά, με την κλοπή της φωτιάς από τον Ουρανό για χάρη των ανθρώπων (αυτό θυμίζει τον μύθο του Προμηθέα). Λέγεται ότι οι τελετές αυτές σχετίζονται με συγκεκριμένα στάδια της τροχιάς του Σείριου Β γύρω από τον Σείριο και ανάλογα με αυτά καθορίζεται αν θα πραγματοποιηθεί εκτομή σε γυναίκες ή περιτομή σε άνδρες. Στην κοινωνία των Ντογκόν υπάρχουν διαφορετικές σέκτες ανάλογα με τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Έτσι, για παράδειγμα, κάποιοι είναι επιφορτισμένοι με τη λατρεία του δημιουργού θεού Άμμα, άλλοι είναι υπεύθυνοι για την σημαντικότατη τελετή Σίγκι που σχετίζεται με τον Σείριο, ορισμένοι ασχολούνται με τη λατρεία του ερπετού Λέμπε, άλλοι είναι υπεύθυνοι για τα τοτέμ της φυλής και κάποιοι ασχολούνται με τη λατρεία των διδύμων θεοτήτων των Νόμμο τους οποίους και θα εξετάσουμε στη συνέχεια.
Επίσης υπάρχουν και υποφυλές της φυλής των Ντογκόν οι οποίες σχετίζονται με συγκεκριμένα ουράνια σώματα. Η υποφυλή Όνο αντιστοιχεί στην Αφροδίτη, η Ντόμο στη ζώνη του Ωρίωνα, η Άρου στον Ήλιο και η Ντιον στη Σελήνη. Οι Ντογκόν χρησιμοποιούν τέσσερα είδη ημερολογίων, τα οποία σχετίζονται με τη Σελήνη, τον Ήλιο, την Αφροδίτη και τον Σείριο.
Οι Ντογκόν έχουν τέσσερις βαθμούς μύησης μέσω των οποίων παρέχεται η γνώση της θρησκευτικής διδασκαλίας της φυλής τους: α) Ζιρ σο, όπου η γνώση παρέχεται απλοποιημένη, τα μυθολογικά πρόσωπα είναι μεταμφιεσμένα και η πλοκή των περιπετειών τους απλή και δίχως να αποκαλύπτεται η εσωτερική σύνδεσή τους. Εδώ δίδεται και η γνώση σχετικά με την αόρατη εσωτερική υπόσταση κάποιων τελετών κοινής χρήσης. β) Μπέννε σο, όπου παρέχεται η βαθύτερη γνώση ορισμένων τμημάτων των τελετουργιών δίχως να αποκαλύπτεται ακόμη όμως το κεντρικό εσωτερικό τους νόημα που αποτελεί και το κέντρο συνοχής τους. γ) Μπόλο σο, που προσφέρει το εσωτερικό νόημα των δύο προηγούμενων βαθμών μύησης, παρέχει τα κλειδιά της αποκωδικοποίησής τους, καθώς και την εσωτερική τους ερμηνεία και σκοπό. Ωστόσο δεν αποκαλύπτει το βαθύτερο νόημα των μυστικών της παράδοσης. δ) Σο ντάγι, όπου αποκαλύπτεται το σύνολο των μυστικών γνώσεων, όλες οι πτυχές τους και ο κοινός συνδετικός κρίκος πίσω από αυτές.
Το αποκορύφωμα της θρησκευτικής ζωής των Ντογκόν είναι η τελετή Σίγκι που πραγματοποιείται κάθε 60 έτη, όταν ο Σείριος γίνεται ορατός ανάμεσα σε δύο συγκεκριμένες βουνοκορφές της περιοχής όπου ζουν. Η τελετή Σίγκι συμβολίζει την περιοδική αναγέννηση του κόσμου.
Οι άνδρες που πρόκειται να συμμετάσχουν σε αυτή είναι μέλη μιας κατάλληλα εκπαιδευμένης ομάδας μυημένων. Τρεις μήνες πριν από την έναρξη της τελετής ζουν απομονωμένοι προετοιμαζόμενοι για το έργο τους και απαγορεύεται σε όλους να επικοινωνούν μαζί τους. Στη διάρκεια τούτης της απομόνωσης μιλούν μεταξύ τους μια κωδικοποιημένη γλώσσα που είναι άγνωστη στα υπόλοιπα μέλη της φυλής.
Οι υπεύθυνοι της τελετής αρχικά συγκεντρώνονται σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο χωριό Γιούγκα και σχεδιάζουν ένα σύμβολο με κόκκινο χρώμα σε έναν βράχο. Πρόκειται για το Κάναγκα το σύμβολο του θεού Άμμα, του δημιουργού του κόσμου. Στη συνέχεια κάτω από το Κάναγκα ανοίγεται μια τρύπα στο χώμα η οποία σχετίζεται με το κοσμικό αβγό από το οποίο προήλθαν τα πάντα. Έτσι ο Άμμα στέκεται πάνω από το αβγό του κόσμου. Από μια άλλη οπτική μέσα στην τρύπα τοποθετείται ο σπόρος από τον οποίο θα ξεπηδήσει η Δημιουργία.
Η τελετή Σίγκι ξεκινά από το χωριό Γιούγκα των Ντογκόν, περνά διαδοχικά από όλα τα υπόλοιπα χωριά και τελικά επιστρέφει εκεί από όπου ξεκίνησε. Στη διάρκειά της οι άνδρες φορούν μάσκες και χορεύουν ενώ χρησιμοποιούν τη μυστική γλώσσα της Σίγκι. Η πιο σημαντική μάσκα της τελετής κατασκευάζεται κάθε 60 έτη, παίζει κεντρικό ρόλο σε αυτήν για σύντομο χρονικό διάστημα, έχει ύψος μέχρι δέκα μέτρα και δεν φοριέται στο πρόσωπο αλλά την κρατάνε με ένα κοντάρι. Πρόκειται για την Ιμινάνα την υπέρτατη μάσκα που έχει σχήμα φιδιού. Αυτές οι μάσκες φυλάσσονται στη συνέχεια σε μυστικές τοποθεσίες. Η τελετή αυτή μπορεί να κρατήσει έως και μερικά έτη. Για παράδειγμα, η τελευταία διήρκησε από το 1967 έως το 1973. Η επόμενη Σίγκι πρόκειται να πραγματοποιηθεί το 2027. Να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκειά της σε άλλες εποχές γίνονταν ζωοθυσίες, αλλά και ανθρωποθυσίες.
Η Κοσμογονία των Ντογκόν, ο Σείριος και οι Νόμμο
Μάσκα Ιμινάνα
Η κοσμογονία των Ντογκόν είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και σε αυτήν κεντρική θέση κατέχει το άστρο Σείριος και ειδικότερα ο συνοδός του, ο Σείριος Β. Ας δούμε όμως σε αυτό το σημείο, επιγραμματικά, κάποια αστρονομικά στοιχεία για αυτό το αστέρι, που θα βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τα όσα θα αναφερθούν στη συνέχεια.
Ο Σείριος είναι το λαμπρότερο άστρο στο νυχτερινό ουρανό, απέχει 8,57 ετών φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός. Ο γερμανός αστρονόμος Φρίντριχ Μπέσελ το 1844 κατέληξε με μαθηματικούς υπολογισμούς στο συμπέρασμα πως ο Σείριος είναι διπλός αστέρας, ενώ το 1862 ο αμερικανός αστρονόμος Άλβαν Κλαρκ παρατήρησε για πρώτη φορά με τηλεσκόπιο τον αόρατο για τον γυμνό οφθαλμό συνοδό αστέρα, έναν λευκό νάνο που ονομάστηκε Σείριος Β. Η περίοδος του συνοδού γύρω από τον κεντρικό αστέρα είναι 50 έτη. Για τους λευκούς νάνους θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι υπέρπυκνοι αστέρες με μικρό μέγεθος. Ενδεικτικά, ένας μέσος λευκός νάνος συμπυκνώνει τη μισή μάζα του Ήλιου στο μέγεθος της Γης. Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στην κοσμογονία των Ντογκόν. Όπως αναφέρεται στη μυθολογία τους, υπάρχει ένας θεός δημιουργός ο Άμμα. Η ίδια η ζωή θεωρείται ως αποτέλεσμα ζυμώσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσα σε αυτόν τον πρωταρχικό θεό, ο οποίος στη συνέχεια δημιούργησε με το χορό του τους στροβιλιζόμενους κόσμους των άστρων και του σύμπαντος. Εκπρόσωποι του Άμμα είναι τέσσερα ζευγάρια δίδυμων θεοτήτων οι Νόμμο, οι οποίοι είναι οι στυλοβάτες της συμπαντικής τάξης και οι κάτοχοι του Λόγου του Ουρανού και της Γης.
Ωστόσο αρχικά υπήρχαν άλλοι δύο δίδυμοι Νόμμο. Ο ένας από αυτούς όμως αποστάτησε παρακούοντας τις εντολές του Άμμα και το γεγονός αυτό αποσταθεροποίησε τον κόσμο. Προκειμένου να αποκατασταθεί η παγκόσμια τάξη ο Άμμα θυσίασε τον δίδυμο του αποστάτη, τεμάχισε το σώμα του και το σκόρπισε σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Ο Σείριος, ο Σίγκι-Τόλο στη γλώσσα των Ντογκόν, δημιουργήθηκε από μια σταγόνα αίματος ενός Νόμμο. Από μια άλλη σταγόνα του που έσταξε από τον δεξί ώμο του ίδιου Νόμμο δημιουργήθηκε ένα δεύτερο αστέρι που είναι συνοδός του Σείριου ο Πο-Τόλο, ο γνωστός μας Σείριος Β. Ο Πο-Τόλο ονομάζεται από τους Ντογκόν "στήλη των άστρων" και "άξονας όλου του κόσμου" και θεωρείται ο αρχαίος πρόγονος των υπόλοιπων άστρων και σύμβολο της αρσενικής αρχής του σύμπαντος. Περιγράφουν τον Σείριο Β ως άστρο λευκού χρώματος, πολύ μικρό που είναι όμως πολύ βαρύ (οι αναλογίες με τα χαρακτηριστικά ενός λευκού νάνου αστέρα είναι εμφανείς).
Τελικά, από μια τρίτη σταγόνα αίματος που έσταξε από τον αριστερό ώμο αυτού του Νόμμο δημιουργήθηκε άλλο ένα αστέρι το Έμμα-Για, που συχνά αποκαλείται από τους ερευνητές Σείριος Γ. Το Έμμα-Για θεωρείται θηλυκό άστρο, φορέας της θηλυκής αρχής του κόσμου και δίδυμη αδελφή του Πο-Τόλο. Το άστρο των γυναικών συμβολίζεται με έναν ισοσκελή σταυρό.
Ο Ρόμπερτ Τεμπλ στο βιβλίο του "Ο Άγνωστος Σείριος" αναφέρει πως οι Ντογκόν ισχυρίζονται ότι το Έμμε-Για είναι τέσσερις φορές ελαφρύτερο από τον Σείριο Β, πως έχει μεγαλύτερη τροχιά από αυτόν, ότι και οι δύο κινούνται στις τροχιές τους με την ίδια κατεύθυνση και ότι η περιφορά τους γύρω από τον κεντρικό αστέρα ολοκληρώνεται και για τα δύο σε 50 έτη.
Υπάρχουν απεικονίσεις πάνω σε αρχαία τεχνουργήματα των Ντογκόν του συστήματος του Σείριου το οποίο φαίνεται ως τριπλό, κάτι που προς το παρόν όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί από την επιστήμη (υπάρχουν κάποιες υπόνοιες για ένα πιθανό τρίτο άστρο που ερευνούνται από τους αστρονόμους). Επίσης, οι τροχιές των τριών άστρων απεικονίζονται όχι ως κύκλοι, αλλά ως ελλείψεις γεγονός που συμβαδίζει με τις σύγχρονες αστρονομικές γνώσεις για τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
Όσο για τους Νόμμο, λατρεύονταν από τους Ντογκόν ως πανάρχαια πνεύματα ή θεότητες. Περιγράφονται ως αμφίβια, ερμαφρόδιτα και ιχθυόμορφα όντα. Απεικονίσεις τους σε τεχνουργήματα της φυλής δείχνουν πλάσματα με ανθρώπινο τον πάνω κορμό, και ιχθυόμορφο κάτω κορμό με ουρά. Οι Νόμμο αναφέρονται ως Κύριοι του Νερού, Επιτηρητές, Οδηγοί και ως Διδάσκαλοι. Έχουν μια ομοιότητά με τις ιχθυόμορφες οντότητες – εκπολιτιστές που αναφέρονται στους βαβυλωνιακούς και τους σουμεριακούς μύθους.
Ωστόσο, πέρα από τη μυθολογική τους διάσταση υπάρχει και μία ακόμη που είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Σύμφωνα λοιπόν με την προφορική παράδοση των Ντογκόν, οι Νόμμο είναι μια πραγματική φυλή οντοτήτων - εκπολιτιστών από το Σείριο, οι οποίοι επισκέφθηκαν τη Γη πριν από χιλιάδες έτη. Έφθασαν στον πλανήτη μας με ένα παράξενο όχημα, είχαν ιχθυόμορφη και ερπετόμορφη εμφάνιση, ζούσαν στο νερό, αλλά μπορούσαν να κινούνται και στη στεριά. Κατοικία αυτών των οντοτήτων αναφέρουν ότι είναι ένας πλανήτης ο οποίος βρίσκεται στο τριπλό αστρικό σύστημα του Σείριου.
Οι Νόμμο συμβολίζονταν αρχικά με τον Ήλιο, ο οποίος είναι για τη φυλή σύμβολο της θηλυκής αρχής του κόσμου. Το χρώμα πους τους απέδιδαν είναι το κόκκινο, το οποίο είναι ακόμη ένα θηλυκό σύμβολο για τους Ντογκόν.
Οι Ευρύτερες Αστρονομικές Γνώσεις
Σχέδιο των Ντογκόν που
απεικονίζει έναν Νόμμο
Τα όντα αυτά λέγεται ότι μετέδωσαν πολλές από τις γνώσεις τους στους Ντογκόν και έτσι οι τελευταίοι απέκτησαν, όπως ισχυρίζονται οι ίδιοι, τις φημισμένες τους αστρονομικές γνώσεις για το σύστημα του Σείριου, αλλά και για άλλα ουράνια σώματα. Σύμφωνα με την παράδοση της φυλής, οι Νόμμο τους αποκάλυψαν πως ο πλανήτης Δίας έχει τέσσερις κύριους δορυφόρους πέρα από τους υπόλοιπους που διαθέτει, ότι ο Κρόνος έχει δακτυλίους και ότι οι πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Ενώ από αρχαίες εποχές τα μέλη της φυλής γνώριζαν ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από το εαυτό της και πως αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διαρκή αλλαγή της εικόνας του στερεώματος.
Για τους Ντογκόν, ο Κρόνος είναι εκείνο το ουράνιο σώμα που περιορίζει το χώρο και θεωρούν ότι υπάρχει κάποια ιδιάζουσα σχέση του με το Γαλαξία. Κατά κάποιον τρόπο φαίνεται πως ο Κρόνος παίζει ρόλο στον καθορισμό των ορίων του Ηλιακού μας Συστήματος μέσα στο Γαλαξία. Όμως ο Κρόνος για αυτούς είναι ταυτόχρονα και ένα σημείο σύνδεσης με το Γαλαξία.
Όπως αναφέρει ο Ρόμπερτ Τεμπλ, πάλι στο βιβλίο του "Ο Άγνωστος Σείριος", ο Γαλαξίας περιγράφεται από τους Ντογκόν ως η εικόνα των στροβιλιζόμενων άστρων. Και πως τα άστρα του κινούνται γύρω από τον άξονα του Άμμα. Ο Γαλαξίας θεωρούν πως περιέχει πλήθος άστρων, τα οποία στροβιλίζονται με τη μορφή σπείρας. Ενώ πιστεύεται πως ο Άμμα δημιούργησε πολύ μεγάλο αριθμό τέτοιων σπειροειδών κόσμων οι οποίοι γεμίζουν το σύμπαν (η αναλογία με τις σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις για τους γαλαξίες είναι εντυπωσιακή).
Οι Ντογκόν κατατάσσουν τα ουράνια σώματα σε τρεις κατηγορίες: α) στους απλανείς που δεν περιφέρονται γύρω από κάποιο άστρο, β) στους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από κάποιο άστρο και γ) στους δορυφόρους. Οι κινήσεις όλων των ουράνιων σωμάτων μέσα στο Γαλαξία παρομοιάζονται με τη ροή του αίματος στο σώμα, ενώ τα ίδια τα ουράνια σώματα θεωρούνται ως θρόμβοι του συμπαντικού αίματος. Η αναφορά στην κυκλοφορία του αίματος δεν είναι τυχαία, καθώς οι Ντογκόν κατείχαν από αρχαιοτάτων χρόνων εξαιρετικά ακριβείς γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας.
Σε ότι αφορά την περιγραφή ενός συστήματος άστρων ή πλανητών οι Ντογκόν το παρομοιάζουν με έναν πλακούντα. Το δικό μας Ηλιακό Σύστημα αναφέρεται ως "πλακούντας του Όγκο", ενώ το σύστημα του Σείριου ως "πλακούντας του Νόμμο".
Ένα Αναπάντητο Ερώτημα
Υπολογίζεται ότι οι Ντογκόν κατέχουν όλες αυτές τις αστρονομικές πληροφορίες εδώ και πέντε χιλιάδες έτη, περίπου, ενώ λέγεται πως παρόμοιες γνώσεις είχαν και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι της προδυναστικής εποχής.
Πιστεύουν πως η ζωή ενυπάρχει σε όλο το σύμπαν. Αναφέρουν πως όταν ο Άμμα δημιούργησε το σύμπαν και όλα τα ζωντανά πλάσματα έφτιαξε για αυτά πολλές γαίες σαν τη δική μας, ενώ σε μύθους τους περιγράφονται οι μορφές όντων σε μερικές άλλες τέτοιες γαίες.
Είναι γενικά εμφανές, κάτι που υποστηρίζεται και από αρχαιολογικά ευρήματα, ότι οι Ντογκόν κατείχαν πλήθος προηγμένων αστρονομικών γνώσεων πολύ πριν από την επιβεβαίωσή τους από την επιστήμη. Το εύλογο ερώτημα που ανακύπτει είναι το πώς είναι δυνατόν να τα γνώριζαν όλα αυτά δίχως τη χρήση αστρονομικών οργάνων. Απάντηση δεν έχει δοθεί από τους επιστήμονες σε αυτό το παράδοξο, αλλά για τους Ντογκόν τα πράγματα είναι μάλλον απλά: σε ένα σύμπαν που σφύζει από ζωή το παράδοξο θα ήταν να μην υπάρχει σύζευξη πολιτισμών.
Ίσως αν κατορθώσουμε να κοιτάξουμε τον κόσμο με μια ματιά απλή και καθαρή από προκαταλήψεις να μπορέσουμε και εμείς να ανακαλύψουμε αλήθειες για τη ζωή που ούτε καν φανταζόμαστε ότι υπάρχουν. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι οι σημερινές μας γνώσεις κάποτε έμοιαζαν φανταστικές και ουτοπικές.
Ενδεικτικές Πηγές
Ρόμπερτ Τεμπλ, "Ο Άγνωστος Σείριος", Εκδόσεις Ωρόρα
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα
en.wikipedia.org
www.unmuseum.org
www.tribe.net
Μια μυστηριώδης φυλή που κατέχει εντυπωσιακές αστρονομικές γνώσεις για αρκετά ουράνια σώματα και κυρίως για τον Σείριο. Γνώσεις αρχαιότατες που προϋπήρχαν της επιστημονικής τους ανακάλυψης και οι οποίες συνιστούν ένα ιστορικό και επιστημονικό παράδοξο.Στη διάρκεια της ύπαρξης της η ανθρωπότητα απέκτησε σταδιακά αρκετές γνώσεις για τον τρόπο λειτουργίας, αλλά και της εξέλιξης του σύμπαντος και του ανθρώπου. Αυτή η σοφία συλλέχθηκε μέσα από χιλιετίες εμπειρίας, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μοιάζει σαν να υπήρξε ένα αδιόρατο άλμα που επέτρεψε τον ξαφνικό εμπλουτισμό της ανθρωπότητας με γνώσεις που δεν είναι εύκολο να ειπωθεί το πώς προέκυψαν.
Σε αρχαίες παραδόσεις μερικών λαών φαίνεται ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις πάνω σε αυτό το θέμα. Υπάρχουν ορισμένες ενδιαφέρουσες αναφορές για θεϊκά όντα που ήρθαν από άλλους κόσμους φέρνοντας στους ανθρώπους γνώσεις πρωτόγνωρες και αποκαλύπτοντας μυστικά για τους νόμους που διέπουν όλη τη Δημιουργία. Μια τέτοια περίπτωση είναι και η περίφημη φυλή των Ντογκόν, για την οποία τα στοιχεία είναι αρκετά πιο απτά σε σχέση με άλλες παραδόσεις.
Η συγκεκριμένη φυλή έχει γίνει, τις τελευταίες δεκαετίες, αντικείμενο έρευνας πολλών μελετητών εξαιτίας των αξιοσημείωτων αστρονομικών γνώσεων που κατείχε για τον αστέρα Σείριο, αρκετά πριν αυτές ανακαλυφθούν από τους επιστήμονες. Το γεγονός αυτό παραμένει ένα άλυτο μυστήριο και συνεχίζει να εξάπτει τη φαντασία πολλών ανθρώπων.
Οι Ντογκόν είναι επίσης γνωστοί για τις εντυπωσιακές θρησκευτικές τους παραδόσεις και τελετές, τους χορούς με τις μάσκες, τα ξύλινα τεχνουργήματα, και την ιδιάζουσα αρχιτεκτονική τους. Είναι αρκετοί εκείνοι που ταξιδεύουν για να ζήσουν μαζί με τα μέλη της φυλής για λίγο καιρό, αποζητώντας να εμβαπτιστούν στη μυστηριώδη ατμόσφαιρα του τόπου τους και να γίνουν κοινωνοί μιας βαθιάς γνώσης για το σύμπαν που μοιάζει να πλανιέται εκεί.
Η Φυλή των Ντογκόν
Ντογκόν: ο Λαός του Σείριου
Οι Ντογκόν ζουν στη δυτική Αφρική στην κεντρική περιοχή του Μάλι και συγκεκριμένα σε οικισμούς που βρίσκονται στους βραχώδεις λόφους της ορεινής περιοχής Μπαντιαγκάρα. Ο πληθυσμός τους αριθμεί περί τις 400 χιλιάδες, υπάρχουν περίπου 700 χωριά που κατοικούνται και η επιβίωσή τους βασίζεται κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η ακριβής καταγωγή τους δεν είναι γνωστή και μόνο υποθέσεις υπάρχουν γύρω από αυτό το θέμα. Σύμφωνα με μία τέτοια υπόθεση έχουν αιγυπτιακή καταγωγή και αρχικά μετακινήθηκαν από την Αίγυπτο στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται η Λιβύη και έπειτα προς τις περιοχές της Μαυριτανίας και της Γουινέας.
Τον 12ο αιώνα, περίπου, οι Ντογκόν ζούσαν μαζί με άλλες φυλές στη περιοχή Μαντές στα δυτικά του ποταμού Νίγηρα. Εκείνη την εποχή οι διδαχές του Ισλάμ εξαπλώνονταν ραγδαία στη δυτική Αφρική και οι Ντογκόν έχοντας τις δικές τους πανάρχαιες θρησκευτικές παραδόσεις αποφάσισαν να μεταναστεύσουν σε άλλο τόπο για να αποφύγουν τον εξισλαμισμό. Η περιοχή που τελικά επέλεξαν για να κατοικήσουν ήταν στις απόκρημνες εκτάσεις της Μπαντιαγκάρα, σε ένα βραχώδες οροπέδιο που το μήκος του ξεπερνούσε τα 100 χιλιόμετρα και το οποίο τους προσέφερε απομόνωση και ασφάλεια. Το κλίμα στην Μπαντιαγκάρα εκείνες τις εποχές ήταν αρκετά υγρό και υπήρχε πλούσια βλάστηση, γεγονός που συνέβαλε σε μια σχετικά άνετη επιβίωση.
Φτάνοντας σε τούτο το νέο τόπο συνάντησαν μια άλλη φυλή που τα μέλη της ήταν μικρόσωμα και είχαν σκούρο δέρμα. Υπάρχει η άποψη ότι επρόκειτο για προγόνους των πυγμαίων που ζούσαν σε κοιλότητες του κάθετου βράχου που σχηματίζει έναν εκτεταμένο γκρεμό. Η φυλή των μικρόσωμων ανθρώπων τελικά εγκατέλειψε την περιοχή και σύμφωνα με κάποιες απόψεις βρήκε νέο καταφύγιο σε περιοχές της κεντρικής Αφρικής. Οι βραχώδεις κοιλότητες όπου ζούσαν χρησιμοποιήθηκαν αρχικά από τους Ντογκόν, οι οποίοι όμως στη συνέχεια ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με κτίσματα κατασκευασμένα από πηλό.
Σήμερα αρκετοί Ντογκόν έχουν εξισλαμιστεί, ενώ άλλοι έχουν εκχριστιανιστεί. Ωστόσο η αποδοχή των νέων θρησκειών δεν είναι παρά επιφανειακή, καθώς ποτέ δεν εγκατέλειψαν τις δικές τους παραδοσιακές πεποιθήσεις. Η κοινωνία τους είναι πατριαρχική, ισχύει στους γάμους τους η πολυγυνία αν και εφαρμόζεται σε πολύ περιορισμένο ποσοστό, ενώ η οικογενειακή ιεραρχία καθορίζεται με βάση την πατρογονική αρχαιότητα.
Στοιχεία σχετικά με τους Ντογκόν πρωτο-έγιναν ευρύτερα γνωστά το 1948 χάρη στον γάλλο ανθρωπολόγο Μαρσέλ Γκριόλ και τη γαλλίδα ανθρωπολόγο Ζαιρμέν Ντιτερλέν, που επισκέφθηκαν τη φυλή και στους οποίους αποκαλύφθηκαν ορισμένα από τα μυστικά της. Ο Γκριόλ έζησε δεκαπέντε χρόνια με τους Ντογκόν προτού συναντηθεί με τον πνευματικό τους ηγέτη που του αποκάλυψε κάποιες σημαντικές πληροφορίες.
Η Θρησκευτική Οργάνωση της Φυλής
 |
| Προσθήκη λΜάσκα που πάνω της έχει το σύμβολο Κάναγκα με τις χαρακτηριστικές κάθετες γραμμές τουεζάντας |
Κάθε χωριό των Ντογκόν έχει τον δικό του πνευματικό ηγέτη, που ονομάζεται Χόγκον, ενώ υπάρχει ένας ανώτατος πνευματικός ηγέτης για όλη τη φυλή. Οι Χόγκον θεωρούνται θεματοφύλακες σημαντικών μυστικών της φυλής που σχετίζονται με την προέλευσή της, την κοσμογονία, τις αστρονομικές γνώσεις, τα πνευματικά ζητήματα και τις τελετές.
Ένας Χόγκον επιλέγεται συνήθως από τα πρεσβύτερα μέλη των πολυπληθέστερων οικογενειών ενός χωριού. Τους επόμενους έξι μήνες μετά την επιλογή αρχίζει να προετοιμάζεται για τη μύησή του. Σε αυτό το διάστημα δεν επιτρέπεται να ξυριστεί και να πλυθεί, κανείς δεν πρέπει να τον αγγίζει και φορά λευκά ρούχα. Μετά τη μύησή του φοράει ένα κόκκινο καπέλο που μοιάζει με φέσι, καθώς και ένα περιβραχιόνιο που φέρει μαργαριτάρι το οποίο συμβολίζει την ιερότητα του λειτουργήματός του. Ο Χόγκον ζει μόνος του και πιστεύεται πως κάθε βράδυ τον επισκέπτεται στην κατοικία του το ιερό φίδι Λέμπε για να του προσφέρει κάθαρση και σοφία. Ο Λέμπε αναφέρεται πως ήταν ο πρώτος θνητός άνθρωπος ο οποίος μετατράπηκε σε φίδι λαμβάνοντας θεϊκή υπόσταση.
Σημαντική θέση στην ιεραρχία της φυλής κατέχει και ο σιδηρουργός που είναι υπεύθυνος για τις τελετές της εκτομής και της περιτομής και ο οποίος σχετίζεται, συμβολικά, με την κλοπή της φωτιάς από τον Ουρανό για χάρη των ανθρώπων (αυτό θυμίζει τον μύθο του Προμηθέα). Λέγεται ότι οι τελετές αυτές σχετίζονται με συγκεκριμένα στάδια της τροχιάς του Σείριου Β γύρω από τον Σείριο και ανάλογα με αυτά καθορίζεται αν θα πραγματοποιηθεί εκτομή σε γυναίκες ή περιτομή σε άνδρες. Στην κοινωνία των Ντογκόν υπάρχουν διαφορετικές σέκτες ανάλογα με τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Έτσι, για παράδειγμα, κάποιοι είναι επιφορτισμένοι με τη λατρεία του δημιουργού θεού Άμμα, άλλοι είναι υπεύθυνοι για την σημαντικότατη τελετή Σίγκι που σχετίζεται με τον Σείριο, ορισμένοι ασχολούνται με τη λατρεία του ερπετού Λέμπε, άλλοι είναι υπεύθυνοι για τα τοτέμ της φυλής και κάποιοι ασχολούνται με τη λατρεία των διδύμων θεοτήτων των Νόμμο τους οποίους και θα εξετάσουμε στη συνέχεια.
Επίσης υπάρχουν και υποφυλές της φυλής των Ντογκόν οι οποίες σχετίζονται με συγκεκριμένα ουράνια σώματα. Η υποφυλή Όνο αντιστοιχεί στην Αφροδίτη, η Ντόμο στη ζώνη του Ωρίωνα, η Άρου στον Ήλιο και η Ντιον στη Σελήνη. Οι Ντογκόν χρησιμοποιούν τέσσερα είδη ημερολογίων, τα οποία σχετίζονται με τη Σελήνη, τον Ήλιο, την Αφροδίτη και τον Σείριο.
Οι Ντογκόν έχουν τέσσερις βαθμούς μύησης μέσω των οποίων παρέχεται η γνώση της θρησκευτικής διδασκαλίας της φυλής τους: α) Ζιρ σο, όπου η γνώση παρέχεται απλοποιημένη, τα μυθολογικά πρόσωπα είναι μεταμφιεσμένα και η πλοκή των περιπετειών τους απλή και δίχως να αποκαλύπτεται η εσωτερική σύνδεσή τους. Εδώ δίδεται και η γνώση σχετικά με την αόρατη εσωτερική υπόσταση κάποιων τελετών κοινής χρήσης. β) Μπέννε σο, όπου παρέχεται η βαθύτερη γνώση ορισμένων τμημάτων των τελετουργιών δίχως να αποκαλύπτεται ακόμη όμως το κεντρικό εσωτερικό τους νόημα που αποτελεί και το κέντρο συνοχής τους. γ) Μπόλο σο, που προσφέρει το εσωτερικό νόημα των δύο προηγούμενων βαθμών μύησης, παρέχει τα κλειδιά της αποκωδικοποίησής τους, καθώς και την εσωτερική τους ερμηνεία και σκοπό. Ωστόσο δεν αποκαλύπτει το βαθύτερο νόημα των μυστικών της παράδοσης. δ) Σο ντάγι, όπου αποκαλύπτεται το σύνολο των μυστικών γνώσεων, όλες οι πτυχές τους και ο κοινός συνδετικός κρίκος πίσω από αυτές.
Το αποκορύφωμα της θρησκευτικής ζωής των Ντογκόν είναι η τελετή Σίγκι που πραγματοποιείται κάθε 60 έτη, όταν ο Σείριος γίνεται ορατός ανάμεσα σε δύο συγκεκριμένες βουνοκορφές της περιοχής όπου ζουν. Η τελετή Σίγκι συμβολίζει την περιοδική αναγέννηση του κόσμου.
Οι άνδρες που πρόκειται να συμμετάσχουν σε αυτή είναι μέλη μιας κατάλληλα εκπαιδευμένης ομάδας μυημένων. Τρεις μήνες πριν από την έναρξη της τελετής ζουν απομονωμένοι προετοιμαζόμενοι για το έργο τους και απαγορεύεται σε όλους να επικοινωνούν μαζί τους. Στη διάρκεια τούτης της απομόνωσης μιλούν μεταξύ τους μια κωδικοποιημένη γλώσσα που είναι άγνωστη στα υπόλοιπα μέλη της φυλής.
Οι υπεύθυνοι της τελετής αρχικά συγκεντρώνονται σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο χωριό Γιούγκα και σχεδιάζουν ένα σύμβολο με κόκκινο χρώμα σε έναν βράχο. Πρόκειται για το Κάναγκα το σύμβολο του θεού Άμμα, του δημιουργού του κόσμου. Στη συνέχεια κάτω από το Κάναγκα ανοίγεται μια τρύπα στο χώμα η οποία σχετίζεται με το κοσμικό αβγό από το οποίο προήλθαν τα πάντα. Έτσι ο Άμμα στέκεται πάνω από το αβγό του κόσμου. Από μια άλλη οπτική μέσα στην τρύπα τοποθετείται ο σπόρος από τον οποίο θα ξεπηδήσει η Δημιουργία.
Η τελετή Σίγκι ξεκινά από το χωριό Γιούγκα των Ντογκόν, περνά διαδοχικά από όλα τα υπόλοιπα χωριά και τελικά επιστρέφει εκεί από όπου ξεκίνησε. Στη διάρκειά της οι άνδρες φορούν μάσκες και χορεύουν ενώ χρησιμοποιούν τη μυστική γλώσσα της Σίγκι. Η πιο σημαντική μάσκα της τελετής κατασκευάζεται κάθε 60 έτη, παίζει κεντρικό ρόλο σε αυτήν για σύντομο χρονικό διάστημα, έχει ύψος μέχρι δέκα μέτρα και δεν φοριέται στο πρόσωπο αλλά την κρατάνε με ένα κοντάρι. Πρόκειται για την Ιμινάνα την υπέρτατη μάσκα που έχει σχήμα φιδιού. Αυτές οι μάσκες φυλάσσονται στη συνέχεια σε μυστικές τοποθεσίες. Η τελετή αυτή μπορεί να κρατήσει έως και μερικά έτη. Για παράδειγμα, η τελευταία διήρκησε από το 1967 έως το 1973. Η επόμενη Σίγκι πρόκειται να πραγματοποιηθεί το 2027. Να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκειά της σε άλλες εποχές γίνονταν ζωοθυσίες, αλλά και ανθρωποθυσίες.
Η Κοσμογονία των Ντογκόν, ο Σείριος και οι Νόμμο
 |
| Μάσκα Ιμινάνα |
Η κοσμογονία των Ντογκόν είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και σε αυτήν κεντρική θέση κατέχει το άστρο Σείριος και ειδικότερα ο συνοδός του, ο Σείριος Β. Ας δούμε όμως σε αυτό το σημείο, επιγραμματικά, κάποια αστρονομικά στοιχεία για αυτό το αστέρι, που θα βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τα όσα θα αναφερθούν στη συνέχεια.
Ο Σείριος είναι το λαμπρότερο άστρο στο νυχτερινό ουρανό, απέχει 8,57 ετών φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός. Ο γερμανός αστρονόμος Φρίντριχ Μπέσελ το 1844 κατέληξε με μαθηματικούς υπολογισμούς στο συμπέρασμα πως ο Σείριος είναι διπλός αστέρας, ενώ το 1862 ο αμερικανός αστρονόμος Άλβαν Κλαρκ παρατήρησε για πρώτη φορά με τηλεσκόπιο τον αόρατο για τον γυμνό οφθαλμό συνοδό αστέρα, έναν λευκό νάνο που ονομάστηκε Σείριος Β. Η περίοδος του συνοδού γύρω από τον κεντρικό αστέρα είναι 50 έτη. Για τους λευκούς νάνους θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι υπέρπυκνοι αστέρες με μικρό μέγεθος. Ενδεικτικά, ένας μέσος λευκός νάνος συμπυκνώνει τη μισή μάζα του Ήλιου στο μέγεθος της Γης. Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στην κοσμογονία των Ντογκόν. Όπως αναφέρεται στη μυθολογία τους, υπάρχει ένας θεός δημιουργός ο Άμμα. Η ίδια η ζωή θεωρείται ως αποτέλεσμα ζυμώσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσα σε αυτόν τον πρωταρχικό θεό, ο οποίος στη συνέχεια δημιούργησε με το χορό του τους στροβιλιζόμενους κόσμους των άστρων και του σύμπαντος. Εκπρόσωποι του Άμμα είναι τέσσερα ζευγάρια δίδυμων θεοτήτων οι Νόμμο, οι οποίοι είναι οι στυλοβάτες της συμπαντικής τάξης και οι κάτοχοι του Λόγου του Ουρανού και της Γης.
Ωστόσο αρχικά υπήρχαν άλλοι δύο δίδυμοι Νόμμο. Ο ένας από αυτούς όμως αποστάτησε παρακούοντας τις εντολές του Άμμα και το γεγονός αυτό αποσταθεροποίησε τον κόσμο. Προκειμένου να αποκατασταθεί η παγκόσμια τάξη ο Άμμα θυσίασε τον δίδυμο του αποστάτη, τεμάχισε το σώμα του και το σκόρπισε σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Ο Σείριος, ο Σίγκι-Τόλο στη γλώσσα των Ντογκόν, δημιουργήθηκε από μια σταγόνα αίματος ενός Νόμμο. Από μια άλλη σταγόνα του που έσταξε από τον δεξί ώμο του ίδιου Νόμμο δημιουργήθηκε ένα δεύτερο αστέρι που είναι συνοδός του Σείριου ο Πο-Τόλο, ο γνωστός μας Σείριος Β. Ο Πο-Τόλο ονομάζεται από τους Ντογκόν "στήλη των άστρων" και "άξονας όλου του κόσμου" και θεωρείται ο αρχαίος πρόγονος των υπόλοιπων άστρων και σύμβολο της αρσενικής αρχής του σύμπαντος. Περιγράφουν τον Σείριο Β ως άστρο λευκού χρώματος, πολύ μικρό που είναι όμως πολύ βαρύ (οι αναλογίες με τα χαρακτηριστικά ενός λευκού νάνου αστέρα είναι εμφανείς).
Τελικά, από μια τρίτη σταγόνα αίματος που έσταξε από τον αριστερό ώμο αυτού του Νόμμο δημιουργήθηκε άλλο ένα αστέρι το Έμμα-Για, που συχνά αποκαλείται από τους ερευνητές Σείριος Γ. Το Έμμα-Για θεωρείται θηλυκό άστρο, φορέας της θηλυκής αρχής του κόσμου και δίδυμη αδελφή του Πο-Τόλο. Το άστρο των γυναικών συμβολίζεται με έναν ισοσκελή σταυρό.
Ο Ρόμπερτ Τεμπλ στο βιβλίο του "Ο Άγνωστος Σείριος" αναφέρει πως οι Ντογκόν ισχυρίζονται ότι το Έμμε-Για είναι τέσσερις φορές ελαφρύτερο από τον Σείριο Β, πως έχει μεγαλύτερη τροχιά από αυτόν, ότι και οι δύο κινούνται στις τροχιές τους με την ίδια κατεύθυνση και ότι η περιφορά τους γύρω από τον κεντρικό αστέρα ολοκληρώνεται και για τα δύο σε 50 έτη.
Υπάρχουν απεικονίσεις πάνω σε αρχαία τεχνουργήματα των Ντογκόν του συστήματος του Σείριου το οποίο φαίνεται ως τριπλό, κάτι που προς το παρόν όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί από την επιστήμη (υπάρχουν κάποιες υπόνοιες για ένα πιθανό τρίτο άστρο που ερευνούνται από τους αστρονόμους). Επίσης, οι τροχιές των τριών άστρων απεικονίζονται όχι ως κύκλοι, αλλά ως ελλείψεις γεγονός που συμβαδίζει με τις σύγχρονες αστρονομικές γνώσεις για τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
Όσο για τους Νόμμο, λατρεύονταν από τους Ντογκόν ως πανάρχαια πνεύματα ή θεότητες. Περιγράφονται ως αμφίβια, ερμαφρόδιτα και ιχθυόμορφα όντα. Απεικονίσεις τους σε τεχνουργήματα της φυλής δείχνουν πλάσματα με ανθρώπινο τον πάνω κορμό, και ιχθυόμορφο κάτω κορμό με ουρά. Οι Νόμμο αναφέρονται ως Κύριοι του Νερού, Επιτηρητές, Οδηγοί και ως Διδάσκαλοι. Έχουν μια ομοιότητά με τις ιχθυόμορφες οντότητες – εκπολιτιστές που αναφέρονται στους βαβυλωνιακούς και τους σουμεριακούς μύθους.
Ωστόσο, πέρα από τη μυθολογική τους διάσταση υπάρχει και μία ακόμη που είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Σύμφωνα λοιπόν με την προφορική παράδοση των Ντογκόν, οι Νόμμο είναι μια πραγματική φυλή οντοτήτων - εκπολιτιστών από το Σείριο, οι οποίοι επισκέφθηκαν τη Γη πριν από χιλιάδες έτη. Έφθασαν στον πλανήτη μας με ένα παράξενο όχημα, είχαν ιχθυόμορφη και ερπετόμορφη εμφάνιση, ζούσαν στο νερό, αλλά μπορούσαν να κινούνται και στη στεριά. Κατοικία αυτών των οντοτήτων αναφέρουν ότι είναι ένας πλανήτης ο οποίος βρίσκεται στο τριπλό αστρικό σύστημα του Σείριου.
Οι Νόμμο συμβολίζονταν αρχικά με τον Ήλιο, ο οποίος είναι για τη φυλή σύμβολο της θηλυκής αρχής του κόσμου. Το χρώμα πους τους απέδιδαν είναι το κόκκινο, το οποίο είναι ακόμη ένα θηλυκό σύμβολο για τους Ντογκόν.
Οι Ευρύτερες Αστρονομικές Γνώσεις
 |
| Σχέδιο των Ντογκόν που απεικονίζει έναν Νόμμο |
Τα όντα αυτά λέγεται ότι μετέδωσαν πολλές από τις γνώσεις τους στους Ντογκόν και έτσι οι τελευταίοι απέκτησαν, όπως ισχυρίζονται οι ίδιοι, τις φημισμένες τους αστρονομικές γνώσεις για το σύστημα του Σείριου, αλλά και για άλλα ουράνια σώματα. Σύμφωνα με την παράδοση της φυλής, οι Νόμμο τους αποκάλυψαν πως ο πλανήτης Δίας έχει τέσσερις κύριους δορυφόρους πέρα από τους υπόλοιπους που διαθέτει, ότι ο Κρόνος έχει δακτυλίους και ότι οι πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Ενώ από αρχαίες εποχές τα μέλη της φυλής γνώριζαν ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από το εαυτό της και πως αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διαρκή αλλαγή της εικόνας του στερεώματος.
Για τους Ντογκόν, ο Κρόνος είναι εκείνο το ουράνιο σώμα που περιορίζει το χώρο και θεωρούν ότι υπάρχει κάποια ιδιάζουσα σχέση του με το Γαλαξία. Κατά κάποιον τρόπο φαίνεται πως ο Κρόνος παίζει ρόλο στον καθορισμό των ορίων του Ηλιακού μας Συστήματος μέσα στο Γαλαξία. Όμως ο Κρόνος για αυτούς είναι ταυτόχρονα και ένα σημείο σύνδεσης με το Γαλαξία.
Όπως αναφέρει ο Ρόμπερτ Τεμπλ, πάλι στο βιβλίο του "Ο Άγνωστος Σείριος", ο Γαλαξίας περιγράφεται από τους Ντογκόν ως η εικόνα των στροβιλιζόμενων άστρων. Και πως τα άστρα του κινούνται γύρω από τον άξονα του Άμμα. Ο Γαλαξίας θεωρούν πως περιέχει πλήθος άστρων, τα οποία στροβιλίζονται με τη μορφή σπείρας. Ενώ πιστεύεται πως ο Άμμα δημιούργησε πολύ μεγάλο αριθμό τέτοιων σπειροειδών κόσμων οι οποίοι γεμίζουν το σύμπαν (η αναλογία με τις σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις για τους γαλαξίες είναι εντυπωσιακή).
Οι Ντογκόν κατατάσσουν τα ουράνια σώματα σε τρεις κατηγορίες: α) στους απλανείς που δεν περιφέρονται γύρω από κάποιο άστρο, β) στους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από κάποιο άστρο και γ) στους δορυφόρους. Οι κινήσεις όλων των ουράνιων σωμάτων μέσα στο Γαλαξία παρομοιάζονται με τη ροή του αίματος στο σώμα, ενώ τα ίδια τα ουράνια σώματα θεωρούνται ως θρόμβοι του συμπαντικού αίματος. Η αναφορά στην κυκλοφορία του αίματος δεν είναι τυχαία, καθώς οι Ντογκόν κατείχαν από αρχαιοτάτων χρόνων εξαιρετικά ακριβείς γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας.
Σε ότι αφορά την περιγραφή ενός συστήματος άστρων ή πλανητών οι Ντογκόν το παρομοιάζουν με έναν πλακούντα. Το δικό μας Ηλιακό Σύστημα αναφέρεται ως "πλακούντας του Όγκο", ενώ το σύστημα του Σείριου ως "πλακούντας του Νόμμο".
Ένα Αναπάντητο Ερώτημα
Υπολογίζεται ότι οι Ντογκόν κατέχουν όλες αυτές τις αστρονομικές πληροφορίες εδώ και πέντε χιλιάδες έτη, περίπου, ενώ λέγεται πως παρόμοιες γνώσεις είχαν και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι της προδυναστικής εποχής.
Πιστεύουν πως η ζωή ενυπάρχει σε όλο το σύμπαν. Αναφέρουν πως όταν ο Άμμα δημιούργησε το σύμπαν και όλα τα ζωντανά πλάσματα έφτιαξε για αυτά πολλές γαίες σαν τη δική μας, ενώ σε μύθους τους περιγράφονται οι μορφές όντων σε μερικές άλλες τέτοιες γαίες.
Είναι γενικά εμφανές, κάτι που υποστηρίζεται και από αρχαιολογικά ευρήματα, ότι οι Ντογκόν κατείχαν πλήθος προηγμένων αστρονομικών γνώσεων πολύ πριν από την επιβεβαίωσή τους από την επιστήμη. Το εύλογο ερώτημα που ανακύπτει είναι το πώς είναι δυνατόν να τα γνώριζαν όλα αυτά δίχως τη χρήση αστρονομικών οργάνων. Απάντηση δεν έχει δοθεί από τους επιστήμονες σε αυτό το παράδοξο, αλλά για τους Ντογκόν τα πράγματα είναι μάλλον απλά: σε ένα σύμπαν που σφύζει από ζωή το παράδοξο θα ήταν να μην υπάρχει σύζευξη πολιτισμών.
Ίσως αν κατορθώσουμε να κοιτάξουμε τον κόσμο με μια ματιά απλή και καθαρή από προκαταλήψεις να μπορέσουμε και εμείς να ανακαλύψουμε αλήθειες για τη ζωή που ούτε καν φανταζόμαστε ότι υπάρχουν. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι οι σημερινές μας γνώσεις κάποτε έμοιαζαν φανταστικές και ουτοπικές.
Ενδεικτικές Πηγές
Ρόμπερτ Τεμπλ, "Ο Άγνωστος Σείριος", Εκδόσεις Ωρόρα
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα
en.wikipedia.org
www.unmuseum.org
www.tribe.net
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου