Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2017

Λίγη ευγένεια, παρακαλώ - Το αυτονόητο, μια καλή συμπεριφορά δηλαδή, αντί να είναι ο κανόνας είναι η εξαίρεση.



Στην Ελλάδα, βλέπετε, την ευγένεια δεν την αγαπάμε. Την υποτιμάμε, την απαξιώνουμε, σχεδόν την απορρίπτουμε συνδέοντάς τη με την υποκρισία, το συμφέρον, τη δουλοπρέπεια.
Είμαι από τους ανθρώπους που εκτιμούν ιδιαιτέρως την ευγένεια. Απολαμβάνω τις καλημέρες, τα ευχαριστώ, τα παρακαλώ, τα «να ΄σαι καλά, κόρη μου». Χαμογελάω όταν βλέπω τους ανθρώπους να προσφέρουν τη θέση ή τη σειρά τους σε κάποιον άλλο, να ρωτάνε αν μπορούν να ανάψουν τσιγάρο, να βοηθάνε μια μαμά να περάσει το καρότσι με το μωρό ανάμεσα από τα αυτοκίνητα που της φράζουν τον δρόμο, αντί να ξεφυσάνε επειδή τους καθυστερεί. Δυστυχώς όμως όλες αυτές τις μικρές, όμορφες χειρονομίας και κουβέντες δεν τις συναντάω όσο συχνά θα ‘θελα.

Στην Ελλάδα, βλέπετε, την ευγένεια δεν την αγαπάμε. Την υποτιμάμε, την απαξιώνουμε, σχεδόν την απορρίπτουμε συνδέοντάς τη με την υποκρισία, το συμφέρον, τη δουλοπρέπεια. Κι έτσι, για ακόμα μία φορά, το αυτονόητο, μια καλή συμπεριφορά δηλαδή, αντί να είναι ο κανόνας είναι η εξαίρεση.

Δεν θα ισχυριστώ ότι ένας άνθρωπος με καλούς τρόπους είναι και ευγενική ψυχή ούτε όμως θα δεχτώ ότι αυτός που μοστράρει απλόχερα στους γύρω του την κακή του διάθεση είναι «αυθεντικός», όπως λένε κάποιοι προσπαθώντας να με πείσουν ότι η αγένεια είναι ένα κάποιο είδος (σαδιστικής;) ντομπροσύνης τύπου «νιώθω χάλια-φέρομαι στους γύρω μου χάλια».

(Και σε αυτό το σημείο να κάνω την εξής παρατήρηση: έχετε προσέξει με πόση χαρά σε χαιρετάνε οι ηλικιωμένοι σε κάτι ξεχασμένα χωριά στην άκρη της Ελλάδας, άνθρωποι που ζούνε μέσα σε ανείπωτες δυσκολίες. Αλλά δυσκολίες όχι αστεία, κι όμως σε κερνάνε καλημέρες με απίστευτη μεγαλοσύνη).

Ίσως έχω άδικο αλλά δεν θεωρώ αυθεντικότητα το να μιλάς απότομα στους ανθρώπους που εξυπηρετείς επειδή είσαι κακόκεφος και βασανισμένος από τη ζωή. Ούτε νομίζω ότι είναι δικαίωμά σου να μουγκρίζεις στους ανθρώπους που σε εξυπηρετούν ή δουλεύουν για εσένα, επειδή είσαι -ή νομίζεις ότι είσαι- ανώτερος.

Η ευγένεια δεν αφορά απλώς και μόνο τους τυπικούς κανόνες του Savoir Faire, αλλά την ανταλλαγή διάθεσης (ενέργειας, για τους εναλλακτικούς) που ειλικρινά θεωρώ ότι παίζει μεγάλο ρόλο, σχεδόν μαγικό, στην καθημερινότητά μας. Γιατί μη μου πείτε ότι η αγενής συμπεριφορά κάποιου δεν έχει τη δύναμη να σας χαλάσει τη μέρα;

Δεν είναι υποκρισία να σέβεσαι τον άλλον, γνωστό και άγνωστο, και να του φέρεσαι ευγενικά. Δεν είναι υποκρισία να πεις ένα καλησπέρα και να χαμογελάσεις τόσο δα στην ταμία στο σούπερ μάρκετ, να πεις και κάνα ευχαριστώ στον έρμο Πακιστανό που σου καθάρισε το τζάμι, αντί να του πετάξεις ένα κέρμα από το παράθυρο.

Δεν καταπιέζεις τον εαυτό σου με το να είσαι ευγενικός, ενώ δεν έχεις καμία απολύτως όρεξη, απλώς τον κάνεις λίγο στην άκρη για χάρη του άλλου. Ακόμα κι αν αυτός ο άλλος είναι ο κακότροπος και μουτρωμένος τύπος που ξεσπάει πάνω σου με όλη του την αυθεντικότητα… Γιατί αυτή είναι η πεμπτουσία της ευγένειας, η ανιδιοτελής γενναιοδωρία. Και αν δεν μπορούμε να είμαστε γενναιόδωροι με κάτι τόσο απλό κι εύκολο όπως οι τρόποι μας ε, διάολε, δεν έχουμε καμία ελπίδα…


Γράφει η Μαρία Πετρίδη



ΠΗΓΗ

Πέμπτη 16 Νοεμβρίου 2017

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΠΩΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΟΔΗΓΗΣΕ ΤΟΝ Σ. ΜΑΛΚΟΤΣΗ ΣΕ ΠΤΩΧΕΥΣΗ ΜΟΛΙΣ ΤΟΛΜΗΣΕ ΝΑ ΒΓΑΛΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΑΚΤΕΡ! (vid)



Ο Σωκράτης Μαλκότσης είναι ιστορικά ο σημαντικότερος Έλληνας κατασκευαστής μηχανών, που ξεπερνά διάφορους κατασκευαστές 

μηχανών (συνήθως diesel και ημι-diesel) που άκμασαν στην Ελλάδα στη δεκαετία του ’20 και (κυρίως) τη δεκαετία του ’30, όπως dimadis-Kanakis στο Βόλο, Peteinaris στη Καλαμάτα, Siderides, ΒΙΟ, Koutroufis και πολλά άλλα στην Αθήνα.

Τοποθετημένος στον Πειραιά, πριν από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Μαλκότσης παρήγαγε διάφορους τύπους βιομηχανικών μηχανημάτων.

Μετά από τον πόλεμο παρήγαγε τα βιομηχανικά μηχανήματα για διάφορες ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά εστίασε σταδιακά σχεδόν εξ ολοκλήρου στις μηχανές diesel , και έγινε σύντομα η μεγαλύτερη επιχείρηση στον τομέα του.

Οι μηχανές Malkotsis βρήκαν τη χρήση σε ποικίλες βιομηχανικές εφαρμογές, ενώ τα πρότυπα μηχανών βαρκών έγιναν θρυλικά για την αξιοπιστία τους. Παρήχθη επίσης και μια σειρά ηλεκτρικών μηχανών.

Η σειρά diesel EM της περιέλαβε στις μηχανές που σχεδιάστηκαν συγκεκριμένα για την τροφοδότηση των οχημάτων και χρησιμοποιήθηκε στα πρότυπα αγροτικών τρακτέρ Malkotsis (Malkotsis em-2 και em-4) που εισήχθησαν το 1959.

Τα τρακτέρ, που σχεδιάστηκαν σε συνεργασία με μια βρετανική συμβουλευτική εταιρία, παρήχθησαν για μόνο μερικά έτη, λόγω έλλειψης των χρηματοδοτικών και άλλων προβλημάτων συμβάλλοντας τα μέγιστα και η πλήρη έλλειψη κρατικής υποστήριξης, όπως άλλωστε συνέβαινε και συμβαίνει σε κάθε προσπάθεια ανάπτυξης και ανάδειξης στην παγκόσμια αγορά Ελληνικών – κυρίως – βαρέως τύπου προϊόντων .

Ωστόσο και ο Μαλκότσης έπεσε θύμα οικονομικού σαμποτάζ: Όταν του δόθηκε μια παραγγελία 1000 μηχανών πήρε δάνειο από την Εθνική Τράπεζα για να εκτελέσει την παραγγελία.

Όταν παρέδωσε τις μηχανές ό Μαλκότσης, το μεν κράτος δεν τον πλήρωνε, η δε Εθνική Τράπεζα ζητούσε τα λεφτά της και το κράτος δεν δεχότανε συμψηφισμό με το συμβόλαιο.

Έτσι η Εθνική έκανε κατάσχεση, έκλεισε ο Μαλκότσης, και 3000 εργαζόμενοι βρέθηκαν στον δρόμο, ενώ οι ντιζελομηχανές δεν κατασκευάστηκαν πάλι στην Ελλάδα!

Όπως ήταν φυσικό η εταιρεία πτώχευσε...

ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΕΛΛΑΔΑ


Γράφει ο Πέτρος Χασάπης 

Πάντα, οι επαναστάσεις και οι απελευθερωτικοί αγώνες ξεκινούν, είτε όταν υπάρχει εσωτερική σύγκρουση στην ελίτ, είτε όταν θίγονται από τους επικυρίαρχους τα συμφέροντα μιας ελίτ.
Οι μάζες, παρότι διαμαρτύρονται και είναι εν δυνάμει σχεδόν πάντα έτοιμες για επανάσταση, δεν μπορούν να κάνουν το παραμικρό χωρίς ηγεσία και η οποία ηγεσία θα τροφοδοτείται με άφθονη χρηματοδότηση.

Όμως το χρήμα το έχουν μόνο οι ελίτ, γι’ αυτό και τίποτα δεν ξεκινάει, παρά μόνο από τις ελίτ.

Για παράδειγμα, στην χρεοκοπημένη Ελλάδα του σήμερα, τίποτα δεν πρόκειται να γίνει (και όπως βλέπετε δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής), αν και διαμαρτύρονται έντονα οι λαϊκές μάζες, όσο η εγχώρια ελίτ βολεύεται και κερδίζει με αυτή την κατάσταση.

Θα υπάρξει είτε εξέγερση είτε απελευθερωτικός αγώνας, μόνο από τη στιγμή που θα υπάρξει πραγματική εσωτερική σύγκρουση στην εγχώρια ελίτ, ή όταν οι δανειστές βάλουν χέρι στα συμφέροντά της.

Μέχρι τότε καληνύχτα Ελλάδα. 

Πότε κάποιος είναι ηγέτης και πότε δικτάτορας;


Κανείς δεν καυτηρίασε τη στέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους λαούς που διοικούσαν δικτάτορες, όσο αυτοί εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των ισχυρών.

Η περίπτωση του Ερντογάν, θυμίζει την περίπτωση του Καντάφι, με άγνωστο αν θα έχει το ίδιο τέλος. Όταν ο Καντάφι, ξεκίνησε την δημιουργία αφρικανικού νομίσματος, πρόσθεσε την τελευταία σταγόνα να βυθίσει την βάρκα [Ευβουλίδης: "Κόκκος σταριού ανατρέπει λέμβον"], αφού ήδη είχε αποφασιστεί ο διαμελισμός των κρατών. 

Μέχρι τότε ο Καντάφι ήταν ο αγαπημένος ηγέτης της Δύσης, με την Γαλλία μάλιστα λίγους μήνες πριν από το απάνθρωπο λιντσάρισμά του, να του επιτρέπει να στήσει βεδουίνικη σκηνή στο Λούβρο για την ολιγοήμερη διαμονή του και την Ιταλία να τον υποδέχεται εν χορδαίς και οργάνοις. 

Το θέμα επομένως, είναι οι παραβάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται από ηγέτες, όπου γης, και που άλλοτε προκαλούν τις διαμαρτυρίες της "πολιτισμένης" Δύσης, άλλοτε όμως αυτή έχει κλειστά τα μάτια.

Και μέσα στην εντός εισαγωγικών πολιτισμένη Δύση συμπεριλαμβάνω και τη χώρα μας, όπου ο τότε πρόεδρος της ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος είχε γράψει ένθερμο πρόλογο σε βιβλίο για τον Τσαουσέσκου της Ρουμανίας, ενώ οι Κ. Καραμανλής και Α. Παπανδρέου δεν έκρυψαν τη συμπάθειά τους ο μεν πρώτος με τον Τίτο της Γιουγκοσλαβίας, ο δε δεύτερος με τον Γιαρουζέλσκι της Πολωνίας. Και οι τρεις ήσαν δικτάτορες (με περισσότερο επιβαρυντική περίπτωση του Τίτο, ο οποίος εξέθρεψε τον ψευτομακεδονισμό των Σκοπιανών). 

Κανείς δυτικός ηγέτης δεν καυτηρίασε τη στέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους λαούς που διοικούσαν δικτάτορες, όσο αυτοί εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των ισχυρών. Απεναντίας, τους τιμούσαν με τη φιλία τους. Άλλοι το έπρατταν για ιδιοτελείς λόγους, άλλοι διότι εξυπηρετούνταν τα συμφέροντα των λαών τους. Τα περί παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων πήγαιναν περίπατο. 

Σήμερα, κατηγορείται ο Άσαντ της Συρίας για τον βίαιο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τους αντικαθεστωτικούς, που επιφέρει χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες. Για το δικτατορικό καθεστώς της Κίνας, δεν ακούγεται λέξη. Για την τιμή των όπλων γίνεται που και που κάποια αναφορά στις απάνθρωπες εργασιακές συνθήκες, που παραμένουν φυσικά οι ίδιες, αφού η οικονομική άνθηση της Κίνας στις δυτικές πολυεθνικές στηρίχτηκε.. 

Το άλλο υποκριτικό σημείο είναι το δήθεν ενδιαφέρον, όχι μόνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και για τα πολιτικά. Έτσι, οι μεν Κούρδοι είναι «τρομοκράτες», αλλά «εξεγερμένοι» είναι οι τζιχαντιστές της Αλ Κάιντα. Όπως «τρομοκράτες» αποκαλούνταν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ και αργότερα οι Ιρλανδοί και οι Βάσκοι, που έχουν κάθε λόγο να μη επιθυμούν την κυριαρχία του βρετανικού και ισπανικού στέμματος αντίστοιχα. 

Μόλις λοιπόν παύσουν οι δικτάτορες να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των Ισχυρών της γης, τότε θυμάται η «πολιτισμένη» Δύση, ότι πρέπει να «εξεγερθούν» οι λαοί τους και να τους ανατρέψουν. Οι εναγκαλισμοί και τα φιλιά ξεχνιούνται. Οι λόγοι περί "αμοιβαίας φιλίας" και άλλοι σχετικοί, όπως και οι φωτογραφίες, θα μπουν στο συρτάρι. 

Αυτό λέγεται «πολιτισμός». Βουτηγμένος στο ψέμα και υπηρέτης στυγνών συμφερόντων. Στη θέση του απομακρυσμένου δικτάτορα, τοποθετούν άλλον, που θα τον απομακρύνουν κι αυτόν αν ξεφύγει από την πορεία που του χάραξαν. [Η Σαουδική Αραβία έχει "αιχμαλωτίσει" τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, και θέλει να τον αντικαταστήσει με τον μεγαλύτερο αδελφό του, που είναι προθυμότατος να πράξει ό,τι αρνείται ο μικρότερος. Απεχθείς καταστάσεις, κυνικές, που δεν προξενούν πλέον εντύπωση]. 

Ηγέτης, επομένως, είναι αυτός που τηρεί τους κανόνες που επιβάλλουν οι Ισχυροί, ανεξάρτητα από το είδος του καθεστώτος και τη λαϊκή ή αντιλαϊκή πολιτική που ακολουθεί. Μεταβάλλεται δε σε δικτάτορα, όταν πάψει να υπακούει. Απλά πράγματα. 

Αυτό συμβαίνει και με τον Ερντογάν. Επισήμως και δημοσίως καμιά χώρα δεν αποκαλεί δικτάτορα τον Ερντογάν. Και υπάρχουν ακόμη χώρες, όπως η Ελλάδα, με οθωμανικά κατάλοιπα ραγιαδισμού, που δεν του κλείνουν κατάμουτρα την πόρτα, αλλά την ανοίγουν για να του επιτρέψουν να υποδαυλίσει το μίσος των αυτοπροσδιοριζόμενων Τούρκων, και να προβεί σε μαθήματα… δημοκρατίας και διεθνούς δικαίου, όπως ανερυθρίαστα συνηθίζει. 

Θα θυμηθούν οι πολιτικοί μας στην Ελλάδα ότι είναι δικτάτορας, όταν βρεθεί ο κατάλληλος αντικαταστάτης του που δεν θα οδηγήσει σε εμφύλιο την Τουρκία, επανερχόμενος στο «μαντρί». Και συγχρόνως, οι ίδιοι που δεν αντιδρούν όταν τους σφίγγει το χέρι, θα τον καταγγείλουν ως δικτάτορα. [Υπάρχει μάλιστα δημοσιογράφος που είχε ευχηθεί να υπήρχε και στην Ελλάδα ένας Ερντογάν]. 

Μακεδών
Πηγή Voria

Που θα φτάσει αυτή η συνειδητή παραχάραξη της ιστορίας;


Του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Τη στιγμή που γράφω αυτές τις γραμμές, παραμονή της επετείου του Πολυτεχνείου του 2017, στις 10.30 το πρωί, δεν μπορώ να ξέρω πώς θα εξελιχθεί η κατάληψη του πολύπαθου Ανώτατου Ιδρύματος από τους «μπαχαλάκηδες»/αντιεξουσιαστές κι ούτε που ξέρω ποιους άλλους και η απόφασή τους να ματαιώσουν (προς Θεού, όχι να «ακυρώσουν» όπως το είδα γραμμένο επιπόλαια ΚΑΙ σε εφημερίδες) τον παραδοσιακό εορτασμό.

Κακώς διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους όσοι διαμαρτύρονται για την απουσία Κράτους, την αδυναμία επέμβασης, την απραξία, την αδυναμία αλλαγής τετελεσμένων γεγονότων που επιβάλλουν ακραίες μειοψηφίες. Έχουν περάσει 44 χρόνια από το Νοέμβρη του 1973 και οι περισσότεροι – αν όχι όλοι- που ταμπουρώθηκαν στο Πολυτεχνείο και επιδιώκουν να πλαστογραφήσουν τη σύγχρονη Ελληνική ιστορία , όχι δεν τα έζησαν τα τραγικά γεγονότα αλλά δεν είχαν καν γεννηθεί. Δεν ξέρουν για τι μιλάμε. Δεν είδαν, δεν άκουσαν, δεν «μύρισαν» και δεν θέλησαν να μάθουν.

Αλλά το Πολυτεχνείο και η γύρω περιοχή είναι ένα ξέφραγο αμπέλι, παραδομένο στα γούστα, τις ακρότητες και την επιπολαιότητα κάποιων «ολίγων» εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η Ημέρα του Πολυτεχνείου έχει επιχειρηθεί σχεδόν από την αρχή να δυσφημιστεί και οι γιορταστικές εκδηλώσεις μνήμης έχει επιχειρηθεί να  καταργηθούν, να διαγραφούν από τη μνήμη μας και να εξαφανιστούν από τον ιστορικό χάρτη σχεδόν από την αρχή με διάφορες δικαιολογίες και αιτιολογίες που ανάγονται σε πολιτικούς σχεδιασμούς και πολιτικάντικους στόχους απαξίωσης συμβόλων όπως δεν έχει γίνει σε κανένα άλλο ιστορικό γεγονός, όσο διχαστικό, όσο τεκμηριωμένο ή ατεκμηρίωτο, όσο  διχαστικό κι αν ήταν.

Οι δυό –τρείς τελευταίες κυβερνήσεις έδειξαν μια πιο αποφασιστική τάση να περιθωριοποιήσουν τον εορτασμό της Ημέρας του Πολυτεχνείου και σιγά-σιγά, άρχισαν να «παραδίδουν» το χώρο του συμβολισμού ενός πολυδιεκδικούμενου αντιδικτατορικού αγώνα ενός λαού στα χέρια μιας περίεργης ομάδας από «φράξιες» που η κάθε μία είχε – και έχει- τους δικούς της στόχους, τη δική της λογική και τα δικά της επιχειρήματα. Το επίσημο Κράτος, η Πολιτεία, η εκάστοτε κυβέρνηση διαπίστωσε ότι δεν ήθελε να προσπαθήσει να «τα βγάλει πέρα» με τους εκάστοτε «μπαχαλάκηδες» και με την συμπεριφορά της, συνέβαλε στην παραχάραξη των ιστορικών γεγονότων. Η τελευταία – η σημερινή- κυβέρνηση το παράκανε. Και ζούμε τώρα τα αποτελέσματα ενός κακού, εμφανούς και πρόχειρου σχεδιασμού που οδηγεί το Νοέμβρη του 1973, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τις ιστορικές μνήμες στη λήθη.

Διαφωνώ κάθετα. Μπορεί να ΜΗΝ ΗΜΟΥΝ μέσα στο Πολυτεχνείο το Νοέμβρη του 1973, μπορεί να μην ήμουν – από μικροαστικό φόβο- ενεργός αντιστασιακός αλλά ποτέ μου δεν συντάχθηκα με την 21η Απριλίου και τις διάφορες «προδοσίες» που αναμφισβήτητα συνέβησαν αλλά έζησα από κοντά όλα τα γεγονότα. Έξω απ΄ το Πολυτεχνείο, στα Εξάρχεια, στους; Δρόμους, στο Πανεπιστήμιο, στην εφημερίδα όπου είχα αρχίσει να εργάζομαι (δεν έχει σημασία σε ποια, όλες τα ΙΔΙΑ έγραφαν) και την ελεγχόμενη δημοσιογραφία τη γλυτώσαμε – όσο ήταν δυνατόν- μόνο όσοι είχαμε ειδίκευση το Διεθνές Ρεπορτάζ, το λεγόμενο «Εξωτερικό Δελτίο» που μας εφοδίαζε καθημερινά με πληθώρα διεθνών γεγονότων όπως ο πόλεμος στο Βιετνάμ, ο Νίξον, το Σκάιλαμπ, η μαζική είσοδος ευρωπαικών κρατών στην ΕΟΚ, η Χιλή και η ανατροπή του Αλλιέντε από τον Πινοσέτ, η επιστροφή του Περόν στην Αργεντινή, ο «Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ» στη Μέση Ανατολή, τα διαστημικά προγράμματα «Πάιονιρ» των ΗΠΑ και «Σογιούζ» της Σοβ. Ένωσης.

Δεν ξέρω πού θα οδηγήσει αυτή η προσπάθεια – με την ανοχή του Κράτους- για παραχάραξη της ιστορίας. Αλλά η γενιά μου, αυτή η γενιά που σήμερα έχει «ασπρίσει» και έχει διαγράψει το μεγαλύτερο κομμάτι του κύκλου της και οδηγείται με τη βία στην «έξοδο» δεν σκοπεύει να παραιτηθεί. Κι εμείς μπορεί να μην έχουμε καλάσνικωφ, μολότοφ και 45ντάρια, έχουμε όμως ψυχή, καρδιά και μνήμη.

Fusil Gras Modèle 1874 M80 Το όπλο του Έλληνα στρατιώτη για πάνω από 70 χρόνια



Υπάρχει ένα όπλο που στη χώρα μας απέκτησε σχεδόν μυθική υπόσταση. Αυτό δεν είναι άλλο από το Gras Modèle 1874, αλλιώς γνωστό απλά ως τυφέκιο Γκρας.

Το Gras υιοθετήθηκε από τον Ελληνικό Στρατό το 1877. Η Ελλάδα παρήγγειλε συνολικά 129.000 τουφέκια. Από αυτά τα 118.000 ήταν για τις ανάγκες του πεζικού, τα 6.000 για τις ανάγκες του Πυροβολικού και τα 5.000 για το ιππικό. Για πρακτικούς λόγους, τα τελευταία 2 είχαν μικρότερο μήκος. Το όπλο είχε διαμέτρημα 11Χ59 mm και διέθετε κινητό ουραίο για την όπλιση και την εξαγωγή χρησιμοποιημένου κάλυκα. 


Την εποχή που παρουσιάστηκε ήταν ένα από τα κορυφαία όπλα παγκοσμίως. Μέχρι τότε, οι στρατοί χρησιμοποιούσαν  εμπροσθογεμή τυφέκια, τα οποία ήταν δύσχρηστα και αναξιόπιστα. Το Gras ήταν ένα από τα πρώτα πετυχημένα οπισθογεμή τυφέκια που χρησιμοποιούσε χάρτινα και από το 1870 μεταλλικά φυσίγγια μαύρης πυρίτιδας πού μείωναν σημαντικά το χρόνο γέμισης και πυροδότησης του όπλου.


Ο Ε.Σ. χρησιμοποίησε τα Gras στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, στους βαλκανικούς πολέμους, στον 1ο ΠΠ, στη Μικρά Ασία και στο 2ο ΠΠ. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν στην αντίσταση και στο εμφύλιο από τους αντάρτες. 


Αν και από το 1903 άρχισαν να παραλαμβάνονται τα νέα τυφέκια Mannlicher-Schönauer (ένας τύπος επαναληπτικού τυφεκίου, με περιστροφικό γεμιστήρα, που παρήχθη από τη Steyr-Mannlicher για τον Ελληνικό Στρατό και αργότερα χρησιμοποιήθηκε και από το στρατό της Αυστροουγγαρίας), οι Γκράδες υπηρέτησαν στο πλευρό του Έλληνα στρατιώτη για πολλά ακόμη χρόνια.


Λόγω του ότι ήταν ένα όπλο αργό στη χρήση του, σχετικά με μεταγενέστερα όπλα του είδους του, επικράτησε να αποκαλούν, παλαιότερα, «γκράδες» τα άτομα που δεν αντιλαμβανόταν εύκολα τι τους έλεγαν, καθώς και τους κακούς μαθητές.
πηγή  

Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2017

Ένα ακόμα παράδειγμα μεγαλοφυΐας του Μ. Αλέξανδρου και γενναιότητας του στρατού του... Η πολιορκία και η κατάληψη του βράχου της Σογδιανής - Οι πρώτοι αλπινιστές στην παγκόσμια ιστορία
















Οι οχυρωμένοι Σογδιανοί στον βράχο – Οι ‘’φτερωτοί στρατιώτες’’ – Η κατάληψη του βράχου – Ο γάμος του Αλέξανδρου με τη Ρωξάνη

Τον χειμώνα του 328 π.Χ. με τον θάνατο του Σπιταμένη , του πλέον ικανού από όλους τους αντιπάλους του , ο Μέγας Αλέξανδρος είχε να αντιμετωπίσει μεμονωμένες εστίες αντίδρασης   στη Σογδιανή , προκειμένου να κατακτήσει ολόκληρη την επαρχία.
Οι απώλειες που είχε στις μάχες που έδωσε εκεί, τον ανάγκασαν να στείλει στη Μακεδονία τον Μενίδα, τον Σώπολη και τον Επόκιλλο, προκειμένου να φέρουν ενισχύσεις έτσι ώστε να ανανεωθεί το εκστρατευτικό σώμα .


Ο Βράχος της Σογδιανής
Το πρώτο εμπόδιο για τον Μακεδόνα στρατηλάτη ,ήταν «ο Βράχος (ή η Πέτρα) της Σογδιανής», ‘’Sogdian Rock’’ , όπως αναφέρεται στα αγγλικά. Επρόκειτο για ένα ορεινό φρούριο , από την κατάληψη του οποίου εξαρτιόταν η τύχη των έτοιμων για επανάσταση ξανά Σογδιανών.  Στο ‘’ανάλωτον’’ αυτό καταφύγιο την άμυνα είχε οργανώσει ο Οξυάρτης  (ή ο  Αριαμάζης  κατά τον Κούρτιο και τον Πολύαινο ) και είχαν συγκεντρωθεί πολλοί επαναστάτες Σογδιανοί με τις οικογένειές τους . Οι απόκρημνοι βράχοι και το πυκνό χιόνι που κάλυπτε τα πάντα ( βρισκόμαστε στον  χειμώνα του 328/327 π.Χ. ), έκαναν το οχυρό απροσπέλαστο. Οι Σογδιανοί είχαν αρκετές προμήθειες για να αντέξουν την πολιορκία , ενώ από το χιόνι εξασφάλιζαν και άφθονο νερό. Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος τους πρότεινε να παραδοθούν , εκείνοι του απάντησαν προκλητικά πως θα έπρεπε να βρει «φτερωτούς στρατιώτες»  για να καταλάβει το οχυρό…( Αρριανός , IV , ιβ, 4-7 )






Οι πρώτοι αλπινιστές της παγκόσμιας ιστορίας
Μετά την άρνηση των Σογδιανών , ο Αλέξανδρος αποφάσισε να επιτεθεί εναντίον του φρουρίου . Διάλεξε 300 μαχητές , τους πλέον ικανούς  κι εξασκημένους στην ανάβαση των βράχων και τους ζήτησε να ανέβουν στο βράχο , δίνοντας σε όποιον ανέβαινε πρώτος  12 τάλαντα, στους επόμενους μικρότερα ποσά , ακόμα όμως και σε όποιους ανέβαιναν τελευταίοι , υποσχέθηκε 300 δαρεικούς.

Κατά τον Κούρτιο, μιλώντας στους στρατιώτες αυτούς , είπε : «Η φύση δεν έχει τοποθετήσει τίποτα τόσο ψηλά , ώστε το θάρρος να μην  μπορεί να το ξεπεράσει .Με το να προσπαθούμε να πετύχουμε αυτά που οι άλλοι δεν τόλμησαν , έχουμε την Ασία υπό την εξουσία μας».





Οι στρατιώτες αυτοί , αφού προμηθεύτηκαν  σιδερένιους πασσάλους και σχοινιά από λινάρι, περίμεναν να νυχτώσει και όταν έφτασαν στο πιο απόκρημνο και αφύλαχτο σημείο , ξεκίνησαν την ανάβαση . Το εγχείρημά τους ήταν πάρα πολύ δύσκολο . Καθώς βούλιαζαν στο παχύ χιόνι, ορισμένοι έπεφταν από τις απότομες πλαγιές. Τριάντα ( ή τριάντα δύο κατά τον Κούρτιο) γκρεμίστηκαν κατά την ανάβαση. Τα πτώματά  τους δεν βρέθηκαν ποτέ… Οι υπόλοιποι όμως ,έφτασαν ως την αυγή στην κορυφή και μάλιστα ψηλότερα από τους Σογδιανούς . Άρχισαν να κουνούν λευκά κομμάτια υφάσματος για να τους δουν από το μακεδονικό στρατόπεδο και να καταλάβουν πως εκτέλεσαν την αποστολή τους. Ο Μέγας Αλέξανδρος , ο οποίος  κατά τον Κούρτιο είχε μείνει ξάγρυπνος αγωνιώντας για την έκβαση της επιχείρησης , έδωσε εντολή σ’ ένα κήρυκα να φωνάξει στους εχθρούς «πως βρέθηκαν οι φτερωτοί άνθρωποι και κατέλαβαν την κορυφή του βουνού».

Έκπληκτοι οι Σογδιανοί από την εξέλιξη αυτή , δεν αντιλήφθηκαν πως οι ‘’φτερωτοί άνθρωποι’’ ήταν περίπου 270 μαχητές και παραδόθηκαν. Αιχμαλωτίστηκαν πολλά γυναικόπαιδα και η οικογένεια του άρχοντα Οξυάρτη που ήταν ο επικεφαλής της άμυνας του βράχου.





Ο Κούρτιος , παρουσιάζει μια κάπως διαφορετική εκδοχή από αυτή του Αρριανού. Αναφέρει ότι ο Αριμάζος (και όχι ο Οξυάρτης ), ήταν επικεφαλής της άμυνας της Σογδιανής. Για τον βράχο γράφει ότι είχε ύψος 30 στάδια ( 1 στάδιο=184,8 μ. , δηλαδή ο βράχος είχε ύψος , περίπου, 5.546 μέτρα! ). Μαζί με τον Αριμάζο βρισκόταν 30.000 άνδρες . Ο Αλέξανδρος, μέσω του Κόφα, γιού του Αρτάβαζου, κάλεσε τους Σογδιανούς να παραδοθούν, εκείνοι όμως δεν δέχθηκαν. Μετά την ανάβαση στο βράχο των … ‘’φτερωτών στρατιωτών’’ όμως, ο Αριμάζος συνθηκολόγησε . Τους επικεφαλής των Σογδιανών ο Αλέξανδρος διέταξε να τους σταυρώσουν στα ριζά του βράχου , ενώ οι υπόλοιποι αιχμαλωτίστηκαν.






Ο Αλέξανδρος και η Ρωξάνη
Σύμφωνα με τον Αρριανό , όταν ο Μέγας Αλέξανδρος είδε την κόρη του Οξυάρτη , τη Ρωξάνη που φημιζόταν για την ομορφιά της  και λεγόταν πως ήταν η πιο όμορφη γυναίκα σε όλη την Ασία , θέλησε να την παντρευτεί. Ο Οξυάρτης ακούγοντας πως ο Μακεδόνας βασιλιάς ερωτεύτηκε την κόρη του, εμφανίστηκε μπροστά στον Μέγα Αλέξανδρο και τον υποδέχθηκε με τις τιμές που του ταίριαζαν (Αρριανός ,IV,19,4-6 20,4).




Ο Στράβων , αναφέρει ότι η Ρωξάνη ζούσε στον ‘’βράχο Σισιμίτρα’’ στη Βακτριανή . Ο Πλούταρχος και ο Κούρτιος , δεν συνδέουν τον γάμο του Μακεδόνα στρατηλάτη με την Ρωξάνη , με την κατάληψη κάποιου ορεινού φρουρίου.

Η κατάληψη του  βράχου  της Σογδιανής , μπορεί να είναι ήσσονος σημασίας γεγονός μπροστά στις άλλες λαμπρές νίκες του Μεγάλου Αλεξάνδρου , όμως αποτελεί την πρώτη επιχείρηση  (επιτυχημένη μάλιστα) κατάληψης οχυρού με αλπινιστικές μεθόδους στην παγκόσμια ιστορία.















Πηγές : ‘’ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ’’, τόμος Δ΄ , Εκδοτική Αθηνών.
Β.Γκαφούροφ- Δ.Τσιμπουκίδης , ‘’ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΟΛΗ’’, Εκδόσεις Παπαδήμα,2003
J.F.C.FULLER, ‘’Η ΙΔΙΟΦΥΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ’’, Εκδόσεις ΠΟΙΟΤΗΤΑ, Δωδέκατη Έκδοση 2005.

Το Χωματουργικό Μηχάνημα Σκάλωσε στον Βράχο. Όταν Έσκαψαν Κατάλαβαν ότι Βρήκαν ΚΑΤΙ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ 2.400 ετών!!!



Στην Αττάλεια, όταν χωματουργικό μηχάνημα έκανε μια ανασκαφική εργασία κοντά σε ένα βράχο, παρουσιάσθηκε ένας τεράστιος τάφος. Ο εργολάβος ειδοποίησε αμέσως την χωροφυλακή που έσπευσε στον τόπο της ανασκαφής.
Μικρά Ασία: Ανακαλύφθηκε τάφος 2400 ετών του Κοινού των Λυκίων (βίντεο)
Ο τεράστιος τάφος σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις είναι ηλικίας 2.400 ετών και ανήκει στην περίοδο του Κοινού των Λυκίων.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι στο χωριό Ντεμρέ της Αττάλειας και συγκεκριμένα στην συνοικία Κοσκερλέρ (Köşkerler Mahallesi), 1,5 χιλιόμετρα από το χωριό, σε μια εργασία ενός εκσκαφέα για τη δημιουργία ενός θερμοκηπίου, ο ‘κουβάς’ του σκάλωσε σε λίθινο τοίχο αποκαλύπτοντας την αρχαία δομή.
Ο διευθυντής του μουσείου του Πολιτισμού των Λυκίας της Ντεμρέ, Νιλουφέρ Σεργκίν είπε ότι ο τάφος που είναι λαξευμένος σε βράχο ανήκει στην περίοδο του Κοινού των Λυκίων.
Ο ίδιος σημείωσε ότι στην περιοχή των αρχαίων Μύρων, (τα Μύρα ήταν δίπλα στον ποταμό Μύρο (Demre Çay), υπάρχουν αρκετοί τάφοι της ίδιας χρονικής περιόδου , δηλαδή γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ.
Ο Σεργκίν ανέφερε ότι ο τάφος έχει κατασκευασθεί και χρησιμοποιούνταν από τον 6ο αιώνα π.Χ., αλλά λόγω των καταθέσεων του προσκείμενου ποταμού έχει γεμίσει με λάσπη ακόμη από τα αρχαία χρόνια.
Το χαρακτηριστικό των τάφων αυτών είναι η κατασκευή των τριών θυρών του, ένα φαινόμενο το οποίο συναντάται στην αρχαία Λυκία της Μικράς Ασίας.

Türkiye Antalyada 2400 yıllık kaya mezari bulundu define altın bul


( Στοιχεία από το τουρκικό πρακτορείο Doğan- dha.com.tr)
© mikres-ekdoseis- Γιῶργος Ἐχέδωρος

Η Ελλάδα μπαίνει δυνατά στο παιχνίδι της πληροφορικής υψηλών επιδόσεων



Η Ελλάδα έγινε η 12η χώρα που υπέγραψε τη Διακήρυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πληροφορική υψηλών επιδόσεων (High-Performance Computing-HPC), συμμετέχοντας έτσι στη φιλόδοξη προσπάθεια της ΕΕ να αναπτύξει την επόμενη γενιά υποδομών πληροφορικής και δεδομένων. Τη διακήρυξη, που είχε παρουσιαστεί τον περασμένο Μάρτιο, υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας, Κώστας Φωτάκης, στις 10 Νοεμβρίου, στην Αθήνα.
Έως τώρα είχαν υπογράψει η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία και η Ελβετία.
Οι χώρες που προσυπογράφουν τη διακήρυξη έχουν δεσμευτεί να συνεργασθούν για να καθιερώσουν ένα παγκοσμίου κύρους «οικοσύστημα» πληροφορικής υψηλών επιδόσεων, με την απόκτηση και τη λειτουργία υπερ-υπολογιστών παγκόσμιας εμβέλειας, καθώς και με την κατασκευή του κύριου εξοπλισμού, των εργαλείων λογισμικού και των εφαρμογών που απαιτούνται για την τεχνολογία HPC.
Στόχος είναι να υπάρξουν λειτουργικοί ευρωπαϊκοί υπερ-υπολογιστές κλίμακας exa (πεντάκις εκατομμυριοστής κλίμακας) στην πρώτη τριάδα της παγκόσμιας κατάταξης έως το 2022-2023.
Ο όρος HPC αφορά υπερυπολογιστικά συστήματα που μπορούν να εκτελέσουν πάνω από 10^15 υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο (petascale) και τα οποία σε λίγα χρόνια θα είναι σε θέση να φθάσουν τους 10^18 υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο (exascale), μία υπολογιστική ισχύ ανάλογη με αυτήν που έχουν όλα μαζί τα κινητά τηλέφωνα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σήμερα, η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση διεθνώς στη χρήση των ερφαρμογών HPC, όμως δεν κατέχει κανέναν υπολογιστή στην πρώτη δεκάδα, παγκοσμίως.
Οι πανίσχυροι υπολογιστές θα παίξουν ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων και στη διάγνωση και θεραπεία των ασθενειών, στη νευροεπιστήμη και στην αποκάλυψη του μυστικών του εγκεφάλου και του νου, στην πρόβλεψη του κλίματος, στην παρατήρηση του διαστήματος, στην πρόληψη και διαχείριση των φυσικών καταστροφών, στην ανάπτυξη νέων υλικών κ.ά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με τις χώρες που έχουν υπογράψει τη Διακήρυξη, ετοιμάζουν έως το τέλος του 2017 έναν «οδικό χάρτη» για την υλοποίηση των νέων ευρωπαϊκών υπερυπολογιστών.


Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι αρχαίοι Δήμοι των νότιων προαστίων της Αττικής μια ιστορία 6000 ετών



Οι κάτοικοι της Γλυφάδας και του Ελληνικού πρέπει να ξέρουν πως στα ίδια χώματα που παίζουν τα παιδιά τους σήμερα, ζούσαν και περπατούσαν κάποιοι άλλοι κατά την 4η και 3η χιλιετία π.Χ., δηλαδή πριν από 6.000 χρόνια.

Και ότι στα Αστέρια της Γλυφάδας έκαναν τα μπάνια τους, εγκατεστημένοι μάλιστα σε μόνιμες κατοικίες, άνθρωποι της πρωτοελλαδικής εποχής. Η περιήγηση στα λείψανα που άφησαν πίσω τους αυτοί οι μακρινοί μας πρόγονοι από το Παλαιό Φάληρο ώς τα Αστέρια της Γλυφάδας είναι πλέον δυνατή μετά το πλήθος των ευρημάτων που ήρθαν στο φως με την ευκαιρία διαφόρων έργων τα τελευταία χρόνια.

Με οδηγό τον περιηγητή Παυσανία, ο οποίος περιγράφει το τοπίο που αντίκρισε βγαίνοντας από τον Πειραιά στα μέσα του 2ου μ.Χ. αιώνα., αλλά και τον Στράβωνα, έναν αιώνα νωρίτερα, η αρχαιολόγος Ντίνα Καζά, υπεύθυνη των ανασκαφών αυτής της περιοχής, αναγνώρισε οικίες, δρόμους, ιερά και μνημεία, ανθρώπινες δραστηριότητες, συνήθειες, λατρείες, έθιμα και παραδόσεις.

Πάντως, εκεί όπου βρίσκονται σήμερα οι δήμοι Παλαιού Φαλήρου, Αλίμου, Ελληνικού-Αργυρούπολης και Γλυφάδας, στην αρχαιότητα είχαν αναπτυχθεί με την ίδια ακριβώς ακολουθία οι αττικοί δήμοι του Φαλήρου, του Αλιμούντος, του Ευωνύμου και της Αιξωνής. Μάρτυρας, ο Στράβωνας που γράφει: «Μετά δε τον Πειραιά, Φαληρείς δήμος εν τη εφεξής παραλία. Είθ” Αλιμούσιοι, Αιξωνείς, Αλαιείς Αιξωνικοί… και κατά τους Αιξωνέας δ” εστίν Υδρούσσα» (Στρ. ΙΧ 398).

Ποιος ήταν όμως ο δήμος του Ευωνύμου που δεν αναφέρεται από τους περιηγητές; «Κατείχε ενδότερη θέση δεξιά και αριστερά της σημερινής λεωφόρου Βουλιαγμένης και περιλαμβάνει ένα μέρος από το σύγχρονο δήμο της Ηλιουπόλεως», σύμφωνα με την κ. Καζά. «Οι αρχαίοι αττικοί δήμοι που διαμορφώθηκαν στα τέλη του 6ου αι. π.Χ. στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων του Κλεισθένη, αποτέλεσαν συνέχεια προγενέστερων εγκαταστάσεων που ανάγονται στα προϊστορικά χρόνια.

Κι αυτό προκύπτει γιατί στην περιοχή του Αλίμου και της Γλυφάδας βρέθηκαν ίχνη κατοίκησης από τα τέλη της 4ης και καθ” όλη τη διάρκεια της 3ης χιλιετίας π.Χ., ενώ πενιχρά στοιχεία αυτών των εποχών δεν λείπουν και από το Ελληνικό». Κάτι που σημαίνει ότι μπορούν να «σκοντάψουν» σε αρχαία όσοι επιθυμούν να αξιοποιήσουν με νέα κτήρια την περιοχή του παλαιού αεροδρομίου.

Πρωτοελλαδικά και μεσοελλαδικά λείψανα έχουν βρεθεί από τον Άγιο Κοσμά, το Κοντοπήγαδο Αλίμου μέχρι και τα Αστέρια της Γλυφάδας, ενώ κατά τα μυκηναϊκά χρόνια από τον 14ο έως τον 12ο αι. π.Χ. κατοικούνταν το Φάληρο, τα Λουτρά Αλίμου, ο Άγιος Κοσμάς και η Αλυκή Γλυφάδας-Βούλας.

“Ηταν επίσης σε χρήση η ακτή του φαληρικού λιμένα στο Δέλτα Φαλήρου, ενώ στο Κοντοπήγαδο εκτός από τα οικιστικά συγκροτήματα βρέθηκαν και εργαστήρια κατεργασίας λιναριού, ψαθοπλεκτικής, καλαθοπλεκτικής και παραγωγής κεραμικών. Το ενδιαφέρον είναι ότι το Φάληρο, ο Αγιος Κοσμάς και το Κοντοπήγαδο είχαν αναπτύξει σχέση και εξάρτηση (13ο και 12ο αι. π.Χ.) με την εξουσία των Αθηνών. Η Ακρόπολη φαίνεται πως διαχειριζόταν την παραγωγή και διακίνηση των προϊόντων τους μέσω του φαληρικού λιμένα.

Τα χρόνια που ακολούθησαν (από τον 8ο-4ο αι. π.Χ.) οι ίδιες περιοχές συνέχισαν να κατοικούνται όπως αποδεικνύουν τα μεγάλα νεκροταφεία που έχουν ανασκαφεί στο Δέλτα Φαλήρου, στον Άλιμο (κτήμα Γερουλάνου, πλατεία Παναγούλη, άλλα οικόπεδα), στην Αργυρούπολη και το Ελληνικό (αμαξοστάσιο του Τραμ, Αεροπορική Βάση, σταθμός του Μετρό Αργυρούπολης, πλατεία Λευκωσίας Αργυρούπολης κ.ά.). Ανεπτυγμένο ήταν και το οδικό δίκτυο. Βασικοί οδικοί άξονες, ήταν η αστική οδός και η παραλιακή που συνέδεαν το άστυ, τον Πειραιά και το Φάληρο με τη μεταλλοφόρο Λαυρεωτική και το Σούνιο.

Στα κλασικά χρόνια ήταν πολύ καλά οργανωμένοι οι δήμοι. Κάθε δήμος διέθετε δικά του ιερά όπως και το δικό του δημοτικό θέατρο. Στον σημερινό Άλιμο η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως το θέατρο του Ευωνύμου και του Αλιμούντος. Το θέατρο της Αιξωνής, όμως, που μαρτυρείται επιγραφικά, δεν έχει ακόμη εντοπιστεί. Οσο για τους ναούς και τα ιερά των τεσσάρων δήμων που μαρτυρούνται φιλολογικά, η κ. Καζά υποστηρίζει ότι «γνωρίζουμε τη θέση του Θεσμοφορίου του Αλιμούντος, ενώ οι ναοί και τα ιερά του Φαλήρου που αναφέρει ο Παυσανίας, όπως και αυτά των άλλων δήμων δεν έχουν εντοπισθεί.

«Η θεμελίωση ενός κτηρίου μικρών διαστάσεων εντός του Εθνικού Αθλητικού Κέντρου του Αγίου Κοσμά ίσως ανήκει σε μικρό ναό, άγνωστης θεότητας. Το Ακρωτήρι του Αγίου Κοσμά, ως γνωστόν από τα τέλη του 19ου αιώνα έχει ταυτιστεί με την Κωλιάδα των αρχαίων, αν και τελευταία επανεξετάζεται το θέμα της συγκεκριμένης ταύτισης, χωρίς όμως να υπάρχουν ανασκαφικά στοιχεία που θα έλυναν διά παντός το ζήτημα». Αυτό σημαίνει πως οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει τον κορμό. Η συνέχιση της μελέτης θα προσθέσει και τα φύλλα.


Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, Ελευθεροτυπία, Έρρωσο


Πηγή

Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2017

Καντήλι, Κερί, Θυμίαμα: Ποια η σημασία και οι συμβολισμοί τους;












Το Καντήλι

Η λέξη καντήλι προέρχεται από τη λατινική candela=κερί. Στη χριστιανική Εκκλησία το Καντήλι τοποθετείται μπροστά στις άγιες εικόνες. Αυτό που τοποθετείται μπροστά στον Εσταυρωμένο, μέσα στο Ιερό Βήμα, διατηρείται πάντοτε αναμμένο και γι” αυτό λέγεται «ακοίμητο» Καντήλι.
Ένα Καντήλι τοποθετείται επίσης στο εικονοστάσι του σπιτιού και ανάβεται κάθε μέρα, σύμφωνα με την ορθόδοξο παράδοση.
Μια συνήθεια που διατηρεί τον βαθύ χριστιανικό συμβολισμό της με το Φώς του Χριστού που φωτίζει κάθε άνθρωπο, που θερμαίνει την ελπίδα και που παρηγορεί και συντροφεύει στις ατέλειωτες ώρες της μοναξιάς.
Το άναμμα του καντηλιού ενέχει τον συμβολισμό ότι προσφέρεται ως θυσία σεβασμού και τιμής προς τον Θεό και τους Αγίους του. Συμβολίζει επίσης, το φώς του Χριστού που φωτίζει κάθε άνθρωπο, καθώς επίσης συμβολίζει και το γνωστό παράγγελμα του Κυρίου μας ότι πρέπει να είμαστε, οι χριστιανοί, τα φώτα του κόσμου.
Το έλαιον, το λάδι δηλ. που καίει στα καντήλια μας, “τον του Θεού υπεμφαίνει έλαιον” γράφει ο Άγ. Συμεών Θεσσαλονίκης, το έλεος του Θεού που φανερώθηκε όταν η περιστερά του Νώε επέστρεψε στην Κιβωτό για να σημάνει την παύση του κατακλυσμού, έχοντας στο ράμφος της κλάδο ελαίας, ή όταν ο Ιησούς, καθώς επροσηύχετο εκτενώς, επότιζε με τους θρόμβους του ιδρώτος του την ελιά, κάτω από τα κλαδιά της οποίας γονάτισε την μαρτυρική εκείνη νύχτα, στο Όρος των Ελαιών.Βέβαια, όλοι ξέρουμε πως απείρως ανώτερος του υλικού φωτισμού είναι ο εσωτερικός, αγιοπνευματικός φωτισμός. Έγραφε λοιπόν ο Θεοφόρος Πατήρ Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός : “Φωτίσωμεν…γλώσσαν” και συμπληρώνει ο σχολιαστής του : Επετεύχθη τούτο ;
Το λάδι συμβολίζει το άπειρο έλεος του Θεού, αλλά και τα κανδήλια συμβολίζουν την Εκκλησία που είναι μεταδοτική Θείου ελέους και φωτιστική. Συμβολίζουν βέβαια τους ίδιους τους αγίους που το Φώς τους έλαμψε, κατά το λόγο του Κυρίου, «έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσι τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα τον εν τοίς ουρανοίς».
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους πρέπει οι Ορθόδοξοι να ανάβουμε το καντήλι όπως για παράδειγμα για να μάς θυμίζει την ανάγκη για προσευχή,για να φωτίζει το χώρο και να διώκει το σκότος όπου επικρατούν οι δυνάμεις του κακού,για να μάς θυμίζει ότι ο Χριστός είναι το μόνο αληθινό Φώς και η πίστη σε Αυτόν είναι Φώς,για να μάς θυμίζει ότι η ζωή μας πρέπει να είναι φωτεινή,για να μάς θυμίζει ότι όπως το καντήλι απαιτεί το δικό μας χέρι για να ανάψει έτσι και η ψυχή απαιτεί το χέρι του Θεού, τη Χάρη Του δηλαδή,για να μάς θυμίζει ότι πρέπει το θέλημά μας να καεί και να θυσιαστεί για την αγάπη προς το Θεό κ.ά.
Εννοείται, βέβαια, ότι το λάδι των καντηλιών πρέπει να είναι ελαιόλαδο και μάλιστα όσο το δυνατόν καλύτερης ποιότητος. Άλλωστε ο Κύριος προσευχήθηκε στον κήπο των Ελαιών και ο ναός με τα κανδήλια μετατρέπεται σε νέο κήπο και ελέους (λαδιού) και Ελέους Θεϊκού Το λάδι τους μας θυμίζει την ευσπλαχνία του Θεού και το φως τους στη ζωή μας, που πρέπει να είναι φωτεινή και άγια.
Η φωτοχυσία του ναού συμβολίζει το θείο φως της παρουσίας του Θεού που φωτίζει τις καρδιές όχι μόνο των νεοφώτιστων αλλά και όλων των χριστιανών. Ο Κύριος φανέρωσε αυτή τη μεγάλη αλήθεια για τον εαυτό Του με τα ακόλουθα λόγια: «Εγώ ειμι το φως του κόσμου» (Ιωάν.8/η: 12). Είναι φως όχι μόνο λόγω της φωτεινής διδασκαλίας Του, αλλά κυρίως λόγω της φωτεινής παρουσίας Του. Αυτό επιβεβαιώνεται κυρίως από τη θαυμαστή Μεταμόρφωσή Του, όπου «έλαμψε το πρόσωπον αυτού ως ο ήλιος, τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευκά ως το φως» (Ματθ.17/ιζ: 2).
Στο Σύμβολο της Πίστεως ο Υιός του Θεού παρουσιάζεται ως «φως εκ φωτός». Στην ακολουθία του Εσπερινού επίσης ο υμνογράφος παρουσιάζει τον Κύριο ως «φως ιλαρόν». Και οι χριστιανοί με τα μυστήρια της Εκκλησίας και τον πνευματικό τους αγώνα μπορούν να δεχθούν το φως της χάριτος του Αγίου Πνεύματος και να το ακτινοβολούν με τη ζωή τους.
Στην «επί του όρους» ομιλία ο Κύριος συμβουλεύοντας τους μαθητές Του είπε: «Υμείς εστε το φως του κόσμου…. ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς» (Ματθ 5/ε: 14-16). (Δηλαδή: Εσείς είστε το φως του κόσμου… έτσι να λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξάσουν τον πατέρα σας τον επουράνιο). Εδώ φαίνεται καθαρά ότι το φως των μαθητών του Χριστού είναι τα καλά έργα της αγιοπνευματικής ζωής τους. Οι άγιοι στην άλλη ζωή θα ομοιάσουν με τον Κύριο, θα γίνουν «θεοί κατά χάριν». Αυτό το εκφράζει ο Κύριος καθαρά με τα προφητικά λόγια Του: «Τότε οι δίκαιοι εκλάμψουσιν ως ο ήλιος εν τη βασιλεία του πατρός αυτων» (Ματθ. 13/ιγ: 43).

Το Κερί
Και το κερί επίσης συμβολίζει το Φως του Χριστού , τη φλόγα της πίστεως. Πίσω από το άναμμα του κεριού κρύβεται βαθύτατος συμβολισμός. Ο Συμεών Θεσσαλονίκης μας λέγει ότι το κερί που ανάβουμε έχει έξι συμβολισμούς:
Συμβολίζει την καθαρότητα της ψυχής μας, γιατί είναι κατασκευασμένο από καθαρό κερί μέλισσας.
·Επίσης την πλαστικότητα της ψυχής μας, μια και εὔκολα πάνω του μπορούμε να χαράξουμε ο,τιδήποτε.Ακόμη την Θεία Χάρη, επειδή το κερί προέρχεται από τα άνθη που ευωδιάζουν.Επιπλέον συμβολίζει την θέωση, στην οποία πρέπει να φθάσουμε, επειδή το κερί ανακατεύεται με τη φωτιά και της δίνει τροφή.Και το φώς του Χριστού επίσης δείχνει, καθώς καίει και φωτίζει στο σκοτάδι.Και τέλος συμβολίζει την αγάπη και την ειρήνη που πρέπει να χαρακτηρίζουν κάθε χριστιανό, επειδή το κερί καίγεται όταν φωτίζει, αλλά και παρηγορεί τον άνθρωπο με το φώς του μέσα στο σκοτάδι.Ανάβοντας κερί πρέπει να θυμόμαστε ότι πρέπει να ζούμε μέσα στο φώς που πήραμε με την βάπτισή μας. Γι αυτό τη βάπτιση την ονομάζουμε και Φώτισμα. Γι αυτό και στη διάρκεια της βαπτίσεως κρατάμε αναμμένες λαμπάδες. Το φώς αυτό είναι το πύρ της Πεντηκοστής, το φώς του Αγίου Πνεύματος. Και το φώς αυτό ανανεώνεται μέσα μας στην ψυχή μας, κάθε φορά που συμμετέχουμε στη Θεία Λειτουργία και κάθε φορά που κοινωνούμε και προσευχόμαστε. Γι αυτό στο τέλος κάθε Θείας Λειτουργίας ψάλλουμε: «Είδομεν το φώς το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον, εύρομεν πίστιν αληθή αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες».
Το φως του Ναού όμως, πρέπει να πούμε, σώζει καλύτερα τους συμβολισμούς του και βοηθεί και την ψυχή να κατανυχθεί όταν είναι φυσικό, όπως στα περισσότερα από τα μοναστήρια μας, δηλαδή αποτελούμενο από κεριά και κανδήλια που καίνε και όχι τεχνητό που προέρχεται δηλ. από ηλεκτρικό ρεύμα.
Διαβάστε εδώ: Αγγελική συλλειτουργία

Τα κ ε ρ ι ά όπως και το λ ά δ ι είναι μία προσφορά προς τον Θεό από αυτά τα υλικά αγαθά που ο ίδιος μάς δίνει ( τα Σά εκ των Σών) και συμβολίζουν τα μέν κεριά το εύπλαστο και μαλακό της ψυχής αλλά και την ενωτική δύναμη του αγίου Πνεύματος διότι τα κεριά κατασκευάζονται, έτσι τουλάχιστον θα έπρεπε, από το αγνό κερί που φτιάχνει η μέλισσα, η οποία για να παρασκευάσει το κερί μαζεύει τη γύρη από διάφορα λουλούδια. Για το λόγο αυτό το κερί μάς θυμίζει και την εργατικότητα της μέλισσας αλλά και το γεγονός ότι μαζεύει ό,τι καλό και απορρίπτει ό,τι ρυπαρό. Θυμίζει επίσης το κερί τον τρόπο με τον οποίο το Πύρ, η Θεότητα δηλαδή, ενώνεται με την εύπλαστη ψυχή και τη μαλακώνει αλλά και τη φωτίζει και την ίδια και όλους όσοι έρχονται σε κοινωνία μαζί της.
Το κερί, καθώς καίγεται, φωτίζει το περιβάλλον του. Έτσι και ο συνειδητός χριστιανός, όταν θυσιάζεται για την αγάπη του Θεού, φωτίζει τους συνανθρώπους του και τους δείχνει τον δρόμο της σωτηρίας.
Όταν ο πιστός εισέρχεται στον ναό, πρέπει να ανάβει στο μανουάλι ένα κερί για τους ζώντες κι ένα κερί για τους τεθνεώτες συγγενείς και γνωστούς του. Εάν όμως κάποιοι από τους ζώντες έχουν ιδιαίτερα προβλήματα, τότε καλό είναι να ανάβουμε κερί για τον καθένα ξεχωριστά. Το άναμμα του κεριού πρέπει πάντοτε να συνοδεύεται με λόγια προσευχής. Για τους ζώντες θα ζητάμε το έλεος και την προστασία του Θεού, ενώ για τους τεθνεώτες τη θεία ευσπλαχνία και αιώνια σωτηρία τους.Το αγνό κερί που παράγεται από παρθένες μέλισσες συμβολίζει την ανθρώπινη φύση του Χριστού η οποία προήλθε από την πάναγνη και παρθένο Μαριάμ. Το τρικέρι του επισκόπου συμβολίζει την Αγία Τριάδα, ενώ το δικέρι τις δύο φύσεις του Χριστού. Τα κεριά ή οι λαμπάδες που ανάβουμε στη Βάπτιση συμβολίζουν το πνευματικό φως που λαμβάνει ο νεοφώτιστος. Τα κεριά της κηδείας, του τάφου και των μνημοσύνων συμβολίζουν το φως του Χριστού, στο οποίο ευχόμεθα να εισέλθει ο αποθανών. Ο Πολυέλαιος συμβολίζει την θριαμβεύουσα Εκκλησία των Ουρανών. Τα κεριά ή τα κανδήλια του συμβολίζουν τους αγίους. Στις μεγάλες γιορτές στις Ιερές Μονές σείουν τον Πολυέλαιο, για να φανερώσουν ότι και οι άγιοι στα επουράνια συνεορτάζουν και συγχορεύουν με την επίγεια Εκκλησία του Χριστού.

Το Θυμίαμα

Θυμίαμα καλείται από τα αρχαία χρόνια το αρωματικό ρετσίνι ή το κόμμι που βγαίνει από τις τομές στον κορμό του δέντρου λίβανος εξ ου και λιβάνι. Στο σπίτι καλό είναι να προσφέρεται θυμίαμα τακτικά και να συνοδεύεται πάντοτε με κάποια προσευχή. Οι πνευματικοί συμβολισμοί του θυμιάματος είναι:
1. Το θυμίαμα εν πρώτοις συμβολίζει την προσευχή, που ανεβαίνει προς τον θρόνον του Θεού. » Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν Σου. . . » Είναι η ορμή της ψυχής προς τα άνω. Και ταυτόχρονα συμβολίζει και την ζέουσαν επιθυμία μας να γίνει η προσευχή μας δεκτή » εις όσμήν ευωδίας πνευματικής «. Γράφει ο ιερός Χρυσόστομος » Ώσπερ το θυμίαμα και καθ” εαυτό καλόν και ευώδες, τότε δέ μάλιστα επιδείκνυται την ευωδίαν, όταν ομιλήση τώ πυρί. Ούτω δέ και η ευχή καλή μέν καθ” εαυτήν, καλλίων δέ και ευωδεστέρα γίνεται όταν μετά και ζεούσης ψυχής αναφέρηται, όταν θυμιατήριον η ψυχή γένηται και πύρ ανάπτη σφοδρόν «. Γι “ αυτό και πρέπει, όταν προσεύχεται κανείς, καλόν είναι να καίει θυμίαμα στο σπίτι.
2. Συμβολίζει ακόμη τις γλώσσες πυρός της Αγ. Πεντηκοστής, όταν ο Κύριος εξαπέστειλε στους Μαθητές Του το Πανάγιό Του Πνεύμα » έν είδει πυρίνων γλωσσών «. Στην ευχή που λέγει ο ιερεύς, όταν ευλογεί το θυμίαμα στην Πρόθεση, αναφέρει » Θυμίαμά Σοι προσφέρομεν Χριστέ ο Θεός εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, ο προσδεξάμενος εις το υπερουράνιόν Σου θυσιαστήριον, αντικατάπεμψον ημίν την χάριν του Παναγίου Σου Πνεύματος «. Με το θυμίαμα δηλ. ζητούμε από τον Κύριο να μάς στείλει την αγιοπνευματικήν Του χάρι. Γι” αυτό και οι πιστοί, όταν τους θυμιάζει ο Ιερεύς, κλίνουν ελαφρώς την κεφαλή σε δείγμα αποδοχής της χάριτος αυτής. Ο Άγ. Συμεών Θεσσαλονίκης ερμηνεύει ως εξής την σημασίαν του θυμιάματος : » Δηλοί την απ” ουρανού χάριν και δωρεάν εκχυθείσαν τώ κόσμω διά Ιησού Χριστού και ευωδίαν του Πνεύματος και πάλιν εις τον ουρανόν δι” αυτού αναχθείσαν».
3. Το ευώδες θυμίαμα συμβολίζει εξ άλλου και τον αίνον, που απευθύνεται προς τον Θεό. Η καύση του θυμιάματος σημαίνει τη λατρεία και τον εξιλασμό. Το δέ ευχάριστο συναίσθημα, που δημιουργείται από το άρωμα του θυμιάματος σε όλο το χώρο του Ι. Ναού, σημαίνει την πλήρωση της καρδιάς μας από τη θεία ευαρέστηση, που είναι ο καρπός της αγάπης μας προς το Θεό. Στην περίπτωση αυτή κάθε πιστός μετατρέπεται σε » ευωδίαν Χριστού «.
4. Το δέ θυμιατήριον, όπου καίγονται τα κάρβουνα και τοποθετείται το θυμίαμα, συμβολίζει την κοιλίαν της Θεοτόκου, η οποία δέχθηκε στα σπλάχνα της σωματικώς την Θεότητα, που είναι » πύρ καταναλίσκον «, χωρίς να υποστή φθοράν ή αλλοίωση. Κατά τον άγιο Γερμανό, Πατριάρχη Κων/λεως » Ο θυμιατήρ υποδεικνύει την ανθρωπότητα του Χριστού, το πύρ την θεότητα και ο ευώδης καπνός μηνύει την ευωδία του Αγίου Πνεύματος προπορευομένην «. Και αλλού » Η γαστήρ του θυμιατηρίου νοηθείη αν ημίν η ηγιασμένη μήτρα της Θεοτόκου φέρουσα τον θείον άνθρακα Χριστόν εν ώ κατοικεί πάν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς. Διό και την οσμήν της ευωδίας αναδίδωσιν ευωδιάζον τα σύμπαντα «. Με απλά λόγια και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός περιγράφει αυτόν τον συμβολισμόν, λέγοντας » Το θυμιατό σημαίνει την Δέσποινα, την Θεοτόκο. Όπως τα κάρβουνα είναι μέσα στο θυμιατό και δεν καίεται, έτσι και η Δέσποινα η Θεοτόκος εδέχθηκε τον Χριστόν και δεν εκάηκε, αλλά μάλιστα εφωτίσθηκε.
Με το θυμίαμα που προσφέρουμε την ώρα της προσευχής υποβοηθείται η ανάταση της ψυχής προς τα υψηλά «άνω σχώμεν τάς καρδίας». Όπως το θυμίαμα θερμαινόμενο στον άνθρακα ανέρχεται προς τα άνω ευωδιάζοντας το περιβάλλον, έτσι και η ψυχή του πιστού με θερμή πίστη πρέπει να πτερουγίζει προς τα άνω μυροβλύζουσα, απαγγιστρωμένη από τις υλικές μέριμνες. Η βάση του θυμιατηρίου υποδεικνύει την ανθρωπότητα του Χριστού, η φωτιά την θεότητά Του και ο ευώδης καπνός μάς «πληροφορεί» την προπορευόμενη ευωδία του Αγίου Πνεύματος.
Ο Μωυσής υπακούοντας στον Θεό κατασκεύασε και τοποθέτησε στη Σκηνή του Μαρτυρίου Θυσιαστήριο του Θυμιάματος (Έξοδ. 30: 1-10). Ο τρόπος παρασκευής του Θυμιάματος διδάχθηκε από τον ίδιο τον Κύριο (Έξοδ. 30: 34-36). Η προσφορά Θυμιάματος στην Παλαιά Διαθήκη αποτελούσε εντολή του Θεού. Έπρεπε να προσφερθεί Θυμίαμα στην αρχή της ημέρας το πρωί και το βράδυ με το άναμμα των Λύχνων (Έξοδ. 30: 7-8).
Αυτή η καλή συνήθεια μεταφέρθηκε και στη χριστιανική λατρεία. Ιδιαίτερα προσφέρεται Θυμίαμα στον Εσπερινό με το ιλαρό φως της δύσεως του Ηλίου και στο ψάλσιμο του δεύτερου στίχου του 140 Ψαλμού, όπου ψάλλεται το «κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου». Παρακαλούμε τον Κύριο να ανεβεί η προσευχή μας προς τον θρόνο Του, όπως ανεβαίνει το ευωδιαστό Θυμίαμα προς τον ουρανό.
Το λατρευτικό αυτό μέσο δημιουργεί κατανυκτικό κλίμα προσευχής και ελκύει την αγιαστική χάρη του Θεού. Η ευλογία του Θυμιάματος κατά την τελετή της Προσκομιδής δείχνει καθαρά τη μεγάλη ωφέλεια, που προξενείται στους εκκλησιαζόμενους από την προσφορά του Θυμιάματος. Λέει χαρακτηριστικά εκεί ο ευλογών λειτουργός: «Θυμίαμά σοι προσφέρομεν, Χριστέ ο Θεός ημών, εις οσμήν ευωδίας πνευματικής· ό προσδεξάμενος εις το υπερουράνιόν σου θυσιαστήριον, αντικατάπεμψον ημίν την χάριν του παναγίου σου Πνεύματος». (Δηλαδή: Θυμίαμα σ” Εσένα προσφέρουμε, Χριστέ Ύψιστε Θεέ, ως οσμή ευωδίας πνευματικής· αυτό, αφού δέχθηκες στο υπερουράνιό Σου Θυσιαστήριο, στείλε πίσω σε μας τη χάρη του παναγίου Σου Πνεύματος). Έκπληξη προκαλεί το ότι τα ίδια λόγια περίπου χρησιμοποιεί ο λειτουργός και για την προσφορά των Τιμίων Δώρων στη Θεία Λειτουργία: » Όπως ο φιλάνθρωπος Θεός ημών, ο προσδεξάμενος αυτά εις το άγιον και υπερουράνιον και νοερόν αυτού θυσιαστήριον εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, αντικαταπέμψη ημίν την θείαν χάριν και την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος, δεηθώμεν». (Δηλαδή: Με σκοπό ο φιλάνθρωπος Θεός μας, που δέχθηκε αυτά στο άγιο και υπερουράνιο και πνευματικό Του Θυσιαστήριο ως οσμή ευωδίας πνευματικής, να στείλει πίσω σε μας τη θεία χάρη και τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ας παρακαλέσουμε).
Όταν ο λειτουργός θυμιάζει τους πιστούς, αυτοί πρέπει να προσκυνούν ευλαβικά προσδοκώντας την ευλογία και τη χάρη του Θεού. Όταν ο λειτουργός θυμιάζει τις εικόνες των αγίων, επιζητεί τις μεσιτικές προσευχές τους προς τον Κύριο για βοήθεια των μελών της στρατευομένης Εκκλησίας. Δυστυχώς Πολλοί χριστιανοί, όταν τους θυμιά ο Ιερεύς, παραμένουν ακίνητοι (σάν κολώνες). Και τούτο, ασφαλώς, λόγω άγνοιας! Η μικρή υπόκλιση είναι δείγμα ότι συμμετέχουμε στα τελούμενα και μία ανταπόκριση στοιχειώδους ευγένειας προς τον λειτουργό που προσεύχεται για μάς!

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017

Η ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΦΑΛΑΓΓΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΣΑΡΙΣΑ

























Γράφει η Μαίρη Καρά

     Οι κατακτήσεις του Mεγάλου Aλεξάνδρου έφερατους Eλληνες στα πέρατα της Οικουμένης και κυρίαρχους μιας απέραντης Αυτοκρατορίας. Τον κεντρικό ρόλο σε αυτές τις κατακτήσεις έπαιξε η περίφημη ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΦΑΛΑΓΓΑ, το στρατιωτικό σύστημα που δημιούργησε ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ ο Β΄. 
     Ο Φίλιππος για να ιδρύσει την Φάλαγγα, κατ’ αρχάς διαίρεσε την επικράτεια σε 12 στρατολογικές περιφέρειες, απ’ τις οποίες προέρχονταν οι τάξεις της Φάλαγγας. Η προέλευση κάθε τάξης από μια περιοχή συνέβαλλε, στο να σφυρηλατείται το πνεύμα της ομάδας και να εξασφαλίζεται η καλύτερη απόδοσή της. Την Φάλαγγα συγκροτούσαν μικροϊδιοκτήτες αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, ή αστοί των πόλεων της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. 
     Ο Φίλιππος προσέδιδε μεγάλη σημασία στους πεζούς και τους ονόμασε πεζέταιρους, σε αντιστοιχία με τους Εταίρους έφιππους αριστοκρατικής καταγωγής. Ανάλογα δε με την μάχη μπορούσαν να συμμετέχουν και Υπασπιστές. Η περικεφαλαία ήταν θρακικού/φρυγικού τύπου, βαμμένη σε διάφορα χρώματα. Επί Αλεξάνδρου, χρησιμοποιείτο κυρίως η Βοιωτική, ενώ ακόμα σε χρήση ήταν χαλκιδικού ή αττικού τύπου και λακωνικοί ΠΙΛΟΙ. 
     Οργανωτικά η βασική μονάδα της ήταν η Τάξη (1536 άνδρες), υπό τον Ταξίαρχο. Υπομονάδα της, το Σύνταγμα (256) υπό το Συνταγματάρχη, οι άνδρες του οποίου τάσσονταν σε βάθος 16 ζυγών, σχηματίζοντας τον Λόχο, με μέτωπο άλλων 16, σχηματίζοντας το τετράγωνο του Συντάγματος. Σε κάθε Λόχο πρώτος ήταν ο Διοικητής, μετά ο Λοχαγός και τελευταίος ο Υποδιοικητής Ουραγός. Οι υπόλοιποι Αξιωματικοί ήταν ο Ημιλοχίτης-Διοικητής 8 ανδρών και ο ΕΝΩΜΟΤΑΡΧΗΣ. 
     Κάθε τάξη συγκροτούνταν από 6 συντάγματα, ενώ 32 τάξεις συγκροτούσαν ένα Κέρας. Όλη η παράταξη αποτελούνταν από τα δύο Κέρατα. Μετά τον Αλέξανδρο τόσο στην Μακεδονία όσο και στα κράτη των Διαδόχων, η βασική διαίρεση της φάλαγγας ήταν σε δύο κέρατα, τους Χαλκάσπιδες και τους Αργυράσπιδες, ενώ η διαίρεση σε τάξεις ατόνησε. Η Φάλαγγα αποτελούσε τον χαρακτηριστικό τρόπο παράταξης μάχης, αρχικά των Μακεδόνων και στην συνέχεια επί δύο αιώνες (4ου-2ου αιώνα π.Χ.) όλων των κρατών των Διαδόχων και ΕΠΙΓΟΝΩΝ. 
     Για να αποκτήσει η φάλαγγα συντριπτική υπεροχή στους αντιπάλους, οι φαλαγγίτες εξοπλίστηκαν με μακρύτερα δόρατα, τις ΣΑΡΙΣΕΣ. Η Σάρισα ήταν δόρυ 5,5 μέτρων μήκους και βάρους 8 κιλών, κομμένο από δέντρο της Μακεδονίας την  ΚΡΑΝΙΑ,με μεγάλο ύψος και ευθύ κορμό, που παρείχε σκληρά δόρατα μεγάλου μήκους κι αντοχής. Είχε σαυρωτήρα και σιδερένια αιχμή στο αντίθετο άκρο ως αντίβαρο, για κάρφωμα στο έδαφος και ήταν το βασικό επιθετικό όπλο της ΦΑΛΑΓΓΑΣ. 
     Λόγω του μεγάλου βάρους της (από 7-9 κιλά) δεν ήταν δυνατός ο χειρισμός της με το ένα χέρι. Για να απαλλαγεί απ’ το βάρος της ασπίδας στο άλλο χέρι ο σαρισοφόρος, αντικαταστάθηκε με ελαφρύτερη και μικρότερη στρογγυλή, διαμέτρου 65 εκατοστών, που κατασκευαζόταν με πόρπακα και αντιλαβή. Διέθετε όμως ένα σύστημα, για να αναρτάται απ’ τον ώμο και να στερεώνεται γερά στον βραχίονα, χωρίς ο φαλαγγίτης να είναι αναγκασμένος να την κρατά στο χέρι. Έτσι είχε ελεύθερα τα δυο χέρια του για να κρατά την ΣΑΡΙΣΑ. 
     Η λέξη σάρισα είναι άγνωστης ετυμολογίας και προφανώς αποτελεί κατάλοιπο ιδιωματισμού της μακεδονικής διαλέκτου, ή λεξιδάνειο από τους γειτονικούς λαούς. Με δεδομένο όμως το μεγάλο μήκος και βάρος της, έπρεπε να ελαφρυνθεί κι άλλο ο οπλίτης, για να μην κουράζεται γρήγορα. Γι’ αυτό και για να στρατολογούνται περισσότεροι φαλαγγίτες, οι πανοπλίες περιορίστηκαν στον στρατό. Mόνο λίγοι φαλαγγίτες των πρώτων σειρών έφεραν λινοθώρακες ή δερμάτινους "σπολάδες" με μεταλλικές ενισχύσεις, σπάνια δε μεταλλικούς, αν ο φαλαγγίτης είχε τα οικονομικά μέσα για να τους αποκτήσει ή ήταν τυχερός, για να βρει κάποιον ανάμεσα στα ΛΑΦΥΡΑ. 
     Oι φαλαγγίτες φορούσαν κράνη κυρίως θρακικού (φρυγικού) τύπου την εποχή του Φιλίππου και Βοιωτικού την εποχή του Aλεξάνδρου (αν και στις δύο περιόδους ήταν εν χρήσει μία μεγάλη ποικιλία κρανών), ενώ οι άνδρες των πρώτων σειρών κι όσοι είχαν την οικονομική δυνατότητα έφεραν ΚΝΗΜΙΔΕΣ. Δευτερεύον επιθετικό όπλο ήταν ένα ξιφίδιο, που σε μήκος δεν ξεπερνούσε κατά πολύ το αντίστοιχο σπαρτιατικό. Στον τομέα αυτό όμως δεν ακολουθήθηκε η μεθοδολογία του Iφικράτη, που είχε εξοπλίσει τους πελταστές του με ένα μακρύ (μεγαλύτερο των 70 εκ. σε μήκος) για τα ελληνικά δεδομένα ΞΙΦΟΣ. 
     Oι φαλαγγίτες έπρεπε να εξοπλίζονταν κατά περίπτωση και με ελαφρύτερα δόρατα καθώς και με ακόντια. Aπ’ όλα αυτά τα απάρτια, το βασίλειο χορηγούσε στους πεζούς του τις σάρισες και τις ασπίδες. Για τα υπόλοιπα έπρεπε να φροντίζουν οι ίδιοι. Οι πρώτες 5 σειρές κρατούσαν σηκωμένες τις σάρισες, για να πλήξουν τους αντιπάλους ή τα άλογα κατά πρόσωπο. Οι επόμενες 11 σειρές είχαν υψωμένα σαν δάσος τα ΔΟΡΑΤΑ. 
     Οι σχηματισμοί στην μακεδονική φάλαγγα περιελάμβαναν Πύκνωση: βάθος 16 ανδρών. Συνασπισμό: 8 ανδρών. Βάθος: 32 ανδρών. Τα ξίφη ήταν συνήθως ίσια, κοντά και πλατύστομα και σπάνια μακρύτερα κι ελαφρώς κυρτά-κοπίδες. Το ξίφος το χρησιμοποιούσαν σε περιπτώσεις, που η σάρισα διαλυόταν ή οι εχθροί κατόρθωναν να σπάσουν την παράταξη της φάλαγγας, και επομένως χρειαζόταν να κάνουν μάχη σώμα με ΣΩΜΑ. 
     Το μάκρος της σάρισας έδινε το πλεονέκτημα στους πεζέταιρους σε σχέση με τους κανονικούς οπλίτες και τους Πέρσες, διότι κρατούσαν τους εχθρούς σε απόσταση και πλήττοντάς τους, χωρίς να κινδυνεύουν απ’ τα κοντύτερα δόρατά τους. Εννοείται πως η σάρισα ως όπλο ήταν σχεδόν άχρηστη, εκτός απ’ την μάχη σε παράταξη. Η φάλαγγα μπορούσε να ταχθεί με ευθύ μέτωπο, λοξά ή σε άλλο σχηματισμό (τοξωτά, σφηνοειδώς, τετράγωνα) κατά τον 4ο και 3ο αιώνα π.Χ, ενώ τον 2ο αιώνα μόνο σε ευθεία ΠΑΡΑΤΑΞΗ. 
     Κύριο πλεονέκτημα της Μακεδονικής φάλαγγας υπήρξε η τρομερή δύναμη κρούσης, που παρέτασσε στο εμπρόσθιο τόξο, καθώς οι σάρισες των τριών πρώτων σειρών εκτείνονταν πέντε μέτρα μπροστά από το μέτωπό της. Το βάθος των ανδρών τής έδινε μια ακαταμάχητη ορμή, που ήταν πρακτικά αδύνατο να σταματηθεί από μπροστά. Κύρια μειονεκτήματα της Μακεδονικής φάλαγγας υπήρξαν τα εκτεθειμένα πλευρά της και η αδυναμία άμυνας σε περίπτωση διάσπασης ή ΡΗΓΜΑΤΟΣ. 
     Κύρια αποστολή της Μακεδονικής Φάλαγγας στο πεδίο της μάχης, ήταν να καθηλώσει τα αντίπαλα στρατεύματα, να τα αγκιστρώσει, παίζοντας έτσι αμυντικό ρόλο, ή να τα πιέσει δημιουργώντας μια τακτική βάση ανάπτυξης επιχειρησιακών κινήσεων για το υπόλοιπο στράτευμα. Στην επίτευξη αυτού του στόχου, ασφαλώς συνέβαλλε και η καθίζηση του ηθικού που προκαλούσε στους αντιπάλους. Γι’ αυτό ήταν ΑΗΤΤΗΤΗ.