ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΗΡΑΝ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΟΙ 12 ΜΗΝΕΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ;

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ: Ο πρώτος μήνας του χρόνου πήρε το όνομά του από τον θεό των Ρωμαίων, τον Ιανό (Janus).
Ο Ιανός ήταν θεός με δύο πρόσωπα, τα οποία κοίταζαν σε αντίθετες κατευθύνσεις, γι αυτό τον αποκαλούσαν και…Janus bifrons δηλαδή διπρόσωπο Ιανό. Τα δυο του πρόσωπα συμβόλιζαν την αρχή και το τέλος, τη νιότη και το γήρας, την είσοδο και την έξοδο. Γι’ αυτό και του αφιέρωσαν τον Ιανουάριο που σαν πρώτος μήνας του χρόνου, κοίταζε προς τον προηγούμενο χρόνο και προς τον επόμενο.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ: Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα februare που σημαίνει καθαρίζω, εξαγνίζω. Ήταν αφιερωμένος στο θεό του Άδη Φέβρουο και στους νεκρούς γι αυτό και στη διάρκεια του οι Ρωμαίοι διοργάνωναν τελετές καθαρμών και εξαγνισμών. Με το παλαιότερο ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου και οι άνθρωποι έπρεπε να μπουν στον καινούργιο χρόνο καθαροί και αμόλυντοι. Με την καθιέρωση του Ιουλιανού ημερολογίου το 46 π.Χ. περιορίστηκαν οι ημέρες του από 30 σε 29 και την εποχή του αυτοκράτορα Αύγουστου του αφαιρέθηκε άλλη μια μέρα η οποία προστέθηκε στον Αύγουστο και έτσι έχει 28 ημέρες, και 29 κάθε τέσσερα χρόνια, οπότε το έτος αντί 365 ημέρες έχει 366 και ονομάζεται δίσεκτο από το bis sextus (δις έκτη) δηλαδή δύο φορές η 24η του μήνα που ήταν η έκτη μέρα πριν από τις Καλένδες του Μαρτίου. Εμείς, τον λέμε Φλεβάρη επειδή τότε ανοίγουν οι φλέβες της γης, δηλαδή αναβρύουν πολλά νερά, τον λέμε και Κουτσοφλέβαρο, επειδή έχει λιγότερες μέρες.

ΜΑΡΤΙΟΣ: Κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου και ονομαζόταν Primus. Μετά το 46 π.Χ. ονομάστηκε Μάρτιος, έγινε ο τρίτος μήνας του χρόνου, αφιερωμένος στον θεό Μαρς που αρχικά ήταν ο θεός της γονιμότητας και των αγρών αλλά αργότερα ταυτίστηκε με τον Άρη θεό του πολέμου. Ήταν πατέρας του Ρέμου και του Ρωμύλου και γενάρχης των Ρωμαίων. Είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης και στις 21 Μαρτίου είναι η εαρινή ισημερία.
Οι Έλληνες του έχουν δώσει πολλά ονόματα, όπως «ανοιξιάτης» επειδή φέρνει την άνοιξη, «γδάρτης», «παλουκοκαύτης» και «πεντάγνωμος» επειδή ο καιρός είναι άστατος, «βαγγελιώτης» από τη γιορτή του Ευαγγελισμού, «πενταγιόματο» (δηλ. πέντε γεύματα) στην ορεινή Πελοπόννησο. Την 1η του Μάρτη, τα παιδιά δένουν στο χέρι τους το «μάρτη» ή «μαρτιά» ένα κορδόνι από κόκκινη και άσπρη κλωστή, για να μη τα κάψει ο μαρτιάτικος ήλιος.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ: Είναι ο τέταρτος μήνας του χρόνου. Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα aperio που σημαίνει «ανοίγω» γιατί τότε ανοίγει ο καιρός και ανθίζουν τα λουλούδια. Ήταν αφιερωμένος στην θεά Αφροδίτη. Τον λέμε Ανοιξιάτη, Λαμπριάτη από τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα και Αϊγιωργίτη από την γιορτή του Αγίου Γεωργίου.
Την Πρωταπριλιά συνηθίζουμε να λέμε αθώα ψέματα και να κάνουμε ανώδυνες φάρσες, ένα έθιμο που μας έχει έρθει από τη δυτική Ευρώπη και που έγινε περισσότερο γνωστό περί το 1880 μέσω της «Εφημερίδας» του Κορομηλά.

ΜΑΪΟΣ: Ο πέμπτος μήνας του χρόνου πήρε το όνομά του από την ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια). Το όνομα Maja προήλθε από τη λέξη Μαία (τροφός) τη μητέρα του θεού Ερμή στον οποίο ήταν αφιερωμένος.Είναι ο μήνας των λουλουδιών και την 1η Μαΐου πλέκουμε στεφάνια με λουλούδια και τα κρεμάμε στις εξώπορτες μέχρι τις 24 Ιουνίου που τα καίμε στις φωτιές του Άι- Γιάννη.
Η Πρωτομαγιά έχει χαρακτηριστεί ως παγκόσμια ημέρα αργίας και διεκδικήσεων των εργατών γι αυτό την ονομάζουμε και «Εργατική Πρωτομαγιά». Τη 2η Κυριακή του Μαΐου είναι η «Γιορτή της Μητέρας».
Κατά το τριήμερο 21-23 γίνονται «Τα Αναστενάρια» προς τιμή των Αγίων Κωνασταντίνου και Ελένης. Στο τελετουργικό τους περιλαμβάνουν εκστατικούς χορούς, πομπικές περιφορές εικονισμάτων αλλά κυρίως πυροβασία δηλαδή περπάτημα πάνω σε αναμμένα κάρβουνα. Τον λένε και Κερασάρη γιατί τότε βγαίνουν τα κεράσια.

ΙΟΥΝΙΟΣ: Ο έκτος μήνας του έτους, ήταν αφιερωμένος από τους Ρωμαίους στη θεά Juno (Ήρα), σύζυγο του Jupiter (Δίας), προστάτιδα του οίκου και του γάμου. Κατά μία άλλη εκδοχή, πήρε το όνομά του από τον Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο. Αυτός ανέτρεψε τον βασιλιά Ταρκύνιο τον Υπερήφανο το 510 π.Χ., εγκαθίδρυσε τον θεσμό της Υπατείας, θεμελίωσε τη Δημοκρατία και έγινε ο πρώτος Ύπατος της Ρώμης. Στις 21 Ιουνίου είναι το θερινό ηλιοστάσιο, οπότε ξεκινά επίσημα το καλοκαίρι, ενώ έχουμε τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ημέρα στο βόρειο ημισφαίριο και την μικρότερη στο νότιο. Λέγεται θεριστής γιατί κατά τη διάρκεια του γίνεται ο θερισμός του σταριού, ορνιαστής ή ρινιαστής γιατί γίνεται τεχνητή γονιμοποίηση των ήμερων συκιών με ορνιούς δηλαδή καρπούς άγριας συκιάς.

ΙΟΥΛΙΟΣ: Ο έβδομος μήνας του έτους έχει 31 ημέρες και είναι αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα ο οποίος θεωρείται ένας από τους τρεις μεγάλους στρατηλάτες του αρχαίου κόσμου.Ήταν εξαιρετικά ευφυής πολιτικός, στρατιωτικός, νομοθέτης, ρήτορας, ιστορικός, ανέβηκε σε όλα τα αξιώματα και άφησε σημαντικό έργο. Τον Ιούλιο, οι Ρωμαίοι τον έλεγαν Quintilis επειδή κατά το ημερολόγιο του Νουμά Πομπιλίου ήταν ο πέμπτος μήνας του έτους με πρώτο το Μάρτιο. Το 153 π.Χ. ως πρώτη ημέρα του έτους ορίστηκε η 1η Ιανουαρίου. Το 46π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας ανέθεσε στον Σωσιγένη να αναμορφώσει το ρωμαϊκό ημερολόγιο το οποίο βασιζόταν στις φάσεις της σελήνης αλλά οι ατέλειες που είχε, είχαν σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλες αποκλίσεις στην εαρινή ισημερία. Στο νέο ημερολόγιο, που ονομάστηκε Ιουλιανό, προστέθηκαν 80 ημέρες που δεν είχαν καταμετρηθεί και το έτος 46 ονομάστηκε «έτος σύγχυσης» διότι είχε 445 ημέρες.
Ο Ιούλιος είναι ένας μήνας με πολλές γιορτές και πανηγύρια, όπως της Αγίας Κυριακής στις 7, της Αγίας Μαρίνας στις 17 που είναι προστάτιδα των παιδιών, του Προφήτη Ηλία στις 20, της Αγίας Παρασκευής στις 26 που προστατεύει τα μάτια, του Αγίου Παντελεήμονα στις 27. Τον λέμε και Αλωνάρη επειδή κατά τη διάρκειά του γίνεται το αλώνισμα του σταριού.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Ο Αύγουστος οφείλει το όνομά του στον αυτοκράτορα Οκταβιανό ο οποίος τιμήθηκε από την Σύγκλητο με το προσωνύμιο Αύγουστος που σημαίνει σεβαστός. Η ηγεμονία του ήταν η αφετηρία μιας σχετικά ειρηνικής περιόδου για την αυτοκρατορία που έγινε γνωστή ως Pax Romana. Δημιούργησε μεγάλο έργο, όπως κατασκευή οδικού δικτύου, μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, ώθηση στα γράμματα και τις τέχνες,συγκρότηση μόνιμου στρατού κ.λπ. Ο Οκταβιανός ήταν ανηψιός του Ιούλιου Καίσαρα και εξίσου σημαντική προσωπικότητα με εκείνον. Του αφιέρωσαν τον μήνα Sextilis (έκτος) των Ρωμαίων στον οποίο έδωσαν 31 ημέρες (γιατί θεωρούσαν ότι ήταν υποτιμητικό να έχει λιγότερες ημέρες από τον Ιούλιο), παίρνοντας μία ημέρα από τον Φεβρουάριο ο οποίος έτσι έμεινε με 28 ημέρες.
Τον Αύγουστο γίνονταν παλαιότερα προγνώσεις του καιρού με τα «μερομήνια», δηλαδή το πρώτο δωδεκαήμερο του Αυγούστου χρησίμευε για να προβλέψουν τον καιρό όλης της χρονιάς. Έτσι τα καιρικά φαινόμενα της 1ης Αυγούστου θα ήταν ο καιρός που θα επικρατούσε το Σεπτέμβρη, της 2ης Αυγούστου του Οκτώβρη κ.λπ.
Τον Αύγουστο τον λέμε και Συκολόγο γιατί τότε ωριμάζουν τα σύκα αλλά και Δριμάρη από τις δρίμες (ξωτικά) που τις 6 πρώτες μέρες του Αυγούστου επηρεάζουν τα νεράκαι τότε δεν πρέπει να κολυμπάς ή να πλένεις ρούχα. Ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγίας με τη μεγάλη γιορτή του Δεκαπενταύγουστου.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ : Ο Σεπτέμβριος κατείχε την έβδομη θέση στη σειρά των μηνών, όπως δείχνει και το όνομά του καθώς septem στα λατινικά σημαίνει επτά. Όταν όμως καθιερώθηκε το ιουλιανό ημερολόγιο με πρώτο μήνα του έτους τον Ιανουάριο ο Σεπτέμβριος έγινε ένατος. Η 1η του Σεπτέμβρη θεωρείται η αρχή του εκκλησιάστικού έτους, αποτελεί την Αρχή της Ινδίκτου, από την λατινική λέξη indictio (επιβολή φόρου), την οποία εισήγαγε ο Καίσαρας Αύγουστος όταν διέταξε να γίνει γενική απογραφή των κατοίκων του Ρωμαϊκού κράτους και να εισπραχθούν φόροι την 1η του Σεπτέμβρη. Η Ινδικτιώνα είναι τρόπος μέτρησης του χρόνου ανά 15ετίες με αφετηρία την γέννηση του Χριστού ή από το 3 π.Χ. Η 23η του Σεπτέμβρη, γενέθλια ημέρα του αυτοκράτορα της Ρώμης Οκταβιανού, καθορίστηκε ως Πρωτοχρονιά και ως Αρχή της Ινδίκτου. Η Εκκλησία σ” αυτή την Πρωτοχρονιά τοποθέτησε τη γιορτή της σύλληψης του Προδρόμου, που αποτελεί το πρώτο γεγονός της ευαγγελικής ιστορίας, ενώ το 462 μ.Χ. η εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά μετατέθηκε την 1η Σεπτεμβρίου για πρακτικούς λόγους.
Τον Σεπτέμβριο αρχίζει και το γεωργικό έτος καθώς τότε ξεκινούν όλες οι αγροτικές εργασίες. Λέγεται και Τρυγητής γιατί τότε γίνεται ο τρύγος των αμπελιών ενώ αρχίζει η σπορά και το όργωμα. Στις 2 του Σεπτέμβρη είναι η γιορτή του Αγίου Μάμα που θεωρείται προστάτης των βοσκών. Στις 14 του Σεπτέμβρη είναι η μεγάλη γιορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού. Στις 23 του μήνα είναι η φθινοπωρινή ισημερία και η νύχτα θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια από την ημέρα έως την εαρινή ισημερία.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ: Από την λέξη octo που σημαίνει οκτώ πήρε ο Οκτώβριος το όνομά του μια και στο παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο όγδοος μήνας. Το 46 π.Χ. με την αλλαγή του ημερολογίου έγινε ο δέκατος μήνας αλλά κράτησε το όνομά του. Το Ιουλιανό ημερολόγιο είχε απόκλιση μίας ημέρας κάθε 128 χρόνια από το πραγματικό τροπικό έτος και έτσι το 1582 καταμετρήθηκαν 10 ημέρες απόκλισης, οπότε ο Πάπας Γρηγόριος ο 13ος θέσπισε το Γρηγοριανό ημερολόγιο τον Οκτώβριο του 1582 και την 4η Οκτωβρίου αυτού του έτους την διαδέχτηκε η 15η Οκτωβρίου αντί της 5ης για να αφαιρεθούν οι 10 ημέρες οι οποίες είχαν καταμετρηθεί χωρίς ωστόσο να έχουν διανυθεί και να επανέλθει η εαρινή ισημερία στην 21η Μαρτίου.
Τον Οκτώβριο τον λέμε και Βροχάρη για τις ευεργετικές για τους γεωργούς βροχές του. Ακόμα τον ονομάζουμε Σποριά ή Σπαρτό γιατί αρχίζει η σπορά στους αγρούς, αλλά και Άι-Δημητριάτη για τη μεγάλη γιορτή του Αγίου Δημητρίου.
Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας των χρυσανθέμων.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ: Είναι ο ενδέκατος μήνας του έτους σύμφωνα με το τωρινό ημερολόγιο, αλλά κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο ένατος μήνας γι αυτό και το όνομά του προέρχεται από τον αριθμό εννέα που στα λατινικά είναι novem. Είναι ο τελευταίος μήνας του φθινοπώρου και ο μήνας που αρχίζει η συγκομιδή της ελιάς ενώ τελειώνει η σπορά και τα κοπάδια κατεβαίνουν στα χειμαδιά τους να ξεχειμωνιάσουν. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοέμβρη βασιλεύει η Πούλια (πλειάδες) γεγονός που σηματοδοτεί τον ερχομό του χειμώνα. Τον λέμε Κρασομηνά γιατί ανοίγονται τα καινούργια κρασιά, Ανακατωμένο γιά τον άστατο καιρό του, Χαμένο γιατί είναι μεγάλες οι νύχτες του και οι μικρότερες στη διάρκεια του έτους οι μέρες του, αλλά και Αρχαγγελίτη από τη μεγάλη γιορτή των Αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ στις 8 Νοεμβρίου.
Έχει πάρα πολλές θρησκευτικές γιορτές όπως του Αγίου Μηνά, των Αγίων Αναργύρων, των Αγίων Ακινδύνων, του Αγίου Φιλίππου, του Αγίου Ανδρέα, τα Εισόδια της Θεοτόκου, της Αγίας Αικατερίνης κ.λπ.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ: Ο τελευταίος μήνας του έτους, ο πρώτος του χειμώνα, ο δέκατος του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου από όπου πήρε και το όνομά του. Decem στα λατινικά είναι το δέκα. Είναι ένας μήνας γεμάτος από γιορτές, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Σάββα, της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Σπυρίδωνα, του Αγίου Ελευθερίου και άλλες με μεγαλύτερη την γιορτή της γέννησης του Χριστού, τα Χριστούγεννα στις 25 του μήνα.
Τον λένε και Χιονιά, Ασπρομηνά, Χριστουγεννιάτη, Χριστιανάρη, Δεκέμπρη, Άι-Νικολιάτη. Είναι ο μήνας με τις λιγότερες ώρες φωτός στο βόρειο ημισφαίριο και τις περισσότερες ώρες φωτός στο νότιο ημισφαίριο μια και ο ήλιος έχει τώρα τη μεγαλύτερη απόκλιση νότια του Ισημερινού. Στις 22 του μηνός είναι το χειμερινό ηλιοστάσιο οπότε η απόκλιση του ήλιου νότια του Ισημερινού αρχίζει να λιγοστεύει και έτσι αρχίζει να μεγαλώνει η ημέρα και να μικραίνει η νύχτα.
Κατά την παράδοση στις 25 του μήνα ξεχύνονται οι καλλικάντζαροι στον επάνω κόσμο και παραμένουν μέχρι τα Φώτα οπότε εξαφανίζονται με τον αγιασμό των υδάτων. Είναι δαιμόνια τα οποία βγαίνουν από τη γη αυτό το δωδεκαήμερο που τα νερά είναι αβάπτιστα για να πειράξουν τους ανθρώπους. Φοβούνται τις φωτιές και τα κουδούνια, γι αυτό σε πολλές περιοχές της Ελλάδας ανάβουν φωτιές και τραγουδάνε χτυπώντας κουδούνια.

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΜΙΛΓΚΡΑΜ. ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΥΠΑΚΟΥΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΤΑΓΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

Το πείραμα του Μίλγκραμ είναι ένα από τα πιο γνωστά αντιδεοντολογικά πειράματα της ψυχολογίας. Επρόκειτο -ουσιαστικά- για μια “φάρσα” που ξεγύμνωσε την ανθρώπινη ψυχή και απέδειξε ότι η εξουσίααντιτάχθηκε στις ισχυρότερες ηθικές αρχές και κέρδισε έναντι της ηθικής περισσότερες φορές από ότι έχασε.

Το 1961, ο είκοσι-εφτάχρονος Στάνλει Μίλγκραμ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Yale, αποφάσισε να μελετήσει την υπακοή στην εξουσία. Είχαν περάσει λίγα μόνο χρόνια από τα φρικτά εγκλήματα των Ναζί και γινόταν μια προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς των απλών στρατιωτών και αξιωματικών των SS, οι οποίοι είχαν εξολοθρεύσει εκατομμύρια αμάχων [Το 1961 ξεκίνησε η δίκη του Γερμανού Ναζί Adolf Eichmann για εγκλήματα πολέμου]. Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση –πριν το πείραμα του Μίλγκραμ- ήταν η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη –κυρίως σεξουαλικά- παιδική ηλικία των Γερμανών. Όμως ο Μίλγκραμ ήταν κοινωνικός ψυχολόγος και πίστευε ότι αυτού του είδους η υπακοή –που οδηγεί στο έγκλημα- δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο της προσωπικότητας, αλλά περισσότερο των πιεστικών συνθηκών. [Ο Μίλγκραμ υποστήριξε πως τα εκατομμύρια συνεργών των γερμανικών αρχών ακολουθούσαν διαταγές, παρότι δεν συμφωνούσαν με τις πράξεις αυτές που εναντιώνονταν στα πιστεύω τους, επειδή είχαν εκπαιδευτεί με τη λογική της υπακοής και της πειθαρχίας. Το πείραμα επαναλήφθηκε πολλές φορές με παρόμοια αποτελέσματα σε διαφορετικές κοινωνίες, αν και με διαφορετικά ποσοστά υπακοής.]

Και το απέδειξε κάνοντας τη “φάρσα” του.

Τα υποκείμενα του πειράματος ήταν εθελοντές, κυρίως φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έναντι αμοιβής να συμμετέχουν σε ένα ψυχολογικό πείραμα σχετικό με τη μνήμη [Ο Μίλγκραμ για να βρει πειραματόζωα δημοσίευσε μια αγγελία, σύμφωνα με την οποία πλήρωνε 4 δολάρια την ώρα σε όποιον ήθελε να συμμετέχει]. Χώριζε τους φοιτητές σε ζεύγη και –μετά από μια εικονική κλήρωση- ο ένας έπαιρνε το ρόλο του “μαθητευομένου” και ο άλλος του “δασκάλου”. Ο έκπληκτος “μαθητευόμενος” δενόταν χειροπόδαρα σε μια ηλεκτρική καρέκλα και του περνούσαν ηλεκτρόδια σε όλο το σώμα. Έπειτα του έδιναν να μάθει δέκα ζεύγη λέξεων. Ο “δάσκαλος”, από την άλλη, καθόταν μπροστά σε μια κονσόλα ηλεκτρικής γεννήτριας. Μπροστά του δέκα κουμπιά με ενδείξεις: “15 volt, 30 volt, 50 volt κλπ.” Το τελευταίο κουμπί έγραφε: “450 volt. Προσοχή! Κίνδυνος!” Πίσω από το “δάσκαλο” στεκόταν ο πειραματιστής, ο υπεύθυνος του πειράματος.

(Περνάμε -γραμματικά- σε χρόνο ενεστώτα ώστε να γίνουμε μέτοχοι της στιγμής.)
“Θα λέτε την πρώτη λέξη από τα ζεύγη στο μαθητευόμενο. Αν κάνει λάθος θα σηκώσετε το πρώτο μοχλό και θα υποστεί ένα ηλεκτροσόκ 15 volt. Σε κάθε λάθος θα σηκώνετε τον αμέσως επόμενο μοχλό”, λέει ο πειραματιστής και ο “δάσκαλος” αισθάνεται ήδη καλά που δεν του έτυχε στην κλήρωση ο άλλος ρόλος.

Το πείραμα ξεκινάει. Ο “δάσκαλος” λέει τις λέξεις από το μικρόφωνο. Ο “μαθητευόμενος”, ήδη τρομαγμένος, απαντάει σωστά, αλλά όχι για πολύ. Μόλις κάνει το πρώτο λάθος ο “δάσκαλος” γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος του λέει να προχωρήσει στο πρώτο ηλεκτροσόκ. Ο “δάσκαλος” υπακούει, 15 volt δεν είναι πολλά, αλλά ο “μαθητευόμενος” έχει αλλάξει ήδη γνώμη. Παρ’ όλα αυτά απαντάει σωστά σε άλλη μια ερώτηση, αλλά στο επόμενο λάθος δέχεται 30 volt. “Αφήστε με να φύγω”, λέει ο “μαθητευόμενος” που δεν μπορεί να λυθεί. “Δε θέλω να συμμετάσχω σε αυτό το πείραμα.” Ο “δάσκαλος” κοιτάει τον πειραματιστή. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει.

Τα volt αυξάνονται και τώρα πια ο πόνος είναι εμφανής στο πρόσωπο του “μαθητευόμενου”, που εκλιπαρεί να τον αφήσουν ελεύθερο. Στα 200 βολτ ταρακουνιέται ολόκληρος. Ο “δάσκαλος” πριν κάθε ηλεκτροσόκ γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος, με σταθερή φωνή, του λέει ότι το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί. Ο “δάσκαλος” συνεχίζει να βασανίζει έναν άγνωστο, έναν απλό φοιτητή που κλαίει, ζητάει τη βοήθεια του Θεού και παρακαλεί να τον λυπηθούν. Δεν μπορεί πια να απαντήσει στις ερωτήσεις, αλλά ο πειραματιστής λέει στο “δάσκαλο”:
“Τη σιωπή την εκλαμβάνουμε ως αποτυχημένη απάντηση και συνεχίζουμε με την τιμωρία.”
Στα 345 volt ο “μαθητευόμενος” τραντάζεται ολόκληρος, ουρλιάζει και χάνει τις αισθήσεις του.
Ο “δάσκαλος”, ιδρωμένος και με τα χέρια του να τρέμουν, κοιτάει τον πειραματιστή.
“Μην ανησυχείτε”, λέει εκείνος, “το πείραμα είναι απολύτως ελεγχόμενο… Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.”
“Μα είναι λιπόθυμος”, λέει ο “δάσκαλος”.
“Δεν έχει καμιά σημασία. Το πείραμα πρέπει να ολοκληρωθεί. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.”

Πόσοι από τους εθελοντές έφτασαν ως τον τελευταίο μοχλό;

Πριν ξεκινήσει το πείραμα του ο Μίλγκραμ είχε κάνει μια δημοσκόπηση ανάμεσα στους ψυχιάτρους και στους ψυχολόγους, ρωτώντας τους τι ποσοστό των εθελοντών θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό. Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι κανείς δε θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό, πέρα ίσως από κάποια άτομα [υποστήριξαν πως μόνο το 3% των πειραματόζωων] με κρυπτοσαδιστικές τάσεις, καθαρά παθολογικές. Δυστυχώς έκαναν λάθος.

Μόλις το 5% των “δασκάλων” αρνήθηκαν ευθύς εξ’ αρχής να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πείραμα και αποχώρησαν –συνήθως βρίζοντας τον πειραματιστή.
Το υπόλοιπο 95% προχώρησε πολύ το πείραμα, πάνω από τα 150 volt.
Και το 65%… Έφτασε μέχρι τον τελευταίο μοχλό, τα πιθανότατα θανατηφόρα 450 volt!

Που έγκειται η φάρσα;

Ο “μαθητευόμενος” δεν ήταν φοιτητής, αλλά ηθοποιός, που είχε προσληφθεί από το Μίλγκραμ για αυτόν ακριβώς το ρόλο. Δεν υπήρχε ηλεκτρισμός ούτε ηλεκτροσόκ. Ο ηθοποιός υποκρινόταν. Το μοναδικό πειραματόζωο ήταν ο “δάσκαλος”.

Όμως τα αποτελέσματα ήταν αληθινά: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων θα υπακούσει και θα βασανίσει –ίσως και θα σκοτώσει- έναν άγνωστο του, αρκεί να δέχεται εντολές από κάποιον με κύρος (στην προκειμένη περίπτωση επιστημονικό) και ταυτόχρονα να αισθάνεται ότι δεν τον βαρύνει η ευθύνη για ό,τι συμβεί –αφού εκείνος “απλά ακολουθούσε τις διαταγές”. [Από την πρώτη ομάδα των 40 "δασκάλων", το 65% έφτασε μέχρι το τελευταίο κουμπί των 450 volt, αν και όλοι τους κάποια στιγμή αμφισβήτησαν το πείραμα και ζήτησαν να φύγουν. Όλοι τους έδειξαν κατά τη διάρκεια του πειράματος πως είχαν αυξημένο στρες, ιδρώνοντας, τρέμοντας, δαγκώνοντας τα χείλη τους, βογκώντας, καρφώνοντας τα νύχια τους στο δέρμα, γελώντας νευρικά.]

Και φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτούν όταν μάθουν για αυτό το πείραμα: “Εγώ αποκλείεται να έφτανα ως τον τελευταίο μοχλό.”

Όμως δείτε τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, κάθε μέρα…

Ο υπάλληλος της ΔΕΗ που δέχεται να κόψει το ρεύμα από έναν άνεργο ή άπορο, ξέροντας ότι έτσι τον ταπεινώνει, τον υποβάλει σε ένα διαρκές βασανιστήριο και πιθανότατα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, ανήκει στο 65% του τελευταίου μοχλού. Και δεν είναι καθόλου κρυπτοσαδιστής. Απλά ακολουθάει τις εντολές που του έδωσαν.

Ο υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ που σου δίνει το χαλασμένο ψάρι και σε διαβεβαιώνει ότι είναι φρέσκο (μιλώ εξ’ ιδίας πείρας, ως αγοραστής) δε σε μισεί, παρότι γνωρίζει ότι μπορεί να πάθεις και δηλητηρίαση. Απλώς ακολουθάει εντολές.

Ο αστυνομικός ο οποίος ραντίζει με χημικά τους διαδηλωτές δεν είναι κρυπτοσαδιστής –αν και πολλοί θα διαφωνήσουν στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Απλώς κάνει τη δουλειά του.

Ο υπάλληλος της εφορίας ή της τράπεζας που υπογράφει την κατάσχεση κάποιου σπιτιού για 1.000 ευρώ χρέος, θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό στο πείραμα. Γιατί υπακούει.

Ο πολιτικός που υπογράφει το μνημόνιο το οποίο οδηγεί ένα ολόκληρο έθνος στην εξαθλίωση του νεοφιλελευθερισμού θα έφτανε μέχρι τον τελευταίο μοχλό. Και αυτός υπακούει, σε εντολές πολύ πιο ισχυρές από εκείνες του πειραματιστή με την άσπρη φόρμα.Αν όμως δούμε το πείραμα του Μίλγκραμ από την ανθρωπιστική-ηθική του πλευρά (από την πλευρά του 5% που αρνήθηκε να υπακούσει) θα καταλάβουμε ότι κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Αν σε διατάζουν να κάνεις κάτι που προκαλεί κακό στον άλλον, στο συμπολίτη σου, σε έναν άνθρωπο (ή σε ένα ζώο, αλλά αυτό περιπλέκει πολύ τα πράγματα, εφόσον συνεχίζουμε να τρώμε κρέας), πρέπει να αρνηθείς να υπακούσεις. Ακόμα κι αν χάσεις το μπόνους παραγωγικότητας, την προαγωγή, την επανεκλογή, τη δουλειά σου. [Συνεχίζοντας το πείραμα με μικρές διαφοροποιήσεις, ο Μίλγκραμ συμπέρανε πως όταν βρισκόταν σε σωματική επαφή με τον "δάσκαλο", το ποσοστό υπακοής έπεφτε στο 30%, ενώ όταν έδινε τις διαταγές τηλεφωνικά, το ποσοστό υπακοής ήταν ακόμα χαμηλότερο, στο 21 %. Πολλοί συμμετέχοντες μάλιστα προσπάθησαν να εξαπατήσουν το Μίλγκραμ λέγοντας του πως συνέχιζαν το πείραμα, χωρίς να το κάνουν. Τα ποσοστά υπακοής δεν διέφεραν ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες, οι γυναίκες όμως παρουσίασαν αυξημένο στρες σε σχέση με τους άντρες.]

Μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρνηθούμε να υπακούσουμε στις “μικρές” και καθημερινές εντολές βίας –με τις οποίες οι περισσότεροι ασυνείδητα συμμορφωνόμαστε, μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε μια γενικευμένη και μέχρι τέλους πολιτική, κοινωνική, καταναλωτική ανυπακοή, μόνο όταν μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ως αυτεξούσιοι άνθρωποι και όχι ως ανεύθυνοι υπάλληλοι, μόνο τότε θα μπορέσουμε να γκρεμίσουμε τη λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού που μας θέλει υπάνθρωπους, υπάκουους και υπόδουλους.

Και μια τελευταία παρατήρηση:

Τα υποκείμενα του πειράματος του Μίλγκραμ, οι εθελοντές φοιτητές, μάθαιναν από εκείνον ποιος ήταν ο στόχος του πειράματος. Μάθαιναν ότι ο “μαθητευόμενος” ήταν ηθοποιός και ότι δεν είχε ποτέ υποστεί ηλεκτροσόκ. Ο Μίλγκραμ το έκανε αυτό για να τους ανακουφίσει, αλλά πέτυχε το ακριβώς αντίθετο. Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά το 65% που είχε φτάσει ως τον τελευταίο μοχλό, πέρασαν την υπόλοιπη ζωή τους κυνηγημένοι από τις Ερινύες της πράξης τους. Γιατί συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν τόσο αθώοι και τόσο “καλοί” όσο ήθελαν να πιστεύουν για τον εαυτό τους.

Ο Μίλγκραμ, στο άρθρο του το 1974 “Oι Κίνδυνοι της Υπακοής”, συνόψισε: οι ηθικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις της υπακοής έχουν τεράστια σημασία, δεν λένε όμως τίποτα για τη συμπεριφορά του ανθρώπου σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Κάναμε ένα απλό πείραμα για να δούμε πόσο πόνο θα μπορούσε να προκαλέσει ένας συνηθισμένος πολίτης σε ένα άλλο άτομο, μόνο και μόνο γιατί διατάχτηκε να το κάνει. Η εξουσία αντιτάχθηκε στις ισχυρότερες ηθικές αρχές και κέρδισε έναντι της ηθικής περισσότερες φορές από ότι έχασε.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ. ΔΕΙΤΕ ΠΟΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΕΧΤΙΣΕ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ

Όλες οι πόλεις τις οποίες έχτισε ο Αλέξανδρος αποτελούσαν μέρος στρατηγικού σχεδίου, που στόχο είχε την ανάμειξη του πληθυσμού και τον εξελληνισμό των κατακτημένων περιοχών.

Εκτός από την ίδρυση αυτών των πόλεων, μια σειρά από οχυρώσεις και άλλου είδους έργα κατασκευάστηκαν με σκοπό να υποβοηθήσουν την αύξηση της παραγωγής, τη δημιουργία χερσαίων και υδάτινων εμπορικών δρόμων, και τη διατήρηση της ηρεμίας στις κατακτημένες περιοχές.
Η πρώτη Αλεξάνδρεια που ιδρύθηκε, και συγχρόνως η πιο φημισμένη από όλες, ήταν η Αλεξάνδρεια η εν Αιγύπτω ( 331 π.Χ.). Ο Αλέξανδρος αντιλήφθηκε την αναγκαιότητα για την ίδρυση μιας πόλης στο Δέλτα του Νείλου που θα έδινε στις μεσόγειες πόλεις της Αιγύπτου μια διέξοδο στη θάλασσα, με πρόσθετο σκοπό η καινούργια πόλη να αντικαταστήσει στην οικονομική ζώνη της ανατολικής Μεσογείου την Τύρο της Φοινίκης.

Ο Αλέξανδρος επέλεξε ο ίδιος το σημείο στο οποίο θα χτιζόταν η πόλη, ενώ επέβλεψε και τη σχεδίαση της. Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπως ακριβώς την οραματίστηκε ο Αλέξανδρος, εξελίχτηκε σε σημαντικότατο λιμάνι και μεγάλο εμπορικό σταθμό, ενώ σύντομα αναδείχθηκε σε λίκνο του ελληνικού πολιτισμού.

Στα χρόνια του Αλέξανδρου αλλά και λίγο αργότερα εμφανίστηκαν και άλλες πόλεις με το όνομα Αλεξάνδρεια. Οι ιστορικές πηγές της εποχής είναι πολύ φτωχές σε πληροφορίες γι’ αυτές τις πόλεις.

Τα περισσότερα στοιχεία τα αντλούμε από μεταγενέστερους συγγραφείς, περιηγητές, ιστορικούς και γεωγράφους, που όμως δεν συμφωνούν ούτε ως προς τον αριθμό των πόλεων ούτε ως προς τη θέση στην οποία κατασκευάστηκαν, και σε ορισμένες περιπτώσεις ούτε ως προς την ύπαρξη τους.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πληροφορίες για τις πόλεις συμφύρονται με μύθους και ιστορίες των λαών της Ανατολής. Το πιθανότερο, πάντως, είναι ότι ο Αλέξανδρος δεν ίδρυσε καμία άλλη Αλεξάνδρεια πριν από τη μάχη στα Γαυγάμηλα, το 331 π.Χ.

Ακολουθεί μια παρουσίαση των πόλεων για τις οποίες υπάρχει κάποια ιστορική και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αρχαιολογική τεκμηρίωση σχετικά με την ύπαρξή τους. Στη συνέχεια παραθέτουμε τις πόλεις με το όνομα Αλεξάνδρεια, που είτε ιδρύθηκαν μετά το θάνατο του μεγάλου στρατηλάτη είτε οι σχετικές με την ύπαρξη τους πληροφορίες ελέγχονται ως μάλλον ανακριβείς.

1. Αλεξάνδρεια η εν Αρείοις
Ιδρύθηκε στη διάρκεια του έτους 330 π.Χ., όταν ο Αλέξανδρος εισέδυσε στην περσική σατραπεία Αρεία ή Αρία ( σημερινό Αφγανιστάν). Βρισκόταν κοντά στην πρωτεύουσα της επαρχίας, Αρτακόανα, που ταυτίζεται με τη σημερινή πόλη Χεράτ. Πιθανολογείται πως ερείπια της βρίσκονται κάτω από τη μεσαιωνική ακρόπολη της σύγχρονης πόλης.

2. Αλεξάνδρεια η Προφθασία
Ιδρύθηκε το 330 π.Χ. στη Δραγγιανή, νότια της Φράδα ( σημερινό Φαράχ του Αφγανιστάν). Τοποθετείται βόρεια του ποταμού Ετύμανδρου (σημερινός Χέλμαντ). Η ίδρυση της δεν είναι επαρκώς στοιχειοθετημένη.

3. Αλεξάνδρεια η εν Αραχωσία
Ο Αλέξανδρος από την Αρεία κινήθηκε προς τη Δραγγιανή ( περιοχή ανάμεσα στο σημερινό Ιράν και Αφγανιστάν) και στη συνέχεια έφτασε στην Αραχωσία, πλησιάζοντας προς τους πρόποδες του Ινδικού Καυκάσου (Χίντου Κους). Εκεί ίδρυσε την Αλεξάνδρεια στην Αραχωσία, το χειμώνα του 330-329 π.Χ. Ο Αρριανός δεν αναφέρει πουθενά στοιχεία για την ακριβή τοποθεσία της πόλης και τον τρόπο εποικισμού της. Πολλοί ερευνητές την ταυτίζουν με τη σημερινή πόλη του Αφγανιστάν Κανταχάρ.

4. Αλεξάνδρεια η Εσχάτη ή παρά τον Ιαξάρτην
Αφού ο Αλέξανδρος διέσχισε την οροσειρά του Ινδικού Καυκάσου, έφτασε στη Σογδιανή και στην πόλη Μαρακάντα ( σημερινή Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν). Από εκεί συνέχισε βορειοανατολικά και, όταν έφτασε στον Ιαξάρτη ποταμό, αμυντικοί λόγοι τον ανάγκασαν να ιδρύσει μια πόλη, το 329 π.Χ., την οποία εποίκισε με ντόπιους και Έλληνες μισθοφόρους που είχε μαζί του. Είναι πολύ πιθανό μετά το θάνατό του η πόλη να άλλαξε όνομα από τον επόμενο κυρίαρχο της, τον Σέλευκο το Νικάτορα. Η πόλη βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη του Τατζικιστάν Χουντζάντ (πρώην Λενιμπάντ).

5. Αλεξάνδρεια η επί του Καυκάσου
Το καλοκαίρι του 327 π.Χ. ο Αλέξανδρος έφυγε από τη Σογδιανή και εισήλθε στη Βακτριανή , κινούμενος προς νότο, και στην Ινδία. Στην περιοχή των Παροπαμισάδων ίδρυσε μια νέα Αλεξάνδρεια, την επί Καυκάσου. Την εποίκισε με ντόπιους κατοίκους και βοηθητικό στρατιωτικό προσωπικό. Η πόλη βρίσκεται πολύ κοντά στη σημερινή πόλη Μπαγκράμ του Αφγανιστάν.

6 και 7. Αλεξάνδρεια Νίκαια και Αλεξάνδρεια Βουκέφαλος
Μετά τη νίκη του στον ποταμό Υδάσπη ( σημερινός Γχέλουμ στο Πακιστάν, παραπόταμος του Ινδού), το καλοκαίρι του 326 π.Χ., ο Αλέξανδρος ίδρυσε δύο νέες πόλεις, μία στην αριστερή όχθη του ποταμού, τη Νίκαια, και μία στη δεξιά, τη Βουκέφαλο(σημερινό Γχέλουμ). Την επίβλεψη της ανέγερσης των δύο αυτών πόλεων την είχε ο Κρατερός. Οι δύο πόλεις λόγω των μουσώνων χρειάστηκαν γρήγορες επισκευές.

8. Αλεξάνδρεια η παρά τον Ακεσίνην ποταμόν ή παρά τον Ινδόν
Γνωρίζουμε ότι ο Αλέξανδρος ίδρυσε, το 325 π.Χ., μια πόλη κοντά στον ποταμό Ακεσίνη (σημερινός Χενάμπ του Πακιστάν). Την επίβλεψη της ανέγερσης είχε ο Ηφαιστίωνας. Δεν γνωρίζουμε όμως το όνομα που της δόθηκε. Ο Αλέξανδρος εγκατέστησε στην πόλη κυρίως ντόπιους, αλλά και αρκετούς μισθοφόρους που δεν επιθυμούσαν να συνεχίσουν. Ίσως τελικά η πόλη αυτή να ταυτίζεται με εκείνη που αναφέρει ο Διόδωρος και όχι ο Αρριανός, η οποία χτίστηκε στη συμβολή του ποταμού Ακεσίνη με τον Ινδό και είχε 10.000 κατοίκους. Την πόλη αυτή μερικοί την ταυτίζουν με την σημερινή πόλη Ουτς Σαρίφ του Πακιστάν.

9. Αλεξάνδρεια η Ωπιανή
Ο Αλέξανδρος ανέθεσε, το 326/325 π.Χ. στον Κρατερό να οχυρώσει την πρωτεύουσα των Μουσικανών. Στη συνέχεια τοποθέτησε φρουρά και μετονόμασε(;) την πόλη σε Αλεξάνδρεια.

10. Αλεξάνδρεια Ραμπάκια
Την άνοιξη του 325 π.Χ. εισέβαλε στη χώρα των Ωρειτών. Εκεί ανακατασκεύασε την πρωτεύουσά τους, Ραμπάκια. Την επίβλεψη μάλιστα του έργου την ανέθεσε στον Ηφαιστίωνα και μετονόμασε την πόλη σε Αλεξάνδρεια. Σήμερα η περιοχή ονομάζεται Μπέλα και βρίσκεται στο Μπαλουχιστάν.

11. Αλεξάνδρεια η εν Καρμανία
Ιδρύθηκε το 325 π.Χ. και τοποθετείται στο σημερινό Ιράν, στην περιφέρεια Κερμάν.

12. Αλεξάνδρεια η εν Σουσιανή
Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της άρδρευσης τω περιοχών κοντά στον ποταμό Ευφράτη και των ελών της αραβικής περιοχής, έχτισε ανάμεσα στις εκβολές του Ευφράτη και του Τίγρη , το 324 π.Χ., την τελευταία Αλεξάνδρεια. Αργότερα μετονομάστηκε σε Σελεύκεια η προς Ελαιώ, πόλη που παρέμεινε στο προσκήνιο μέχρι την εποχή των Σασσανιδών.

Εκτός από τις παραπάνω πόλεις υπάρχει μια πλειάδα άλλων πόλεων με το όνομα Αλεξάνδρεια, των οποίων η ύπαρξη δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ή οι πληροφορίες για αυτές είναι συγκεχυμένες. Μερικές από τις πιο γνωστές ήταν οι ακόλουθες:
Αλεξάνδρεια στη Μακεδονία ή στη Θράκη ( η κατά Μέλανα κόλπο). Αναφέρεται ότι την έχτισε ο Αλέξανδρος το 342 π.Χ., χωρίς όμως να υπάρχει καμία απόδειξη γι’αυτό. Αν δεν πρόκειται για μια αντανάκλαση της ίδρυσης των Φιλίππων, πιθανόν να είναι η πόλη που αναφέρει ο Πλούταρχος ότι ίδρυσε ο Αλέξανδρος στη Θράκη με το όνομα Αλεξανδρούπολη( καμία σχέση με τη σημερινή πόλη).
Αλεξάνδρεια η εν Γρανικώ – Αλεξάνδρεια η Τρωάς.

Αλεξάνδρεια η παρά την Ισσόν ή της Κιλικίας. Η πόλη αυτή μας είναι γνωστή από τον Στράβωνα. Πιθανόν να πρόκειται για μετονομασία πόλης ή για πόλη που ξαναχτίστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους για να θυμίζει τη μεγάλη μάχη. Σήμερα είναι γνωστή με το όνομα Αλεξανδρέττα ή Ισκεντερούν.
Αλεξάνδρεια η επί του Ώξου ή Ωξειανή. Χτίστηκε στη συμβολή του ποταμού Ώξου και του ποταμού Κόκχα. Ίσως ταυτίζεται με τη σημερινή πόλη του Ουζμπεκιστάν Καρσί.
Τέλος, οι παρακάτω πόλεις δεν είναι σίγουρο ότι κάποτε ονομάζονταν «Αλεξάνδρεια». Πρόκειται για πόλεις οι οποίες στους ελληνιστικούς χρόνους ονομάζονταν είτε «Αντιόχεια» είτε «Σελεύκεια» :
Αλεξάνδρεια η Μαργιανή (σημερινό Τουρκμενιστάν). Ιδρύθηκε μάλλον από τους Σελευκίδες με το όνομα Αντιόχεια.

Αλεξάνδρεια η προς Πέρσας. Ίσως είναι η Αντιόχεια της Περσίδος. Υπήρχε σίγουρα πριν από το τέλος του 3ου αιώνα π.Χ. κοντά στο σημερινό Μπουσίρ.
Αλεξάνδρεια επί του ποταμού Τίγρη. Έχει ταυτοποιηθεί με τη Σελεύκεια του ποταμού Τίγρη. Ιδρύθηκε σίγουρα από τους Σελευκίδες.
Αλεξάνδρεια η εν Σκύθαις. Ιδρύθηκε κοντά στον ποταμό Ιαξάρτη, πιθανόν ανάμεσα στο 290 και το 280 π.Χ.
Αλεξάνδρεια της Μεσοποταμίας.
Αλεξάνδρεια η προς Λάτμον.

Τα θαμμένα μυστικά του Τσούτσουρα και τα ευρήματα του Ζάκρου!

Τα θαμμένα μυστικά του Τσούτσουρα και τα ευρήματα του Ζάκρου!

Κρήτη, δεκαετία του '50. Ένας νεαρός βοσκός καθώς αναζητούσε κάποια χαμένα γίδια του, είδε δύο από αυτά να εξέρχονται από μία τρύπα σε ένα κοντινό βραχώδη λόφο... Τότε πλησίασε τη τρύπα και μπήκε μέσα ψάχνοντας για τα υπόλοιπα. Μετά από λίγες εβδομάδες ο νεαρός εντοπίστηκε από τους συγγενείς του στην Ν.Αφρική οπού παρέμεινε για το υπόλοιπο της ζωής του, αρνούμενος να γυρίσει ή ακόμα και να επισκεφθεί την Ελλάδα!

Τι ήταν όμως αυτό που τον φόβιζε να επιστρέψει; Τι είδε μέσα στη τρύπα και πώς βρέθηκε να ζει ευκατάστατα στην άλλη άκρη της Γης;

Με το θέμα ασχολήθηκε πρώτος ο αείμνηστος Ιωάννης Φουράκης. Στο βιβλίο του «Ιχνηλάτης εις τον λαβύρινθον» βρήκαμε την απάντηση σε μία μαρτυρία που του έδωσε ο πρώην βοσκός, λίγα χρόνια πριν κλείσει και αυτός τα δικά του μάτια:

«Όταν είδα τα δυο γίδια μου να βγαίνουν από τη τρύπα, πλησίασα να δω αν κρύβονταν εκεί τα υπόλοιπα. Η τρύπα ήταν καλυμμένη με κατσοπρίνια και δεν φαινόταν τόσο μεγάλη από μακριά. Για να χωρέσω να μπω, άρχισα να τα κόβω και να μετακινώ κάποιες πέτρες που έκλειναν την είσοδο. Όταν μπήκα ανακάλυψα μία σκοτεινή στενόμακρη σπηλιά. Αν και άκουγα βελάσματα, δεν έβλεπα να προχωρήσω πιο βαθειά. Έτσι αποφάσισα να γυρίσω στο χωριό μου.

Εφοδιάστηκα με φακούς και λουξ, και επέστρεψα. Μπήκα πάλι στην τρύπα και προχώρησα 100-150 μέτρα. Η σπηλιά ήταν τεράστια! Προχώρησα λίγο ακόμα και βρέθηκα σε ένα πολύ μεγάλο προθάλαμο. Μετά από αυτόν, υπήρχε μια πολύ μεγάλη σπηλιά με πολλούς μεγάλους θαλάμους που ακόμα και με το λιγοστό φως δεν φαίνονταν φυσικοί αλλά κατασκευασμένοι. Σε έναν εξ αυτών υπήρχε μία κρήνη όπου τα αγνοούμενα γίδια έπιναν νερό. Εκεί υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα όπου περιείχε αρκετά πελώρια μεταλλικά αντικείμενα που έμοιαζαν σαν πουλιά ή αεροπλάνα, καθώς και πολλά αγάλματα!»

«Έβγαλα τα γίδια και γύρισα στο χωριό. Εκεί είπα σε κάποιους συγγενείς αυτά που είδα κάτω από τη γη. Αρκετές μέρες μετά με επισκέφθηκαν, ένας Έλληνας αξιωματικός του στρατού και τρεις Αμερικανοί. Με υποχρέωσαν να τους πω τι είδα και να τους οδηγήσω την είσοδο της σπηλιάς. Αφού οι δυο Αμερικανοί μπήκαν στην σπηλιά (όπου παρέμειναν πέντε ώρες), βγήκαν και μου είπαν ότι δεν πρέπει να ξαναπώ σε κανέναν τίποτα, δίνοντας μου 300 δολάρια. Φοβήθηκα και κράτησα το στόμα μου κλειστό! Όμως ένα μήνα μετά, ήρθαν δεκάδες Έλληνες και Αμερικανοί στρατιώτες, για να κατασκηνώσουν γύρω από το βραχώδη λόφο, απαγορεύοντας στον οποιοδήποτε να πλησιάσει τη περιοχή. Εκεί έμειναν πάνω από δέκα μέρες και συνεχώς πηγαινοέρχονταν μεγάλα φορτηγά αυτοκίνητα.»

«Αφότου έφυγαν, πήγα να δω τι αφαίρεσαν από τη σπηλιά. Όμως δεν κατάφερα να μπω, γιατί είχαν κλείσει την είσοδο της με παχύ τσιμέντο. Προφανώς, πολλά ευρήματα δεν μπορούσαν να μεταφερθούν και σφραγίστηκαν μέσα σε αυτή.»

«Λίγες μέρες μετά, ήρθαν να σφραγίσουν και το δικό μου στόμα! Ήταν ένας αξιωματικός της αεροπορίας και τρεις Αμερικανοί με πολιτικά. Μου είπαν ότι έπρεπε να ξεχάσω ότι είδα για την ασφάλεια των ευρημάτων, αλλά και την δική μου. Λέγοντας μου ότι κινδυνεύω, μου ζήτησαν να πάω στην Ν. Αφρική, όπου θα μου αγόραζαν ένα σπίτι και θα μου έδιναν ένα σημαντικό μηνιαίο ποσόν για να ζήσω άνετα. Πράγματι σε λίγες μέρες βρέθηκα στη Ν. Αφρική, σε μια μεγάλη δική μου φάρμα με μεγάλο και άνετο σπίτι, όπου παρέμεινα 35 χρόνια δίχως να μπορώ να πάρω βίζα για να επιστρέψω στην Ελλάδα.» δήλωσε ο ξενιτεμένος βοσκός.

Σήμερα, ο σφραγισμένος λόφος στον Τσούτσουρα στη Κρήτη, παραμένει ακόμα ένα άλυτο μυστήριο. Αν και ο Φουράκης προκάλεσε ένα μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον για την περιοχή, η απαξίωση και η αδιαφορία των λεγομένων του από τον αρχαιολογικό αλλά και τον επιστημονικό χώρο, έκαναν την αναβίωση του θέματος να θαφτεί ξανά στο χρονοντούλαπο των ξεχασμένων ιστοριών.

Το θέμα του σπηλαίου αυτού ξανάγινε γνωστό πριν μία δεκαετία από την τηλεοπτική εκπομπή «Οι Πύλες του Ανεξήγητου», όταν ακόμα ένας Κρητικός, αφού μπήκε στα σπήλαια και είδε, καθώς ανέφερε, αρχαία αντικείμενα εξοπλισμένα με υψηλή τεχνολογία, καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας.

Το θέμα για ακόμα μία φορα ξεχάστηκε... μέχρι πρότινος όμως, που τα παρόμοια εξώκοσμα ευρήματα του Ζάκρου το έφεραν ξανά στην επιφάνεια. Τελευταίες ανασκαφές έδειξαν ότι στο φαράγγι του Ζάκρου, που βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Κρήτης, ανακαλύφθηκαν πολύ περίεργα ευρήματα μέσα στους σκαμμένους στα βράχια πανάρχαιους Μινωϊκούς τάφους!

Εκεί λοιπόν (κατ’επίσημη δήλωση αρχαιολόγου στο μουσείο του Ηρακλείου) βρέθηκαν λίθινες σφραγίδες από το 1400π.Χ. που απεικόνιζαν διάφορα «φανταστικά όντα αγνώστου προέλευσης και αναγνώρισης»! Όταν μάλιστα αποφασίστηκε σε ποια αίθουσα του μουσείου του Ηρακλείου να τα τοποθετήσουν προς έκθεση στους επισκέπτες, όλα αυτά τα περίεργα εκθέματα από τον Ζάκρο, τότε ξαφνικά όλο το μουσείο έκλεισε για λόγους ανακαίνισης. Μάλιστα παραμένει κλειστό από το 2006 μέχρι και σήμερα, ενώ λειτουργεί μόνο μία προσωρινή μικρή αίθουσα με λίγα χαρακτηριστικά και αντιπροσωπευτικά εκθέματα, (δηλαδή αυτά μόνο που θέλουν να μας δείξουν).

Άραγε, τι προσπαθούν να κρύψουν στη Κρήτη; Γερμανικές αποθήκες σε σπηλιές; Και ο Ζάκρος; Λογικό νόημα δεν βγαίνει... 

Πάντως, αν συνδυάζατε στο μυαλό σας τις αρχαίες ιστορίες του μυθικού μηχανικού γίγαντα Τάλω, με τα αγνώστου προέλευσης όντα των εξαφανισμένων Μινωικών σφραγίδων του Ζάκρου, με τη μαρτυρία στον Τσούτσουρα για τα πελώρια μεταλλικά αρχαία αντικείμενα που έμοιαζαν σαν αεροπλάνα, με το λατρευτικό βουνό των Ακκάδων (πολιτισμός πριν τους Σουμέριους) στο αντίστοιχο όρος Ζάκρος του Ιράν, και τις ιστορίες του μολύβδινου λαβύρινθου του Μινώταυρου με τις σφραγισμένες στοές που εκπέμπουν ακόμα και σήμερα ραδιενέργεια... θα νοιώθατε και εσείς ότι όλα αυτά αρχίζουν να σκιαγραφούν έναν άγνωστο εξελιγμένο πολιτισμό ανάμεσα στους αρχαίους προγόνους μας, κάτι που ''προφανώς'' δεν έχει σχέση με τη σύγχρονη Γερμανική κατοχή και δεν τολμούν να αποκαλύψουν στα σύγχρονα βιβλία ιστορίας. 

ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑΣ (ΜΕΡΟΣ 2ο)

Ο αμύθητος (και επικίνδυνος...) πλούτος που κρύβει ο Τσούτσουρας!

Η «φίμωση» της περιοχής Τσούτσουρα είναι παλιά υπόθεση. Μιλώντας με κατοίκους της περιοχής και μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου, μας ενημέρωσαν όχι όταν πήγαν το 1984 στον τότε Δ/ντή του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, τον πράο κ. Κριντζά, και του έθεσαν το θέμα των ανασκαφών που απαιτούνται να γίνουν με βάση συγκεκριμένα ευρήματα που του υπέδειξαν, τους απάντησε, δείχνοντας τους έναν κατάλογο της Αρχαιολογικής με ανασκαφές που εκκρεμούν, και όπου Τσούτσουρας θα έπαιρνε σειρά... 64η.

Από όλες τις συζητήσεις που κάναμε φέτος και πέρυσι με αρκετούς ευσυνείδητους πολίτες του Τσούτσουρα που λατρεύουν τον τόπο τους και είναι απόλυτα βέβαιοι για τον τεράσιιο αρχαιολογικό πλούτο που κρύβεται στις σπηλιές του,συμπεράναμε όχι ο μόνος τρόπος που υπάρχει έτσι ώστε όλα αυτά να βγουν επιτέλους στην επιφάνεια είναι να βρεθεί κάποιος χορηγός.

Εάν υπάρξει κάποιος εύπορος Έλληνας που ενδιαφέρεται, τότε μπορεί σε συνεργασία με τον Δήμο Αρκαλοχωρίουστον οποίο υπάγεται ο Τσούτσουρας, να πάρει άδεια από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και να προχωρήσει σε ανασκαφικό έργο. Αυτή είναι μία πολύ σημαντική πληροφορία, την οποία μας επιβεβαίωσε και ο Δήμαρχος Αρκαλοχωρίου, κ. Κλαδάκης, με τον οποίο ήρθαμε σε επαφή για να μας διαφωτίσει για ένα πολύ σημαντικό θέμα που μάθαμε.

Εκ του περιβάλλοντος ενός εκ των παλαιοτέρων ερασιτεχνών ντόπιων ανασκαφέων της περιοχής του Τσούτσουρα, του κ. Κ, μας ανέφεραν όχι είχαν από καιρό ενημερώσει την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τον Δήμο και τους είχαν υποδείξει την είσοδο ταφικών θαλάμων με αμύθητα ευρήματα και χρυσή «κιβωτό - λάρνακα» στην εγγύς περιοχή του χωριού του Αγίου Βασιλείου, Βιάνου! (Με κ. Κ. επίσης μιλήσαμε αρκετά. Πρόκειται για πολίτη με τον οποίον η Αρχαιολογική Υπηρεσία και γενικά το Δημόσιο δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση για λόγους άσχετους των κρυμμένων αρχαίων «θησαυρών», τις θέσεις πολλών από τους οποίους φαίνεται να γνωρίζει καλά ο ίδιος και να έχει υποδείξει)

Οι φήμες λένε όχι ο ίδιος ο κ. Κ., πριν από πολλά χρόνια, είχε αποσφραγίσει μία δεύτερη είσοδο του εν λόγω ταφικού συμπλέγματος και είχε εντοπίσει φοβερά ευρήματα γύρω από τη λάρνακα, μαζίμε άθικτους περίεργουτύπουσκελετούς, οι οποίοι όμως διαλύθηκαν μετά από λίγο, στην πρώτη τους αυτή επαφή με την ατμόσφαιρα, μετά από ποιος ξέρει πόσες χιλιάδες χρόνια!

Είχε επίσης τότε ο κ. Κ. εντοπίσει και καταγράψει από μέσα και μία άλλη εγγύς είσοδο/έξοδο. Την πρώτη είσοδο, από την οποία αρχικά ο κ. Κ. είχε εισέλθει, την είχε καλύψει, αλλά στη συνέχεια αυτή είχε σφραγιστεί από το τσιμέντο των τοίχων μίας φάμπρικας.

Η περιγραφή του κ. Κ. ήταν τόσο κατατοπιστική, ώστε κλιμάκιο του Δήμου, εκπρόσωπος της ΚΓ' Αρχαιολογικής Εφορείας, κλιμάκιο της Αστυνομίας και ο ίδιος ο γέροντας ανασκαφεύς κ. Κ., πλέον υποβασταζόμενος λόγω εγκεφαλικού, τον Ιούνιο του 2006, μετέβησαν στον χώρο. Ο γέροντας τούς υπέδειξε το

σημείο της δεύτερης αυτής εισόδου όπου έπρεπε να γίνει ανασκαφή 70 μόλις εκατοστών για να αποκαλυφθεί το σύστημα των ταφικών θαλάμων, αλλά η Αρχαιολογική Υπηρεσία αρνήθηκε να προχωρήσει, με τη δικαιολογία ότι η είσοδος δεν ήταν εμφανής και άρα η πληροφορία είναι αναξιόπιστη.

Εάν επρόκειτο να γίνει σκάψιμο αυτό θα έπρεπε να το αναλάβει ο Δήμος, εάν βεβαίως ενδιαφερόταν, με δικά του έξοδα!

Η μεγάλη είδηση εδώ είναι ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία δέχτηκε τις υποδείξεις ενός ανθρώπου, με τον οποίο επίσημα δεν θέλει να έχει καμία σχέση και μετέβη και κατέγραψε ότι αυτός τους υπέδειξε, αλλά δεν προχώρησε.

Ο δήμαρχος κ. Κλαδάκης με τον οποίο επικοινωνήσαμε, μας επιβεβαίωσε τα γεγονότα και μας ανέφερε ότι ο ίδιος, χρόνια παλεύει με την κρατική γραφειοκρατία και δεν μπορεί να βγάλει άκρη και συνεπώς δεν μπορεί να προχωρήσει από μόνος του, ως Δήμος, σε τέτοιου είδους δράση. Στη δική μας ερώτηση εάν ένας χορηγός θα μπορούσε να βοηθήσει σε μία τέτοια ανασκαφική δράση, ήταν απόλυτα καταφατικός!

Μας ενημέρωσε επίσης ότι αφού ο χορηγός βρεθεί, εκείνος ως Δήμος, μπορεί πλέον να ζητήσει την άδεια της Αρχαιολογικής και μάλλον δεν θα είναι πρόβλημα να την πάρει. Εξάλλου όπως μας ενημέρωσε, και ο ίδιος ο Δήμος για οποιοδήποτε, όσο μικρό, τεχνικό έργο και εάν είναι να κάνει, πρέπει να πάρει άδεια από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Επομένως, από ότι φαίνεται για τη συγκεκριμένη περίπτωση, το επόμενο βήμα είναι η εξεύρεση ενός χορηγού.

Οι υποδείξεις που κατά καιρούς έχει κάνει ο κ. Κ. έχουν γίνει γνωστές ανά τον κόσμο, πράγμα που δικαιολογεί τις κατάκαιρούς παρουσίες διάφορων ομάδων ξένων με περίεργες συσκευές στην περιοχή.. Ανάμεσά τους είναι και η αποκάλυψητου σημείου όπου είναι θαμμένος ο Ραδάμανθυς, ο αδελφός του Μίνωα, και ο Ανδρόγεως, ο γιος του! Υποδείξεις οι οποίες συνοδεύονται από μαρτυρίες για ύπαρξη μέσα στους ταφικούς χώρους, αντικειμένων άγνωστης τεχνολογίας και απίστευτης συμπεριφοράς!

Οι σπηλιές επίσης που είχαν βρεθεί από ένα βοσκό, πίσω στα 1958 - 1959, επάνω στα εγγύς του Τσούχσουρα, Αστερούσια όρη, είχαν είσοδοι σε πανάρχαιους θαλάμους με απίστευτα τεχνολογικά ευρήματα, τα οποία - όπως είχαμε γράψει και παλαιότερα και όπως ο I. Φουράκης έχει αποκαλύψει - «σηκώθηκαν» όλα από τον Αμερικάνικο Στρατό το 1960 και 1963 και οι είσοδοι στη συνέχεια σφραγίστηκαν.

Ο συγκεκριμένος βοσκός έγινε πάμπλουτος γαιοκτήμων στη Νότιο Αφρική με περίπου 40εχή απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα, η οποία μάλλον έληξε πρόσφατα. Οι Αμερικάνοι απέκτησαν τεχνολογία που ακόμα πασχίζουν σήμερα να αποκωδικοποιήσουν στις περισσότερες πτυχές της, ενώ ως αντάλλαγμα έδωσαν στην Ελλάδα δύο Πανεπιστήμια. Εκείνο του Ηρακλείου και εκείνο των Πατρών, με συμφωνία με την τότε κυβέρνηση... {Βλ. το σχετικό άρθρο του τεύχους, για τα σκάφη drones(κηφήνες) που εμφανίζονται όλο και συχνότερα και αποδίδονται σε άγνωστη γήινη τεχνολογία που της οποίας οι Αμερικανοί επιστήμονες έγιναν «ξαφνικά» κάτοχοι κάπου στη δεκαετία 60 - 70}

Οι συγκεκριμένες είσοδοι σήμερα είναι πρακτικά απροσπέλαστες και επίσης δεν μπορούν πλέον να ταυτοποιηθούν με βάση παραπλήσια γεωγραφικά στοιχεία που έχει δώσει ο κ. Κ, που επίσης γνώριζε το θέμα, διότι οι χάρτες πλέον πάνω από χα Αστερούσια, εγγύς του Τσούχσουρα περιοχή, είναι... άφαντοι στο Google map. Χρειάζεται κάποιος να «φάει» μέρες εκεί επάνω, ή να πετάξει με ένα ελικόπτερο, εάν φυσικά χα καταφέρει.

Μία άλλη επίσης έγκυρη πληροφορία που διασταυρώσαμε, χωρίς να μπορέσουμε όμως να την επιβεβαιώσουμε από επίσημη πηγή, είναι όχι στο παρελθόν ο ίδιος ερευνητής είχε υποδείξει στην περιοχή Λαρνάκι την είσοδο στο ταφικό σύμπλεγμα του ίδιου του βασιλιά Μίνωα! Έγιναν πράγματι κάποιες αρχικές ανασκαφές, αλλά μετά όλα σκεπάστηκαν βεβιασμένα κατ' εντολή του ιδιοκτήτη της περιοχής που είναι η τοπική Μητρόπολη.

Εκείνο όμως που είναι εξόχως σημαντικό να ειπωθεί, είναι όχι μέσα στο ίδιο το χωριό του Τσούχσουρα έχει υποδειχθεί μετ' επιτάσεως, κατ' επανάληψη και με πραγματικά αδιάσειστα στοιχεία, το σημείο εισόδου του υπόγειου πανάρχαιου Ασκληπιείου Θεραπευτηρίου, όπου η θεραπευτική ενέργεια είναι τόσο έντονη που τα αποτελέσματα της είναι θαυμαστά. Μία χαρουπιά σε προσιτό σημείο μέσα στο χωριό, η σπηλιά της θεάς των τοκετών, Ειλείθυιας, και ένας τοίχος που σφραγίζει την πλαγιά που βρίσκεται θαμμένο ένα πανάρχαιο θέατρο, όλα χωροταξικά περίπου συγγενή, οριοθετούν ένα ενεργειακό κέντρο μέσα στο χωριό, που χαρίζει στον τόπο θαυμαστές θεραπευτικές ιδιότητες και, αποδεδειγμένα, ευγονικές.

Δύο παράλληλοι κόσμοι...

Μετά από τόσο καιρό έρευνας και επαφών με δεκάδες ανθρώπων, πολλοί από τους οποίους μας άνοιξαν πηγές απίστευτης πληροφορίας, είμαστε σε θέση.. ταπεινά να συμπεράνουμε όχι στον Κοσμοχώρο Τσούτσουρα, συνυπάρχουν δύο χωρόχρονοι:

Εκείνος, ενός υπερτεχνολογικού πανάρχαιου πολιτισμού, πριν από το 7.000 ή και πιο πίσω ακόμα, που πρέπει εκεί στον Τσούτσουρα να είχε την Παγκόσμια, αν όχι τη διαπλανητική του κεντρικη βάση...

Και ενός άλλου, αρχαίου επίσης αλλά νεότερου που ήκμασε εκεί, στον αρχαίο Ίναχο και ήταν ένα διεθνές κέντρο πολιτισμού, εμπορίου και γνώσης. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος όχι το μέλλον έχει να μας φανερώσει πολλά επί του θέματος..

Για μία ακόμα φορά να ευχαριστήσω από καρδιάς τον φιλόξενο, καλό και ντόμπρο κόσμο του Τσούτσουρα που με τόση εμπιστοσύνη και φιλία μας περιέλαβε. Συγχαρητήρια ανήκουν επίσης στον Δήμαρχο και στους φορείς της περιοχής του Τσούτσουρα, διότι μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, προχώρησαν σε όλα τα απαραίτητα τεχνικά έργα για την προστασία της παραλίας και του παραλιακού δρόμου, τα οποία επί χρόνια καταστρεφόντουσαν σχεδόν κάθε χειμώνα, από τη μανία της χειμωνιάτικης θάλασσας. Επίσης, εφαρμόζοντας κλασσικές αρχές ακτομηχανικών δράσεων, με την κατασκευή με πέτρες δύο μικρών «βραχιόνων» μέσα στη θάλασσα, κατάφεραν σε κάτι περισσότερο από ένα χρόνο, σχεδόν να διπλασιάσουν το φάρδος των αμμουδερών ακτών τους, σε ένα μήκος πάνω από 1.000 μέτρα. Δέστε και τη σχετική φωτογραφία.

Εκείνο όμως που εξακολουθεί να μένει ανεκμετάλλευτο και απροστάτευτο είναι ο αρχαίος ναός στο φαράγγι του Μίντρη. Τι σκέπτεστε περί αυτού αγαπητέ κ. Δήμαρχε; Φαντάζομαι πως καταλαβαίνετε ότι στα χέρια σας έχετε μία τεράστια τουριστική περιουσία και έναν Εθνικό πλούτο..