Μνημόσυνο στο φίλο Κώστα Μουτζούρη, που έφυγε σήμερα το μεσημέρι

Γλεντζές, κιμπάρης και μποέμ
Άρχοντας στην παρέα

Αυτός ήσουν μια ζωή
και έτσι έφυγες σήμερα το μεσημέρι για την γειτονιά των Αγγέλων

Καλό ταξίδι φίλε Κώστα

Κάποιοι που έφυγαν πριν από σένα έστησαν τραπέζι

με μεζέ και τσίπουρο και σε περιμένουν

Αίγυπτος: Χωρικός βρήκε κάτω από το σπίτι του τούνελ που οδηγεί στη πυραμίδα του Χέοπα!

Δεκάδες ξένων αποστολών με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας έψαχναν 

τον δρόμο για την πυραμίδα της Γκίζα επί τρεις δεκαετίες, αλλά δίχως αποτέλεσμα. 

Πρόσφατα και εντελώς αναπάντεχα, ένας χωρικός, ενώ έσκαβε παράνομα κάτω από 

το σπίτι του ανακάλυψε ένα τούνελ που οδηγούσε στην πυραμίδα του Χέοπα, 

τη μεγαλύτερη από τις τρεις πυραμίδες στην Γκίζα.

Από την αραβική ειδησεογραφική ιστοσελίδα Ahram.org μαθαίνουμε ότι ένας 

κάτοικος του χωριού Ελ Χαρανέγια στην Γκίζα, αρχαιολογική περιοχή στην

οποία απαγορεύεται το σκάψιμο, άρχισε να σκάβει κάτω από το σπίτι του σε βάθος 

10 μέτρων όπου και εντόπισε έναν πέτρινο δρόμο.

Το αρμόδιο υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων κινητοποιήθηκε από την ανακάλυψη και απέκλεισε την περιοχή. Ειδοποιήθηκε ο υπουργός Αρχαιοτήτων για το σπουδαίο αυτό εύρημα και ο αρχαιολόγος Καμάλ Γουαχίντ ετέθη επικεφαλής των ανασκαφών. Με ανακοίνωσή του επιβεβαιώνεται η εύρεση του δρόμου που οδηγούσε στη μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα, την αρχαιότερη και μεγαλύτερη σε μέγεθος πυραμίδα στην Γκίζα.

 

Η μεγάλη πυραμίδα της Γκίζα, όπως φαίνεται από την αυλή του σπιτιού του χωρικού που έσκαψε και βρήκε την υπόγεια δίοδο

Στην κοιλάδα κοντά στον ποταμό Νείλο υπήρχε ένας ναός που συνδεόταν με την πυραμίδα του Χέοπα με έναν μεγάλο δρόμο. Η ανακάλυψη του λιθόστρωτου δρόμου με τα τείχη από ασβεστόλιθο δείχνει ότι ο ναός της κοιλάδας είναι θαμμένος κάτω από το χωριό Ναζλέτ ελ Σαμάν. 

Καλλιτεχνική αναπαράσταση των πυραμίδων της Γκίζα που δείχνει τους δρόμους που οδηγούσαν σε κάθε πυραμίδα

Παρά τις έρευνες δεκαετιών και τις εκτεταμένες ανασκαφές δεν υπήρξαν εντυπωσιακά ευρήματα.

Ο Ηρόδοτος που επισκέφτηκε την μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα τον 5ο αιώνα π.Χ, έγραψε για τον δρόμο ότι έχει μήκος ένα χιλιόμετρο, στοιχείο που αμφισβητείται από τους σύγχρονους Αιγυπτιολόγους. Ο προηγούμενος υπουργός αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Ζαχί Χαουάς, υπολόγισε το μήκος στα 825 μέτρα. 

Στο δεύτερο βιβλίο του, Ιστορίες, ο Ηρόδοτος περιέγραψε τον δρόμο ως έναν δρόμο πλαισιωμένο από τοιχώματα διακοσμημένα με ανάγλυφες παραστάσεις.

Δρόμος προς το συγκρότημα των πυραμίδων Unas

Ο δρόμος προς τη δεύτερη πυραμίδα της Γκίζα, της πυραμίδας του Χεφρήνου, βρέθηκε σε καλύτερη κατάσταση .

Ο πιο καλοδιατηρημένος όμως δρόμος φαίνεται πως είναι ο δρόμος προς το σύμπλεγμα των πυραμίδων Unas που βρίσκονται κοντά στο Κάιρο, όπου σώζεται και τμήμα της οροφής του δρόμου. 

Πρόκειται για έναν σκεπασμένο δρόμο, μήκους 720 μέτρων και τα τοιχώματα φέρουν υψηλής ποιότητας ανάγλυφα με διάφορες παραστάσεις. Οι τοίχοι φωτίζονται από μια σχισμή στην οροφή που εκτεινόταν κατά μήκος του δρόμου επιτρέποντας το φυσικό φως. Το θέμα των ανάγλυφων παραστάσεων στα ανατολικά τοιχώματα είναι από τον κόσμο των ζωντανών ενώ στα δυτικά από τον κόσμο των νεκρών. 

Προς το παρόν υπάρχει ελάχιστη ενημέρωση σχετικά με την ανακάλυψη του δρόμου που οδηγεί προς την μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα στην Γκίζα. Ωστόσο οι έρευνες συνεχίζονται και ίσως υπάρξει καλύτερη πληροφόρηση που θα οδηγήσει στην βαθύτερη κατανόηση των πυραμίδων
.

Το λεξικό της Λάρισας που κάνει πάταγο!

ΒΡΉΚΑΜΕ ΤΟ ΣΠΆΝΙΟ ΛΕΞΙΚΌ ΤΗΣ ΛΆΡΙΣΑΣ ΈΠΕΙΤΑ ΑΠΟ ΕΚΤΕΤΑΜΈΝΗ ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΣΑΣ ΤΟ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΟΥΜΕ! ΠΡΟΣΟΧΉ ΑΝ ΔΕΝ ΈΧΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΤΆΛΛΗΛΗ ΠΡΟΦΟΡΆ ΚΑΛΎΤΕΡΑ ΜΗΝ ΔΟΚΙΜΆΣΕΤΕ ΝΑ ΤΟ ΠΑΊΞΕΤΕ ΝΤΌΠΙΟΣ!

ΤΟ “ΛΕΞΙΚΌ”

–Ιμαμης 

 είναι ο Μουσουλμάνος ιερέας και αυτο που λεει η δασκαλα σε φροντιστηριο αγγλικων στο παιδακι, οταν του δειχνει τη μανα του

–Dish 
είναι το πιατο στα Αγγλικα και στη Λαρισα η προστακτικη του ντυνομαι.

–Μπάγερν, 
ομάδα της Γερμανίας και στη Λάρισα όταν δυο μηχανικοί λένε οτι κάτι δεν είναι ισιο.

–Γερμανίδα στη Λάρισα είπε σε καφετέρια genau και τρεχαν ολοι πανικοβλητοι να δουν αν σπασαν τα νερα.

–Μύδι 
είναι είδος θαλασσινού και η απάντηση του Λαρισαίου στην ερωτηση “Πώς κατάλαβε η γυναίκα σου οτι την κερατώνεις?”

–Κιτάπια 
είναι τα βιβλία που κρατούνται σημειώσεις και στη Λάρισα, η συνέχεια της πρότασης: ”με πονάει το κεφάλι γιατί βγήκα χτες βράδυ”

–Funky 
είναι είδος μουσικής και στη Λάρισα η απάντηση στην ερώτηση “μήπως φάνηκε ο Μήτσος?”

–Buzz είναι το βουητό στην Αγγλία και στη Λάρισα η απάντηση “φέρνει το παράθυρο κρύο?”

–Ταύτιση 
είναι να νιώθεις πολύ κοντά με κάποιον. Στη Λάρισα είναι όταν κάποιος δεν μπορεί να τρέξει άλλο.

–Manu Chao = διάσημος μουσικός. 
Στη Λάρισα έτσι λεμε “Γειά σου Μάνο”

–Κinky 
σημαίνει πιπεράτος. Στη Λάρισα σημαίνει η κοπέλα απέναντι.

–Battery 
ειναι η μπαταρια στα Αγγλικά και στη Λάρισα αυτό που λέει ο προπονητής για να εμψυχώσει τους παίκτες όταν μπαίνουν για δεύτερο ημίχρονο.

–Τσέχο 
λένε αυτόν που κατάγεται από την Τσεχία και στη Λάρισα η απάντηση στην ερώτηση: “Θες βοήθεια να τους δείρεις?”

–Μυκήνες 
είναι αρχαιολογικός χώρος στην Πελοπόννησο και η απάντηση της κόρης στη Λαρισαία μαμά όταν τις δείχνει με ποιές βγήκε για καφέ χτες.

–Κυπαρίσσι 
είναι αειθαλές δένδρο και η απάντηση της Λαρισαίας γκόμενας όταν τη ρωταει ο δικός της αν θέλουν να πάνε μονο Λονδίνο

–Jam 
ειναι στα αγγλικά η μαρμελάδα και και η απάντηση Λαρισαίου για το πως πέρασε χτες.

–Μπουρουσης 
είναι Έλληνας παίχτης μπάσκετ και αυτό που λέει ο Λαρισαίος πατέρας στο γιό του που δεν πήγε καλά στις εξετάσεις αλλά πιστεύει σε αυτόν

–Κισσός 
είναι το γνωστό αναρριχητικό φυτό και αυτό που απαντάει ο Λαρισαίος στο σουβλατζή όταν τον ρωτάει αν θέλει τιποτά άλλο στο πιτόγυρο.

–Duncan 
είναι γνωστός Αμερικάνος μπασκετμπολίστας και η απάντηση του Λαρισαίου για το πως κάνει η καμπάνα

–Medicine 
είναι η Ιατρική στα Αγγλικά και η απάντηση του Λαρισαίου όταν το ρωτάν τι γεύση είναι οι τσίχλες

–Σάρισα 
είναι το περίφημο Μακεδονικό δόρυ και αυτό που ρωτάει μια Λαρισαία στον δικό της μετά από τσιφτετέλι που χόρεψε

–Γκαζόν 
είναι ο χλοοτάπητας και αυτό που λένε στη Λάρισα για κάποιον που αναπτύσσει ταχύτητα

–Ταλίν 
είναι πρωτεύουσα της Εσθονίας και η απάντηση Λαρισαίου σεξολόγου σε ζευγάρι για το αν το σεξ λύνει τα προβλήματα σε μία σχέση

–Τοο much 
δεν βλέπεται, λένε κοπέλες συνήθως για υπερβολικό ντύσιμο και δυο Λαρισαίοι φίλοι που μαζεύτηκαν να δούνε μπάλα

–Εναλλάξ 
είναι κάτι που γίνεται διαδοχικά και αυτό που απαντάει ο Λαρισαίος σύζυγος όταν η γυναίκα του τον ενημερώνει ότι το παιδί λερώθηκε.

–Ισιδώρα 
είναι γυναικείο όνομα και αυτό που φωνάζει ο Λαρισαίος όταν μπαίνει σπίτι και ψάχνει τη γυναίκα του

–Σημειώνει 
λεμε στη Λάρισα όταν κάποιος μιλάει σε φίλο με υποτιμητικό τρόπο

Βασίλισσα Ελισάβετ: «Επίκειται παγκόσμιος πόλεμος που θα φέρει τους Έσχατους Καιρούς»

του Θεόφραστου Ανδρεόπουλου   

Έντονη ανησυχία έχουν προκαλέσει οι φήμες ότι η βασίλισσα Ελισσάβετ κατά την συνάντησή της με τον Ρώσο πατριάρχη Κύριλο και τον Αρχιεπίσκοπο του Canterbury τους είπε ότι επίκειται ένας φοβερός παγκόσμιος πόλεμος που θα φέρει τους «έσχατους καιρούς για την Ανθρωπότητα» ακριβώς όπως έχει προβλεφθεί στις Γραφές.
Στην συνάντηση φέρεται να είπε «ένα άτομο θα πρέπει να κάνει πλέον τις απαραίτητες προετοιμασίες για να πει αντίο στου αγαπημένους του καθώς κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πλέον ποιοι θα ζήσουν ή ποιοι θα πεθάνουν. Πολλοί θα πεθάνουν αυτές τις ημέρες»
 «Η αγαπημένη μου χώρα πρόκειται να εισέλθει στην σκοτεινότερη περίοδο τους επόμενους μήνες καθώς ένας βάρβαρος και αποκαλυπτικός πόλεμος θα ξεκινήσει στην Ανατολή»
 «Δεν με απασχολούν οι τυπικότητες για τον εορτασμό των Χριστουγέννων είμαι ανήσυχη με τις τρομερές συνέπειες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε καθώς τα τύμπανα του πολέμου ηχούν δυνατότερα».

Πρόκειται για διαρροές κύκλων του Στέμματος που δεν έχουν επιβεβαιωθεί αλλά με βάση και τις συναισθηματικά φορτισμένες δηλώσεις και του Ρώσου Πατριάρχη σίγουρα δεν συζητήθηκαν μεταξύ τους και τα πιο ευχάριστα πράγματα.

Μετά την συναντηση ο Ρώσος Πατριάρχης ζήτησε απ'όλες τις χώρες να ενωθούν για να νικήσουν το «μεγάλο κακό, ο σημερινός πόλεμος εναντίον του τρόμου πρέπει να είναι κοινή προσπάθεια».
«Δεν πρόκειται για πόλεμο της Ρωσίας είναι για όλες τις χώρες πρέπει να ενωθούμε να νικήσουμε το σατανικό κακό και αυτός ο πόλεμος θα είναι ιερός»

Aξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και ο Πάπας Φραγκίσκος προχώρησε στην παρακάτω σιβυλλική δήλωση: «Είναι πόλεμος. Υπήρχε πόλεμος το 1914 και ξανά το 1939-45 άλλος ένας Μεγάλος Πόλεμος. Τώρα έχουμε αυτόν. Μπορεί να μην είναι οραγνικός είναι όμως οργανωμένος και είναι πόλεμος»

Φυσικά ακόμα και ο Β.Πούτιν δήλωσε πρόσφατα ότι επίκειται μια σύγκρουση με τις ΗΠΑ αν κερδίσει τις εκλογές στις 8 Νοεμβρίου η εκπρόσωπος του βαθέως αμερικανικού κράτους Χ.Κλίντον.

Σε μια δήλωση γρίφο προχώρησε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμιρ αναφορικά με το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Λέγοντας πως «κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί όταν αυτές πραγματοποιηθούν και εκλεγεί νέος πρόεδρος», υπονοώντας έμμεσως πλην σαφώς πως εάν εκλέγει η Χ.Κλίντον και «κάποιοι» αποφασίσουν αντιπαράθεση με την Ρωσία θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα.

Είναι σαφές όμως ότι εάν ισχύουν αυτά που διαρρέουν οι κύκλοι της βασίλισσας ότι η Ελισσάβετ προβλέπει έναν παγκόσμιο πόλεμο ΝΑΤΟ εναντίον Ρωσίας και φυσικά Κίνας που θα σταθεί στο πλευρό της μην έχοντας άλλη επιλογή καθώς γνωρίζει ότι σε περίπτωση ρωσικής ήττας μετά έρχεται η σειρά της.

Οι Αμερικανοί βλέπουν ότι χάνεται η παγκόσμια κυριαρχία και σε μερικά χρόνια θα έχουν χάσει την ηγεμονία του πλανήτη. Τρέχουν να προλάβουν και είναι διαθέσιμοι να τινάξουν στον αέρα τους πάντες μαζί και την ίδια τους την χώρα.

O Χρόνος στην Επικούρεια Κοσμοθέαση

Στην ελληνική μυθολογία, ο Χρόνος ήταν μία ασώματη αρχέγονη θεότητα. Παρότι ασώματος, εικονιζόταν και ως τέρας με σώμα φιδιού και τρία κεφάλια: ενός άνδρα, ενός ταύρου και ενός λιονταριού. Ο Χρόνος αυτός και ένα άλλο φίδι που τον συνόδευε και που λεγόταν  Ανάγκη, περιελίσσονταν γύρω από το κοσμικό αυγό. Στη συνέχεια  έσπασαν το αυγό αυτό και σχηματίστηκε το Σύμπαν .

Τι είναι όμως ο χρόνος και πώς τον βιώνουμε;  Και τέλος αν δεν υπήρχε ο άνθρωπος  που τον όρισε, θα υπήρχε ο χρόνος;

Σ’  αυτά τα φιλοσοφικά ερωτήματα έχουμε την ιδεαλιστική και την υλιστική άποψη περί χρόνου.

Επίσης ο χρόνος εκτός από διαφορετική ερμηνεία, έχει και διαφορετική διάρκεια, σύμφωνα με τις διάφορες επιστήμες ή τις εκδοχές της ζωής μας. Επέλεξα όμως να σας πω δυο λόγια μόνο για τον χρόνο στη φυσική, για τον βιολογικό χρόνο, για τον χρόνο στην συνείδησή μας και φυσικά για τον φιλοσοφικό χρόνο. Και τα επέλεξα αυτά, διότι ο ίδιος ο Επίκουρος, ως υλιστής φιλόσοφος, λαμβάνει υπ’ όψιν του, στις μελέτες του, αυτούς τους χρόνους.

  

Ο χρόνος στην Φυσική

Ας δούμε πρώτα, πώς εκφράζεται ο χρόνος στην Φυσική Επιστήμη:

Ο χρόνος λοιπόν στην Φυσική επιστήμη, νοείται ως θεμελιώδης ποσότητα.  Και όπως οι άλλες θεμελιώδεις ποσότητες, όπως ο χώρος και η μάζα, ο χρόνος καθορίζεται μέσω της μέτρησης. Συνεπώς είναι μέγεθος.

Τα δύο ταυτόσημα γεγονότα που συμβαίνουν στο ίδιο σημείο στον χώρο και διακρίνονται μεταξύ τους, είναι για την Φυσική ο χρόνος. Το διάστημα ανάμεσα σε δύο τέτοια γεγονότα, σχηματίζει τη βάση της μέτρησης του χρόνου.

Ακόμα η περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της, παρέχει τις μονάδες μέτρησης της ημέρας π.χ. ώρες , λεπτά, δευτερόλεπτα…  Και η τροχιά της γύρω από τον ήλιο, τις ημερολογιακές μονάδες.

Για την κλασσική μηχανική και κατά Νεύτωνα, υπάρχει ο απόλυτος χρόνος, που κυλάει ανεξάρτητα από οποιοδήποτε φαινόμενο συμβαίνει στην φύση και από οποιοδήποτε σύστημα αναφοράς . Οι μεταβολές μέσα στον χρόνο, δεν είναι αυτές οι ίδιες χρόνος.

Ο Αϊνστάιν, με την γνωστή θεωρία της σχετικότητας, μας εισήγαγε στον σχετικό χρόνο. Ο οποίος κυλά πιο αργά στα αντικείμενα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα.

Βλέπουμε σ’ αυτό το σημείο, ότι τόσο ο Νεύτων όσο και ο Αϊνστάιν, μας λένε ότι υπάρχει χρόνος στο χαώδες Σύμπαν, ανεξάρτητα αν τον ορίζει κάποιο φαινόμενο ή δεν τον ορίζει. Δηλαδή βλέπουμε, ότι και αυτοί δεν ξεφεύγουν από μία, Ιδεαλιστική(;) ή Στωική(;)  προσέγγιση του χρόνου, χρησιμοποιώντας υλιστικά δεδομένα. Και για μεν τον Νεύτωνα ο χρόνος είναι απόλυτος, με την έννοια ότι δεν αλλάζουν τα διαστήματά του. Ο δε Αϊνστάιν, με την θεωρία της σχετικότητας, μας λέει ότι ένα έτος φωτός π.χ. είναι διαφορετικό από το δικό μας έτος.

Η σύγχρονη χρήση του χρόνου για επιστημονικούς σκοπούς, καθορίζεται με όρους συχνότητας μιας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

 

Ο χρόνος στην Βιολογία

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο βιολογικός μας χρόνος, ως προς το πως καλό θα είναι να βιώνουμε την καθημερινότητά μας.

Μαθαίνουμε ότι το άγχος συνδέεται άμεσα με την κορτιζόλη. Η κορτιζόλη παράγεται ακόμα και κατά την έντονη άσκηση, δρώντας όπως τα στεροειδή, επιταχύνοντας τις βιολογικές διαδικασίες. Αυξημένα επί μακρόν επίπεδα κορτιζόλης, μικραίνουν τη ζωή, καθώς σε συνθήκες στρες, οι μηχανισμοί προστασίας δεν προλαβαίνουν να δράσουν. Η συγγενής με την κορτιζόλη  αδρεναλίνη, δρα με παρόμοιο τρόπο στο βιολογικό ρολόι των κυττάρων και δίνει έκρηξη δύναμης σε καταστάσεις ανάγκης, με αποτέλεσμα την πιο γρήγορη θνησιμότητα.

Αντιθέτως, οι ενδορφίνες του εγκεφάλου που μας προκαλούν ευχαρίστηση, φαίνεται να δρουν αντίστροφα με αυτά που είπαμε και βοηθούν τη μακροζωία. Δηλαδή ένας χαρούμενος άνθρωπος, ένας άνθρωπος που ρουφά την απόλαυση της ζωής, ζει και περισσότερο.

Η αλλαγή στο ρυθμό που έχει το καρδιοχτύπι για παράδειγμα και που δίνει αθροιστικά τη βιολογική ηλικία ενός αγχώδους ή ενός μη αγχώδους ανθρώπου, ενός καταπονημένου ή μη καταπονημένου οργανισμού, είναι αυτός ακριβώς ο δείκτης της μακροζωίας. 

 

Ο χρόνος στην Συνείδηση    

                                                        

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και ο χρόνος στην συνείδησή μας. Διότι όλα αυτά που σας είπα, σχετικά με τον Βιολογικό χρόνο, έχουν άμεση σχέση και με τον Συνειδησιακό χρόνο. Δηλαδή με τον χρόνο μας, που άλλοτε μας φαίνεται πως περνά πιο γρήγορα και άλλοτε πιο αργά. Π.χ. όταν χαίρεσαι, αισθάνεσαι πως περνάει ο χρόνος γρήγορα, ενώ όταν πονάς περνάει αργά. Όταν χαίρεσαι, ο χρόνος συστέλλεται, ενώ όταν πονάς, ο χρόνος διαστέλλεται. Δηλαδή ανάλογα με την ψυχική σου κατάσταση είναι και ο χρόνος.

Όλα αυτά συμβαίνουν επειδή εμπλέκεται η Αμυγδαλή, δηλαδή το συγκινησιακό κέντρο του Εγκεφάλου, που σε κατάσταση πόνου ή φόβου, επηρεάζει την έκκριση  διαφόρων ορμονών. Εκκρίνεται  η  αδρεναλίνη που κάνει την μνήμη μας να χαράζει ανεξίτηλα τα γεγονότα, με αποτέλεσμα ο χρόνος να μας φαίνεται πιο αργός. Απ’ αυτά συνάγεται ότι σε κατάσταση πόνου ή φόβου, η μνήμη, καταγράφει πιο πολλές μονάδες, με σκοπό την ανάπτυξη στρατηγικής ή ενστικτώδους αντίδρασης καθώς και έγκαιρης πρόβλεψης παρόμοιας κατάστασης στο μέλλον. Όλα αυτά, δίνουν την αίσθηση της διαστολής του χρόνου.

Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει όταν χαίρεσαι ή όταν ηδονίζεσαι. Για παράδειγμα, σου φαίνονται πως πέρασαν μερικά λεπτά, όταν έχεις κάνει ένα πολύωρο και καλό σεξ!

  

Ο χρόνος στην Φιλοσοφία      

                                                            

Ας δούμε τώρα τι σημαίνει χρόνος στη Φιλοσοφία. Εδώ  τα πράγματα είναι πιο μπερδεμένα. Και τα μπερδεύουν οι θιασώτες του ολοκληρωτισμού εξετάζοντας τον χρόνο από την θέση της στιγμής.

Ας τους δούμε κι αυτούς εν συντομία, έτσι για την Ιστορία. Αλλά πριν τους δούμε ας διαβάσουμε μία ανοησία, που μοιάζει με γαργάρα, και που θέτει μερικά δήθεν ερωτήματα γι’ αυτούς τους φιλοσόφους που εξάγουν δήθεν ερωτηματικές απαντήσεις, δημιουργώντας ένα κομφούζιο για το θέμα του χρόνου.

«Είναι ορθό να βλέπουμε τον χρόνο να κυλά; Κι αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, κυλά από το μέλλον στο παρελθόν με την ανθρωπότητα κολλημένη σαν βάρκα στη μέση του ποταμού; Ή μήπως κυλά από το παρελθόν προς το μέλλον, παρασύροντας τη βάρκα με τη ροή του; Δύσκολα ερωτήματα ή πολύ αφηρημένα για να απαντηθούν και να μας ωθήσουν να απορρίψουμε τη μεταφορική εικόνα του χρόνου ως ροή. Αν, ωστόσο επιθυμούμε να απορρίψουμε την εικόνα της ροής, πώς μπορούμε να συλλάβουμε το πέρασμά του; Τι είναι αυτό που διακρίνει το παρελθόν από το παρόν ή το μέλλον; Ή μήπως δεν υφίσταται αντικειμενική διάκριση και ο χρόνος είναι μια ενιαία οντότητα που αποκαλείται παρόν; Τι είναι αυτό που δίνει στο χρόνο την κατεύθυνσή του; Τι είναι εκείνο που συνηγορεί υπέρ της ασυμμετρίας μεταξύ παρελθόντος και παρόντος; Υφίσταται η άχρονη ύπαρξη ή μήπως η ύπαρξη γίνεται αντιληπτή μόνο μέσα στα όρια του χρόνου;»

Πολλά απ’ αυτά τα ανωτέρω εντός εισαγωγικών προβλήματα, τα βλέπουμε στα Φυσικά του Αριστοτέλη με παράδοξα ή με προβλήματα.

Ο Αριστοτέλης μας αναφέρει, ότι «ο χρόνος δεν μπορεί να υπάρχει, γιατί δεν υπάρχει κανένα από τα επί μέρους τμήματά του (π.χ. μας λέει ότι η τωρινή στιγμή, που δεν έχει διάρκεια, δεν μπορεί να υπολογιστεί ως τμήμα του χρόνου). Αν πάλι αναρωτηθούμε πότε παύει να υπάρχει η τωρινή στιγμή, όποια απάντηση και να δοθεί περιέχει αντίφαση: Όχι στο παρόν, γιατί όσο υπάρχει, υπάρχει. Ούτε στο μέλλον, στην επόμενη στιγμή, γιατί στο συνεχές δεν υπάρχει επόμενη στιγμή. Αλλά δεν μπορούμε να αντιληφθούμε την τωρινή στιγμή ότι υπάρχει διαρκώς, γιατί τότε, όσα συνέβησαν πριν από 10.000 π.χ. χρόνια θα υπάρχουν ταυτόχρονα με όσα συμβαίνουν στο παρόν. Πράγμα άτοπον». Για να μην πω άχρονον!

Για πάμε παρακάτω και να δούμε τι μας λέει ο Αυγουστίνος.

«Τι είναι, λοιπόν, ο χρόνος; Αν δε με ρωτά κανείς, γνωρίζω. Αν, όμως, θέλω να το εξηγήσω σε κάποιον που με ρωτά, δε γνωρίζω. Αλλά σε κάθε περίπτωση τολμώ να πω πως τούτο γνωρίζω.  Αν τίποτε δεν τελείωνε, δε θα υπήρχε παρελθόν. Αν τίποτε δεν πλησίαζε, δε θα υπήρχε μέλλον. Αν τίποτε δεν υπήρχε, δε θα υπήρχε και παρόν. Όμως, πώς είναι δυνατόν να υπάρχει το παρελθόν και το μέλλον, αφού το παρελθόν πέρασε και το μέλλον δεν έχει έρθει ακόμη; Από την άλλη, αν το παρόν ήταν πάντα παρόν και δεν κυλούσε, το παρελθόν δεν θα ήταν χρόνος αλλά αιωνιότητα. Αλλά, αν ήταν το παρόν μόνο χρόνος, γιατί κυλά στο παρελθόν, πώς μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει; Υπάρχει, μόνον γιατί κάποια στιγμή θα πάψει να υπάρχει. Το  μόνο, λοιπόν, που μπορούμε να βεβαιώσουμε είναι ότι ο χρόνος οδηγεί στη μη-ύπαρξη»

Οι εν λόγω Ιδεαλιστές Φιλόσοφοι εξετάζουν τον χρόνο από την θέση της στιγμής, της ελάχιστης χρονικής μονάδας. Και είναι το ίδιο, σαν να εξετάζεις τις ιδιότητες ενός σύνθετου πράγματος, με τις ιδιότητες του άτμητου. Ε, «Αριστοτέλεια» λογικό είναι, να σου πουν, πως αυτό το άτμητο γεννήθηκε από το μη ον. Δηλαδή από το τίποτα! Διότι αν μπορούσαν να διακρίνουν, μέσα τους και μόνο, τον συνειδησιακό χρόνο οι διάφοροι ιδεαλιστές φιλόσοφοι, δεν θα προέβαιναν σε ακαταλαβίστικες εκδοχές

Αυτός όμως που συμφωνεί και ταυτίζεται με τον Επίκουρο, είναι ο Μαρξ, στο διδακτορικό του η «Διαφορά της Δημοκρίτειας και Επικούρειας Φυσικής Φιλοσοφίας».

 

Ο χρόνος κατά τον Επίκουρο

Ας δούμε όμως τώρα, τι μας λέει με σαφήνεια ο Επίκουρος, περιλαμβάνοντας και  συμφωνώντας με τις επιστημονικές υλιστικές προτάσεις που σας ανέφερα.

Ναι! Ο μεγάλος μας δάσκαλος, πριν από αιώνες κατόρθωσε με τον Κανόνα του, δηλαδή με την απλή λογική, να μας πει το αυτονόητο!

 «Πρέπει», μας λέει,

«τώρα να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στο ακόλουθο γεγονός. Δεν πρέπει να εξετάζουμε τον χρόνο όπως τα άλλα φαινόμενα, όσα διερευνούμε υποκειμενικά, ανάγοντάς τον στις εκ των προτέρων αντιλήψεις μας, αλλά λαμβάνοντας υπόψη μας το προφανές γεγονός που μας οδηγεί να βεβαιώσουμε ότι ο χρόνος έχει μακρά ή σύντομη διάρκεια, αποδίδοντάς του, αυτόν τον προσδιορισμό κατ’ αναλογίαν».

Σωστά! Πράγματι! Καλό θα είναι να εξετάζουμε τον χρόνο όχι όπως, για παράδειγμα τον Ήλιο, την Σελήνη, τους Σεισμούς κ.τ.λ.…. όπου είναι αποδεκτή οποιαδήποτε άποψη ερμηνεύει το φαινόμενο. Αλλά με αναλογία. Τι είναι όμως η αναλογία; Μα το είπαμε και πιο πάνω στον συνειδησιακό ή τον αντιληπτικό χρόνο! Ο Επίκουρος εδώ έλαβε υπ’ όψιν του το προφανές, που δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ότι ο χρόνος διαστέλλεται όταν πονάμε, ενώ συστέλλεται όταν χαιρόμαστε.

Ακόμα προσθέτει ότι:

«Για να προσδιορίσουμε τον χρόνο, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όρους που είναι σε χρήση, και να μην τους αντικαταστήσουμε με άλλους υπό το πρόσχημα ότι είναι καλύτεροι. Και ούτε πρέπει να του αποδώσουμε ξένες ιδιότητες και να ισχυριστούμε ότι είναι ταυτόσημες με την ίδια του τη φύση (κάτι που πράγματι κάνουν κάποιοι), αλλά να αναλογιστούμε κυρίως με τι σχηματίζουμε αυτή την ιδιαίτερη ιδιότητα του χρόνου και πως τη μετράμε». 

Σ’ αυτό εδώ το σημείο είναι και πάλι ευθύς και σαφής. Κι έτσι καταλαβαίνουμε ότι καλό θα είναι να μην ασχολούμαστε με τα παράδοξα του Αριστοτέλη ή με τις ανοησίες του Αυγουστίνου, γιατί έτσι μπερδευόμαστε περισσότερο και δεν μας οδηγούν σε μία ασφαλή θέση.

Επίσης μας λέει ότι

«Και, είναι αρκετός ένας απλός συλλογισμός, και δεν χρειάζεται να καταφύγουμε σε απόδειξη, για να πειστούμε, ότι η έννοια του χρόνου συνδέεται με τις μέρες και τις νύκτες και με τις υποδιαιρέσεις τους, καθώς επίσης με τις ψυχικές καταστάσεις, τα συναισθήματα, την απάθεια, την κίνηση και τη στάση. Σε όλα αυτά παρατηρούμε κοινό χαρακτηριστικό, που το ονομάζουμε χρόνο».

Μας εξηγεί λοιπόν και μας παραθέτει, ότι χρειάζεται όχι μόνο ένας απλός συλλογισμός για να καταλάβουμε την έννοια του Χρόνου αλλά και μία απλή παρατήρηση στο ον άνθρωπος ή στα υπόλοιπα όντα της φύσης, όπου υπάρχει μία αέναη γέννηση – ζωή και θάνατος. Και ότι καλό θα είναι να σκεφτούμε ποιος είναι ο χρόνος για εμάς; Δηλαδή είναι ο βιολογικός, ο αντιληπτικός, ο χρόνος σε σχέση με τα άλλα πλάσματα της φύσης;

Τι περιλαμβάνει αυτός ο χρόνος;  Δηλαδή περιλαμβάνει την έναρξη της ζωής μας; Την έναρξη κάποιου γεγονότος; Την γέννηση ενός προσφιλούς μας προσώπου; Και τέλος πως τον μετράμε. Άμα τα ορίσουμε αυτά, τότε θα έχουμε μία πλήρη αντίληψη του χρόνου.

Και εδώ καλό θα είναι να κάνουμε δύο διαπιστώσεις σ’ αυτά που μας λέει ο Επίκουρος. Όντως ο χρόνος (ο βιολογικός)  συνδέεται με τις μέρες, τις νύχτες και με τις υποδιαιρέσεις τους, αλλά συνδέεται και με τις ψυχικές καταστάσεις, τα συναισθήματα, το αν περνά η ώρα ή όχι, πράγματα που τα ξαναείπαμε στον αντιληπτικό χρόνο .

Και συνεχίζει ο Επίκουρος

«Πρέπει να προσθέσουμε σε αυτά που ελέχθησαν πιο πάνω, ότι οι κόσμοι, και κάθε περιορισμένο σύμπλεγμα ατόμων που είναι όμοιοι με τα πράγματα που βλέπουμε καθημερινά γύρο μας, έγιναν από το άπειρο. Επειδή όλα αυτά, τα μεγάλα όπως και τα μικρά, έχουν την προέλευση τους από καθορισμένες συστροφές. Και όλα τα πράγματα διαλύονται ξανά, άλλα πιο γρήγορα, άλλα πιο αργά, άλλα από κάποια αιτία, άλλα από κάποιες άλλες αιτίες.»

Που θέλει να μας πει ότι: Το άτομο (το άτμητο δηλ.) είναι αιώνιο, άχρονο και αθάνατο! Όταν όμως ενωθεί με άλλα άτομα, το καινούργιο στοιχείο που βγαίνει από την ένωση, έχει χρόνο. Δηλαδή ο χρόνος δεν σχετίζεται με την κίνηση των μεμονωμένων ατμήτων. Αλλά με την σύνθεση των ατμήτων και την κίνηση τους εντός της οποιασδήποτε σύνθεσης. Έτσι και αυτά  που έχουν ζωή και που αποτελούνται από τα άτμητα στοιχεία τα οποία με την ένωσή τους δίνουν ζωή, έχουν αρχή και τέλος. Το ίδιο ακριβώς  συμβαίνει και με αυτά τα πράγματα που η ένωση τους δεν δίνει ζωή. Π. χ οι πέτρες, το μέταλλο, το νερό κ.α. Άρα βγαίνει το προφανές συμπέρασμα ότι η κάθε ένωση των ατόμων έχει αρχή και τέλος. Τα άτομα αενάως ενώνονται από την κίνησή τους, φτιάχνουν συνθέσεις, και έπειτα διαλύονται οι συνθέσεις εξ’ ων συνετέθησαν! Ε αυτό ακριβώς είναι ο χρόνος. Και όσον αφορά την διάρκεια της ζωής των συνθέσεων, ποικίλει ανάλογα με την φύση και την θέση, της κάθε σύνθεσης. Δηλαδή άλλες συνθέσεις ζουν πιο πολύ, άλλες πιο λίγο.

 

Ο χρόνος κατά τον Λουκρήτιο

Ακριβώς τα ίδια μας λέει και Λουκρήτιος στο εκπληκτικό ποίημα του De Rerum Natura που είναι, ως επί το πλείστον, το χαμένο βιβλίο Περί Φύσεως του Επίκουρου.«Χρόνος» μας αναφέρει «δεν υπάρχει από μόνος του. Μόνο από τα ίδια πράγματα βγαίνει η αίσθηση για το τι έγινε στο παρελθόν, τι γίνεται τώρα και τι θ’ ακολουθήσει μετά. Ας το παραδεχτούμε λοιπόν ότι κανείς δεν μπόρεσε ν’ αντιληφθεί το χρόνο ξεκομμένο από την κίνηση ή την γαλήνια ακινησία των πραγμάτων».Διότι ο χρόνος δεν είναι ξεκομμένος από τα γεγονότα, από τις πράξεις , από την δραστηριότητα. Επίσης δεν μπορούμε να πούμε πως υπάρχει χρόνος σε κάτι που δεν έχει δημιουργηθεί. Υπάρχει όμως χρόνος σε συνθέσεις, είτε κινούνται, είτε μένουν ακίνητες όπως πιστευόταν για κάποια πράγματα εκείνη την εποχή, π.χ. ένας βράχος. Το ότι ακόμα και ο βράχος αλλοιώνεται, αυτό σημαίνει πως υπάρχει χρόνος και γι’ αυτόν.

«Τέλος,» μας λέει ο Λουκρήτιος ότι

«όταν κάποιοι λένε πως η «αρπαγή της κόρης του Τυνδάρεω» και η «ήττα των Τρώων στον πόλεμο» είναι γεγονότα, ας προσέξουμε να μην μας κάνουν να παραδεχτούμε ότι τα γεγονότα αυτά έχουν αυτόνομη υπόσταση. Τα χρόνια που πέρασαν έχουν πάρει ανεπιστρεπτί μαζί τους ανθρώπινες γενιές για τις οποίες, στ’ αλήθεια, τα γεγονότα εκείνα υπήρξαν συμπτώματα. Γιατί οποιοδήποτε συμβάν μπορούμε κάλλιστα να το χαρακτηρίσουμε σύμπτωμα – είτε της οικουμένης όλης είτε συγκεκριμένων τόπων. Και πάλι, αν δεν υπήρχε η ύλη των πραγμάτων, ο χώρος και το κενό όπου συμβαίνει το καθετί, ποτέ δεν θα έκαιγε μες στα Φρυγικά τα στήθη του Πάρη  η ερωτική φλόγα που του άναψε της Ελένης η ομορφιά, και πυροδότησε τον ξακουστό εκείνο κι άσπλαχνο πόλεμο. Μήτε ο Δούρειος Ίππος θα’ χε πυρπολήσει τα Πέργαμα, βγάζοντας νύχτα μες’ από τα σωθικά του τους Έλληνες κρυφά απ’ τους Τρώες. Μπορείς, λοιπόν, να το δεις καθαρά: τα γεγονότα σε καμιά περίπτωση δεν έχουν αυτόνομη υπόσταση όπως η ύλη, μήτε υπάρχουν με την έννοια που υπάρχει  και το κενό. Σωστότερο θα ήταν να τα ονομάσεις συμπτώματα της ύλης και του χώρου στον οποίο συμβαίνουν.»

Μπορεί να φανεί σε κάποιον Στωικό, ότι τα γεγονότα που μας παραθέτει ο Λουκρήτιος είναι ντετερμινιστικά, ότι υπάρχει αιτία και αιτιατό και ότι ο χρόνος μας οδηγεί κάπου. Αν όμως θελήσει κάποιος  να κοιτάξει καλά, θα δει πως αυτά τα συμπτώματα, που μας αναφέρει ο Λουκρήτιος, είναι οι περιστασιακές ιδιότητες. Αυτές! είναι θεμελιώδεις για την Επικούρεια Φιλοσοφία. Διότι, ούτε μόνιμες είναι, ούτε σταθερές, ούτε υπάρχουν για κάτι, και δεν εμφανίζονται πάντα. Έτσι εδώ, πέραν της αλληλουχίας των γεγονότων, μας παρουσιάζει και την τυχαιότητα στην οποία επέδρασε και επιδρά ο χρόνος. Και αυτό ακριβώς, δηλαδή η τυχαιότητα, είναι το σύμπτωμα. Η τυχαιότητα είναι η περιστασιακή ιδιότητα.

Και όταν λέμε αλληλουχία, εννοούμε πως ένα γεγονός δεν έγινε παρθενογεννημένο, αυτόνομο, αλλά έγινε σε σχέση με άλλα γεγονότα.

Και όταν λέμε τυχαιότητα, ο Λουκρήτιος μας το λέει ξεκάθαρα: Ότι οι άνθρωποι ή τα πράγματα δημιουργούν την διαφορά. Και κατ’ επέκταση την τυχαιότητα. Διότι αν κάτι έλειπε από το όλο σκηνικό, τα πράγματα ή τα γεγονότα θα ήταν διαφορετικά. Δηλαδή μας λέει ότι, αν δεν υπήρχε π.χ. η Ελένη ή αν δεν είχε συναντηθεί με τον Πάρη δεν θα γινόταν Τρωικός Πόλεμος.

Επίσης μας μιλά και για την υλιστική πλευρά του χρόνου. Και είχε δώσει σαφή την απάντηση στον Αυγουστίνο, που μας λέει ότι χρόνος υπάρχει στη μη ύπαρξη. Ακριβολογεί λοιπόν και μας λέει, ότι αν δεν υπήρχαν η παρέκκλιση των ατόμων που εξαιτίας τους προκαλούνται οι συνθέσεις και το κενό δεν θα υπήρχαν  γεγονότα. Διότι, όπως είπαμε, τα γεγονότα συμβαίνουν με την σύνθεση των ατόμων.  Άρα, αν δεν υπήρχε παρέκκλιση, δεν θα υπήρχε σύνθεση, δεν θα υπήρχε σύγκρουση, δεν θα υπήρχε γέννηση…. άρα δεν θα υπήρχε χρόνος.

 

Χρόνος και αντικειμενικότητα  

                                                                 

Γεννάται το ερώτημα, αν είναι ο χρόνος αντικειμενικός. Με την έννοια ότι περνά πάνω απ’ όλες τις συνθέσεις της φύσης. Η απάντηση είναι καταφατική! Η απάντηση είναι Ναι! Όμως ποιος όρισε τον χρόνο και ποιος τον μετρά; Μα, απ’ όσο ξέρουμε, ο άνθρωπος. Με αναγωγή λοιπόν στην σκέψη μας, αν πάψουμε να υπάρχουμε ως ανθρωπότητα, σίγουρα θα υπάρχει χρόνος. Όμως δεν θα υπάρχει κανείς να τον ορίσει. Εκτός αν υπάρχουν άλλα εξωγήινα σκεπτόμενα  όντα που θα τον ορίσουν. Υπάρχει λοιπόν χρόνος έξω από εμάς αλλά δεν υπάρχει αυτός που τον ορίζει. Οπότε είναι σαν να μην υπάρχει.

Εδώ έρχεται και συνηγορεί και ο Μητρόδωρος με την 10^η προσφώνηση που μας λέει

«Μην ξεχνάς, παρόλο που είσαι θνητή φύση και παρόλο που σου δόθηκε περιορισμένος χρόνος για την ζωή, πως έφτασες- χάρη στη λογική κρίση για την ουσία της φύσης-στο άπειρο και στην αιωνιότητα και πως κατανόησες ό,τι υπάρχει, ό,τι υπήρξε και ό,τι θα υπάρξει». Που σημαίνει ότι, αν δεν σου διδόταν αυτός ο περιορισμένος χρόνος για την ζωή, δεν θα υπήρχε περίπτωση να κατανοήσεις την φύση, το άπειρο, την αιωνιότητα και ό,τι υπήρχε, ό,τι υπάρχει και ό,τι θα υπάρξει. Δηλαδή όταν είσαι τίποτα, δεν μπορείς να ορίσεις τίποτα. «Διότι τίποτα δεν γίνεται από το τίποτα».

Επίλογος

Καταλαβαίνω ότι σας κούρασα, ότι σας ζάλισα. Ήταν όμως ευκαιρία να μάθετε μία γενική άποψη για τον χρόνο. Ναι, μα τους 12 Ολύμπιους Θεούς, αυτή η κούραση σας, δεν ήταν εξαναγκαστική, όπως για παράδειγμα οι ατελείωτες ώρες μιας δουλειάς, αλλά εποικοδομητική και χαρούμενη κούραση, που προέρχεται από τον χρόνο  της δημιουργίας.

Ακόμα, καλό είναι ο χρόνος να μελετάται καθ’ ολοκληρία και όχι τμηματικά, διότι παραπέμπει  σε ατέρμονες και ανούσιες συζητήσεις αιτιοκρατικού χαρακτήρα.

Ο Επίκουρος, μέσα από τα λόγια του, μας αναφέρει, με την  αντίληψη  της  δικιάς του εποχής, όλες τις σύγχρονες επιστημονικές διαπιστώσεις σε όλους τους τομείς που ειπώθηκαν. Μπορεί οι σύγχρονοι Φυσικοί, Βιολόγοι, Φιλόσοφοι να μην είχαν διαβάσει Επίκουρο, όμως βλέπουμε πως συνέχεια επιβεβαιώνεται. Γι’ αυτό τον μελετάμε και γι’ αυτό καλό θα είναι να τον αναδεικνύουμε στην Επιστημονική κοινότητα και να τους λέμε πως και τα πιο σύγχρονα επιστημονικά όργανα επισφραγίζουν την Επικούρεια Φιλοσοφία.

Μπάμπης Πατζόγλου

Το διαβάσαμε από το: O Χρόνος στην Επικούρεια Κοσμοθέαση http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2016/10/o_20.html#ixzz4Njcmnb86