Σκλαβενίτης: Η αυτοκρατορία των "δεν"

Πριν λίγες ημέρες ο όμιλος Σκλαβενίτη πραγματοποίησε την εξαγορά της χρονιάς, αυτή των Makro στην Ελλάδα. H αντεπίθεση της πιο “διαφορετικής” αλυσίδας μόλις ξεκίνησε

Κωστής Χριστοδούλου

Νοέμβριος 29 2014 08:04

Εάν υπάρχει μία εταιρεία που μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης για τον τρόπο που λειτουργεί στην Ελλάδα δεν είναι άλλη από την Σκλαβενίτης. Δραστηριοποιείται στον πλέον ανταγωνιστικό κλάδο της οικονομίας, αυτό των σούπερ μάρκετ - εκεί όπου και το 0,01 ευρώ μετράει - και ενώ οι Σειρήνες έχουν αυξηθεί καταφέρνουν όχι μόνο να κρατήσουν τους πελάτες τους αλλά και να τους αυξάνουν. Πως; Μην κάνοντας τίποτα από όλα αυτά που έχουν κάνει κάποιοι από τους ανταγωνιστές τους για να πετύχουν:

Δεν έχουν δει ποτέ τους εργαζόμενους τους ως αναλώσιμους. Δεν έχουν χάσει ποτέ τον οικογενειακό χαρακτήρα τους, ούτε την ελληνικότητα τους. Δεν κάνουν διαφήμιση στην τηλεόραση ούτε προβάλουν τις προσφορές τους στα έντυπα. Δεν μοιράζουν φυλλάδια, ούτε μπήκαν ποτέ στο παιχνίδι των κουπονιών με εφημερίδες. Δεν έχουν εταιρική σελίδα στο ίντερνετ και “φυσικά” δεν ξέρουν τι θα πει facebook και twitter. Δεν ανοίγουν τα καταστήματα τους τις Κυριακές όταν το επιτρέπει ο νόμος. Δεν έχουν βγει από το νομό Αττικής.

To τελευταίο δεν "σπάει" με την εξαγορά της αλυσίδας Cash &Carry Makro στην Ελλάδα .καθώς η τελευταία διαθέτει καταστήματα σε όλη την χώρα ενώ ισχυρή θα είναι σύντομα και η παρουσία της Σκλαβενίτης στην Κρήτη με την αγορά του ποσοστού της Βερόπουλος στην αλυσίδα Χαλκιαδάκης. Η λίστα όμως με τα «δεν» μπορεί να συνεχιστεί ως προς το επίπεδο των μετόχων οι οποίοι δεν τους αρέσει η δημοσιότητα και δεν δίνουν συνεντεύξεις ενώ και μία έρευνα στο διαδίκτυο μπορεί να αποδείξει ότι είναι από τους λιγότερο φωτογραφημένους επιχειρηματίες στην Ελλάδα. Δεν αποτελεί κάποιο είδος «παραξενιάς» απλώς είναι άνθρωποι προσηλωμένοι σε αυτό που ξέρουν να κάνουν καλά: την δουλειά τους. Μίας δουλειάς που έχει στηριχθεί στο τρίπτυχο (με την συγκεκριμένη σειρά): ικανοποιημένοι εργαζόμενοι, ικανοποιημένοι πελάτες, ικανοποιημένοι προμηθευτές. Δεν είναι τυχαία ότι στην πρώτη δημόσια δήλωση που έκανε ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Γεράσιμος Σκλαβενίτης, την Τρίτη που πέρασε, με αφορμή την εξαγορά της Makro ανέφερε μεταξύ άλλων: « Κινητήρια δύναμη και στη νέα μας προσπάθεια αποτελούν οι διαρκείς προσπάθειες των εργαζομένων μας για την ικανοποίηση των πελατών μας και οι άριστες σχέσεις μας με τους προμηθευτές μας».

Η σχέση προσωπικού – διοίκησης έχει αποκτήσει μυθικές διαστάσεις για τα ελληνικά δεδομένα καθώς όπως αναφέρουν αρκετοί υπάλληλοι είναι τέτοιος ο βαθμός ικανοποίησης που διαβεβαιώνουν ότι θα πάρουν σύνταξη μέσα από το κατάστημα που δουλεύουν. Ενδεικτικό της αμοιβαίας εκτίμησης είναι ότι η διοίκηση σεβόμενη τις ανάγκες των 8.500 εργαζομένων της, θυσίασε τζίρο, κέρδη και πιθανόν πελάτες με το να μην ανοίγει – όπως προαναφέρθηκε τα καταστήματα της Κυριακές την ώρα που η συγκεκριμένη ημέρα έχει γίνει “σημαία” ή σανίδα σωτηρίας από τις περισσότερες ανταγωνιστικές αλυσίδες.

Σε οικονομικό επίπεδο τα μεγέθη της πάντως δεν δείχνουν να επηρεάζονται ούτε από την ύφεση ούτε από την περιορισμένη γεωγραφική της ανάπτυξη. Το 2013 την βρήκε να συνεχίζει να πραγματοποιεί πωλήσεις πάνω από 1 δισ. ευρώ (συγκεκριμένα 1,19 δισ. ευρώ) με την κερδοφορία της να διαμορφώνεται στα 16,5 εκατ. ευρώ αυξημένη κατά 13,4% σε σχέση με το 2012 όταν ο μέσος όρος αύξησης για τον κλάδο ήταν της τάξης του 4,8%. Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι παρ' όλη την αύξηση των καταστημάτων της (μετά από επεκτάσεις και εξαγορές έχει φτάσει τα 110) τα καταστήματα της είναι από τα πλέον αποδοτικά καθώς αλυσίδες που έχουν πολύ περισσότερα σημεία πώλησης δεν μπορούν να πιάσουν τέτοιους τζίρους οι κερδοφορίες.

Εκείνο που δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι οι Σκλαβενίτηδες πέρα από λιανέμποροι (και χονδρέμποροι πλέον με την Makro) είναι και βιομήχανοι. Πριν από 10 χρόνια επένδυσαν στην βιομηχανία «Γλάρος» που παράγει για λογαριασμό της αλυσίδας, αλλά και για τρίτους, χαρτιά υγείας, κουζίνας και χαρτοπετσέτες και σήμερα, που έχουν κλείσει κραταιές χαρτοβιομηχανίες, αυτή είναι από τις πλέον κερδοφόρες και δυναμικές μιάς και ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει επενδύσεις επέκτασης.

Από την Λευκάδα στην Αθήνα

Οι επιχειρηματικές ρίζες της οικογένειας ξεκινούν από την Λευκάδα, στις αρχές του περασμένου αιώνα όπου ο παππούς των σημερινών μετόχων Γεράσιμος Σκλαβενίτης δραστηριοποιείται στην εισαγωγή ξυλείας και την εξαγωγή κρασιών. Το 1936 η οικογένεια μαζί με τα τέσσερα παιδιά της, Θεοδώρα, Γιάννη, Σπύρο και Νάσο, θα βρεθεί στην Αθήνα μετά από μια απρόβλεπτη επιχειρηματική εξέλιξη. Ένα ατύχημα σε μια μεγάλη παρτίδα εξαγωγών ήταν αιτία να καταστραφούν οικονομικά και η νέα αρχή επιδιώχθηκε στην πρωτεύουσα. Η νέα αρχή δεν ήρθε ποτέ καθώς τους πρόλαβε ο Πόλεμος και η Κατοχή. Οι δύο γονείς θα πεθάνουν από ασιτία το 1942 και ρόλο προστάτη αναλαμβάνει ο μεγαλύτερο γιος, ο 18χρόνος Γιάννης. Μετά την αποχώρηση των Γερμανών μαζί με τον Σπύρο έδειξαν αμέσως την έφεση τους προς το εμπόριο. Στην Κεντρική Αγορά άρχισαν να διαθέτουν μπαχαρικά, κεχρί και καναβούρι. Καταλυτική για την περαιτέρω εξέλιξη τους ήταν η συνεργασία με τον Μιλτιάδη Παπαδόπουλο, έναν Μικρασιάτη πρόσφυγα, στις αρχές της δεκαετίας του ΄50. Μαζί το 1954 θα δημιουργήσουν στα Πετράλωνα την «Σκλαβενίτης & ΣΙΑ» όπου είχε αντικείμενο το χονδρεμπόριο τροφίμων.

Η πρώτη εταιρεία Delivery

Η μεταπολεμική Αθήνα αποκτά τα πρώτα εξαψήφια τηλέφωνα και η παρέα σκέφτεται να το εκμεταλλευτεί την νέα τεχνολογία που εισέρχονταν στην καθημερινότητα της πόλης. Δημιουργούν ΤΗΛ.ΕΞΥΠ. (ΤΗΛεφωνική ΕΞΥΠηρέτηση) και εκτελούν παραγγελίες τροφίμων κατ'οίκον. Η πρώτη εταιρεία delivery στην Ελλάδα είναι γεγονός και αν ακόμη και σήμερα η αλυσίδα Σκλαβενίτης κατέχει την πρωτοκαθεδρία σε αυτό τον τομέα το χρωστάει στην πολύ μεγάλη παράδοση της. Σύντομα η φήμη τους για την εξυπηρέτηση και τις χαμηλές τιμές εξαπλώνεται σε όλο το λεκανοπέδιο και οι τζίροι τους ανεβαίνουν από χρονιά σε χρονιά.

Το πρώτο σούπερ μάρκετ

Στα τέλη της δεκαετίας του '60, την εποχή που κυριαρχούσαν τα μπακάλικα, αντιλαμβάνονται την ανάγκη για φθηνές αγορές στις λαϊκές γειτονίες των δυτικών προαστίων. Έτσι πριν από ακριβώς 45 χρόνια, στις 6 Φεβρουαρίου 1969 στο ισόγειο της ΤΗΛΕΞΥΠ, στο 80 της Λεωφόρου Κηφισού ανοίγει το πρώτο σούπερ μάρκετ. Η επέκταση θα έρθει από τις άλλες λαϊκές γειτονίες του Πειραιά, στα Καμίνια και στο Μοσχάτο και στην συνέχεια σε όλη την Αττική.

Η νέα γενιά

Κομβικό σημείο στην εξέλιξη της αλυσίδας υπήρξε ο θάνατος των τριών δημιουργών της, με τελευταίο αυτό του Σπύρου (πατέρα των σημερινών μετόχων) τον Μάρτιο του 2006. Ένα χρόνο νωρίτερα είχε προηγηθεί πρόταση εξαγοράς από πολυεθνικό όμιλο ύψους 400 εκατ. ευρώ την οποία καλόβλεπε μερίδα των τότε μετόχων. Τα παιδιά του Σπύρου, (Μαρία, Γεράσιμος, Στέλιος, και Βίκυ) τηρώντας την υπόσχεση που είχαν δώσει στον πατέρα τους, ότι η αλυσίδα θα παραμείνει ελληνική, συνεργάζονται με τις οικογένειες Νίκου Μαμιδάκη και Ανδρέα Ποταμιάνου ώστε να αγοράσουν τις μετοχές των ξαδέλφων τους και αργότερα και των κληρονόμων του Παπαδόπουλου.

Εδώ και οκτώ χρόνια η νέα διοίκηση έχει καταφέρει να αποδείξει ότι είναι άξιοι συνεχιστές της οικογενειακής παράδοσης μίας και στις μέρες τους διπλασιάστηκε ο αριθμός των καταστημάτων με τα περισσότερα από αυτά να προστίθενται την περίοδο της ύφεσης.