Αν ήξερες μόνο δέκα πράγματα για την ελληνική επανάσταση

 

Θέσαμε στην ιστορικό Μαρία Ευθυμίου το ερώτημα: Ποια είναι τα 10 πράγματα που θα έπρεπε οπωσδήποτε να πει σε κάποιον που δεν γνωρίζει απολύτως τίποτα για την ελληνική επανάσταση;

Ποιες είναι λοιπόν οι δέκα απαραίτητες γνώσεις που πρέπει να έχει κανείς, σύμφωνα με την Μαρία Ευθυμίου, για την ελληνική επανάσταση; 

1. Οι Έλληνες δεν ήταν οι πρώτοι που επαναστάτησαν ενάντια στους Οθωμανούς

Η Ελληνική Επανάσταση, που ξεκίνησε το 1821 και τελείωσε το 1830 με την αναγνώριση εθνικού ανεξάρτητου κράτους με το όνομα Ελλάς, είναι η δεύτερη στα Βαλκάνια. Την πρώτη την έκαναν οι Σέρβοι το 1804. Είχαν αρχηγό τους τον Γεώργιο Πέτροβιτς Καραγκεόργεβιτς, τον Καραγιώργη της Σερβίας, τον οποίον τιμούμε με δρόμο στην πρωτεύουσά μας επειδή υπήρξε σημαντική προσωπικότητα που έπαιξε ρόλο και στα ελληνικά πράγματα. Η σερβική επανάσταση ήταν μακρόσυρτη, ολοκληρώθηκε το 1830, αλλά με αυτονομία. Δηλαδή προέκυψε ένα αυτόνομο κράτος και όχι ανεξάρτητο, όπως αργότερα το ελληνικό.

orasac_assembly_1804.jpg

Ο Καραγιώργης στο κέντρο της Συνέλευσης του Όρασατς στις 14 Φεβρουαρίου 1804, όταν οι Σέρβοι προύχοντες συγκεντρώθηκαν και αποφάσισαν να ξεκινήσουν εξέγερση εναντίον των διοικητών των γενιτσάρων. [Wikimedia Commons]

Η επανάστασή τους δεν έμοιαζε πολύ με τη δική μας, διότι αυτών ξεκίνησε ως εξέγερση και εξελίχθηκε σε επανάσταση. Κατά την έκρηξη, δηλαδή, των γεγονότων, δεν είχαν εθνικό διακύβευμα στον νου τους, καθώς ξεκίνησαν διαμαρτυρόμενοι για την αθέτηση προνομίων που τους είχε παραχωρήσει η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τελικά η διαμαρτυρία έγινε επανάσταση. Αντίθετα, η ελληνική ξεκίνησε προετοιμασμένη ως τέτοια.

Τέλος η σερβική συνέβη μέσα στους ναπολεόντειους πολέμουςΝαπολεόντειοι Πόλεμοι, ενώ η ελληνική μετά τους ναπολεόντειους πολέμους. Έχει σημασία αυτό, μια και το συνολικό σκηνικό ήταν διαφορετικό στις δύο περιπτώσεις.

2. Η Ελλάδα ήταν το πρώτο ανεξάρτητο εθνικό κράτος στην ανατολική Μεσόγειο

Η Ελλάδα υπήρξε το πρώτο ανεξάρτητο εθνικό κράτος που δημιουργήθηκε αποκοπτόμενο από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτό ήταν μεγάλη τομή, αν σκεφθεί κανείς ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία επί αιώνες ήταν νικηφόρα, κι αν έχανε εδάφη ─που έχανε δύσκολα─ ήταν προς όφελος μιας άλλη χώρας, που έπαιρνε τις περιοχές. Και τώρα έρχεται ένα τμήμα της –όχι μεγάλο βέβαια, διότι ήταν μικρά τα σύνορα του πρώτου ελληνικού κράτους– και γίνεται ανεξάρτητο κράτος. Αυτό το γεγονός επηρέασε τις εξελίξεις διότι οι υπόλοιποι Βαλκάνιοι θεώρησαν το ελληνικό παράδειγμα πρότυπο για την δική τους εθνική πορεία κατά το δεύτερο μισό του 19ου και το πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

Ευγένιος Ντελακρουά, Η μάχη του Γκιαούρη και του Χασάν, 1827. [Art Institute of Chicago]

Ο 19ος αιώνας ονομάζεται «ο αιώνας του εθνισμού», της τάσης των λαών να αποκοπούν από τις αυτοκρατορίες και να δημιουργήσουν δικά τους ανεξάρτητα κράτη. Σε αυτό οι Έλληνες είναι μπροστά παγκοσμίως, καθώς στην ίδια περίπου εποχή, με αρχηγούς άτομα σαν τον Σιμόν ΜπολιβάρΣιμόν Μπολίβαρ, επαναστατικά γεγονότα γίνονται και στη Λατινική Αμερική, ενάντια στους Ισπανούς, και διαμορφώνονται τα σημερινά εθνικά κράτη στην εκεί περιοχή.

3. Κύρια αιτία της ελληνικής πρωτοπορίας: η παιδεία

Καίριος λόγος για το γεγονός ότι οι Έλληνες προηγήθηκαν ως προς την εθνική τους επανάσταση είναι ότι είχαν την πιο διαδεδομένη και σημαντική παιδεία στα Βαλκάνια, και μία γλώσσα με θαυμαστά χαρακτηριστικά πλούτου και διάρκειας. Η ελληνική γλώσσα, η κινεζική και η χίντι των Ινδών είναι οι μοναδικές ζώσες γλώσσες ανάμεσα στις περισσότερες από τις σημερινές περίπου 6.000 γλώσσες της γης, που την πορεία τους παρακολουθεί κανείς γραπτά επί σχεδόν 4.000 χρόνια. Υπήρξε δε, και ακόμα είναι, η γλώσσα της Ορθοδοξίας. Ξεκίνησε ως γλώσσα ολόκληρου του Χριστιανισμού και παρέμεινε για πολλούς αιώνες η κύρια γλώσσα της Ορθοδοξίας, γι’ αυτό και οι Ορθόδοξοι, ανεξαρτήτως καταγωγής, λέγονται παγκοσμίως Greek Orthodox, μια και τα τέσσερα πατριαρχεία της Ανατολής μιλούσαν ελληνικά – και ακόμα μιλούν, εκτός από αυτό της Αντιοχείας που πρόσφατα υιοθέτησε τα αραβικά, Το λέω αυτό διότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν θεοκρατική, σε χώριζε ανάλογα με το θρήσκευμά σου. Εξ αυτού, το γεγονός ότι τα εκατομμύρια των Χριστιανών Ορθοδόξων των Βαλκανίων, της Μικράς Ασίας και της Μέσης Ανατολής διοικούνταν από ελληνόφωνα Πατριαρχεία προσέθετε μεγάλο ειδικό βάρος στη σπουδαία αυτή γλώσσα. Και στην παιδεία της.

filellinismos.jpeg

Μελανοδοχείο με τη μορφή του Κωνσταντίνου Κανάρη. [Εθνικό Ιστορικό Μουσείο]

Κατά τον 17ο, 18ο και 19ον αιώνα, οι Έλληνες είχαν τα περισσότερα και καλύτερα σχολεία από κάθε άλλον Χριστιανικό Ορθόδοξο λαό στη Βαλκανική. Όχι κρυφά σχολεία, αντίθετα, ολοφάνερα, και δυναμικά. Εξ αυτού είχαν εγγράμματους, μορφωμένους και λογίους. Πίσω από το επίτευγμα αυτό, κατά τους ίδιους αιώνες, κρύβεται η επίδοσή τους στο χερσαίο και το θαλασσινό εμπόριο που τους έφερνε σε επαφή με Δύση και με Ανατολή, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους, την ώρα που έφερνε γνώσεις και εμπειρίες, στον καιρό του εθνισμού.

4. Επαναστατήσαμε λόγω υπεροχής

Αυτό που συνήθως λέγεται είναι πως οι Έλληνες ξεκίνησαν το 1821 την επανάστασή τους απελπισμένοι από τα 400 χρόνια σκλαβιάς. Τούτο φυσικά ισχύει, αλλά παράλληλα ίσχυαν και άλλες πραγματικότητες. Αυτές υπογραμμίζει και ο Σπυρίδωνας ΤρικούπηςΣπυρίδων Τρικούπης, ο πατέρας του Χαριλάου Τρικούπη, ο οποίος ήταν στέλεχος της Επανάστασης του 1821, λόγιος από το Μεσολόγγι, που όταν τελείωσε η Επανάσταση συνέγραψε την Ιστορία της. Στο προοίμιο του πολύτιμου αυτού έργου του ο Τρικούπης, αναφερόμενος στα αίτια της Επανάστασης, τα τοποθετεί στο γεγονός ότι οι Έλληνες, παρότι «δεσποζόμενοι», υπερείχαν και προόδευαν, ενώ οι Τούρκοι, παρότι «δεσπόζοντες» παρέμεναν στάσιμοι. Στο γεγονός δηλαδή ότι οι Έλληνες είχαν αποκτήσει αυτοπεποίθηση λόγω των επιδόσεών τους στα γράμματα, στο εμπόριο κ.λπ. και εξ αυτού αισθάνθηκαν ότι ήρθε ή ώρα να κάνουν την Επανάσταση. Ότι μπορούσαν να κάνουν την Επανάσταση. Και ότι είχαν πιθανότητες να τα βγάλουν επιτυχώς πέρα.

5. Ο Φιλελληνισμός και η σύνδεση της Επανάστασης με τη Δύση

Ο ΦιλελληνισμόςΦιλέλληνες που εκδηλώθηκε κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία. Κανένας λαός δεν θα μπορούσε, σε τέτοια κρίσιμη ώρα, να έχει το προνόμιο που είχαν οι Έλληνες, οι οποίοι ήσαν γνωστοί χάρη στους προγόνους τους, που οι λαοί της Ευρώπης από τον 14ο ήδη αιώνα θαύμαζαν και μελετούσαν. Ο αγώνας των Σέρβων για παράδειγμα, δεν προξένησε τέτοιο κίνημα, γιατί οι Σέρβοι ήταν σχεδόν άγνωστοι για τους Ευρωπαίους. Αντίθετα, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί, όταν πληροφορήθηκαν τον Αγώνα των Ελλήνων, συγκινήθηκαν βαθιά νιώθοντας ότι τους αφορούσε, μια και οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούνταν από τον δυτικό κόσμο η βάση των ιδεών και του πολιτισμού του. Το γεγονός ότι όσο πιο μορφωμένος –άρα, κατά κανόνα, και κοινωνικά πιο ισχυρός και πιο ευκατάστατος– τόσο πιο ελληνομαθής, είχε σημασία στα πράγματα γιατί ισχυρά άτομα στάθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων σε πολλές κοινωνίες της Ευρώπης και της Αμερικής την εποχή αυτή. Αυτό έκανε τη διαφορά στην Ελληνική Επανάσταση μια και, από ένα σημείο και πέρα, Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία στάθηκαν υπέρ των Ελλήνων και αποφάσισαν πως θα δημιουργηθεί ένα ελληνικό κράτος που θα είναι ανεξάρτητο. Κάτι που δεν έζησαν οι Σέρβοι, με αποτέλεσμα να γίνουν ανεξάρτητοι πολύ αργότερα, προς το τέλος του 19ου αιώνα, αρχές του 20ού.

rbyronbryzahs.jpg

Βρυζάκης Θεόδωρος, Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι, 1861. [Εθνική Πινακοθήκη - Παράρτημα Ναυπλίου]

Ο Φιλελληνισμός είχε δύο σκέλη: αυτούς που ήρθαν να πολεμήσουν δίπλα στους Έλληνες και αυτούς που δρούσαν υπέρ των Ελλήνων από τις πατρίδες τους, οργανωμένοι σε φιλελληνικές επιτροπές (κομιτάτα). Μέχρι και 1.200 άτομα ήρθαν από τη Δύση για να πολεμήσουν μαζί με τους Έλληνες – οι περισσότεροι Γερμανοί. Από αυτά τα 1.200 άτομα, περίπου 350 σκοτώθηκαν ή πέθαναν στην Ελλάδα – και πάλι οι περισσότεροι Γερμανοί.

Ο Άγγλος Ναύαρχος Τόμας Κόχραν, αρχηγός των ελληνικών ναυτικών δυνάμεων το 1827. Λιθογραφία του Adam Friedel, Λονδίνο, 1827. [Εθνικό Ιστορικό Μουσείο]

Το πιο θερμό φιλελληνικό κίνημα παρατηρήθηκε στη Γερμανία (κυρίως στη Βαυαρία), στην Ελβετία, στη Γαλλία, στην Αγγλία, στις ΗΠΑ. Εκείνο της Αγγλίας ήταν το πιο καίριο γιατί η Αγγλία την εποχή εκείνη ήταν η ισχυρότερη δύναμη του κόσμου και, επομένως, από αυτήν αναμενόταν να δοθεί η λύση –όπως και δόθηκε, τελικά– στο ελληνικό θέμα. Και δάνεια. Και προστασία. Και επαγγελματίες στρατιωτικοί για να διοικήσουν τον ελληνικό Αγώνα – όπως και έγινε, με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της ΤροιζήναςΓ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας, με τον ΤσερτςΡίτσαρντ Τσωρτς και τον ΚόχρανΤόμας Κόχραν (10ος κόμης του Ντάντοναλντ) το 1826 και 1827, που τοποθετήθηκαν αρχηγοί των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, της ξηράς και της θάλασσας αντιστοίχως. Δεν είναι εξ άλλου τυχαίο ότι εκείνος που, μετά το 1823, άλλαξε την αρνητική στάση των Ευρωπαίων απέναντι στην ελληνική υπόθεση ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας Τζώρτζ Κάνινγκ, επηρεασμένος από φιλέλληνες Βρετανούς που έπεισαν αυτόν και την αγγλική κυβέρνηση ότι συνέφερε στην Αγγλία και τη δράση της στην Ανατολική Μεσόγειο η δημιουργία ενός ελληνικού κρατικού μορφώματος.

Η αλλαγή στάσης της Αγγλίας συμπαρέσυρε και τη Γαλλία και τη Ρωσία, με το γνωστό θετικό τελικό αποτέλεσμα για την Ελλάδα, το 1830. Εξ αυτού, δεν είναι μη εξηγήσιμο το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία –χάρη κυρίως στους δυτικότροπους λογίους της που οραματίζονταν τη δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους εναρμονισμένου με το πιο προχωρημένο τμήμα της γης, τη Δυτική Ευρώπη– στράφηκε, κατά την Επανάστασή της, προς την Αγγλία και τη Δύση, αντί προς τη Ρωσία, με την οποία συνδεόταν επί αιώνες συναισθηματικά λόγω κοινού θρησκευτικού δόγματος και λόγω του γεγονότος ότι η μεγάλη αυτή δύναμη του Βορρά συγκρουόταν επί αιώνες με τους Οθωμανούς.

6. Το λαϊκό αίσθημα ήταν φιλορωσικό, όχι φιλοδυτικό

Η σύνδεσή μας με την Αγγλία κατά την Επανάσταση του 1821 είναι εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο της νεότερης Ιστορίας μας, γιατί ερμηνεύει και μία εθνική σχιζοφρένεια που ακόμη μάς συνοδεύει, μετά από 200 χρόνια ζωής. Το γεγονός δηλαδή ότι από το ’21 συνδεθήκαμε με τη Δύση, ενώ ο μέσος Έλληνας ήταν –και σε έναν βαθμό εξακολουθεί να είναι– κατά βάση φιλορώσος και αντιδυτικός. Την ίδια στιγμή όμως ήθελε να θεωρείται δυτικός, αφενός για να προστατεύεται από την ισχυρή Δύση και αφετέρου για να συγκαταλέγεται στους ισχυρούς, πρωτοπόρους, και επιτυχημένους του σύγχρονου κόσμου.

ventalia.jpeg

Βεντάλια με φιλελληνική παράσταση. [Εθνικό Ιστορικό Μουσείο]

7. Η εχθρότητα «πολιτικών»-«στρατιωτικών»

Eπί 200 χρόνια υπηρετούμε ως κοινωνία ένα σχήμα που δημιουργήθηκε στην Επανάσταση: αυτό της εχθρότητας μεταξύ «πολιτικών» και «στρατιωτικών». Την επεξεργασία αυτής της πόλωσης ανέλαβαν αργότερα, στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, κατά κύριο λόγο αριστερής κατεύθυνσης συγγραφείς, σαν τον Γιάννη ΚορδάτοΓιάννης Κορδάτος, οι οποίοι εξήγησαν ότι οι «κακοί πολιτικοί» πήραν στα χέρια τους την επανάσταση και αδίκησαν τους «καλούς στρατιωτικούς». Και αυτό είναι το αφήγημα που έχει περάσει για την Επανάσταση του '21. Αν ρωτήσει κανείς τον μέσο Έλληνα ποιος ήταν ο καλός της επανάστασης, θα πει ο Θεόδωρος ΚολοκοτρώνηςΘεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ποιος ήταν ο κακός, θα πει ο Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΑλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στα τείχη του Μεσολογγίου, Πέτερ φον Ες.

Η αντίληψη αυτή πρώτα πρώτα βασίζεται σε κάτι πραγματικό: ότι κατά την επανάσταση, υπήρξε σύγκρουση μεταξύ «πολιτικών» και «στρατιωτικών». Έπειτα, στην επανάσταση την ίδια, ο μέσος απλός άνθρωπος καταλάβαινε περισσότερο τον Κολοκοτρώνη και τη στάση του, παρά τον Μαυροκορδάτο, μια και ο δεύτερος ήταν ένας Ευρωπαίος πολιτικός ενώ ο Κολοκοτρώνης ένας δικός του άνθρωπος, σαν τον ίδιο.

Όμως στο γεγονός ότι γίναμε ανεξάρτητο κράτος μεγάλο ρόλο έπαιξαν τόσο οι στρατιωτικοί όσο και οι πολιτικοί. Ανάμεσα στα άλλα, οι «πολιτικοί» κράτησαν και το διπλωματικό σκέλος των πραγμάτων του Αγώνα. Αν δεν ήταν αυτοί, πιθανά θα είχαμε γίνει αυτόνομο κράτος, όχι ανεξάρτητο. Θα ανήκαμε, δηλαδή, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, θα της πληρώναμε φόρους, στα εσωτερικά μας θα είχαμε ευρείες ελευθερίες, δεν θα είχαμε δικό μας στρατό ούτε δική μας εξωτερική πολιτική.

Γενικά, η Επανάσταση του 1821 ιδεολογικοποιήθηκε πολύ τα 200 χρόνια που κύλησαν. Όλες οι πολιτικές πλευρές τη διεκδίκησαν ως δική τους και, φυσικά, το ίδιο έκανε η Εκκλησία.

8. Οι εμφύλιοι πόλεμοι

Βασικό χαρακτηριστικό της Επανάστασης του '21 είναι και οι μεγάλης κλίμακας εσωτερικές συγκρούσεις, που πήραν τον χαρακτήρα εμφυλίουΕλληνικός εμφύλιος πόλεμος (1823–1825). Στην ουσία, όλο το 1824 ήταν χρονιά εμφυλίου πολέμου. Αυτό που οδήγησε την επανάσταση σε δύο κύκλους εμφυλίων ήταν η επιδίωξη του Θ. Κολοκοτρώνη να την ελέγξει πολιτικά. Τελικά, ο Κολοκοτρώνης και οι Πελοποννήσιοι ηττήθηκαν, γι’ αυτό και φυλακίστηκανΚολοκοτρώνης: «Θάλασσα εµένα δεν µε τρώγει, αλλ’ ούτε τα ψάρια». Η φυλάκιση του Γέρου του Μοριά σε μοναστήρι της Ύδρας στον εμφύλιο του 1825 | Μηχανή του Χρόνου από τους αντιπάλους τους το 1825 στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, στην Ύδρα.

Ο Κολοκοτρώνης μπήκε στη διαδικασία διεκδίκησης της εξουσίας εκ μέρους των «στρατιωτικών» στηριγμένος στο γεγονός ότι είχε νικήσει, το καλοκαίρι του 1822, τον Δράμαλη στα ΔερβενάκιαΜάχη των Δερβενακίων, κάτι που εκτίναξε το κύρος και τη δύναμη του ίδιου, αλλά και των «στρατιωτικών» απέναντι στους «πολιτικούς».

Ο ασπασμός του νεκρού Παπαφλέσσα από τον Ιμπραήμ Πασά (1825). [Εθνικό Ιστορικό Μουσείο]

Με τις κινήσεις του να ελέγξει την Εθνοσυνέλευση του ΆστρουςΒ' Εθνοσυνέλευση Άστρους, κατηγορήθηκε ότι επεδίωκε να εγκαθιδρύσει «γκοβέρνο μιλιτάρε», δηλαδή στρατιωτική κυβέρνηση. Θα μπορούσε να είχε επιτύχει, αλλά χειρίστηκε το πράγμα αφρόνως και τελικά απέτυχε, την ίδια ώρα που ο ΙμπραήμΙμπραήμ Πασάς και οι Αιγύπτιοι έμοιαζε πως συνέτριβαν την Επανάσταση, με μεγάλο κίνδυνο να ακολουθήσει γενική σφαγή.

Εδώ έχουμε μία πραγματικότητα που αξίζει προβληματισμού: το γεγονός δηλαδή ότι ένας άνθρωπος, ο οποίος πράγματι στα Δερβενάκια έσωσε την Επανάσταση, δρα μετά με τρόπο βλαπτικό για αυτήν, όπως αργότερα έπραξε και ο ΜιαούληςΑνδρέας Μιαούλης, ο μέγιστος των Ελλήνων ναυτικών της Επανάστασης, ο οποίος, αντιπολιτευόμενος τον Καποδίστρια, έκαψε στον Πόρο τον ελληνικό στόλο το 1831.

Στην πραγματικότητα ο Εμφύλιος δεν σταμάτησε το 1825, παρά υπέβοσκε και τα επόμενα χρόνια, αναζωπυρώθηκε μετά το 1830 ως αντιπολίτευση στον Καποδίστρια, κορυφώθηκε το 1831 μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη, για να πάψει το 1833 με την έλευση της Αντιβασιλείας και του ενόπλου βαυαρικού σώματος που τη συνόδευε.

9. «Ετερόχθονες» και «αυτόχθονες»

Άλλη μία πόλωση της Επανάστασης υπήρξε εκείνη μεταξύ «αυτοχθόνων» και «ετεροχθόνων». Ετερόχθονες θεωρούνταν οι Έλληνες που ήρθαν από αλλού στα σημεία που κρατήθηκε η Επανάσταση – δηλαδή στην Πελοπόννησο, στη Στερεά και σε κάποια νησιά. Αυτοί ήρθαν να πολεμήσουν, μαζί με τους αδελφούς τους, για την ελληνική υπόθεση, ωστόσο Πελοποννήσιοι και Στερεοελλαδίτες τους θεωρούσαν «ετερόχθονες», δηλαδή από άλλη χθόνα, άλλη γη, και τους αντιμετώπιζαν εχθρικά κατηγορώντας τους ότι ήρθαν ακόπως για να τους πάρουν τις δουλειές και τα αξιώματα. 

Ένας από τους «ετερόχθονες» ήταν και ο Ιωάννης Καποδίστριας, η δολοφονία του οποίου απεικονίζεται στον πίνακα του Χαράλαμπου Παχή του 1872. [Μουσείο Καποδίστρια, Κέρκυρα]

Η διάσταση αυτή διατηρήθηκε επί μακρόν στην ελληνική πολιτική ζωή, μέχρι και τη δεκαετία του 1840. Πάντως, έχει ενδιαφέρον ότι στην Εθνοσυνέλευση της ΕπιδαύρουΑ' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου, τον Ιανουάριο του 1822, οι Έλληνες ψήφισαν ως πρώτο πρωθυπουργό τους έναν «ετερόχθονα», τον μεγάλης μόρφωσης και ικανοτήτων Φαναριώτη Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Το δε 1827, στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, ως πρώτο Κυβερνήτη τους επέλεξαν τον επτανήσιο Ιωάννη Καποδίστρια, επίσης «ετερόχθονα», άνθρωπο εντυπωσιακών ικανοτήτων, παιδείας και ήθους.

10. Αποκοπή από το Πατριαρχείο

Μεγάλης σημασίας είναι τέλος η αποκοπή των Ελλήνων από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Τούτο, όπως και η σύνδεση των Ελλήνων με τη Δύση καθώς και τα εντυπωσιακά, δυτικού τύπου, Συντάγματα που ο Αγώνας υιοθέτησε, δικαιολογούν το γεγονός ότι ο Πόλεμος της Ελληνικής Εθνικής Ανεξαρτησίας θεωρείται Επανάσταση, μια και συνιστούν πολιτικές ανατροπές μεγάλης κλίμακας και εύρους.

Η αποκοπή της Εκκλησίας των επαναστατημένων περιοχών συνέβη αμέσως με την έκρηξη του Αγώνα, σαν να ήταν αυτονόητη, και διατηρήθηκε όλα τα χρόνια μέχρι και το 1833, οπότε το πράγμα έγινε επίσημο με την αναγνώριση το 1850 της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος – με την οποία και πορευόμαστε μέχρι σήμερα. Στη διάρκεια του Αγώνα, τα θέματα της Εκκλησίας λύνονταν από το κράτος μέσω του «Μινιστερίου της Λατρείας» και τον αντίστοιχο υπουργό, τον Μινίστρο της Λατρείας. Με τον τρόπον αυτό, η θρησκεία υπετάγη στο κράτος –στο εθνικό κράτος– κάτι που συνοδεύει τα πράγματα μέχρι σήμερα.

Οι Έλληνες στην επανάστασή τους δημιούργησαν ένα εθνικό σχήμα ελέγχου της Εκκλησίας τους. Τούτο συνέβη, στη συνέχεια, με όλα τα Χριστιανικά Ορθόδοξα κράτη της Βαλκανικής όταν απέκτησαν την ανεξαρτησία τους, καθώς έσπευσαν –και αυτά– να αποκοπούν από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, με δικούς τους, μάλιστα, Πατριάρχες. Στη βάση των εξελίξεων αυτών βρίσκεται το γεγονός ότι πολιτικός προϊστάμενος του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ήταν επί Βυζαντίου ο αυτοκράτορας, επί δε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ο σουλτάνος. Έχοντας δημιουργήσει δικό σου ανεξάρτητο εθνικό κράτος, εάν ο κλήρος σου παρέμενε διοικητικά συνδεδεμένος με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τότε, εμμέσως, ο σουλτάνος θα είχε λόγο στα δικά σου πράγματα. Και τούτο δεν επιθυμούσε κανένα βαλκανικό κράτος την ώρα της εθνικής δημιουργίας του.

*Για όποιον θέλει να μελετήσει την ιστορία της ελληνικής επανάστασης σε βάθος, η κ. Ευθυμίου συστήνει τα παρακάτω βιβλία:

• Οι τόμοι Ε, ΣΤ, Ζ, Η της «Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού» του Απόστολου Βακαλόπουλου, με τις 3.500 περίπου σελίδες τους, αποτελούν την πληρέστερη και ακριβέστερη καταγραφή των γεγονότων της Επανάστασης.
• Για την κατανόηση των στρατιωτικών πραγματικοτήτων του Αγώνα, χρήσιμο είναι το βιβλίο του Απόστολου Βακαλόπουλου «Τα ελληνικά στρατεύματα του 1821», εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1991.
• Για την κατανόηση των παραμέτρων του Εμφυλίου, ας μελετήσει κανείς το βιβλίο του Νίκου Ροτζώκου «Επανάσταση και Εμφύλιος στο Εικοσιένα», εκδ. Πλέθρον, Αθήνα 1997.
• Για την κατανόηση της κοινωνίας της Επανάστασης στη βάση των προεπαναστατικών ισορροπιών και κοινωνικών πραγματικοτήτων, πολύτιμες είναι οι πρώτες εκατόν τριάντα σελίδες του έργου του John Petropulos, «Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο Ελληνικό βασίλειο (1833 -1843)», εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1997.

​Διαλέξεις της κ. Ευθυμίου μπορείτε να παρακολουθήσετε online στο Bodossaki Lectures on DemandΕυθυμίου Δ. Μαρία | Bodossaki Lectures on Demand.

Άρχισε η κατεδάφιση τού κτηρίου τής «μικρής Νεράϊδας»

Σπίτι με το MEGA: Χόρεψαν μέχρι τελικής πτώσεων οι τηλεθεατές του MEGA με τον Toni Sfino

 

Μια εκπομπή που κατάφερε να γκρεμίσει την απόσταση μεταξύ οθόνης και τηλεθεατή και να φέρει μέσα σε όλα τα σπίτια το κέφι και την χαρά που χαρακτηρίζουν κάθε εμφάνιση του Toni Sfino 

Μία ιδιαίτερη βραδιά παρουσίασε o Toni Sfinos στην συχνότητα του MEGA.

Μια εκπομπή που κατάφερε να γκρεμίσει την απόσταση μεταξύ οθόνης και τηλεθεατή και να φέρει μέσα σε όλα τα σπίτια το κέφι και την χαρά που χαρακτηρίζουν κάθε εμφάνιση του Toni Sfino.

«Απόψε είμαι όλος δικός σας απόψε. Δεύτερη βραδιά στο ‘Σπίτι με το MEGA’ γιατί εσείς το ζητήσατε και εμείς ανταποκρινόμαστε. Μας έχετε λείψει, έχουμε ετοιμάσει ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα. Βάλτε ποτό, βάλτε ξηρό καρπό και ο Tonis θα βάλει τον χορό» ανέφερε ο οικοδεσπότης. 

Με το ιδιαίτερο στιλ του ο Sfinos ερμήνευσε τραγούδια διαφορετικού ύφους και όλα τα έκανε όπως πάντα δικά του.

Δίπλα του μοναδικοί καλεσμένοι που παρέσυραν το κοινό σε ένα ιδιαίτερα ξεσηκωτικό Σαββατόβραδο. 

Μεγάλες επιτυχίες του Αντύπα μόνο για το κοινό του MEGA

«Η έκπληξη που όλοι περιμέναμε, μεγάλη μας τιμή, μεγάλη μας χαρά που θα υποδεχτούμε έναν τεράστιο λαϊκό καλλιτέχνη, τραγουδιστή με αμέτρητες επιτυχίες». Με αυτά τα λόγια υποδέχτηκε στη μουσική σκηνή του MEGA ο Toni Sfinos τον Αντύπα. Ο σπουδαίος λαϊκός τραγουδιστής ερμήνευσε αγαπημένα τραγούδια, ανάμεσά τους και το «Ένα σου σημάδι μόνο». Από το «Άθελά μου» στο «Φιλοξενούμενος» και από το «Σ΄ αγαπώ δεν έχω άλλη» στο «Πωλείται και το σπίτι μου», μαζί με το «Δεν κοιμάμαι (άραγε)» μέχρι το «Απαγορεύεται να σ΄αγαπάω». Οι γνωστές επιτυχίες του Αντύπα έκαναν τους τηλεθεατές του MEGA να σηκωθούν και να χορέψουν. Σε νυχτερινό μαγαζί άλλων δεκαετιών μετέτρεψε τη σκηνή του MEGA ο λαϊκός τραγουδιστής με τραγούδι όπως το «Είμαι ανεβασμένος» και το «Σε γουστάρω πολύ» Από την «Καταιγίδα» έως το «Για να παίρνεις τέτοια ώρα» και από το «Για να μην τρελαθώ» μέχρι το «Ώρες ώρες» ο Αντύπας δείχνει πως παραμένει ξεχωριστός. Τέλος το νέο του τραγούδι μοιράστηκε με τους τηλεθεατές του MEGA ο Αντύπας. Στο τραγούδι με τίτλο «Αίμα μου», που πρώτα παρουσιάστηκε μέσω του MEGA, στίχους έχει γράψει ο Σπύρος Γιατράς και μουσική ο ίδιος ο Αντύπας.

«Θα ήθελα να το αφιερώσω σε όλους τους φίλους που είναι τώρα στο σπίτι, αλλά και σε αυτούς που είναι όλα αυτά τα χρόνια κοντά μου και με στηρίζουν», σημείωσε ο ερμηνευτής.

«Μη μου μιλάς για καλοκαίρια» από την Σοφία Αρβανίτη

Μεγάλες επιτυχίες ερμήνευσε δίπλα στον καλλιτέχνη η Σοφία Αρβανίτη μόνο για τους φίλους του MEGA.

Αφού την υποδέχτηκε στην σκηνή ο Toni Sfinos και αντάλλαξαν λόγια θαυμασμού, η Σοφία Αρβανίτη ξεσήκωσε το κοινό με αγαπημένα τραγούδια αλλά και μια πολύ ενδιαφέρουσα ερμηνεία του «Πεθαίνω στην Ερημιά». Η τραγουδίστρια μοιράστηκε με τους τηλεθεατές την ιστορία του τραγουδιού «Η παλιοσκυλού». «Είμαι πολύ περήφανη. Είναι μια περιπέτεια από τη ζωή μου».

Φυσικά οι δύο καλλιτέχνες μοιράστηκαν την σκηνή του δημοτικού θεάτρου Πειραιά, τραγουδώντας και μαζί.

Η ερμηνεύτρια τραγούδησε και το «Ξέρω τι ζητάω», το τραγούδι που έκανε το συγκρότημα να ξεχωρίσει και ο Sfinos με την παρέα του τη συνόδευσαν στο… χορό.

Το «Ξέρω τι ζητάω» θυμήθηκε η Shaya

Ανάμεσα στους καλεσμένους που συνόδευσαν τον Toni Sfino στη μουσική σκηνή του MEGA, ήταν η αγαπημένη τραγουδίστρια Shaya.

Η Shaya ανέβηκε δυναμικά στην σκηνή, όπου ερμήνευσε αγαπημένα και γνωστά τραγούδια, ενώ δεν έλλειψαν φυσικά και τα ντουέτα με τον Toni Sfino. 

Όταν ο Γκόγια αντέγραφε τον Βελάσκεθ γεμίζοντας με πίνακες το παλάτι

 

Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο ζωγράφος Antonio Ponz εξέφρασε την θλίψη του σημειώνοντας ότι τα αριστουργήματα της ισπανικής βασιλικής συλλογής ήταν πολύ απρόσιτα: «Λίγοι έχουν  ιδέα για το τι είναι επειδή έχουν μόλις δει μια άθλια εκτύπωση ορισμένων από αυτά.» Αυτό πρέπει να αλλάξει, έγραψε, τώρα που η Ισπανία είχε παράγει ταλέντα όπως ο Francisco Goya, ο οποίος ήταν περισσότερο από ικανός να αναπαράγει τα υπέροχα έργα.

Ο Γκόγια είχε ξεκίνησε να αντιγράφει τα αριστουργήματα ενός καλλιτέχνη που θαύμαζε ιδιαίτερα, του πρώην βασικό ζωγράφο στην αυλή του Βασιλιά Φίλιππου IV, Ντιέγκο Βελάσκεθ.

Στη σημερινή εποχή  όπου οι υψηλής ποιότητας ψηφιακές αναπαραγωγές των αριστουργημάτων απέχουν μόνο ένα κλικ, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη συνάντηση του Γκόγια με τους πίνακες του Velázquez, διασκορπισμένους στο βασιλικό παλάτι ανάμεσα στην τραπεζαρία του βασιλιά, την αίθουσα ακροάσεων, το δωμάτιο της  γκαρνταρόμπας. το σαλόνι της βασίλισσας και το σαλόνι του πρίγκιπα και της πριγκίπισσας των Αστουριών.

Τι είδε όταν εξέτασε την λεπτότητα  του φωτός και της σκιάς του Velázquez; Εκεί σχεδίασε, πριν πάει σε ένα τυπογραφικό πιεστήριο, όπου έβγαλε στον “τσίγκο” το αντίγραφο. Αφού εκτύπωσε ένα πρωτόλειο σχέδιο, ο Goya αποφάσισε να προσθέσει και άλλες πινελιές στην πλάκα, μερικές φορές χαράσσοντας απευθείας στην επιφάνεια αντί να επαναλάβει τη διαδικασία χάραξης.

Κάθε βήμα προσέφερε μια ευκαιρία για παραλλαγές: το αποτέλεσμα, όπως πολλοί έχουν επισημάνει, είναι ότι τα χαρακτικά του Γκόγια μετά το Velázquez είναι λιγότερο αντίγραφα, είναι “ακριβής μετάφραση”. Πιθανώς, ούτε ο Γκόγια πίστευε  ότι ήταν δυνατό να αναπαραχθεί το πινέλο και οι λεπτές γραμμές του Velázquez στο γραμμικό μέσο χάραξης. Αυτό που απέδιδε στο αντίτυπο ήταν χαρακτήρες, χειρονομίες, εκφράσεις, το παιχνίδι του φωτός και της σκιάς, και, στο φόντο του τοπίου, εναέρια προοπτική. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά του «φυσικού στυλ» του Velázquez.

Από  τότε, ο Γκόγια ισχυρίστηκε ότι είναι το δικό του.

H ανταμοιβή

Η πρωτοβουλία του Γκόγια βρήκε την ανταμοιβή της. Στον όγδοο τόμο του [βιβλίου] Viaje, που δημοσιεύθηκε το 1778  ο Ponz αναφέρει : «Μια άλλη αξιέπαινη προσπάθεια  που πρέπει να αναφερθεί. . . είναι αυτό που ανέλαβε ο Δαν Φρανσίσκο Γκόγια, καθηγητής ζωγραφικής: πρότεινε χάραξη των σημαντικών έργων του  Ντιέγκο Βελάζκεθ που βρέθηκαν στη συλλογή του Βασιλικού Παλατιού, και σίγουρα μας έκανε να δούμε την ικανότητα, τη νοημοσύνη και τον ζήλο του στην υπηρεσία του έθνους, για τους οποίους οι λάτρεις του Velázquez και της ζωγραφικής πρέπει να είναι υπόχρεοι». Οι λάτρεις της ζωγραφικής και του Velázquez του χρωστάμε! Ο έπαινος αναμφίβολα αντηχεί στο μυαλό του Γκόγια.

Ο βιεννέζος απεσταλμένος στη Μαδρίτη,  έκλεισε οκτώ από τα χαρακτικά του Goya για το αφεντικό του σημειώνοντας: «Εάν ο εμπνευστής  τους, που δεν είναι χαράκτης αλλά ζωγράφος,  συνεχίσει να βελτιώνεται και να εμπνέεται, στηρίξτε τον,  θα είναι ένα σημαντικό επίτευγμα στον τομέα των Τεχνών».

Σημαντικό ρόλο έπαιξε στην καριέρα του Goya ο José Moñino y Redondo. Το 1776 επέστρεψε από τη Ρώμη και ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών. Οι αρμοδιότητές του περιλάμβαναν την εποπτεία των βασιλικών ακαδημιών, συμπεριλαμβανομένης της Βασιλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Σαν Φερνάντο, όπου ο Αντόνιο Πονς υπηρετούσε αυτή την περίοδο.

Σύμφωνα με έναν πρώιμο απολογισμό, μία από τις πρώτες πρωτοβουλίες της Floridablanca ήταν η ανάθεση εκτυπώσεων από τους πίνακες της βασιλικής συλλογής, αλλά το έργο έπρεπε να ανασταλεί για οικονομικούς λόγους.

Αν ο σεβασμός του Γκόγια για τον Βελάσκεθ, την οποία σημείωσε ο γιος του σε μια πρώιμη βιογραφία του καλλιτέχνη, ξεκίνησε με τη συστηματική  μελέτη που είναι απαραίτητη για τη μεταφορά της ζωγραφικής σε χαρακτική, άλλα του έργα σύντομα προδίδουν την έντονη επιρροή του. Η επιρροή του Velázquez βρίσκεται  πίσω από τον Τυφλό Κιθαρωδό (The Blind Guitarist) , ένα μεγάλο  σχέδιο ταπετσαρίας που παραδόθηκε στο εργοστάσιο τρεις μήνες πριν από την πώληση των πρώτων χαρακτικών. Ο Γκόγια είχε μιμηθεί τους σκοτεινούς τόνους στη σκιά του Θριάμβου του Βάκχου του Βελάσκεθ. 

Ο τυφλός Κιθαρωδός, Γκόγια

Δεν εκτιμούσαν όλοι την υψηλή ευκρίνεια της ζωγραφικής του Goya και οι υφαντές στο εργοστάσιο ταπισερί ζήτησαν σύντομα από τον καλλιτέχνη να διευκρινίσει τις φόρμες του για να διευκολύνει τη μεταφορά  τους στην ύφανση. Ο Goya ζήτησε την επιστροφή του The Blind Guitarist τον Οκτώβριο του 1778, όπως εξηγείται σε ένα σημείωμα του διευθυντή του εργοστασίου: «Αυτός ο πίνακας, με εντολή του π. Γ. Φρανσίσκο Σαβατίνι [sic], παραδόθηκε στον Ντον Φρανσίσκο Γκόγια, ο οποίος το είχε ζωγραφίσει, για να διορθώσει και να τελειώσει αυτό που υποδείχθηκε και κατέστησε αδύνατη την αντιγραφή σε ταπισερί».

Εκπληρώνοντας το ρητό ότι το σκοτάδι προηγείται της αυγής ο Γκόγια γίνεται δεκτός στην βασιλική αυλή. «Αν ήμουν πιο ήρεμος, θα σας έλεγα πώς με τίμησαν ο βασιλιάς ο πρίγκιπας και η πριγκίπισσα, γιατί με τη χάρη του Θεού είχα την ευκαιρία να τους δείξω τέσσερις πίνακες, και φίλησα τα χέρια τους… Σας λέω ότι δεν θα μπορούσα να ζητήσω κάτι περισσότερο από τα να τους αρέσουν τα έργα μου», γράφει σε έναν σημαντικό παράγοντα ο Γκόγια.

Αποσπάσματα από το βιβλίο,  Goya: Ένα πορτρέτο του καλλιτέχνη,  Janis Tomlinson. 2020,  Princeton University Press.

TAGS:ΒΕΛΑΣΚΕΘΓΚΟΓΙΑ

Βαρύ πλήγμα στο εμβόλιο, φρένο στους βιαστικούς

 

Ρεπορτάζ των «Financial Times» για τις «αμφιβολίες που εγείρονται» σχετικά με το εμβόλιο της Οξφόρδης για τον κορωνοϊό ήχησε ως μια πραγματική βόμβα από πολλές πλευρές.

Ύστερα από τη φρενίτιδα που παρατηρήθηκε για την επίσπευση των διαδικασιών εμβολιασμού, ήρθε το δημοσίευμα αυτό για να πυροδοτήσει έναν νέο κύκλο συζητήσεων και, αν μη τι άλλο, να βάλει φρένο στους βιαστικούς.

Οι «Financial Times» είναι μια εφημερίδα την οποία κάθε άλλο παρά μπορεί να εντάξει κανείς στους «διεθνείς συνωμοσιολόγους» ή στους εκφραστές του αντιεμβολιαστικού κινήματος. Αλλες σκοπιμότητες μπορεί να της αποδώσει ή και να υπάρχουν. Αυτό που όμως έχει σε κάθε περίπτωση σημασία είναι ότι ακυρώνεται η επικίνδυνη θεωρία του «άσπρου – μαύρου» σχετικά με την υπόθεση του εμβολίου.

Έως τώρα η κυρίαρχη τάση που είχε αναπτυχθεί δεν υποστήριζε απλώς τα επιχειρήματα για τον άρον άρον εμβολιασμό του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά έθετε κατ’ ουσίαν υπό διωγμόν όχι μόνο την αντίθετη άποψη. Οποιοσδήποτε αποτολμούσε να εκφράσει προβληματισμούς, να θέσει απορίες και να ζητήσει περισσότερες διευκρινίσεις σχεδόν αυτόματα βρισκόταν αντιμέτωπος με λοιδορίες, αφορισμούς, ακόμη και με τον κίνδυνο ποινικοποίησης των απόψεών του με το πρόσχημα της διάδοσης fake news σε βάρος της δημόσιας υγείας.

Αυτός ο παραλογισμός πρέπει λοιπόν να σταματήσει έστω και τώρα. Προτού λάβει μεγαλύτερες και πιο σοβαρές διαστάσεις. Στα προβλήματα και στις παρενέργειες που αντιμετωπίζει η κοινωνία από την πανδημία δεν χρειάζεται να προστεθεί και ένα τέτοιος διχασμός. Είναι κυριολεκτικά περιττή η πολυτέλεια του διαχωρισμού σε φανατικούς του «ναι» και του «όχι» για το εμβόλιο. Αρκούν οι έως τώρα συγκρούσεις ανάμεσα σε σύγχρονους Εικονολάτρες και Εικονομάχους με κάθε ευκαιρία.

Αυτό που χρειάζεται είναι, αντί της σπουδής, να δοθούν όλες οι απαραίτητες -κατά κύριο λόγο επιστημονικές- απαντήσεις που θα πείθουν για την αποτελεσματικότητα και την αναγκαιότητα του εμβολίου. Χρειάζεται να τηρηθούν όλες οι διαδικασίες, να γνωστοποιηθούν όλα τα σχετικά πρωτόκολλα που θα τεκμηριώνουν την αξιοπιστία του και θα διαλύουν κάθε αμφιβολία.

Όταν μάλιστα, εκτός των άλλων, τα οικονομικά συμφέροντα που διακυβεύονται διεθνώς είναι αμύθητα, η καχυποψία γίνεται ευλόγως μεγαλύτερη. Κι αυτό που δυστυχώς συμβαίνει τώρα είναι ένα σχήμα πρωθύστερο: Πριν ακόμη δοθούν οι αναγκαίες εγκρίσεις και πριν ενημερωθούν η επιστημονική κοινότητα και η κοινή γνώμη για όλα τα δεδομένα, καλούμαστε να «πειθαρχήσουμε» αδιαμαρτύρητα.

https://www.olympia.gr/diethni/vary-pligma-sto-emvolio-freno-stoys-viastikoys/

Το νεο-οθωμανικό σχέδιο της Τουρκίας θα τελειώσει με τον ρωσικό Βόσπορο

Ένα ρώσικο άρθρο – ανάλυση έρχεται να ταράξει τις σχέσεις

Ρωσίας – Τουρκίας, δημιουργώντας μεγάλη ανησυχία στην Άγκυρα. Το άρθρο απαντά στην συντριπτική πλειοψηφία των ρώσων που διαφωνούν με την πολιτική Πούτιν απέναντι στην Τουρκία. Διότι η μεγάλη πλειοψηφία του ρωσικού λαού δεν επιθυμεί κανενός είδους συμμαχία με την Άγκυρα. Έχει πληγωθεί από την εγκατάλειψη της Αρμενίας και πιέζουν για ρήξη της Ρωσίας με την Τουρκία.

Η συγκεκριμένη ανάλυση λοιπόν αποκαλύπτει ένα ρώσικο σχέδιο που αν επιβεβαιωθεί θα αποτελέσει κοσμογονία στην περιοχή. Έχοντας ως δεδομένο ότι η Ρωσία μπορεί να μην το διατυμπανίζει, αλλά η στρατηγική της είναι μακρόπνοη και στοχεύει στις επόμενες δεκαετίες. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν για να αντιληφθούμε ότι υπάρχει και μία άλλη οπτική στην ανάλυση της ρωσικής προσέγγισης με την Τουρκία, αυτή της εφήμερης πολιτικής με σαφείς ρώσικες σκοπιμότητες.

Το σχέδιο Στάλιν για κατάκτηση του Βοσπόρου

Το σχέδιο το οποίο περιγράφεται στο ρώσικο άρθρο, αποτελεί στην ουσία την συνέχεια του θρυλούμενου «σχεδίου του Στάλιν» που ήθελε να διώξει τους τουρκους από τον Βόσπορο και να διασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση του ρωσικού στόλου στην Μεσόγειο, μέσω κατάκτησης των στενών. Το σχέδιο αυτό φέρεται να εκπονήθηκε αμέσως μετά την λήξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου με εντολή Στάλιν, αλλά ουδέποτε ξεκίνησε η εφαρμογή του, διότι ο Στάλιν πέθανε και οι διάδοχοι του ακολούθησαν τελείως διαφορετική πολιτική απέναντι στην Τουρκία.

Η σημερινή ανάλυση λοιπόν έχει μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση. Ο ζωτικός χώρος που δίνει η Ρωσία στον Καύκασο, θα έχει βαρύ τίμημα για την Τουρκία. Το παραθέτουμε αυτούσια:

Το ρώσικο δημοσίευμα από το http://agitpro.su/

Νοέμβριος 28, 2020. 18:52

«Στον ημερήσιο Τύπο, η σημερινή στρατιωτικοπολιτική ηγεσία της Ρωσίας συχνά κατηγορείται για έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού για τις επόμενες δεκαετίες. Από ό, τι γνωρίζουμε το Γενικό Επιτελείο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας σχεδίαζε για περίπου 100 χρόνια», γράφει ρωσικό δημοσίευμα που έχει ως τίτλο «Το νεο-οθωμανικό σχέδιο της Τουρκίας θα τελειώσει με τον ρωσικό Βόσπορο».

Ωστόσο, η απουσία δημόσιων στρατηγικών σχεδίων για την ανάπτυξη της σύγχρονης Ρωσίας, δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο ότι δεν υπάρχουν σχεδιασμοί. Είναι προφανές ότι η επίτευξη στρατηγικών στόχων δεν ανέχεται τη βαβούρα και τη δημοσιότητα.

Η Τουρκία στον Καύκασο

Ο προγραμματισμός βασίζεται, επίσης, στις αναδυόμενες προκλήσεις. Από αυτήν την άποψη, αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην Τουρκία.

Σήμερα πρέπει να παραδεχθούμε το προφανές γεγονός- η Τουρκία έστρεψε την προσοχή της στα πρώην εδάφη μας: μιλάμε για τα εδάφη της πρώην Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της πρώην ΕΣΣΔ.

Μιλάμε για την Υπερκαυκασία, στην οποία οι Τούρκοι έχουν διεισδύσει στο Αζερμπαϊτζάν, προτείνοντας την ιδέα του «ένας λαός- δύο κράτη».

Η Άγκυρα δραστηριοποιείται επίσης, πολύ στην Κεντρική Ασία και τον Καύκασο.

Ταυτόχρονα, η πληροφοριακή και πολιτιστική της επιρροή δεν αφορά μόνο χώρες που γειτνιάζουν με τη Ρωσία, όπως το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιζιστάν, το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν, αλλά και απευθείας στη ρωσική επικράτεια: Κριμαία, Τσετσενία, Νταγκεστάν, Ινγκουσετία, Καρατσάι – Τσερκεσίων και Καμπαρντίνο – Μπαλκάρια…

Η Τουρκία συνεργάζεται στενά με την Ουκρανία, μεταξύ άλλων στον στρατιωτικό τομέα, οπλίζοντας τον στρατό της χώρας, η οποία, μάλιστα, έχει κηρύξει τη Ρωσία ως επιτιθέμενη χώρα.

Από τη δεκαετία του ’90, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η Άγκυρα έχει αναβιώσει το παγκοσμιοποιημένο της έργο με στόχο την ανοικοδόμηση του Μεγάλου Τουράν.

Σύμφωνα με έναν αριθμό εμπειρογνωμόνων, αυτή τη στιγμή αντικαθιστά το project ISIS (τρομοκρατική οργάνωση του Ισλαμικού κράτους) στρεφόμενη σε τουρκόφωνες χώρες.

Το δεδομένο είναι ότι είναι ότι η Τουρκία δεν είναι μόνη της, δεν είναι εντελώς ανεξάρτητος παίκτης, πίσω από αυτήν βρίσκεται η Βρετανία, η οποία χρησιμοποιεί την Άγκυρα ως πληρεξούσιο παίκτη.

Αυτό το γεγονός πρέπει να ληφθεί υπόψη, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τακτικές συμφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας για τη Συρία, τη Λιβύη και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ μπορούν να παραβιαστούν ανά πάσα στιγμή.

Ποια είναι τα γεωπολιτικά σχέδια της Ρωσίας για τον 21ο αιώνα;

Σύμφωνα με τη Συμφωνία της Ρωσίας με τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία για τα Στενά (Δαρδανελίων και Βοσπόρου), η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία συμφώνησαν να προσαρτήσουν, μετά τη νίκη επί του γερμανικού συνασπισμού, την Κωνσταντινούπολη το Βόσπορο και τα Δαρδανέλια, καθώς και τις γειτονικές περιοχές της ευρωπαϊκής και ασιατικής Τουρκίας στη Ρωσική Αυτοκρατορία.

Επιπλέον, τον Μάρτιο-Μάιο του 1916, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία έλαβαν τη συγκατάθεση της Ρωσίας για σχέδια διχοτόμησης της Τουρκίας.

Συμφωνία για τη διαίρεση της ασιατικής Τουρκίας του 1916 συνήφθη με τη Ρωσία, η οποία επισημοποιείται σε μνημόνια, ένα σημείωμα και δύο τηλεγραφήματα.

Και η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία στο Λονδίνο με τη μορφή ανταλλαγής επιστολών στις 9-16 Μαΐου 1916, συνήψαν τη Συνθήκη Sykes-Picot, η οποία ήταν μια συμφωνία για τον διαχωρισμό των ασιατικών περιουσιών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Σύμφωνα με αυτές τις συμφωνίες, οι σύμμαχοι υποσχέθηκαν να εκπληρώσουν τη Συμφωνία της Ρωσίας με τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία στα Στενά του 1915, καθώς και να μεταβιβάσουν σε αυτήν τις περιοχές Ερζουρούμ, Τραπεζούντα, Βαν, Μπιτλίς και μέρος του Κουρδιστάν.

Επιπλέον, η Ιερουσαλήμ, που τότε ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πήγε επίσης υπό το προτεκτοράτο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Τι γίνεται όμως αν το στρατηγικό σχέδιο της Ρωσίας για τον 21ο αιώνα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις παραμέτρους της Συμφωνίας Ρωσίας-Βρετανίας-Γαλλίας για τα στενά του 1915 και της Συμφωνίας διαχωρισμού της ασιατικής Τουρκίας του 1916;

Πρέπει να σημειωθεί ότι η υλοποίηση αυτών των σχεδίων της Ρωσίας θα ξεκινήσει από την ίδια την Τουρκία με την ακόρεστη επιθυμία της να επεκτείνει την επικράτειά της.

Η στρατιωτικοπολιτική ηγεσία της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε αυτό το στάδιο ακολουθεί τη στρατηγική να παίζει το γεωπολιτικό της παιχνίδι στο πλαίσιο κάποιου άλλου, την κατάλληλη στιγμή να μετατρέψει μια φαινομενικά χαμένη κατάσταση υπέρ της.

Αυτό αποδεικνύεται από τον εξαναγκασμό της Γεωργίας στην ειρήνη το 2008, και την επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία το 2014, και τα πρόσφατα γεγονότα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Θα είναι λοιπόν με το τουρκικό σχέδιο του Μεγάλου Τουράν. Και το project Μεγάλο Τουράν θα τελειώσει με τους Ρώσους στο Βόσπορο και τα Δαρδανέλια, γράφει το ρωσικό δημοσίευμα.

Μετάφραση: The Hellenic Information Team

Έλληνας "εκτυπώνει" το πρώτο 3D διώροφο κατοικήσιμο σπίτι της Ευρώπης

 

Η εντολή εκτύπωσης του συγκεκριμένου σπτιού δεν δίνεται στον κλασικό, οικιακό εκτυπωτή, αλλά σ' ένα τεράστιο μηχάνημα, που αντί για μελάνι εκτυπώνει με… μπετό.

Ένας ανήσυχος κι επίμονος Έλληνας, χωρίς επιστημονικές γνώσεις, αλλά με τόλμη, ισχυρή θέληση και δημιουργικό «θράσος» ετοιμάζεται, σε λίγες μέρες, να παρουσιάσει το πρώτο, όπως λέει, κατοικήσιμο διώροφο σπίτι που τυπώθηκε με 3D εκτυπωτή στην Ευρώπη, ενώ έχει ήδη δρομολογήσει το επόμενο βήμα, που είναι η ενεργειακή αυτονομία του χώρου.

Ο Γιώργος Στάικος, ιδιοκτήτης κατασκευαστικής εταιρείας στο Μπέκουμ της Γερμανίας, κατάφερε να συντονίσει μία υπέρ-ομάδα, να κάμψει όλες τις αντιστάσεις της γερμανικής κυβέρνησης και να είναι πλέον έτοιμος να πατήσει το «print» ώστε ν' αρχίσει να τυπώνεται το τρισδιάστατο σχέδιο της πολυτελούς μεζονέτας. Μόνο που η εντολή εκτύπωσης δεν δίνεται στον κλασικό, οικιακό εκτυπωτή, αλλά σ' ένα τεράστιο μηχάνημα, που αντί για μελάνι εκτυπώνει με… μπετό.

«Ο 3D εκτυπωτής παίρνει τα δεδομένα που του δίνουμε και κάνει το μοντέλο πραγματικότητα στην κλίμακα που του έχει δοθεί. Εκτελεί μία διαδρομή πάνω στο οικόπεδο που θέλουμε να στήσουμε αυτήν την μεζονέτα, αφήνοντας στο πέρασμά του το ειδικής χρήσης τσιμέντο, ενώ οι κινήσεις του "σέβονται" κάθε λεπτομέρεια του σχεδίου», δηλώνει στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Γιώργος Στάικος.

Σε κάθε επανάληψη της διαδρομής, το υπό κατασκευή σπίτι υψώνεται κατά δύο πόντους. «Στην αρχή τυπώνονται οι εξωτερικοί και εσωτερικοί τοίχοι, ενώ, ακριβώς όπως στο σχέδιο, μένουν κενά τα σημεία που αργότερα θα καλυφθούν από μονωτικά υλικά ή θα γίνουν οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις», εξηγεί.

Τις επόμενες μέρες, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα είναι έτοιμο το πρώτο επίπεδο του σπιτιού, ενώ σε λιγότερο από έναν μήνα θα είναι ολοκληρωμένο στο σύνολό του. Η υλοποίηση αυτού του δύσκολου εγχειρήματος, έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας πάνω στον Έλληνα επιχειρηματία, που «κυνήγησε» ανελέητα το όνειρό του.

Ο 38χρονος Γιώργος Στάικος κατάγεται από τον Βώλακα της Δράμας. Την παιδική του ηλικία την πέρασε ως… μαστοράκος, στο πλευρό του παππού του Πασχάλη, που ήταν ξυλουργός. Στα δεκατέσσερά του χρόνια μετακόμισε στο Μπέκουμ της Γερμανίας, μια μικρή πόλη που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας και από τότε εργάζεται στην οικογενειακή τους επιχείρηση, μία κατασκευαστική εταιρεία με αντικείμενο τις ανακαινίσεις, που μετρά σήμερα 27 χρόνια λειτουργίας.

Όλα αυτά τα χρόνια τον έχουν… επισκεφθεί πολλές καινοτόμες ιδέες, που όμως δεν μπόρεσε να υλοποιήσει, διότι οι άνθρωποι στις θέσεις - κλειδιά δεν του έδειξαν εμπιστοσύνη, καθώς οι ιδέες του ήταν άσχετες με το γνωστικό και επαγγελματικό του αντικείμενο.

Την διαφορά έκανε ο απερχόμενος δήμαρχος του Μπέκουμ (σ.σ. έχασε στις πρόσφατες εκλογές και θα εκτίσει τη θητεία του έως τις 31 Οκτωβρίου 2020), στον οποίο απευθύνθηκε ο κ. Στάικος πριν από δύο χρόνια. «Ρώτησα αν είχε τη διάθεση να υποστηρίξει τις ιδέες μου, τις οποίες θα υλοποιούσα δωρεάν. Ήταν πολύ θετικός και μου έδωσε άμεσα το πράσινο φως», αναφέρει.

Το όραμά του ήταν μεγαλεπήβολο και η πρωτοτυπία του έγκειται στο γεγονός ότι το σπίτι που παρουσιάζει είναι και διώροφο και κατοικήσιμο. Όπως λέει, τα εκτυπωμένα σπίτια στην Ευρώπη συνήθως γίνονται στο πλαίσιο επίδειξης, με στόχο να διαφημίσουν την τεχνολογία του μέλλοντος, αλλά και για την απόκτηση εμπειρίας. Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μονώροφα, σπάνια έχουν τις σχετικές άδειες για να μπορέσει να διαμείνει κάποιος στο εσωτερικό τους και ποτέ δεν έχουν δοθεί για διώροφη κατοικία.

«Δημιούργησα την ομάδα που -εκτός από εμένα- αποτελείται από τον κάτοχο του 3D εκτυπωτή, τον αρχιτέκτονα, την εταιρεία των υλικών που χρησιμοποιούμε και τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου που γίνεται το έργο», λέει ο Γιώργος Στάικος, παραθέτοντας την σειρά των γεγονότων: «Κάναμε μία παρουσίαση στον δήμο, στη συνέχεια πήραμε την έγκριση της πολεοδομίας, αλλά το θέμα "σκόνταψε" στο υπουργείο υποδομών, καθώς δεν υπήρχε σχετική νομοθεσία που να επιτρέπει αυτό το εγχείρημα. Με υπομονή και πολλή πίεση, σε λιγότερο από έναν χρόνο βγήκαν οι άδειες, εκπονήθηκαν όλες οι απαιτούμενες μελέτες, πιστοποιήθηκαν τα υλικά και αυτήν την ώρα η μεζονέτα κατασκευάζεται». Σημειώνεται ότι όλοι όσοι συμμετέχουν στο συγκεκριμένο έργο προσφέρουν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους, ενώ όλα τα υλικά είναι προϊόντα χορηγιών που συνέλεξε ο ίδιος.

Ο επίμονος Δραμινός κατάφερε να αποδείξει τις ικανότητές του, κάτι που του ανοίγει πλέον τον δρόμο να προχωρήσει και άλλα μεγαλόπνοα σχέδιά του, όπως οι ενεργειακές πλάκες πεζοδρομίου. «Ο εξωτερικός χώρος του εκτυπωμένου σπιτιού θα περιβάλλεται από πλάκες πεζοδρομίου, που στην πραγματικότητα θα είναι φωτοβολταϊκά πάνελ. Την ημέρα θα συλλέγουν φως, τη νύχτα θα φωτίζονται περιμετρικά, τον χειμώνα θα θερμαίνονται ώστε να λιώνει το χιόνι που πέφτει πάνω τους και με την περίσσεια ενέργειας θα μπορεί να φορτίζεται ακόμη και το ηλεκτρικό αυτοκίνητο του ιδιοκτήτη», τονίζει ο κ. Στάικος, που ήδη έχει καταθέσει τον σχετικό φάκελο για κατοχύρωση της συγκεκριμένης πατέντας. Αυτό που επίσης επιθυμεί, είναι να δημιουργήσει κάτι σπουδαίο και στην χώρα καταγωγής του. «Ευελπιστώ να προωθήσουμε τις πλάκες για πάρα πολλές χρήσεις, ακόμη και στην Ελλάδα, αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υλικά κατασκευής ποδηλατοδρόμων, πεζοδρόμων, ακόμη και ως βάση φόρτισης drones».

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΤΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ

 

Τα Μερομήνια είναι μια πανάρχαια μέθοδος πρόβλεψης του καιρού για όλο τον ερχόμενο χρόνο.

Η διαδικασία είναι απλή

Παρατηρούμε τον καιρό του Αυγούστου για 12 ημέρες, εκ των οποίων κάθε μια αντιπροσωπεύει τον καιρό των επόμενων μηνών.

Δηλαδή, η πρώτη ημέρα θα μας πει για τον καιρό του Αυγούστου, η δεύτερη για του Σεπτεμβρίου, η τρίτη για του Οκτωβρίου κ.ο.κ.

Τα «Μερομήνια» αμφισβητούνται από την επίσημη μετεωρολογία, η οποία υποστηρίζει ότι μακροχρόνιες προβλέψεις δεν είναι δυνατόν να γίνουν. Έχει όμως πολυάριθμους υποστηρικτές ανάμεσα στους γεωργούς, τους κτηνοτρόφους και γενικά τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στην ύπαιθρο.

Συχνά, ακόμη και επιστήμονες δείχνουν ενδιαφέρον για τα αποτελέσματα που βγάζουν τα «Μερομήνια»

Για το πότε ξεκινάμε να παρατηρούμε τις ημέρες, οι γνώμες διίστανται.

Κάποιοι ξεκινούν να παρατηρούν τα Μερομήνια από την 1η Αυγούστου έως και την 12η Αυγούστου, ενώ άλλοι ξεκινούν με το παλιό ημερολόγιο, ήτοι από τις 14 Αυγούστου έως και τις 25 Αυγούστου.

Προσέχουν δε τις καιρικές συνθήκες ολόκληρου του εικοσιτετράωρου. Αν ας πούμε, στις 18 Αυγούστου, βρέχει το βράδυ, τότε τις τελευταίες μέρες του Δεκέμβρη θα έχει άσχημο καιρό.

Λόγω αρχαιότητας της μεθόδου, η πιθανή σωστή παρατήρηση είναι η δεύτερη (δηλαδή από τις 14 Αυγούστου).

Πως ερμηνεύονται:

Όταν έχει αέρα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι άστατος.

Όταν υπάρχουν άσπρα σταθερά σύννεφα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα έχει βροχές.

Όταν υπάρχουν άσπρα σύννεφα που τρέχουν ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι χιονιάς.

Όταν υπάρχουν σκούρα σύννεφα ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι κρύος.

Όταν ο ουρανός είναι καθαρός, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι καλός.

Μετεωρολογικά τα Μερομήνια δεν είναι τεκμηριωμένα ωστόσο είναι αποδεκτά κάθε χρόνο από την κοινή γνώμη ως μία πρώτη ματιά για το πως θα κυλίσει ο καιρός το Φθινόπωρο, το Χειμώνα, την Άνοιξη και το Καλοκαίρι.

Ο ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ ΝΙΤΣΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

 

Γράφει η Μαίρη Καρά

 

Friedrich Wilhelm Nietzsche (Φρειδερίκος Βίλχελμ Νίτσε):

 

Δεν υπάρχει λαός στον κόσμο ο οποίος να έχει προσφέρει τόσα στην ανθρωπότητα όσα ο Ελληνικός και να έχει καταπολεμηθεί τόσο πολύ, από τόσο πολλούς λαούς, οι οποίοι δεν προσέφεραν τίποτα σε αυτήν. 

Αρχίστε να γκρεμίζετε όλα τα Αρχαία Μνημεία και την Αρχιτεκτονική τους. 

1. γκρεμίστε όλη την Ελλάδα σε βάθος 100 μέτρων.
2. γκρεμίστε όλη την Ιταλία σε βάθος 100 μέτρων. 

3. αδειάσετε όλα τα Μουσεία σας, από όλον τον κόσμο. 

4. γκρεμίστε κάθε τι Ελληνικό από όλο τον πλανήτη.. 

Έπειτα σβήστε την Ελληνική γλώσσα από παντού : 

1. απο την Ιατρική σας, την Φαρμακευτική σας. 

2. απο τα Μαθηματικά σας (Γεωμετρία, Αλγεβρα,..) 

3. απο την Φυσική σας, την Χημεία 

4. απο την Αστρονομία σας 

5. απο την Πολιτική σας 

6. απο την καθημερινότητά σας. 

 

Διαγράψτε τα Μαθηματικά, διαγράψτε κάθε σχήμα, κάντε το τρίγωνο-οκτάγωνο, την ευθεία-καμπύλη, σβήστε την Γεωμετρία από τα κτίρια σας, τους δρόμους σας, τα παιχνίδια σας, τα αμάξια σας, σβήστε την ονομασία κάθε ασθένειας και κάθε φαρμάκου, διαγράψτε την Δημοκρατία και την Πολιτική, διαγράψτε την βαρύτητα και φέρτε το πάνω κάτω, αλλάξτε τους δορυφόρους σας να έχουν τετράγωνη τροχιά, αλλάξτε όλα τα βιβλία σας (γιατί παντού θα υπάρχει έστω και μια Ελληνική λέξη), σβήστε από την καθημερινότητά σας κάθε Ελληνική λέξη, αλλάξτε τα ευαγγέλια, αλλάξτε το όνομα του Χριστού που και αυτό βγαίνει από τα Ελληνικά και σημαίνει αυτός που έχει το χρίσμα, αλλάξτε και το σχήμα κάθε ναού (να μην έχει την Ελληνική Γεωμετρία), σβήστε τον Μέγα Αλέξανδρο, σβήστε όλους τους Μυθικούς και Ιστορικούς ήρωες, αλλάξτε την Παιδεία σας, αλλάξτε το όνομα της Ιστορίας, αλλάξτε τα ονόματα στα Πανεπιστήμιά σας, αλλάξτε τον τρόπο γραφής σας, χρησιμοποιήστε τον αραβικό, διαγράψτε την Φιλοσοφία, διαγράψτε, διαγράψτε, διαγράψτε...  

 

Θα πείτε "δεν γίνεται". 

Σωστά. Δεν γίνεται, γιατί μετά δεν θα μπορείτε να στεριώσετε ούτε μία πρόταση! Δεν γίνεται να σβήσει η Ελλάδα, ο Έλληνας και η προσφορά τους πάνω σε αυτόν τον Πλανήτη...

 Σταματήστε τον κόσμο, η Ελλάδα θέλει να κατέβει! 

 

Ένα από τα ωραιότερα άρθρα που διάβασα. Αξίζει να το διαβάσετε..