Τι γεύση έχει η παλαιότερη σαμπάνια του κόσμου;

Τι γεύση έχει η παλαιότερη σαμπάνια του κόσμου;

Νότες μπαχαρικών, καπνού και δέρματος -αυτές τις λέξεις βρήκαν οι σομελιέ για να περιγράψουν τη σαμπάνια που βρέθηκε σε ένα ναυάγιο 170 ετών στο βυθό της Βαλτικής. Οι χημικές αναλύσεις, όμως, δίνουν και νέα στοιχεία για την οινοποιία του 19ου αιώνα.

Η ανακάλυψη

Συνολικά 168 μπουκάλια σαμπάνιας βρέθηκαν άθικτα το 2010 στο κουφάρι ενός πλοίου που εντοπίστηκε έξω από το αρχιπέλαγος Όλαντ της Φινλανδίας. Τα σχέδια των καλοδιατηρημένων φελλών αποκάλυψαν ότι επρόκειτο για σαμπάνια που εμφιαλώθηκε τη δεκαετία του 1830 ή 1840 από τις γαλλικές οινοποιίες Veuve Clicquot, Heidsieck και and Juglar.

Δώδεκα φιάλες βγήκαν στο σφυρί το 2011 και το 2012, και μία από αυτές πουλήθηκε για το ποσό ρεκόρ των 30.000 ευρώ. Μόλις 2 ml του πολύτιμου ποτού εστάλησαν για αναλύσεις στο Πανεπιστήμιο της Ρεμ στη Γαλλία. Οι ερευνητές δημοσιεύουν τώρα τα αποτελέσματα στη διαδικτυακή επιθεώρηση «PNAS».

Η βασική διαπίστωση ήταν ότι η σαμπάνια βρισκόταν σε πολύ καλή κατάσταση, προφανώς λόγω της χαμηλής, σταθερής θερμοκρασίας και του απόλυτου σκοταδιού στο βυθό. Η αρχική υποψία ήταν ότι το φορτίο του πλοίου προοριζόταν για τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Οι Ρώσοι, όμως, είναι γνωστό ότι προτιμούσαν εκείνη την εποχή να πίνουν σαμπάνια με τουλάχιστον 300 γραμμάρια σάκχαρων ανά λίτρο, ενώ η σαμπάνια του ναυαγίου περιείχε περίπου το μισό από αυτό.

Τα συστατικά

Αυτό δείχνει ότι το φορτίο δεν αποκλείεται να προοριζόταν για τη Γερμανία, η οποία προτιμούσε τη σαμπάνια της λιγότερο γλυκιά. Για τα σημερινά γούστα, πάντως, η σαμπάνια των 170 ετών θα φαινόταν πετιμέζι -η σαμπάνια μπρουτ, σήμερα το δημοφιλέστερο είδος σαμπάνιας, περιέχει περίπου 10 γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο, επισημαίνει το Nature.com.

Επιπλέον, η ναυαγισμένη σαμπάνια περιείχε μόλις 9% αλκοόλ κατά όγκο, συγκριτικά με 12% στις σημερινές σαμπάνιες. Το πιθανότερο είναι ότι οι οινοποιοί της εποχής δεν έλεγχαν τόσο καλά τη διαδικασία της ζύμωσης -ίσως γι΄αυτό η σαμπάνια τους μύριζε ελαφρώς σαν γιαούρτι ή τυρί.  Οι ερευνητές ανίχνευσαν επίσης τανίνες από ξύλο, ένδειξη ότι η σαμπάνια είχε ζυμωθεί σε ξύλινα βαρέλια.

Παρά την καλή της  κατάσταση, όμως, η σαμπάνια είχε πολύ λίγο διοξείδιο του άνθρακα για να σχηματίσει φυσαλίδες, πιθανότατα επειδή το αέριο δραπέτευσε σταδιακά μέσα από το φελλό. Οι σομελιέ της μελέτης ανίχνευσαν νότες μπαχαρικών, καπνού και δέρματος. Ωστόσο ο Ντομινίκ Ντεμαρβίλ, υπεύθυνος του οινοποιείου Veuve Clicquot που υπάρχει μέχρι και σήμερα, διαβεβαιώνει ότι μύρισε και ώριμα φρούτα, τρούφες και μέλι. Μάλιστα η Veuve Clicquot έσπευσε να ποντίσει ακόμα 350 φιάλες στην ίδια περιοχή της Βαλτικής, προκειμένου να μελετήσει πώς η πίεση και η χαμηλή θερμοκρασία επηρεάζουν την ποιότητα της σαμπάνιας.