Το φονικό όπλο των Αρχαίων Ελλήνων

Η Κοπίδα υπήρξε ένα από τα κορυφαία όπλα της Αρχαιότητας, αποτελώντας πραγματικό πολλαπλασιαστή ισχύος για τους φέροντες, για αιώνες.

Η κοπίδα αποτελεί εξέλιξη της δωρίδας, ενός επίσης μονόστομου όπλου-γεωργικού εργαλείου, αναλόγου με την σημερινή ματσέτα, το οποίο έλαβε το όνομά του από τους Δωριείς, που βάσει αρχαιολογικών τεκμηρίων το χρησιμοποίησαν και κατά την περίφημη «Κάθοδό» τους, η οποία στην πραγματικότητα αφορούσε την επιστροφή των Ηρακλειδών στην Πελοπόννησο, μετά τις αναταράξεις που προκάλεσε ο Τρωικός Πόλεμος.

Η δωρίδα ήταν μια εμπροσθοβαρής, μονόστομη, θλαστική σπάθη και ταυτίζεται, από ορισμένους σύγχρονους μελετητές, με την ομηρική μάχαιρα. Υποδείγματα ορειχάλκινων δωρίδων έχουν έρθει στο φώς, στον Ταφικό Κύκλο Α’ της ακροπόλεως των Μυκηνών.

Σώζεται όμως και παράσταση σε επιτύμβια στήλη, πάλι από τον Ταφικό Κύκλο Α’ των Μυκηνών, στην οποία εικονίζετε άνδρας φέρων δωρίδα να αντιμετωπίζει άρμα.

Πολλοί θα μπορούσαν να υποστηρίξουν πως η συγκεκριμένη παράσταση επιβεβαιώνει τα προλεγόμενα. Υφίσταται όμως μια άκρως σημαντική διαφοροποίηση. Η εν λόγω επιτύμβια στήλη χρονολογείται στον 16ο αιώνα π.Χ.

Το γεγονός αυτό πιστοποιεί ότι η δωρίδα ήταν όπλο πολύ παλαιότερο της Καθόδου των Δωριέων που τοποθετείται χρονικά περί το 1100 π.Χ.

Κατά τον Α’ και Β’ Αποικισμό οι Έλληνες αποίκησαν όλη τη λεκάνη της Μεσογείου, μέχρι την Ισπανία. Εκεί, ως εξέλιξη της δωρίδας, εμφανίστηκε η ιβηρική σπάθη, η λεγόμενης, σήμερα, falcate, μια μονόστομη, εμπροσθοβαρή, θλαστική σπάθη, μικρού μήκους.

Θλαστικές σπάθες χρησιμοποιούντο, όμως, στη Μέση Ανατολή και στην Αίγυπτο, από τη 2η χιλιετία π.Χ., οι περίφημες ρομφαίες. Η αιγυπτιακή ρομφαία, μάλιστα ονομαζόταν Κόπες (Khopesh ή khepesh), ονομασία που δεν είναι μακριά από την ελληνική λέξη Κοπίς. Οι αιγυπτιακές ρομφαίες είχαν δρεπανοειδές σχήμα και δημιουργήθηκαν για να εξουδετερώνουν τις αντίπαλες ασπίδες και να κατακόπτουν θωρακίσεις.

Την ονομασία ρομφαία έφεραν και τα ανάλογα θρακικά όπλα, τα οποία όμως ήταν εντελώς διαφορετικά σε σχεδίαση, όντας, συνήθως, κυρτά στο εμπρός τμήμα τους, θυμίζοντας τα γιαταγάνια.

Ανάλογες ήταν και οι ρομφαίες (Falx) των βορείων Θρακών, των Δακών. Ωστόσο οι ιβηρικές σπάθες ήταν σαφώς μικρότερες και ελαφρύτερες από τις ελληνικές κοπίδες και ήταν ανάλογες αντιστοίχων θρακικών σπαθιών.

Αντίθετα η κοπίδα ήταν βαρύτερο όπλο. Έλαβε την ονομασία της από το ρήμα κόπτω γιατί ακριβώς αυτός ήταν ο λόγο που δημιουργήθηκε, να κόβει και για την ακρίβεια να κατακόπτει θωρακίσεις.

Η κοπίδα φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον από τους Περσικούς Πολέμους όπως φαίνεται από ερυθρόμορφες παραστάσεις. Πιθανότατα χρησιμοποιείτο από τους λεγόμενους Σκοτεινούς Αιώνες (10ος -7ος αι. π.Χ.), εξελισσόμενη, απευθείας, από τη δωρίδα. Ο Ξενοφών, στο Ιππαρχικό του, τη θεωρεί το ιδανικό όπλο για τον εξοπλισμό των ιππέων, καθώς η χρήση της, σε συνδυασμό με την κινητική ενέργεια του ίππου, συνέβαλε στην απόδοση πολύ ισχυρού πλήγματος σε αντίπαλο πεζό, ικανού να συντρίψει ακόμα και την μεγάλη οπλιτική ασπίδα, το Όπλον.

Η κοπίδα, λόγω βάρους και σχήματος, μπορούσε να συντρίψει, επίσης, τόσο τους λινοθώρακες, όσο και τους μυώδεις, μεταλλικούς θώρακες των οπλιτών.

Στην τελευταία περίπτωση, ακόμα και αν δεν κατέστρεφε τον μεταλλικό θώρακα, το ισχυρό της πλήγμα μπορούσε να συμπιέσει το μέταλλο, με αποτέλεσμα να εισέλθει, αυτό, στη σάρκα του οπλίτη φορέα του θώρακα και να τον πληγώσει.

Για τον ίδιο λόγο υιοθετήθηκαν και από τους Έλληνες πεζούς, σε μικρότερη όμως έκταση από ότι στους ιππείς.

Φαίνεται πως υιοθετήθηκαν δύο βασικά υποδείγματα, ένα μήκους κόψης, περί τα 65 εκ. για το ιππικό και ένα μικρότερου μήκους, περί τα 50 εκ. για το πεζικό. Η χρήση της κοπίδας μαζικοποιήθηκε στους Μακεδονικούς χρόνους.

Χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στην εποχή των Διαδόχων και στους Ελληνιστικούς χρόνους. Υστερούσε όμως έναντι του ρωμαϊκού gladius, το οποίο ήταν όπλο θλαστικό, αλλά και νηκτικό.

Η κοπίδα υπήρξε ένα πολύ ισχυρό, για την εποχή της όπλο, το οποίο επέτρεψε σε ελαφρύτερα οπλισμένους πεζούς να αντιμετωπίζουν βαρύτερο πεζικό, ενώ αποτέλεσε και το βασικό όπλο του ιππικού για αιώνες. Η επίδρασή της στην Ανατολή προκάλεσε την δημιουργία του γιαταγανιού, του κυρτού ανατολίτικου σπαθιού.

Η ελεύθερη Ελευθερία

Ελευθερία την έλεγαν και αυτό που ήταν σκοπός της ζωής της ήταν η ελευθερία.

Μια ελευθερία όμως με τους δικούς της νόμους και κανόνες.

Γεννήθηκε σε ένα ορεινό μικρό χωριό της κεντρικής Ελλάδος. Κόρη ενός πολύτεκνου φτωχού γεωργού με ηθικούς κανόνες που εκείνη δεν μπόρεσε ποτέ να αποδεχθεί.

Στα δεκαπέντε της φεύγει από το σπίτι της και έρχεται στην Αθήνα σε μια θεία της που ζει μόνη κάπου στην Νέα Σμύρνη. Μπερδεύεται με περίεργες παρέες και στα δεκαοκτώ συγκατοικεί με μια άλλη κοπέλα διότι η θεία της, μη μπορώντας πλέων να την συνετίσει, την διώχνει από το σπίτι.

Τα γενέθλια των είκοσι ετών της, την βρίσκουν να κάνει consommation σε ένα μπαρ αμφιβόλου ηθικής...

Εκεί γνωρίζει τον άνδρα της ζωής της. επιστήμονας εξ Αιγύπτου, χωρισμένος με δύο μικρά παιδιά.

Την ξεκόβει από την  νύχτα την παντρεύετε και της προσφέρει μια αρκετά άνετη ζωή με ταξίδια στο εξωτερικό, με ακριβά ρούχα και κοσμήματα.

Η μικρή αγράμματη χωριατοπούλα, η πρώην consommatrice γίνεται μια αγαπητή κυρία της μεσαίας τάξεως. Όσοι ήξεραν το παρελθόν της δεν μιλούσαν. Αυτοί που δεν ήξεραν, ίσως κάτι να υποψιάζονται  ότι δεν πάει καλά μα δεν είχαν και καμία απόδειξη. Στο κάτω, κάτω, τι τους ενδιέφερε;

Όταν πέθανε ο άνδρας της, έχασε τον κόσμο κάτω από τα πόδια της. η μόνη της παρηγοριά ήταν το ποτό. Το ποτό που ήταν αυτό που δεν μπόρεσε ποτέ να κόψει από τις παλιές της συνήθειες.

Προ ημερών την βρήκαμε στο κρεβάτι της μισοπεθαμένη και ένα άδειο μπουκάλι επάνω στο τραπέζι της κουζίνας. Εχθές το απόγευμα, λίγο πριν δύσει ο Ήλιος, την συνοδέψαμε στην τελευταία της κατοικία.

Έζησε ελεύθερη με τον τρόπο που εκείνη ήθελε με τους δικούς της νόμους και κανόνες και πέθανε με τον τρόπο που εκείνη διάλεξε.

Αντίο ελεύθερη Ελευθερία. 

Καρπούζι, για την καρδιά, τον καρκίνο, την δίαιτα αλλά και τη λίμπιντο

Το καρπούζι, Citrullus lanatus, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, ανήκει στην οικογένεια των βοτάνων Curcurbitaceae και είναι “ξαδέρφια” με το αγγούρι και την κολοκύθα. Υπάρχει από το 2.500 π.Χ και πράγματι αποτελείται από 92% νερό. Γι’αυτό άλλωστε και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι εκτός από το να το καταναλώνουν σαν φρούτο, το μετέφεραν μαζί τους σε ναυτικές και άλλες αποστολές σαν αποθήκη νερού. Τον 10ο αιώνα μ.Χ. καλλιεργείται στην Κίνα και τον 13ο αιώνα διαδίδεται στην Ευρώπη μέσω των Αράβων. Έγιναν το σύμβολο του μαρτυρίου του Αγίου Λαυρεντίου στην Ιταλία. Κάθε χρόνο, στις 10 Αυγούστου στη Φλωρεντία, ο άγιος των μαγείρων γιορτάζεται με ένα όργιο καρπουζοφαγίας. 

Η ελληνική λέξη του φρούτου είναι “υδροπέπων” (αντίστοιχα στην αγγλική γλώσσα “watermelon”) και η λέξη “καρπούζι” προέρχεται από την αντίστοιχη τουρκική “karpuz”. Εχει επικρατήσει η εντύπωση ότι το καρπούζι είναι σκέτο νεράκι, πρόκειται φυσικά για μια άποψη που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο χυμός του καρπουζιού είναι πλούσιος σε ζάχαρα και άλλα θρεπτικά συστατικά. Η περιεκτικότητα του χυμού στα διάφορα στοιχεία επηρεάζεται από την ποικιλία τις καλλιεργητικές συνθήκες και βασικά από το βαθμό ωρίμασης. 

Από μελέτες που έγιναν βρέθηκε ότι ο χυμός του καρπουζιού περιέχει ζάχαρα από 5% έως 8%. Αυτό σημαίνει ότι έχει λίγες θερμίδες. Ενα κιλό καρπούζι περιέχει 100-200 μόνο θερμίδες. Το καρπούζι δεν παχαίνει, δυναμώνει και ομορφαίνει. 

Το καρπούζι περιέχει τις απαραίτητες βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, συμπεριλαμβανομένων βιταμίνη C, Α, Β1, Β6, το μαγνήσιο, β-καροτένιο, κάλιο και διαλυτές φυτικές ίνες. Το 90% αποτελείται από νερό και 5% σε φρουκτόζη. Περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε λυκοπένιο και γλουταθειόνη, ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ουσίες. Είναι φυσικό διουρητικό, το οποίο προάγει την απώλεια βάρους και συμβάλλει στη νεφρική λειτουργία. 

Περιέχει πλήθος ευεργετικών για την υγεία μας συστατικών, πολλά από τα οποία ίσως δεν γνωρίζουμε. 
Μάθετε λοιπόν ότι: 
1. 100 γρ. καρπούζι έχουν 30 θερμίδες, 7,6 γρ. υδατάνθρακες και 94 γρ. νερό.
 

2. Ο χυμός του καρπουζιού περιέχει ζάχαρα από 5% έως 8%. Αυτό σημαίνει ότι έχει λίγες θερμίδες. Εχει υπολογιστεί ότι ένα κιλό καρπούζι περιέχει 100-200 μόνο θερμίδες. Το καρπούζι δεν παχαίνει, δυναμώνει και ομορφαίνει. 

3. Περιέχει ασκορβικό οξύ (Βιταμίνη C) 8-9mg%. Η βιταμίνη C, δρα προστατευτικά κατά της γήρανσης. 

4. Το καρπούζι είναι εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών καθώς περιέχει βιταμίνη C, β-καροτένιο αλλά και βιοτίνη, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του οργανισμού από διάφορους τύπους καρκίνου. 

5. Περιέχει β-καροτένιο που είναι προβιταμίνη της βιταμίνης Α, 230 μικρογρ. Η βιταμίνη Α, μας προστατεύει από τις μολύνσεις και ενδυναμώνει την όραση. H βιταμίνη Α, είναι σημαντική για καλύτερη όραση και για αποτελεσματικότερη άμυνα σε μολύνσεις καθώς ενδυναμώνει τα λεμφοκύτταρα του οργανισμού. 

6. Περιέχει επίσης βιταμίνη Β6 (0,14mg) , η οποία συμβάλλει στην σύνθεση των νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου καθώς συντελεί στην καλύτερη πνευματική και ψυχολογική υγεία. Συμβάλει στη σύνθεση σεροτονίνης, ντοπαμίνης, μελατονίνης 

7. Περιέχει το αμινοξύ citrolline, που στον οργανισμό μας μετατρέπεται σε ένα βασικό αμινοξύ, την αργινίνη, που συμβάλλει σημαντικά στη σωστή λειτουργία του καρδιαγγειακού μας συστήματος. 


Συμβάλλει, μέσω του αμινοξέος citrolline που εμπεριέχει, στις εύρυθμες καρδιαγγειακές και ανοσολογικές λειτουργίες. Η σχέση κιτρουλίνη-αργινίνη, βοηθά την υγεία της καρδιάς, του ανοσοποιητικού συστήματος και μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμο για όσους πάσχουν από παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2. Επίσης είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να χαλαρώσει τα αιμοφόρα αγγεία, όπως κάνει και το Viagra, χωρίς όμως να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες. Η αργινίνη βοηθά επίσης τον κύκλο της ουρίας από την απομάκρυνση της αμμωνίας και άλλων τοξικών ενώσεων από το σώμα μας. 

8. Περιέχει λυκοπένιο, μια ουσία με έντονη αντιοξειδωτική δράση, και κάλιο, που συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης έχοντας παράλληλα διουρητική δράση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το λυκοπένιο, δηλαδή η χρωστική ουσία στην οποία οφείλεται το κόκκινο χρώμα ορισμένων φρούτων και λαχανικών (π. χ. τομάτας, καρπουζιού), που περιέχεται στο καρπούζι είναι περισσότερο διαθέσιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό συγκριτικά με το αντίστοιχο που περιέχεται στην τομάτα. Επίσης, το καρπούζι προσφέρει το λυκοπένιο όταν καταναλώνεται ωμό, σε αντίθεση με την τομάτα, η οποία απελευθερώνει καλύτερα τη συγκεκριμένη ουσία όταν μαγειρευτεί. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό βεβαίως με τις αποδεδειγμένες ευεργετικές δράσεις του λυκοπενίου στο καρδιαγγειακό σύστημα, στην πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου και στην άνοση λειτουργία του οργανισμού εξαιτίας της ισχυρής αντιοξειδωτικής του δράσης, καθιστά το καρπούζι ως μια επιπρόσθετη εναλλακτική πηγή υγείας και πρόληψης. To λυκοπένιο, θεωρείται ότι έχει αντικαρκινική δράση. Το λυκοπένιο εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που σχηματίζονται κατά τη διάρκεια του κυτταρικού μεταβολισμού. Η δράση του γίνεται αισθητή κυρίως σε περιστατικά ενάντια στον κίνδυνο του καρκίνου του προστάτη, παρουσιάζοντας, συγχρόνως, ευεργετικές δράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα.

9. Οι φυτικές ίνες που περιέχει βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου. Είναι πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, οι οποίες βοηθούν την κινητικότητα του εντέρου, ενώ συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου, κυρίως του ορθού. Οι πλούσιες φυτικές ίνες του το καθιστούν σχεδόν απαγορευτικό για τους πάσχοντες από το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. 

10. Ο χυμός του προκαλεί έντονη διούρηση καθαρίζοντας το αίμα και τα νεφρά Αν είστε διαβητικός, δεν είναι μόνο τα καρπούζια ασφαλή για κατανάλωση, αλλά πρέπει να τα απολαύσετε ως μέρος μιας υγιεινής, ισορροπημένης διατροφής. 

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αμερική αποδείχθηκε ότι το παγωμένο καρπούζι, ακόμα κι αν προσφέρει μια ευχάριστη πηγή δροσιάς, είναι κατά πολύ λιγότερο θρεπτικό από το αντίστοιχο που καταναλώνεται σε θερμοκρασία δωματίου.

Συγκεκριμένα, διάφορες ποικιλίες καρπουζιού αποθηκεύτηκαν για δύο εβδομάδες σε θερμοκρασίες 21, 13 και 5 oC. Μετά από εξέταση των θρεπτικών συστατικών τους, αποδείχθηκε ότι αυτά που συντηρήθηκαν στους 21 oC περιείχαν 40% περισσότερο λυκοπένιο και 140% επιπλέον β-καροτένιο, το οποίο ο οργανισμός μετατρέπει σε βιταμίνη Α. Από το γεγονός αυτό φαίνεται ότι τα καρπούζια συνεχίζουν να παράγουν θρεπτικές ουσίες ακόμα και μετά τη συλλογή τους και ότι η ψύξη επιβραδύνει αυτή τη διαδικασία. 



Σημειώνεται, επίσης, ότι η διάρκεια ζωής του φρούτου κυμαίνεται μεταξύ 14 και 21 ημερών σε θερμοκρασία 13 oC, ενώ η αντίστοιχη στο ψυγείο είναι κατά πολύ μικρότερη.

Το καρπούζι περιέχει: 
- Νερό (gr.) 256 
- Ενέργεια (Kcal) 84 
- Πρωτεΐνες (gr.) 5.7 
- Λιπαρά (gr.) 3.5 
- Υδατάνθρακες (gr.) 74.8 
- Φυτικές Ίνες (gr.) 1.1 
- Ασβέστιο (mg) 19.6 
- Σίδηρο (mg) 0.7 Μαγνήσιο (mg) 28 
- Φώσφορο (mg) 30.8 
- Κάλιο (mg) 314 
- Νάτριο (mg) 2.8 +
- Ψευδάργυρο (mg) 0.3 
- Βιταμίνη C (mg) 22.7 
- Θειαμίνη (mg) 0.1 
- Ριβοφλαβίνη (mg) 0.1 
- Νιασίνη (mg) 0.5 
- Βιταμίνη B-6 (mg) 0.1 
- Βιταμίνη A (IU) 1593 

Τρεις πρακτικές συμβουλές για την σωστή επιλογή του: 

1. Το καρπούζι πρέπει να έχει συμμετρικό σχήμα χωρίς κοψίματα ή χτυπήματα και ικανοποιητικό βάρος μιας και αποτελείται από πολύ νερό. Καλύτερα να μην διαλέξετε ούτε το μεγαλύτερο αλλά ούτε το μικρότερο καρπούζι που θα βρείτε. Διαλέξτε ένα μέτριου μεγέθους. Είναι επίσης σημαντικό, είτε μεγάλο, είτε μικρό, να φαίνεται βαρύ για το μέγεθός του. 

2. Γυρίστε το και βρείτε ένα σημείο (κηλίδα) πάνω στο καρπούζι που να είναι κίτρινο, όσο πιο κίτρινο είναι τόσο καλύτερα, όχι άσπρη ή πράσινο. Αυτό είναι το σημείο στο οποίο ακουμπούσε το καρπούζι στο έδαφος όταν ωρίμαζε και δεν αποκόπηκε πρόωρα από το φυτό. Αν είναι άσπρο ή πράσινο πιθανόν να το έχουν κόψει πρόωρα και να μην έχει ωριμάσει. Επιθεωρήστε την ουρά. Mία ξεραμένη ουρά δείχνει πως το καρπούζι είναι ώριμο. Ωστόσο, εάν η ουρά του είναι πράσινη, αυτό σημαίνει πως το μάζεψαν πολύ νωρίς και δεν θα είναι έτοιμο. Όταν αγοράζετε ένα καρπούζι που είναι ήδη κομμένο στη μέση από τη λαϊκή ή το σουπερμάρκετ, επιλέξτε η φλούδα του να είναι σκούρα σε χρώμα χωρίς να έχει καμία λευκή ράβδωση και τα κουκούτσια του να είναι σκούρα και όχι λευκά! 
3. Χτυπάμε ελαφρά το καρπούζι περίπου στη μέση, αν το καρπούζι κάνει έναν “κούφιο” ήχο τότε είναι καλής ποιότητας Τα άκοπα καρπούζια αποθηκεύονται καλύτερα σε θερμοκρασίες από 10-20 ° C και αντέχει πάνω από 2 εβδομάδες σε δροσερό μέρος. Από την στιγμή που θα κοπεί το καρπούζι, θα πρέπει να διατηρείται στο ψυγείο τυλιγμένο με μεμβράνη συντήρησης τροφίμων και όχι κομμένο σε τεμάχια, γιατί αφυδατώνεται και αλλοιώνεται η γεύση του. Μπορεί να διατηρηθεί για 3-4 μέρες στο ψυγείο.

Αστεία!!! ΕΥΧΟΜΑΙ ΕΝΑ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ!!❣

Τα πιο τραγικά δυστυχήματα σε γυρίσματα ταινιών

Από το "Top Gun" μέχρι τον "Μπάτμαν" του Κρίστοφερ Νόλαν, δείτε τη λίστα με τα θανατηφόρα συμβάντα στην ιστορία του Χόλιγουντ

Οι ταινίες είναι μαγικές, αλλά και επικίνδυνες. Στα πρώτα χρόνια του Χόλιγουντ, η έλλειψη κανόνων οδήγησε σε πολλά ατυχήματα και θανάτους. Ένας κασκαντέρ και πολλά άλογα σκοτώθηκαν στο Μπεν Χουρ το 1959.

Ο θρύλος λέει ότι η τελική σκηνή με τη συντριβή των αμαξών δεν ήταν σκηνοθετημένη, αλλά ήταν μία κανονική σκηνή θανάτου, που γυρίστηκε και επεξεργάστηκε δίνοντας μία από τις πιο θρυλικές σκηνές της ταινίας.

Το 1928 «Η κιβωτός του Νώε» χαρακτηρίστηκε από τη συναρπαστική σκηνή του κατακλυσμού, όπου τόνοι νερού χρησιμοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τρεις κομπάρσοι και να τραυματιστούν εκατοντάδες.

Τα κινηματογραφικά δυστυχήματα οδήγησαν στην αναθεώρηση των πρωτοκόλλων ασφάλειας κατά τα γυρίσματα των ταινιών.

Παρά τους κανόνες, η παραγωγή ταινιών εξακολουθεί να είναι μια επικίνδυνη αποστολή για ηθοποιούς, κομπάρσους, κασκαντέρ, ακόμα και για σκηνοθέτες.

Resident Evil: Το τελευταίο κεφάλαιο

Όλοι περίμεναν να δουν τη συνέχεια της κινηματογραφικής σειράς "Resident Evil" όμως η ταινία στιγματίστηκε από τις ατυχίες που σημειώθηκαν στα γυρίσματά της.

Η Ολίβια Τζάκσον ντουμπλάρει στις επικίνδυνες σκηνές την Μίλα Γιόβοβιτς. Σε μία σκηνή καταδίωξης με μοτοσυκλέτα η ηθοποιός συγκρούεται με μία κάμερα που την κατέγραφε με αποτέλεσμα να χάσει το αριστερό της χέρι. Στην ίδια ταινία ο Ρικάρντο Κορνέλιους έχασε τη ζωή του όταν σε μία σκηνή το αυτοκίνητο που επέβαινε έπεσε από μία περιστρεφόμενη πλατφόρμα.

Ο Λαβύρινθος: Θεραπεία θανάτου

Ο "Λαβύρινθος" θεωρείται μία από τις πλέον επιτυχημένες κινηματογραφικές σειρές κι ενώ όλοι περίμεναν το 2017 να προβληθεί η τρίτη ταινία, τα γυρίσματα σταμάτησαν όταν ο πρωταγωνιστής Ντίλαν Ο' Μπράιαν τραυματίστηκε στα κινηματογραφικά πλατό.

Ο Ο' Μπράιαν βρισκόταν σ' έναν ιμάντα πάνω από ένα κινούμενο όχημα όταν βγήκε απροσδόκητα από αυτό και χτυπήθηκε από άλλο όχημα. «Μια διάσειση, ένα κάταγμα και τραυματισμοί στο πρόσωπο» αρχικά χαρακτηρίστηκαν ως επιφανειακοί, αλλά έναν μήνα αργότερα αποκαλύφθηκε ότι τα τραύματα ήταν πιο σοβαρά και ο 25χρονος, πλέον, ηθοποιός χρειαζόταν μεγαλύτερη περίοδο ανάρρωσης.

Τα γυρίσματα θα συνεχιστούν τον ερχόμενο Οκτώβριο και η ταινία θα προβληθεί τον Ιανουάριο του 2018.

Ο Σκοτεινός Ιππότης

Ο τίτλος της ταινίας ήταν μάλλον... προφητικός. Λίγο καιρό μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων ο Χιθ Λέντζερ έπεσε νεκρός από υπερβολική χρήση φαρμάκων, πριν προλάβει να δει τον εαυτό του στο ρόλο του Τζόκερ που του χάρισε το Όσκαρ δεύτερου αντρικού ρόλου.

Όμως η ταινία, σημαδεύτηκε από έναν άλλο θάνατο κατά τα γυρίσματά της: Ο κασκαντέρ Κόνγουεϊ Γουκλάιφ έχασε τη ζωή του κατά την πρόβα της σκηνής στην οποία το Batmobile δέχεται επίθεση από τις ρουκέτες του Τζόκερ. Ο Γουκλάιφ, που ντουμπλάρει τον Τζόκερ, βγάζει το κεφάλι του από το αυτοκίνητο για να πυροβολήσει, όμως ο οδηγός του οχήματος χάνει τον έλεγχο, το αυτοκίνητο πέφτει σε ένα δέντρο και ο κασκαντέρ σκοτώνεται.

Top Gun

Ο Αρτ Σολ ήταν ένας από τους πιο διάσημους πιλότους όλων των εποχών και οι αεροφωτογραφίες του με τους πιο τολμηρούς ελιγμούς έχουν συμπεριληφθεί σε δεκάδες ταινίες. Η συμμετοχή του στο Top Gun το 1986, έμελλε να είναι η τελευταία.

Σε μία σκηνή αερομαχίας ο Σολ δεν κατάφερε να διατηρήσει το ύψος του αεροσκάφους με αποτέλεσμα να συντριβεί στη θάλασσα. Τα τελευταία λόγια του άτυχου πιλότου ήταν: «Έχω ένα πρόβλημα. Έχω ένα πραγματικό πρόβλημα».

Το Κοράκι

Ένα από τα πιο γνωστά και τραγικά συμβάντα στην ιστορία του Χόλιγουντ υπήρξε ο θάνατος του Μπράντον Λι, γιος του Μπρους Λι, στα γυρίσματα της ταινίας Το Κοράκι το 1994.

Στη σκηνή όπου ο χαρακτήρας του Λι δέχεται έναν πυροβολισμό από τον ηθοποιό Μάικλ Μάσι, το όπλο δεν είχε καθαριστεί καλά κι ένα μικρό θραύσμα από ένα παλιό φυσίγγιο τρύπησε στο στήθος τον 28χρονο ηθοποιό. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών ο Λι πέθανε μετά από λίγες ώρες.

Πέθανε ο σκηνοθέτης του Ρόκι και του Καράτε Κιντ, Τζον Αβιλντσεν

Ο Αβιλντσεν με το Όσκαρ για το Ρόκι, το 1977

Αθήνα

Ενα Όσκαρ σκηνοθεσίας για την δημιουργία μιας από τις δημοφιλέστερες ταινίες όλων των εποχών δεν είναι λίγο, όμως ο Τζον Τζ. Αβιλντσεν που σε ηλικία 81 χρονών πέθανε το Σάββατο στο Λος Αντζελες, ποτέ δεν μπήκε στην ελίτ των μεγάλων αμερικανών σκηνοθετών.

Το Οσκαρ το κέρδισε το 1977 για τον «Ρόκι», την ταινία που μετέτρεψε τον Σιλβέστερ Σταλόνε σε σούπερ σταρ κερδίζοντας η ίδια το καλύτερης ταινίας. Λίγο πριν, ο Αβιλντσεν είχε χαρεί την βράβευσή του από την Ενωση Αμερικανών Σκηνοθετών. Και όμως, μετά τον «Ρόκι», η μόνη άξια λόγου ταινία του Αβιλντσεν παραμένει το θρίλερ «Μυστική φόρμουλα» (1980) στο οποίο μάλιστα έπαιζε ο Μάρλον Μπράντο. Πάντως, το 1983 ο Αβιλντσεν ξαναβρέθηκε στα Οσκαρ όταν το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ του «Travelling hopefully» κέρδισε υποψηφιότητα.

Στην πραγματικότητα όμως, η μετά - «Ρόκι» καριέρα του Αβιλντσεν δεν έχει κάτι πραγματικά το αξιόλογο να παρουσιάσει, πέρα από το «Καράτε Κιντ» που παρά την δημοτικότητά του όταν βγήκε στις αίθουσες, δεν νομίζω ότι σήμερα το θυμάται κανείς ως σπουδαία ταινία γιατί δεν είναι. Για την ακρίβεια, είναι μια παραλλαγή της ίδιας ιδέας του «Ρόκι». Οδήγησε όμως στις υποψηφιότητες των Οσκαρ τον Πατ Μορίτα στον ρόλο του εκπαιδευτή στο καράτε του Ραλφ Μάτσιο, πρωταγωνιστή της ταινίας ο οποίος επίσης χάθηκε μετά την επιτυχία της.

Η «πτώση» του Αβιλντσεν φάνηκε όταν αναγκάστηκε να σκηνοθετήσει το «Ρόκι 5» και τις συνέχειες του «Καράτε Κιντ» (το 2 και το 3), κάνοντας κύκλους γύρω από την σιγουριά των διασημότερων τίτλων της φιλμογραφίας του και όχι βήματα παρακάτω. Η ειρωνεία είναι ότι ο Αβιλντσεν δεν είχε δεχτεί να σκηνοθετήσει την πρώτη συνέχεια του «Ρόκι», την οποία γύρισε τελικά ο ίδιος ο Σταλόνε. Είχε επίσης αρνηθεί την σκηνοθεσία του «Πυρετού το Σαββατόβραδο» που μετάτρεψε σε σταρ τον Τζον Τραβόλτα.

Ωστόσο, πριν από τον «Ρόκι» ο Αβιλντσεν είχε δείξει ωραία δείγματα δουλειάς σκηνοθετώντας ταινίες έντονου κοινωνικού προσανατολισμού, όπως ο «Τζο», μια από τις πρώτες της Σούζαν Σαράντον και το «Σώστε τον τίγρη» που χάρισε στον Τζακ Λέμον το Οσκαρ Α ανδρικού ρόλου. Φαινόταν ότι ο Αβιλντσεν, ο οποίος γεννήθηκε το 1935 στο Σικάγο και υπήρξε βοηθός του Οτο Πρέμινγκερ, μπορούσε να γίνει ένας καλός εκπρόσωπος του νέου αμερικανικού κύματος που άρχισε να αναπτύσσεται στην δεκαετία του 1970.

Η συνέχεια όμως δεν ήταν αντάξια της αρχής.

Γιάννης Ζουμπουλάκης

Newsroom ΔΟΛ

Πέθανε η ηθοποιός Καίτη Παπανίκα

Η αγαπημένη ηθοποιός μεσουράνησε στον ελληνικό κινηματογράφο για δεκαετίες. Πήρε μέρος σε περισσότερες από 50 ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Έχασε τη μάχη με τον καρκίνο, σε ηλικία 75 ετών

Έφυγε από την ζωή σε ηλικία 75 χρονών ύστερα από δύσκολη μάχη με τον καρκίνο, η γνωστή ηθοποιός Καίτη Παπανίκα.
Η ηθοποιός που μεσουράνησε στον ελληνικό κινηματογράφο τις δεκαετίες 60-70, σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και αποφοίτησε με Άριστα. Διδάχτηκε την υποκριτική από σημαντικούς δασκάλους όπως την Κατίνα Παξινού, την Άννα Συνοδινού, τον Θάνο Κωτσόπουλο, τον Δημήτρη Μυράτ, τον Λυκούργο Καλλέργη, την Ελένη Χαλκούση και τον Αλέξη Σολωμό. Παράλληλα σπούδασε κλασσικό τραγούδι στο Ωδείο Αθηνών. Μαθήτρια ακόμη πήρε μέρος σε φεστιβάλ απαγγελίας ποίησης στο Παρίσι, βραβεύτηκε και κηρύχθηκε επίτιμος δημότης.

Πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή το 1964 στο έργο «Υπόγειο Της Λέλας» του Β. Ιμπροχώρη στο Θέατρο Αττικόν. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με θιάσους γνωστών πρωταγωνιστών και διακρίθηκε στην πρόζα και την επιθεώρηση. Στον κινηματογράφο ξεκίνησε το 1963 με την ταινία «Μας Κρύβουν Τον Ήλιο» και το 1968 ήταν σταθμός για την καριέρα της όπου και έγινε περισσότερο γνωστή όταν υποδύθηκε τη Γαλλίδα Ρενέ, στην ταινία ''Μια Ιταλίδα απο την Κυψέλη''.
Η Καίτη Παπανίκα πήρε μέρος σε περισσότερες από 50 ταινίες, δράματα, κωμωδίες, περιπέτειες και αρκετές τηλεοπτικές σειρές ενώ είχε τιμηθεί με το κρατικό βραβείο Α' Γυναικείου ρόλου το 1990 για την ερμηνεία της στην ταινία «Άντε Γεια» του Γ. Τσεμπερόπουλου.
Η ηθοποιός, η οποία ξεχώριζε για το ήθος της και τις προοδευτικές ιδέες της πήρε την απόφαση να προσφέρει τον μισθό της σε άπορες οικογένειες.
Ο προβληματισμός για τα κοινά την οδήγησε στη θέση της δημοτικής συμβούλου στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ως αντιπρόεδρος στον τομέα του Πολιτισμού και του Αθλητισμού, έριξε στο τραπέζι μια ρηξικέλευθη πρόταση συγκεκριμένα να δίνει το μισθό της από το δημοτικό συμβούλιο (600 ευρώ) σε οικογένειες που έχουν πραγματική ανάγκη από χρήματα για να επιβιώσουν.
Ήταν δασκάλα στη Σχολή Υποκριτικής του Αντώνη Ανδριόπουλου, ενώ το 2015 ανακηρύχθηκε ομόφωνα Επίτιμο Μέλος της Φιλότεχνης Λέσχης Αχαρνών (Μενιδίου). Υπήρξε σύζυγος του γνωστού ηθοποιού Θεόδωρου Κατσαδράμη.

Μαρίκα Κρεββατά

1910 – 1994

Ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου, της οπερέτας και του κινηματογράφου.

Η Μαρίκα Κρεββατά γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Ιουνίου 1910, στους κόλπους μιας καλλιτεχνικής οικογένειας με παράδοση. Ήταν κόρη του μουσικού Σταμάτη Κρεββατά και της ηθοποιού Σοφίας Παντελιάδου. Γιαγιά της ήταν η ηθοποιός Ροζαλία Παντελιάδου.

Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο σε πολύ νεαρή ηλικία, κοντά στη Μαρίκα Κοτοπούλη, όπου έπαιζε ένα από τα παιδιά της Μήδειας. 

Η πρώτη επαγγελματική της εμφάνιση χρονολογείται από το 1925 με τον θίασο της Ροζαλίας Νίκα.

Από το 1925 έως τα τέλη της δεκαετίας του ‘70, οπότε αποσύρθηκε από τη σκηνή, έλαβε μέρος σε μεγάλο αριθμό παραστάσεων - κωμωδίες, επιθεωρήσεις και δράματα. Η εξαιρετική φωνή που διέθετε την έκανε να διαπρέψει στο μουσικό θέατρο και την οπερέτα. 

Από τις πολύ μεγάλες επιτυχίες της υπήρξαν οι οπερέτες: 

«Η γυναίκα του δρόμου» του Νίκου Χατζηαποστόλου, 

«Χριστίνα» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, 

«Εύα» του Φραντς Λέχαρ και 

«Η Πιπίτσα μας» του Στάθη Μάστορα, στην οποία πρωτοτραγούδησε την «Πίτσα Πιπίτσα Πηνελοπίτσα», ένα από τα δημοφιλέστερα τραγούδια του μεσοπολέμου.

Στον κινηματογράφο ερμήνευσε ορισμένους χαρακτηριστικούς ρόλους, 

όπως την ψηλομύτα μεγαλοαστή μαμά της Αλίκης στο «Ξύλο βγήκε από τον παράδεισο», 

την απελπισμένη χαρτοπαίχτρα στον «Ηλία του 16ου» 

και τη συνδικαλίστρια μάνα στην «Κόμησσα της Φάμπρικας».

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘30 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Άγγελο Μαυρόπουλο (1901-1979). 

Καρπός της σύντομης σχέσης τους η γνωστή ηθοποιός Γκέλυ Μαυροπούλου (γ. 1932). Στη συνέχεια συνέδεσε τη ζωή της με τον ηθοποιό Γιώργο Γαβριηλίδη.

Η Μαρίκα Κρεββατά πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίου 1994 στην Αθήνα, σε ηλικία 84 ετών.

Ανάσταση νεκρών σε εργαστήρια: «Είναι σχέδιο εναντίον του χριστιανισμού»

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΠΟΥ ΘΑ «ΓΕΝΝΑ» ΖΟΜΠΙ!

Ανάσταση νεκρών σε εργαστήρια

❱❱ Σάλος για την ανατριχιαστική μέθοδο που θέλουν να εφαρμόσουν μέσα στο 2017 επιστήμονες

ΑΠΟ ΤΗΝ
ΠΕΤΡΙΝΑ ΚΑΛΑΜΒΟΚΙΔΗ

«Ρόλο» θεού διεκδικούν οι επιστήμονες μιας αμερικανικής εταιρίας βιοτεχνολογίας, που σκοπεύουν μέσα στο 2017 να χαρίσουν ζωή σε νεκρούς!

Το φιλόδοξο project έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς ούτε οι εμπνευστές του γνωρίζουν αν αυτοί που θα επαναφέρουν από το υπερπέραν θα είναι όπως ήταν πριν πεθάνουν ή άψυχα «ζόμπι» χωρίς συναισθήματα και λογική και -ενδεχομένως- επικίνδυνα!

Η αμφιλεγόμενη μέθοδος της εφαρμογής βλαστοκυττάρων απευθείας σε εγκεφαλικά νεκρούς ασθενείς δεν έχει δοκιμαστεί σε πειραματόζωα, ώστε να διαπιστωθεί αν αυτό που θα προκύψει είναι ο ίδιος άνθρωπος με πλήρεις οργανικές λειτουργίες ή ένας προβληματικός οργανισμός. Κι αυτό, εκτός από τις επιστημονικές ενστάσεις, εγείρει και ηθικό πρόβλημα. Το σχέδιο θυμίζει έντονα την ταινία «Flatliners» του 1990 με τους Κίφερ Σάδερλαντ, Τζούλια Ρόμπερτς και Κέβιν Μπέικον που, ως φοιτητές Ιατρικής, γίνονται οικειοθελώς πειραματόζωα επιδιώκοντας ένα ταξίδι μετ' επιστροφής στον άλλο κόσμο, με οδυνηρά αποτελέσματα!

Οι αποκαλύψεις

Η εταιρία Bioquark, που εδρεύει στη Φιλαδέλφεια, δηλώνει σίγουρη ότι με την πρωτοποριακή μέθοδό της θα κάνει πράξη το μότο της «ο θάνατος είναι αναστρέψιμος». Οπως αποκάλυψε ο διευθύνων σύμβουλός της Ιρα Πάστορ, είναι έτοιμη να προχωρήσει εντός του έτους στις πρώτες απόπειρες «νεκρανάστασης». Ωστόσο, δεν έχει λάβει έγκριση από κάποιο αρμόδιο φορέα υγείας! Στις περισσότερες χώρες, για να κηρυχθεί κάποιος επίσημα νεκρός πρέπει να διαπιστωθεί πλήρης και μη αναστρέψιμη απώλεια εγκεφαλικής λειτουργίας ή αλλιώς «εγκεφαλικός θάνατος».

Σύμφωνα με τον Πάστορ, η Bioquark έχει αναπτύξει μια θεραπεία επανεκκίνησης του εγκεφάλου σε τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο ο ίδιος και ο συνεργάτης του, ορθοπεδικός χειρουργός Χιμανσού Μπανσάλ, θα εξετάσουν εγκεφαλικά νεκρούς ασθενείς ηλικίας 15-65 ετών με τη χρήση μαγνητικού τομογράφου, αναζητώντας πιθανά σημάδια αντιστροφής του εγκεφαλικού θανάτου τους.

Στο δεύτερο στάδιο θα αντλήσουν βλαστοκύτταρα από το αίμα τους και θα τα χορηγήσουν εκ νέου στον οργανισμό τους, ενώ παράλληλα θα πραγματοποιήσουν έγχυση πεπτιδίων στην σπονδυλική στήλη τους. Το τρίτο και τελευταίο στάδιο περιλαμβάνει θεραπεία διέγερσης του νευρικού συστήματος και του μέσου νεύρου των ασθενών με τη βοήθεια λέιζερ, διάρκειας 15 ημερών, προκειμένου να επιτευχθεί αντιστροφή του εγκεφαλικού θανάτου.

Το πείραμα θα γίνει σε αδιευκρίνιστη χώρα της Λατινικής Αμερικής, ωστόσο λεπτομέρειες αναφορικά με τον ακριβή τόπο και χρόνο θα ανακοινωθούν τους προσεχείς μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το επιστημονικό δίδυμο σχεδίαζε να κάνει τις πρώτες δοκιμές της μεθόδου στην Ινδία. Ομως το Συμβούλιο Ιατρικών Ερευνών της χώρας μπλόκαρε το πλάνο τους λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωσή του, παρακινώντας τους να κάνουν κάπου αλλού τα πειράματά τους. Το φιλόδοξο ιατρικό εγχείρημα της Bioquark αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου project που ονομάζεται ReAnima και (σύμφωνα με το site της εταιρίας) «διερευνά τη δυναμική της βιοϊατρικής τεχνολογίας στην ανθρώπινη νευροανάπλαση και νευροαναγέννηση».

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΑΣΤΕΙΟ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ

Ως ένα κακόγουστο αστείο αντιμετωπίζουν μητροπολίτες και ιερείς τη... μέθοδο των Αμερικανών για την ανάσταση νεκρών. Η «Espresso» επικοινώνησε με τον σεβασμιότατο μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης Παύλο (φωτό αριστερά), ο οποίος σχολίασε επικριτικά το επικείμενο τόλμημα

«Ας προσπαθήσουν να κάνουν ανάσταση, να δούμε τι θα κάνουν. Μου φαίνεται αστείο! Είναι τελείως χαζό να προσπαθήσουν να κάνουν κάτι τέτοιο. Μόνο ο Θεός μπορεί να αναστήσει κάποιον. Τον θάνατο τον νίκησε ο Χριστός. Είναι ένα σχέδιο εναντίον του χριστιανισμού» ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Αν μπορούν να το κάνουν, ας το κάνουν. Η Εκκλησία λέει ότι η ανάσταση γίνεται μόνο από τον Θεό. Για να γίνει ανάσταση, βέβαια, πρέπει να έχουμε νεκρό για 

ένα χρονικό διάστημα. Αν πιστεύουν ότι οι δυνατότητες της Ιατρικής φτάνουν ως εκεί, ας το κάνουν» δήλωσε και ο μητροπολίτης Κορίνθου Διονύσιος (φωτό δεξιά).

Ο πατέρας Ιωάννης, εφημέριος του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου Κουτσού στην Ξάνθη, τόνισε πως μόνο ο Θεός μπορεί να αναστήσει.

«Κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει. Ανάσταση δεν μπορεί να γίνει, παρά μόνο μέσω Εκκλησίας. Μπορεί να γίνει νεκρανάσταση μόνο αν θελήσει ο Θεός. Ο βιολογικός θάνατος υπάρχει. Ο Κύριος αναστήθηκε για την ψυχή μας. Από την ημέρα που αναστήθηκε, έβγαλε όλες τις ψυχές από τον Αδη και τις έβαλε στις πύλες του Παραδείσου. Ο Παράδεισος που δημιούργησε ο Θεός είναι κάτω, στη Γη. Από εδώ και πέρα, οι ψυχές πηγαίνουν στον Θεό, γιατί ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο» είπε χαρακτηριστικά.

Μίλτος Σακελλάρης

6 Ιουνίου 1944 Η Απόβαση στη Νορμανδία

Το συννεφιασμένο πρωινό της 6ης Ιουνίου 1944 πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και η μεγαλύτερη αμφίβια επιχείρηση στα στρατιωτικά χρονικά, η απόβαση στη Νορμανδία ή D-Day, όπως έμεινε στην ιστορία. Επρόκειτο για ένα κρίσιμο πλήγμα εναντίον της ναζιστικής Γερμανίας και, όπως συμφωνούν οι ιστορικοί, ένα από τα σημεία που έκριναν την έκβαση του πολέμου.

Η προετοιμασία για την Απόβαση στη Νορμανδία

Οι διαφωνίες των Συμμάχων για το αν θα έπρεπε να ασκηθεί πίεση από Νότο προς Βορρά ή να γίνει απόβαση μέσω Μάγχης, προκειμένου να ηττηθεί η Γερμανία, λύθηκαν στη Διάσκεψη της Τεχεράνης (28 Νοεμβρίου - 1 Δεκεμβρίου 1943). Ο Στάλιν, υποστηριζόμενος από τις ΗΠΑ, επέμενε ότι η εισβολή στη Γαλλία ήταν ο μόνος τρόπος να ηττηθεί η Γερμανία.

Τον Ιανουάριο του 1944 άρχισε να προετοιμάζεται η επιχείρηση «Επικυρίαρχος» (Operation Overlord). O αμερικανός στρατηγός Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ορίστηκε ανώτατος διοικητής, με βρετανούς διοικητές στο στρατό ξηράς, στο ναυτικό και την αεροπορία. Σύμφωνα με το σχέδιο, η επίθεση θα γινόταν σ’ ένα στενό μέτωπο στη Νορμανδία, στις βόρειες ακτές της Γαλλίας, από πέντε σώματα στρατού. Για την πραγματοποίησή της, ο Αϊζενχάουερ έπρεπε να συγκροτήσει τον μεγαλύτερο στην ιστορία στόλο που επιχείρησε ποτέ απόβαση. Σε περίπτωση επιτυχίας, η απόβαση θα αποτελούσε την απαρχή προέλασης μεγάλων συμμαχικών δυνάμεων προς Ανατολάς μέσω της Γαλλίας, κατευθείαν στην καρδιά της ναζιστικής Γερμανίας.

Tο βασικότερο μέλημα για τους σχεδιαστές της επιχείρησης ήταν να μη μάθουν οι Γερμανοί το σημείο της απόβασης. Έτσι, οι δυνάμεις τους θα ήταν αναγκασμένες να αναπτυχθούν σε ολόκληρη την ακτογραμμή. Είχε καταρτιστεί εξάλλου σχέδιο παραπλάνησης, η επιχείρηση «Σωματοφύλακας» (Operation Bodygard), που κατόρθωσε πέραν πάσης προσδοκίας να πείσει τον Χίτλερ ότι κύριος στόχος ήταν η περιοχή του Καλέ, αρκετά βορειότερα της Νορμανδίας. Παρότι στη Γαλλία υπήρχαν 58 γερμανικές μεραρχίες, μόνο οι 14 βρίσκονταν στις ακτές της Νορμανδίας. Μεγάλη σημασία είχε και η αξιοποίηση της αεροπορικής υπεροχής των Συμμάχων, ώστε να εξουδετερωθεί η εχθρική πολεμική αεροπορία και να απομονωθεί το συγκοινωνιακό δίκτυο της Βόρειας Γαλλίας.

Ενώ τα σχέδια τής απόβασης καταρτίζονταν από Αμερικανούς και Βρετανούς στρατιωτικούς στην Αγγλία, ο Γερμανός στρατάρχης Έρβιν Ρόμελ - γνωστός ως «αλεπού της ερήμου», από την προηγούμενη θητεία του στο αφρικανικό μέτωπο- επιφορτισμένος με την αναχαίτιση της αναμενόμενης απόβασης, ενίσχυσε τη γερμανική αμυντική οχύρωση κατά μήκος της ακτής της Γαλλίας με υποβρύχια εμπόδια, δεξαμενές καυσίμων, ανθεκτικές στους βομβαρδισμούς, καθώς και με ναρκοπέδια. Το βασικό του πρόβλημα ήταν ότι έπρεπε να περιφρουρεί 3.000 μίλια δυτικοευρωπαϊκής ακτής, από την Ολλανδία έως τα ιταλικά σύνορα.

Η Απόβαση

Η απόβαση στη βόρεια Γαλλία από την Αγγλία προγραμματίστηκε τελικά για τις 5 Ιουνίου 1944, αλλά αναβλήθηκε για ένα εικοσιτετράωρο, λόγω της κακοκαιρίας που επικρατούσε στο στενό της Μάγχης. Συγκροτήθηκε ένας τεράστιος στόλος, με επικεφαλής τον άγγλο ναύαρχο Μπέρτραμ Ράμσεϊ, ο οποίος περιλάμβανε 1.200 πολεμικά πλοία, 10.000 αεροπλάνα, 4.126 αποβατικά σκάφη, 804 μεταγωγικά πλοία και εκατοντάδες τεθωρακισμένα άρματα αμφίβιων και άλλων αποστολών. 156.000 άνδρες (73.000 Αμερικανοί και 83.000 Βρετανο-Καναδοί) θα αποβιβάζονταν στη Νορμανδία, από τους οποίους 132.000 θα μεταφέρονταν με πλοία μέσω Μάγχης και 23.500 με αεροπλάνα. Τις χερσαίες δυνάμεις διοικούσε ο άγγλος στρατηγός Μπέρναρντ Μοντγκόμερι, που είχε απέναντί του ένα παλαιό γνώριμό του από τις επιχειρήσεις στην Αφρική, τον γερμανό στρατάρχη Έρβιν Ρόμελ.

Η απόβαση με την κωδική ονομασία «Ποσειδών» (Operation Neptune) άρχισε πριν από την αυγή της 6ης Ιουνίου σε πέντε ακτές κατά μήκος της Νορμανδίας, οι οποίες έφεραν τις κωδικές ονομασίες Utah (Γιούτα), Omaha (Όμαχα), Gold (Χρυσός), Juno (Ήρα) και Sword (Σπαθί). Οι παραλίες που είχαν επιλεγεί για την απόβαση εκτείνονταν από τον ποταμόκολπο του Ορν ως το νοτιοδυτικό άκρο της χερσονήσου Κοταντέν. Την παραμονή της επιχείρησης βρετανικές μονάδες καταδρομέων είχαν πέσει πίσω από της γραμμές του εχθρού, καταλαμβάνοντας γέφυρες - κλειδιά και αχρηστεύοντας τις επικοινωνίες των Γερμανών.

Οι τέσσερις ακτές καταλήφθηκαν εύκολα και γρήγορα από τις συμμαχικές δυνάμεις, ενώ στην πέμπτη, την «Όμαχα», αντιμετώπισαν σκληρή γερμανική αντίσταση. Με το σούρουπο μεγάλα προγεφυρώματα είχαν ήδη δημιουργηθεί και στις πέντε περιοχές της απόβασης και η τελική επιχείρηση για τη συντριβή τής Γερμανίας είχε αρχίσει.

Για την επιτυχία της απόβασης, καθοριστική ήταν η αεροπορική υπεροχή των Συμμάχων. Τα αεροπλάνα τους κατέστρεψαν τις περισσότερες γέφυρες του Σηκουάνα στ’ ανατολικά και του Λίγηρα στα νότια, εμποδίζοντας έτσι τους Γερμανούς να ενισχύσουν έγκαιρα τις προκεχωρημένες μονάδες τους στα προγεφυρώματα των ακτών της Νορμανδίας.

Οι Σύμμαχοι προ των πυλών της Γερμανίας

Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, οι Βρετανοί θα καταλάμβαναν τη στρατηγικής σημασίας πόλη Καν την πρώτη ημέρα της απόβασης. Παρότι εξουδετέρωσαν γρήγορα τη γερμανική άμυνα, εν τούτοις έπρεπε να περιμένουν έως τις 9 Ιουλίου για να εισέλθουν νικηφόρα στην πόλη, εξαιτίας της εμφάνισης μιας μεραρχίας Πάντσερ, που καθήλωσαν τις δυνάμεις τους, αλλά και των διαφωνιών μεταξύ Αϊζενχάουερ και Μοντγκόμερι για θέματα τακτικής. Στον τομέα τους, οι Αμερικανοί αντιμετώπισαν σοβαρή αντίσταση στη χερσόνησο Κοταντέν, αλλά τελικά κατέλαβαν το ζωτικής σημασίας λιμάνι του Χερβούργου στις 26 Ιουνίου.

Οι συνεχείς συγκρούσεις έφθειραν τα γερμανικά στρατεύματα και στις 25 Ιουλίου ο στρατηγός Ομάρ Μπράντλεϊ διέσπασε το δυτικό μέτωπο και μέσα σε λίγες μέρες εξάλειψε κάθε αντίσταση στην πορεία του προς τον Σηκουάνα. Αντεπίθεση των γερμανικών τεθωρακισμένων στο Μορτέν αποκρούστηκε (7-13 Αυγούστου). Στα τέλη Αυγούστου οι Σύμμαχοι διέσχισαν τον Σηκουάνα και τον Σεπτέμβριο βρίσκονταν μπροστά στα γερμανικά σύνορα.

Γιατί χάθηκαν τ' αστέρια από τον ουρανό της Aθήνας;

Πώς κατέληξε η πόλη μας να κατέχει τα πρωτεία στην φωτορρύπανση; 

Επιστήμονες και ειδικοί εξηγούν στη LIFO. 

Ισχύει εδώ και εκατομμύρια χρόνια: από την πρώτη στιγμή που οι πρωτόγονοι οργανισμοί με νοημοσύνη αντίκρισαν τον έναστρο ουρανό, τον αντιμετωπίζουν με την ίδια απορία και το ίδιο δέος απαράλλαχτα – η λέξη «άνθρωπος», άλλωστε, προέρχεται από τη φράση «άνω θρώσκω», κοιτάω ψηλά. Δεν υπάρχει πολιτισμός που μην προσπάθησε να κατανοήσει τη μαγεία του ουρανού, των αστεριών και την απεραντοσύνη του σύμπαντος, επινοώντας συστήματα επιστημονικά και θρησκευτικά, λογικά και παράλογα, για να καταλάβει τι υπάρχει εκεί πάνω, από πού προήλθε, να αναζητήσει και να εξηγήσει τα φωτεινά σημάδια που προκαλούσαν –και εξακολουθούν να προκαλούν– μεταφυσικές ανησυχίες. Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού είναι ίσως τα πιο ανθρώπινα, περνούν από γενιά σε γενιά και είναι ίδια από τότε που ο πρωτόγονος άνθρωπος αναπαριστούσε σε τοιχογραφίες μέσα σε σπηλιές τη Σελήνη και τα αστέρια, μέχρι σήμερα, που η επιστήμη μας έχει βοηθήσει να έχουμε επίγνωση των πλανητών και του Γαλαξία, κι έχουμε κατορθώσει να ταξιδέψουμε στα αστέρια και πέρα από αυτά. Ωστόσο, κάτι έχει αλλάξει. Κάποτε ο άνθρωπος γνώριζε λίγα, αλλά είχε πραγματική εικόνα του ουρανού. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια μπορούσε να παρατηρήσει χιλιάδες αστέρια, να γίνει μέρος της απεραντοσύνης απλώς ξαπλώνοντας κάτω από τον νυχτερινό ουρανό, μπορούσε να προσανατολιστεί από τη θέση των αστεριών, γνώριζε τον Γαλαξία, τα νεφελώματα, τα σχήματα που δημιουργούν τα συμπλέγματα των άστρων, του έδιναν έμπνευση για να κάνει τέχνη, να γράψει ποιήματα, τραγούδια. Κυρίως πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση. Σήμερα, που όλοι γνωρίζουν καλά την εικόνα του ουρανού από φωτογραφίες και βίντεο, που γίνεται θέμα στις ειδήσεις η ανακάλυψη ενός ακόμα πλανήτη ή οι βροχές από αστέρια και μετεωρίτες, οι άνθρωποι έχουν χάσει τον πραγματικό ουρανό. Έχει εξαφανιστεί σχεδόν από κάθε μεγάλη πόλη, από κάθε αστική περιοχή, ακόμα και από το μεγαλύτερο μέρος των αγροτικών περιοχών – είναι πολύ σπάνιο να δεις σε περιοχή του πολιτισμένου κόσμου τον ίδιο ουρανό που έβλεπαν οι παππούδες μας, ακόμα και αυτόν που βλέπαμε όταν ήμασταν μικροί. «Κάποτε, σε σκοτεινό ουρανό, μπορούσε να διακρίνει κανείς 5.000-6.000 άστρα. Σήμερα, στην πόλη, μπορεί να διακρίνει 50 περίπου, κάντε τη σύγκριση» λέει ο Αριστείδης Βούλγαρης, αστρονόμος και πρόεδρος του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης. Υπεύθυνη γι' αυτό είναι η κατάσταση που δημιουργεί τη νύχτα το έντονο φως, η οποία είναι πλέον μη αναστρέψιμη, καθιστώντας μη ορατό το μεγαλύτερο μέρος του νυχτερινού ουρανού: πρόκειται για τη φωτορρύπανση. Το 80% της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής δεν μπορεί να έχει πια την εμπειρία της «απόλυτης νύχτας». «Η φωτορρύπανση είναι η άσκοπη διάχυση φωτός στην ατμόσφαιρα», λέει ο κ. Βούλγαρης. «"Καταστρέφει" τον ουρανό, ο οποίος είναι τμήμα της φύσης στην οποία ζούμε, "σβήνοντας" τα αστέρια από το στερέωμα. Η φωτορρύπανση έχει επιπτώσεις στο οικοσύστημα (διώχνει π.χ. τα νυκτόβια πουλιά), αλλά κυρίως στον άνθρωπο: έχει διαπιστωθεί πως δημιουργεί διαταραχές ύπνου, στρες και επηρεάζει το βιολογικό του ρολόι. Όλος ο πλανήτης, όλοι οι οργανισμοί έχουν "κουρδιστεί" εδώ και εκατομμύρια χρόνια βάσει της αέναης εναλλαγής ημέρας και νύχτας: η διαπνοή των φυτών, ο ύπνος των θηλαστικών κ.λπ. Μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση, ο άνθρωπος είναι απολύτως υπεύθυνος γι' αυτή την εναλλαγή, "παρενοχλώντας" γι' ακόμα μία φορά την "ηρεμία" του πλανήτη μας».

«Εκτός από το ότι μπορεί να το δει κανείς και ποιητικά», λέει ο κ. Γιώργος Παϊσίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Φωτισμού, «από τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων και μετά ο ουρανός είναι εργαλείο, δηλαδή μπορείς να προσανατολιστείς από τη θέση ενός άστρου μια συγκεκριμένη ώρα. Πέρα από αυτό, όπως μιλάμε για ψηφιακό αναλφαβητισμό, μπορούμε να μιλάμε και για αναλφαβητισμό όσον αφορά τη φύση, από τη στιγμή που τα παιδιά στο χωριό ξέρουν ποια είναι η Μικρή και η Μεγάλη Άρκτος, αλλά στην πόλη όχι. Χάνεται η επαφή με τη φύση και απλά πράγματα που ξέρει το παιδί που δεν έχει πρόσβαση στην ποιότητα εκπαίδευσης των αστικών κέντρων, το παιδί της πόλης δεν τα γνωρίζει»

Ο τρόμος που γεννάει η σύγχρονη άγνοια ακόμα και για τα πιο συνηθισμένα φαινόμενα της φύσης φαίνεται από τον πανικό που δημιούργησε το 1994 στο Λος Άντζελες η διακοπή ρεύματος λόγω σεισμικής δόνησης, όχι από το ταρακούνημα αλλά επειδή το απόλυτο σκοτάδι έκανε ορατό τον ουρανό με τα αστέρια σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια. Πολίτες που δεν είχαν ξαναδεί ποτέ τον Γαλαξία και τη γαλακτόχρωμη ζώνη στον ουρανό τηλεφωνούσαν έντρομοι στην Αστυνομία, στην Πυροσβεστική και στα αστεροσκοπεία για να ρωτήσουν τι ήταν αυτό το «περίεργο φαινόμενο» που εμφανίστηκε στον ουρανό και αν ευθύνεται για τη διακοπή. Απλώς έβλεπαν για πρώτη φορά στη ζωή τους τα αστέρια!

«Το ότι χάνει ο άνθρωπος τον βιορρυθμό του είναι πολύ σημαντικό, γιατί ως οργανισμός από μια ώρα και μετά πρέπει να μπορεί να λειτουργεί βιορρυθμικά», συνεχίζει ο κ. Παϊσίδης. «Η έκκριση της μελατονίνης ξεκινάει κάπου μετά τις 6 το απόγευμα. Εάν υπάρχει έντονο φως, αυτή η έκκριση ή θα ανασταλεί τελείως ή θα καθυστερήσει και στο τέλος θα φέρει έως και αϋπνία. Γι' αυτό υπάρχουν προγράμματα ενσωματωμένα στα κινητά (nightshift) που σου υπενθυμίζουν τις ώρες του βιορρυθμικού φωτισμού, που σταδιακά μειώνεται. Αν και είναι κάτι αυτονόητο, στην Ελλάδα στατιστικά δεν το χρησιμοποιούν πολλοί. Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που είναι το καλύτερο αντικαρκινικό, γι' αυτό και έδιναν επιδόματα σε αυτούς που δούλευαν νυχτερινές βάρδιες – προφανώς επηρεάζεται δυσμενώς, ο οργανισμός αν δουλεύεις τη νύχτα. Όταν έχεις πάρα πολλά και έντονα φώτα στο οπτικό σου πεδίο, διαταράσσεται ο βιορρυθμός. Μιλάμε για κακή ποιότητα ζωής. Και αυτό είναι άλλη μια σημαντική παράμετρος».

Το απόλυτο σκοτάδι είναι δύσκολο να το ορίσεις και να το μετρήσεις με ακρίβεια, ωστόσο το 2001 ο ερασιτέχνης αστρονόμος John Bortle επινόησε μια κλίμακα που βοήθησε να γίνει πιο συγκεκριμένος ο τρόπος που μετριέται. Οι ταξινομήσεις του ποικίλλουν, από τον «ουρανό του κέντρου της πόλης» (κατηγορία 9), όπου το μόνο που διακρίνεις είναι το φεγγάρι, κάποια άστρα και κάποια συμπλέγματα άστρων, μέχρι την κατηγορία 1, σε περιοχές όπου ο Γαλαξίας δημιουργεί διάχυτες αντανακλάσεις στο έδαφος. Οι πιο πολλές περιοχές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής βρίσκονται κάτω από ουρανούς κατηγορίας 6 ή 7, σε νυχτερινά τοπία τόσο φωτισμένα, που μπορείς να βγεις στον δρόμο και να διαβάσεις άνετα τους τίτλους μιας εφημερίδας. 

«Εκτός από τις μετρήσεις που κάνουν ειδικοί, σήμερα μπορούν να γίνουν μετρήσεις από οποιονδήποτε, εύκολα και με τιμές που προσεγγίζουν αυτές ακριβών οργάνων» λέει η κ. Παϊσίδης. «Όπως έχουμε το crowd funding, υπάρχει και το crowd research. Μέσα από το κινητό όλοι μπορούν να μετρήσουν και να στείλουν τα στοιχεία για τον αριθμό των άστρων που μέτρησαν στο τάδε σημείο. Το κινητό έχει κρατήσει τις συντεταγμένες από το σημείο όπου βρίσκεσαι, στέλνεις τις πληροφορίες και με αυτό τον τρόπο φτιάχνεται ένας χάρτης. Τα i-Ρhones έχουν καλό αισθητήρα και με την εφαρμογή dark sky meter μπορείς να μετρήσεις την ποιότητα του σκοτεινού ουρανού. Αν μετρήσεις π.χ. σε ένα νησί την ποιότητα του ουρανού με τα φώτα ενός βενζινάδικου ανοιχτά και μετά ζητήσεις από τον ιδιοκτήτη να τα σβήσει για λίγο και ξανακάνεις τη μέτρηση, θα καταλάβεις τη διαφορά.

Το πρόβλημα της φωτορρύπανσης δεν είναι απλώς μεγάλο στην Ελλάδα. Αν παρατηρήσει κανείς τον χάρτη με τις τιμές στο light pollution, καταλαβαίνει ότι έχουμε τα πρωτεία στη φωτορρύπανση στην Ευρώπη, μάλιστα έχουμε διπλή φωτορρύπανση, και ιδιωτική και δημόσια». Η οδός Αθηνάς, ένας από τους πιο έντονα φωτισμένους δρόμους του κόσμου, είναι φωτισμένη τέσσερις φορές περισσότερο από το φυσιολογικό από φανάρια και ιστούς φωτισμού του δήμου, αλλά, εκτός από τον δημόσιο φωτισμό, είναι δέκα φορές περισσότερο φωτισμένη από τους ιδιώτες. «Όλα σχεδόν τα καταστήματα έχουν βγάλει δυο-τρεις προβολείς να φωτίζουν τον πεζοδρόμιο, μιλάμε για πολύ υψηλές εντάσεις» προσθέτει ο κ. Παϊσίδης. «Δεν υπάρχει αξιολόγηση της φωτορρύπανσης από άποψης ενέργειας, δεν γίνονται μετρήσεις, σε άλλες πόλεις του εξωτερικού πετούν συνεχώς πάνω από την πόλη, σαρώνοντάς την. Κι όταν δεν μετράς κάτι και δεν υπάρχουν εκτιμήσεις, δεν ασχολείσαι με αυτό. Οι ανάγκες φωτισμού ενός δρόμου προκύπτουν από στοιχεία, υπάρχουν και πρότυπα γι' αυτό που προσδιορίζονται με κάποια κριτήρια. Όταν αυτές οι απαιτήσεις δεν γίνονται με ομοιογένεια σε όλη τη χώρα και με έναν συγκεκριμένο τρόπο, αμέσως δημιουργείται πρόβλημα, γιατί άπαξ και ο ένας δρόμος φωτιστεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο, πρέπει να φωτιστεί αντίστοιχα και ο διπλανός, για να μη φαίνεται σκοτεινός – ενός κακού μύρια έπονται. Το πρώτο μεγάλο πρόβλημα της φωτορρύπανσης στην Ελλάδα ξεκινάει από μια αυθαιρεσία στον προσδιορισμό των αναγκών φωτισμού. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει μόνο αν υπήρχε ένας νομοθέτης που θα όριζε μέγιστη ένταση φωτισμού, απαγορεύοντας σε μια εγκατάσταση να λειτουργεί ή να βάζοντας πρόστιμο για την τάδε ένταση». 

To εξώφυλλο του τεύχους που κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα

Η φωτορρύπανση είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα που επιδεινώνεται συνεχώς και επειδή η πολιτεία έχει πολύ σημαντικότερα θέματα για να ασχοληθεί από την ποιότητα του ορατού νυχτερινού ουρανού, δεν τη λαμβάνει υπόψη σε κανένα από τα μέτρα που εξαγγέλλει. «Η ποιότητα του νυχτερινού ουρανού θα έπρεπε κανονικά να μας απασχολεί περισσότερο, και λόγω συνέπειας» εξηγεί ο κ Παϊσίδης, «αφού λέμε ότι μας ενδιαφέρει η "πράσινη ανάπτυξη", ο περιορισμός δηλαδή της κατανάλωσης ενέργειας. Όσο φως πηγαίνει στον ουρανό, προφανώς είναι φως που δεν χρειαζόμαστε, γιατί εμείς δεν ζούμε στον ουρανό. Οπότε όλο αυτό το φως εκπέμπεται προς τα πάνω, πάει χαμένο». Η αντικατάσταση των συμβατικών λαμπτήρων φωτισμού με LED έκανε ακόμα χειρότερη την κατάσταση. «Όλοι οι δήμοι έβαλαν LED λαμπτήρες γιατί το φως είναι ένα έργο που φαίνεται άμεσα. Βλέπουν όλοι ότι συμφέρει ενεργειακά (υπάρχει μια εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 70-80%) και οικονομικά και σου λέει ο άλλος "αφού είναι τόσο φτηνά, γιατί να βάλω λιγότερο φως;". Τι πειράζει αν αυτή η κολόνα δεν χρειάζεται, έτσι κι αλλιώς δεν καίει πολύ ρεύμα. 

Το ανθρωπογενές νυχτερινό αστικό τοπίο αποτελεί μια χαοτική εικόνα απαρτιζόμενη από πλήθος σχημάτων και εντάσεων που προέρχεται από τη λάμψη φωτεινών πηγών παντός είδους. Οι φωτεινές επιγραφές, ακόμα και ευτελή φώτα, όπως ο σημαντήρας του ταξί ή τα φώτα του ψυγείου του περιπτέρου, αν ιδωθούν συνολικά δημιουργούν μια σύνθεση που οδηγεί στη φωτορρύπανση. Ακόμα και αν υπήρχε κάποιος μαγικός τρόπος ώστε το φως που βλέπουμε στο οπτικό μας πεδίο, άμεσα μπροστά μας, να μη φτάνει στον ουρανό, πάλι θα ήταν εμπόδιο, γιατί θα αποσπούσε την προσοχή μας από τον ουρανό, θα εισηγούνταν μια νέα ιεράρχηση στον τρόπο που θα τρέξει η ματιά μας».

Αστροφωτογραφία στη Δήλο του Λουκά Χαψή 

Παρόλο που είμαστε πρωταθλητές στην Ευρώπη στη φωτορρύπανση, οι μετεωρολογικές συνθήκες στην Ελλάδα θα μπορούσαν να την κάνουν ελκυστική τουριστικά ως «αστρονομικό προορισμό», μια φράση που προς το παρόν είναι άγνωστη εντός των συνόρων. «Η Ελλάδα υπερέχει μετεωρολογικά, επειδή έχουμε δυνατούς ανέμους οι οποίοι διαλύουν τη μάζα από σωματίδια υγρασίας που υπάρχει στον αέρα. Η υγρασία μπορεί να κουβαλήσει το φως πολύ μακριά, μπορεί να το κάνει να ταξιδέψει μέχρι και 300 χιλιόμετρα. Στην Αθήνα, που είναι πολύ επιβαρημένη με φως, η φωτορρύπανση ταξιδεύει ελάχιστα, επειδή έχουμε πολύ καλές κλιματικές συνθήκες για να έχουμε έναν σκοτεινότερο ουρανό. Για παράδειγμα, τα φώτα του Λαυρίου δεν φτάνουν στην Κέα, που απέχει μόλις 40-50 χιλιόμετρα, λόγω των μελτεμιών που φυσούν στο νησί, κι αυτό είναι πολύ παράξενο. Και η Ύδρα, που δεν έχει πολύ πληθυσμό έτσι κι αλλιώς, έχει το πλεονέκτημα ότι διά νόμου δεν έχει επιγραφές ούτε αυτοκίνητα, άρα δεν έχει και βενζινάδικα. Τα πρατήρια βενζίνης είναι από τους μεγαλύτερους συντελεστές φωτορρύπανσης, ειδικά στα νησιά. Άρα, είναι η πιο προστατευμένη περιοχή, χωρίς να σημαίνει ότι το εκμεταλλεύεται. Θα μπορούσε να πιάσει την αριστεία πανευρωπαϊκά και να προσελκύσει αστρονομικό τουρισμό, αλλά παράγει φωτορρύπανση – και πάει όλο και χειρότερα. Θα δείτε φανοστάτες οι οποίοι εκπέμπουν φως πολύ έντονο και περισσότερο από όσο χρειάζεται. Στα Δωδεκάνησα, που πιάνουμε το peak σε ηλιοφάνεια πανευρωπαϊκώς ακόμα και τον Νοέμβριο, θα μπορούσε να ευνοηθεί η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ο αστρονομικός τουρισμός θα μπορούσε να τα πάει λίγο καλύτερα τον χειμώνα – δεν μας ενδιαφέρει να τα πάει καλά τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Δεν υπάρχει αστρονομικός τουρισμός καθόλου στην Ελλάδα. Στην Ιταλία και στην Ισπανία έχουν πάρα πολύ. Κάνουν και συνέδρια πάνω σε αυτό και εκδρομές, έχουν υποδομές με ξενοδοχεία με τηλεσκόπια, έχουν μέχρι και πρόγραμμα με ημερομηνίες των εκλείψεων και από πού θα φαίνονται καλύτερα, δεν περιμένουν να ανακοινώσει την έκλειψη ο Τύπος δυο μέρες πριν, έχουν στήσει ολόκληρη τουριστική επιχείρηση πάνω σε αυτό το γεγονός. Και στην Ελλάδα υπάρχει αστρονομικό ημερολόγιο, αλλά όχι τέτοιος τουρισμός. Τα νησιά έχουν το εξής καλό: επειδή παρεμβάλλεται η θάλασσα, δηλαδή περιοχή στην οποία ευτυχώς δεν ζουν άνθρωποι, δεν υπάρχει φωτισμός».  

«Η λέξη "φωτορρύπανση" είναι μια λέξη μαρκετίστικη, με την έννοια ότι η Διεθνής Επιτροπή Φωτισμού δεν τη δέχεται και το ίδιο φαινόμενο το ονομάζει "παρασιτικό φωτισμό" (intrusive lighting, φωτισμό που εμποδίζει)» καταλήγει ο κ. Παϊσίδης. «Και είναι λογικό, γιατί πώς γίνεται να πατάς έναν διακόπτη, να κλείνεις τα φώτα και να εξαλείφεται εντός κλάσματος του δευτερολέπτου, σχεδόν ακαριαία, η φωτορρύπανση; Δεν είναι ρύποι, αφού φεύγουν τόσο γρήγορα». 

«Ζούμε την εποχή της εικόνας και του ήχου» λέει ο κ. Βούλγαρης. «Δυστυχώς, όμως, όχι την εποχή της ωραίας εικόνας και του ωραίου ήχου. Πολλοί λίγοι πια σηκώνουν το κεφάλι πέρα από το ύψος της οθόνης των 17 ιντσών». Και μπορεί να είναι πολύ εύκολο να μην έχουμε φωτορρύπανση, κλείνοντας απλώς έναν διακόπτη. Το ζήτημα είναι κάποιος να ασχοληθεί σοβαρά για να διορθωθεί η κατάσταση και να μη γνωρίζουν οι επόμενες γενιές την πραγματική εικόνα του νυχτερινού ουρανού μόνο από φωτογραφίες. Το Rethink the Night είναι η μοναδική στην Ελλάδα περίπτωση όπου άνθρωποι κάθε εθνικότητας ασχολούνται πραγματικά με τον φωτισμό, ένα διεθνές σεμινάριο πειραματικού φωτισμού που διοργανώνεται κάθε χρόνο στην Κέα και υποστηρίζεται από πολύ σημαντικούς ακαδημαϊκούς φορείς, ελληνικούς και του εξωτερικού. Συμμετέχουν άνθρωποι που έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν πειραματικές τεχνικές φωτισμού με στόχο να πετύχουν κάτι πολύ σπουδαιότερο, με πολύ χαμηλότερες εντάσεις. Δίνεται έμφαση στην ποιότητα του φωτισμού και στη νυχτόφιλη προσέγγιση για να να δείξουν όχι πώς εξοικονομείται ενέργεια αλλά πώς μπορεί το φως να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.   Πηγή: www.lifo.gr