Η αρχαία ελληνική ιατρική αποδεικνύεται ότι είναι η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ !!!

Εσείς γνωρίζετε την αμίδα, τις στλεγγίδες, τα αναθήματα, τις μηλωτρίδες, τις σικύες και το λύκιον; 

Μη βιαστείτε να απαντήσετε αρνητικά διότι μόλις διαβάσετε στο κείμενο που ακολουθεί τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις και για τη δική μας καθημερινότητα και ιδιαιτέρως μόλις διαβάσετε πόσες χιλιάδες χρόνια πριν αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας των προγόνων μας,
πιθανότατα θα μείνετε… άφωνοι – δεν θα μπορείτε ούτε να καλέσετε τον i-ja-te ούτε να πάρετε το pa-ma-ko σας για να συνέλθετε!
H έκθεση «Ιασις: Υγεία, Νόσος, Θεραπεία από τον Ομηρο στον Γαληνό» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης παρουσιάζει τις εκπληκτικές γνώσεις των προγόνων μας σε θέματα υγείας, υγιεινής και θεραπείας.

Άφωνος μένει σε πολλά σημεία και ο επισκέπτης της άκρως ενδιαφέρουσας έκθεσης «Ιασις: Υγεία, Νόσος, Θεραπεία από τον Ομηρο στον Γαληνό» η οποία φιλοξενείται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ως τα τέλη Μαΐου παρουσιάζοντας την εξέλιξη των αρχαίων θεραπευτικών πρακτικών και εξετάζοντας τη μετάβαση από τη μαγικοθρησκευτική θεραπεία στην ορθολογική επιστημονική ιατρική σε μια περίοδο που καλύπτει περίπου 1.500 έτη – από το 1200 π.Χ ως και τον 3ο μ.Χ. αιώνα.

Και αυτό το ταξίδι είναι πραγματική… μαγεία που ξετυλίγεται μέσα από 300 αρχαία αντικείμενα που συγκεντρώθηκαν από 41 μουσεία της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού (Βρετανικό Μουσείο, Λούβρο, Μουσεία του Καπιτωλίου στη Ρώμη). Η άκρως μελετημένη έκθεση ανοίγει ήδη από τον προθάλαμο του Μουσείου, όπου τους επισκέπτες υποδέχονται τρία «συμβολικά» αγάλματα: η προτομή του πατέρα της σύγχρονης Ιατρικής Ιπποκράτη, ένας εντυπωσιακότατος Ασκληπιός από μαύρο μάρμαρο (πρόκειται για άγαλμα που βρέθηκε το 1725 στη Ρώμη και είναι η πρώτη φορά που μετακινείται από τα Μουσεία του Καπιτωλίου) και η Υγίεια που μετακόμισε για πρώτη φορά από την Κω για να… παρευρεθεί στην έκθεση. Σε αυτόν τον προθάλαμο μας υποδέχεται ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης κ. Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, ο οποίος συνεπιμελήθηκε την έκθεση με τον επιμελητή αρχαιοτήτων του Μουσείου κ. Γιώργο Τασούλα. Η διαδρομή – που αποτελείται από οκτώ σταθμούς – ξεκινά. Βρισκόμαστε σε μια κατάλευκη αίθουσα (σαν ένα λευκό σπα) όπου ακόμη και οι φύλακες φορούν ιατρικές ποδιές!

Οπως αναφέρει ο κ. Σταμπολίδης στο «Βήμα», η έκθεση είναι η δεύτερη από μια τριλογία με πανανθρώπινα θέματα που ξεκίνησε από το 2009. «Πρόκειται για τα τρία θέματα με τα οποία ασχολήθηκε, ασχολείται και θα ασχολείται η ανθρωπότητα, τουλάχιστον στον βαθμό που ο άνθρωπος δεν έχει ακόμη «καταντήσει» μηχανή – και αυτά είναι ο έρωτας, η υγεία και ο θάνατος. Η έκθεση για τον έρωτα ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία και αυτή τη στιγμή η έκθεση για την υγεία συμπίπτει με το «Επέκεινα», την έκθεση για τον θάνατο». 

«Ολιστική ιατρική» πριν από 3.000 χρόνια!

Σύμφωνα με τον κ. Σταμπολίδη, «το ουσιαστικό στοιχείο αυτής της έκθεσης είναι μέσα από οκτώ ενότητες να παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίον οι αρχαίοι Ελληνες κατανοούσαν και τη θεραπευτική τέχνη και την ιατρική και την υγεία και την υγιεινή». Ετσι στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται η υγεία και η υγιεινή (ενώ ακριβώς απέναντί τους βρίσκονται τα εκθέματα της νόσου). «Προσπαθήσαμε να δείξουμε ότι οι αρχαίοι Ελληνες είχαν μια ολιστική αντιμετώπιση του θέματος της υγείας. Οταν στην αρχαιότητα λέμε δίαιτα δεν μιλούμε μόνο για τη διατροφή κάποιου αλλά για μια γενικότερη στάση ζωής. Η δίαιτα με την έννοια της διατροφής αποτυπώνεται σε αγγεία όπως ένα ιχθυοπινάκιο που περιλαμβάνεται στην έκθεση αλλά αποτυπώνεται ακόμη και σε άλλα αρχαία αντικείμενα που παρουσιάζουν την υγιεινή και την καθαριότητα. Για παράδειγμα, ξέρουμε από διαφορετικά ευρήματα ότι στα γυμνάσια της Αθήνας ή άλλων πόλεων μετά την άσκηση ή τους αγώνες οι άνδρες πλένονταν στα κρηναία οικοδομήματα των Γυμνασίων, καθαρίζονταν με στλεγγίδες (ελάσματα σαν «ξύστρες» που χρησίμευαν για την απομάκρυνση της λάσπης και του χώματος από την επιδερμίδα) και στη συνέχεια αρωματίζονταν».

Για να επιτευχθεί όμως η καθαριότητα στα κρηναία οικοδομήματα απαιτούνταν σύστημα ύδρευσης. Εχουν ανακαλυφθεί λοιπόν υπόγειοι πήλινοι σωλήνες που μετέφεραν νερό χιλιόμετρα μακριά και οι οποίοι διέθεταν μάλιστα σε τακτά διαστήματα ανοιχτά τμήματα τα οποία επέτρεπαν τον καθαρισμό τους – ένα τέτοιο πήλινο στέλεχος από τον Πεισιστράτιο υδρευτικό αγωγό της Αθήνας του τέλους του 6ου π.Χ. αιώνα υπάρχει και στην έκθεση. «Ο ελληνικός πολιτισμός ήταν ένας πολιτισμός στενά συνδεδεμένος με θέματα καθαριότητας, υγιεινής, υγείας, θεραπείας και σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό εκλεπτυσμένος» σημειώνει ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και εξηγεί: «Αν σκεφθεί κανείς ότι ήδη από τα μινωικά ανάκτορα έχουμε συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης και αν λάβει υπόψη του ότι στις «Σφήκες» του Αριστοφάνη ο Βδελικλέων δίνει μεταξύ άλλων στον γέροντα πατέρα του ο οποίος λόγω ηλικίας πρέπει να περιοριστεί στο σπίτι μια αμίδα (μια «πάπια» για τη συχνουρία, δηλαδή) – γεγονός που μαρτυρεί την ύπαρξη αγγείων που επιτελούσαν συγκεκριμένες λειτουργίες από άποψη υγιεινής -, θα καταλάβει ότι μιλούμε για έναν πολιτισμό πολύ προχωρημένο».

Ακριβώς απέναντι από τα εκθέματα της υγιεινής «στέκονται» εκείνα της δεύτερης ενότητας της έκθεσης που δείχνουν τη νόσο. Αναθήματα (τάματα, δηλαδή) που παρουσίαζαν το πρόβλημα υγείας του κάθε ασθενούς (π.χ., άκρα με σπίλους ή με κιρσούς), καθώς και ειδώλια που παρουσιάζουν συγκεκριμένες παθήσεις όπως υδροκήλη, μεσογειακή αναιμία, ακόμη και παχυσαρκία (!) και τα οποία μπορεί, μεταξύ άλλων, να είχαν ρόλο… μοντέλου νόσων για το μάθημα στις περίφημες σχολές Ιατρικής της εποχής. Σε αγαλματίδια αποτυπώνονται ήδη από εκείνη την εποχή και οι ψυχικές νόσοι όπως η κατάθλιψη ή η μανία, που συνήθως έχει τη μορφή γυναίκας με φτερά.

Η τρίτη ενότητα της έκθεσης είναι αφιερωμένη στην ομηρική ιατρική και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο πήλινες πινακίδες της γραμμικής Β του τέλους του 13ου αιώνα στις οποίες αποτυπώνεται η συνέχεια της γλώσσας. Βλέπουμε, λοιπόν, καταγεγραμμένες τις λέξεις i-ja-te (ιητήρ, γιατρός δηλαδή) και pa-ma-ko (φάρμακο).

Σύμφωνα με τον κ. Σταμπολίδη, σε ό,τι αφορά το θέμα των ομηρικών μαχών, η τόσο καίρια περιγραφή στην Ιλιάδα σχετικά με τους μυς, τα νεύρα, με το πού θα πρέπει να πλήξει κάποιος για να τραυματίσει ή να σκοτώσει οδηγεί πολλούς αναλυτές στο συμπέρασμα ότι δεν αποκλείεται κάποιοι από τους Ομηρίδες να ήταν «στρατιωτικοί» γιατροί.

Γιατρός – θεός

Η τέταρτη ενότητα αφορά κατ” εξοχήν τη θεουργική ιατρική – οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν ότι η ασθένεια προέρχεται από το θείο είτε για πράξεις είτε για παραλείψεις των ανθρώπων και επομένως αποτελεί τιμωρία για αυτούς. Γνωρίζουμε, όπως επισημαίνει ο καθηγητής, θεούς θεραπευτές όπως τον Απόλλωνα και την Αφροδίτη είτε μικρότερους ήρωες όπως τον Αμφιάραο και κυρίως τον Ασκληπιό, ο οποίος, ενώ αρχικά ήταν βασιλιάς της Τρίκκης, δηλαδή των Τρικάλων, στη συνέχεια έγινε ήρωας, άγιος δηλαδή με τη δική μας έννοια, και στο τέλος ανυψώθηκε σε θεό. Στα ιερά του Ασκληπιού, στα Ασκληπιεία, τα κέντρα υγείας της αρχαιότητας, υπήρχαν τεράστιες στοές όπου ελάμβανε χώρα η «εγκοίμησις» του ασθενούς. Ο ασθενής, μόνος του ή με συγγενείς και φίλους του, προσερχόταν στο ιερό και οι ιερείς λάμβαναν πλήρες ιστορικό της νόσου του και στη συνέχεια τον έπλεναν και τον έβαζαν να κοιμηθεί – πιθανότατα του χορηγούσαν και κάποιες ουσίες όπως όπιο – για να μπορέσουν να τον θεραπεύσουν. Οταν κατά την εγκοίμηση ο ασθενής έβλεπε τον θεό να ακουμπά τα χέρια του – είτε το ιερό ζώο του, το φίδι του – επάνω στο πονεμένο σημείο του σώματός του, τότε θεραπευόταν και αφιέρωνε ανάγλυφα προς τιμήν του. Υπάρχουν μάλιστα τμήματα όπως ένα απότμημα ανάγλυφου αφιερώματος που προέρχεται από το Ασκληπιείο των Αθηνών όπου παρουσιάζεται μια ουλή σε αφτί ασθενούς, γεγονός που μαρτυρεί ότι είχε υποβληθεί σε επέμβαση. «Ο ασθενής επέζησε από την επέμβαση, διότι διαφορετικά πώς θα έκανε την αφιέρωση;» λέει ο καθηγητής.

Δραματοθεραπεία: θέατρα δίπλα στο «νοσοκομείο»

Ελάχιστοι γνωρίζουν, κατά τον κ. Σταμπολίδη, ότι το Ασκληπιείο των Αθηνών βρίσκεται πολύ κοντά στο Ηρώδειο, ανατολικά από τη στοά του Ευμένoυς, και ιδρύθηκε γύρω στο 420 π.Χ., δηλαδή μέσα στην καρδιά του Πελοποννησιακού Πολέμου. Αγνωστο στους πολλούς είναι και το Ασκληπιείο της Επιδαύρου – μια τεράστια έκταση που εκτείνεται μετά το θέατρο και η οποία περιελάμβανε ναούς, εστιατόρια, στάδια και ξενοδοχεία. Το θέατρο ουσιαστικώς ανήκε στο Ασκληπιείο, αφού από εκείνη ακόμη την εποχή εθεωρείτο σημαντική η δραματοθεραπεία!

Η μεγάλη οικογένεια του Ασκληπιού παρουσιάζεται μέσα σε ειδική προθήκη – οι δυνατοί, αθλητές γιοι του Μαχάων και Ποδαλείριος, ο μικρότερος γιος του Τελεσφόρος, που κάνει τελικώς τη θεραπεία να τελεσφορήσει, αλλά και οι κόρες του Υγίεια, Ιασώ, Ακεσώ (από το ακείομαι/ακέομαι που σημαίνει θεραπεύω, ανακουφίζω, διορθώνω, επανορθώνω) και Πανάκεια (από το παν+ακείομαι/ακέομαι, θεραπεύω τα πάντα). Δεν είναι τυχαίο, όπως λέει ο καθηγητής, ότι ο Ασκληπιός συνεχίζει να λατρεύεται ως το 500 μ.Χ., ενώ δηλαδή έχει επικρατήσει ο χριστιανισμός, και για αυτό πολλές φορές το πρόσωπό του μοιάζει με το πρόσωπο του Χριστού στις παλαιοχριστιανικές τοιχογραφίες. Πάντοτε κρατά όμως το ραβδί και το φίδι.

Γιατί σύμβολο το φίδι;

Θα απορούσε κάποιος για ποιον λόγο ένα ζώο σαν το (όχι και πολύ συμπαθές στους πολλούς) φίδι είναι το σύμβολο του Ασκληπιού και της Υγιείας. Η εξήγηση είναι τριπλή: «Κατ” αρχάς, το φίδι έρπει στο χώμα και επομένως γνωρίζει τη σοφία της γης όπου φύονται όλα τα θεραπευτικά φυτά, κατά δεύτερον το δηλητήριό του μπορεί ως έναν βαθμό να είναι θεραπευτικό – ή αλλιώς τοξικό, ανάλογα με τη δοσολογία, όπως συμβαίνει και με τα φάρμακα – και, κατά τρίτον, ανά έτος βγάζει το «πουκάμισό» του, κάτι που ενέχει την έννοια της ανανέωσης, της αναγέννησης».

Η πέμπτη ενότητα της έκθεσης αποτελεί ένα «παζλ» ευγνωμοσύνης και ικεσίας με όλα τα μέλη του σώματος – ανδρικά μόρια, γυναικεία αιδοία, στήθη, μάτια, αφτιά, μήτρες – να παρουσιάζονται μπροστά στον επισκέπτη με τη μορφή αναθημάτων. Υπάρχουν επίσης μια σειρά ανάγλυφα, μαρμάρινα, πήλινα αντικείμενα αλλά και αγγεία τα οποία πραγματικά εντυπωσιάζουν. Για παράδειγμα, σε ένα από αυτά βλέπουμε ένα πόδι το κάτω μέρος του οποίου έχει μαύρο χρώμα – ακριβώς επειδή είναι ένα διαβητικό πόδι με σημάδια σηψαιμίας.

Σιδεράκια και επεμβάσεις στον εγκέφαλο

Η έκτη ενότητα της έκθεσης αφορά την επιστημονική ιατρική. Με την πάροδο του χρόνου οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι προσπάθησαν να εξηγήσουν τα φαινόμενα με ρεαλιστική ματιά σε πολλά πεδία όπως η αστροφυσική ή η φυσική. Δεν θα μπορούσε να μην ακολουθήσει και η ιατρική, η οποία μάλιστα χρησιμοποιεί όρους της πολιτικής αφού αρχικώς δεν υπήρχαν ιατρικοί όροι για να αποδώσουν συγκεκριμένες έννοιες. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα μας δίνει ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης: «Η ισορροπία των χυμών του σώματος, δηλαδή του αίματος, του φλέγματος, της ξανθής και της μέλαινας χολής, ονομάζεται ισονομία».

Η αρχαία επιστημονική ιατρική αποδεικνύεται πολύ πιο… επιστημονική από ό,τι φανταζόμαστε εμείς οι… προηγμένοι: 7ος αιώνας π.Χ. και σε ένα κρανίο μιας γυναίκας από τα Αβδηρα φαίνεται καθαρά μια οπή που μαρτυρεί διεξαγωγή επέμβασης στον εγκέφαλο. «Μάλιστα οι έρευνες των ανθρωπολόγων αναφέρουν ότι η ασθενής επιβίωσε για αρκετά χρόνια μετά την επέμβαση». Σε έναν αρύβαλλο (ένα μικρό αγγείο) εικονίζεται ο γιατρός να κάνει φλεβοτομία στο χέρι ασθενούς περίπου στο σημείο όπου οι νοσοκόμες κάνουν σήμερα τις ενέσεις. Και σε ένα κρανίο που χρονολογείται στον 4ο π.Χ. αιώνα βλέπουμε επάνω στα δόντια… σιδεράκια. Εργαλεία όπως μητροσκόπια και ειδώλια που παρουσιάζουν τη γέννα – με τη μαία να παίζει κεντρικό ρόλο, όπως και σήμερα – προκαλούν θαυμασμό.

Φιαλίδια με όπιο και… γκότζι μπέρι!

Η έβδομη ενότητα της έκθεσης κλείνει μέσα της τα θεραπευτικά φυτά, με προεξάρχον το όπιο. Παρουσιάζονται αγγεία (με «σήμα κατατεθέν» το φίδι στο κάτω μέρος τους) που περιείχαν πολύτιμο όπιο το οποίο διακινούνταν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο καθώς με αυτό έπαυε ο πόνος, σωματικός ή ψυχικός, αλλά και ίρινον, το οποίο παραγόταν από τις ρίζες της ίριδας ή κενταύριον ή και λύκιον – το τελευταίο δεν είναι άλλο από το «μοδάτο» σήμερα γκότζι μπέρι. Τα θεραπευτικά φυτά κλείνονται μέσα σε μικρές συσκευασίες – οι οποίες έτσι δείχνουν και τη δοσολογία -, ενώ επάνω στη συσκευασία υπάρχει το όνομα του παρασκευαστή ώστε να αποφεύγονται τα… γενόσημα.

Ανάμεσα στα εργαλεία βρίσκουμε τις σικύες (τις σημερινές βεντούζες), χάλκινες ή γυάλινες, καθώς και λάμες, νυστέρια, λαβίδες, μηλωτρίδες για τον καθαρισμό των αφτιών, των τραυμάτων και των συριγγίων κ.ά. τα οποία αποτελούν τον εξοπλισμό των αρχαίων γιατρών. «Είναι σημαντικό ότι οι γιατροί που επισκέπτονται την έκθεση αναφέρουν πως τα σχήματα των εργαλείων δεν έχουν αλλάξει καθόλου, απλώς σήμερα έχει αλλάξει το υλικό και επομένως η ποιότητα» υπογραμμίζει ο κ. Σταμπολίδης. Βρίσκουμε επίσης θερμοφόρες με το κατάλληλο σχήμα ανάλογα με το εκάστοτε σημείο του σώματος. Φέρουν μια οπή από την οποία παίρνουν θερμό ή κρύο νερό (π.χ., στην περιοχή του κεφαλιού πιθανότατα έπαιρναν κρύο νερό).

Ευχές και κατάρες

Η τελευταία ενότητα της έκθεσης συνδέεται με τους γιατρούς και τη θέση τους στην αρχαία κοινωνία. 

Οι αρχαίοι επιδαψίλευαν τεράστιες τιμές στους γιατρούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα νομίσματα των πόλεων κάποιες φορές το πρόσωπο του γιατρού – όπως του Ιπποκράτη ή του Γαΐου Στερτίνιου Ξενοφώντα από την Κω που ήταν προσωπικός γιατρός του ρωμαίου αυτοκράτορα Κλαύδιου και μεγάλος ευεργέτης της πατρίδας του – αντικαθιστά το πρόσωπο του θεού! Αλλά και επιγραφές από διαφορετικές περιοχές όπως από την Κω ή από τη Σάμο αναφέρονται στις τιμές που προσφέρει η πόλη στους γιατρούς – τους κάνει πρέσβεις, προξένους, όχι μόνο εκείνους αλλά και τους απογόνους τους.

Ως άλλοι «θεοί», οι γιατροί μπορούσαν όμως να βρεθούν και στο άλλο άκρο πέφτοντας θύματα… κατάρας από τους κοινούς θνητούς. Ενα μολύβδινο έλασμα που παρουσιάζεται στην έκθεση φέρει επάνω του τα ονόματα 17 γιατρών με την κατάρα να είναι… άνεργοι και να αποτυγχάνουν στις επεμβάσεις! Οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει στο ποιος καταριέται τους γιατρούς: πρόκειται για δυσαρεστημένο ασθενή ή τους οικείους του, πρόκειται για ανταγωνιστές γιατρούς ή (σενάριο που θεωρείται και το πιο πιθανό) για κάποιον βοηθό γιατρού που εκδιώχθηκε από τη συντεχνία και αντέδρασε έτσι;

«Η ζωή είναι σύντομη ενώ η τέχνη (η επιστήμη) μακρά, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση δύσκολη» (αφορισμοί από την Ιπποκρατική Συλλογή). Αξίζει τον κόπο να δείτε αυτή την έκθεση που ενώνει το παρελθόν με το παρόν αποδεικνύοντας πως ήδη από τα αρχαία χρόνια οι γιατροί της εποχής είχαν μετατρέψει σε τέχνη το να επιμηκύνουν τη σύντομη ζωή του ανθρώπου…

Τσώλη Θεοδώρα / tovima.gr

Μαρμάρινο άγαλμα της θεάς Υγιείας, 3ος αι. μ.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Κω

Τα αρχαία σιδεράκια! Σε αυτό το κρανίο γυναίκας βλέπουμε στην κάτω γνάθο χρυσή ορθοδοντική συσκευή, πιθανότατα για διόρθωση προβλημάτων σύγκλισης των δοντιών.4ος αιώνας π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας

Ζεύγος πήλινων θερμοφόρων για το δεξί και αριστερό χέρι, τέλη 1ου αιώνα π.Χ. – αρχές 2ου αιώνα μ.Χ., Επαρχιακό Μουσείο Πάφου

Χάλκινη σικύα (βεντούζα), τέλη 2ου – αρχές 3ου αιώνα μ.Χ., Επαρχιακό Μουσείο Πάφου

Πήλινος ερυθρόμορφος αρύβαλλος με παράσταση γιατρού που εκτελεί φλεβοτομία στον βραχίονα του ασθενούς, 480-470 π.Χ., Παρίσι, Μουσείο Λούβρου

ΠΗΓΗ =  http://krasodad.blogspot.gr/2015/02/blog-post_95.html

http://pirforosellin.blogspot.gr/2015/03/blog-post_52.html

ΜΟΝΟ ΑΝ ΓΛΙΤΩΣΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ

Γράφει ο Παναγιώτης Κεΐσογλου

Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν, πως σε πιστεύουν, σ’αγαπούν και πως σε θένε,
Έχε το νου σου στο παιδί, κλείσε την πόρτα με κλειδί, ψέμματα λένε.
Κάποτε θ' αρθουν γνωστικοί, λογάδες και γραμματικοί για να σε πείσουν,
Έχε το νου σου στο παιδί, κλείσε την πόρτα με κλειδί, θα σε πουλήσουν.
Και όταν θ' άρθουν οι καιροί, που θα έχει σβήσει το κερί στην καταιγίδα,
Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ΕΛΠΙΔΑ.
Παύλος Σιδηρόπουλος

Κάθε λέξη και μια ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΗ αλήθεια. Σώστε της αθώες ψυχές των παιδιών, δώστε τους ουσιαστική και ποιοτική μόρφωση και δημιουργήστε ανθρώπους που δεν θα εξουσιάζονται από άλλους και δεν θα εξουσιάζουν άλλους.

Πρέπει να ελπίζεις στη νέα γενιά, να την προστατεύεις από οτιδήποτε προσπαθεί να την καταστρέψει και να την διαφθείρει, να την νουθετείς για το καλό και το κακό, για το δίκαιο και το άδικο. Μόνο αν τα παιδιά μείνουν έξω από τη διαφθορά, τη σήψη και την ηθική κατάπτωση της σύγχρονης κοινωνίας θα ξαναβρεί ο κόσμος τη χαμένη του ελπίδα. Γιατί από την παιδική ηλικία διαμορφώνεται ένας χαρακτήρας, όπως άλλωστε έλεγε ο Μενέλαος Λουντέμης “Η πρώτη κραυγή του ανθρώπου είναι το κλάμα. Από εκεί και πέρα οι άνθρωποι ή παραμένουν άνθρωποι και κλαίνε ή γίνονται τέρατα και κάνουν τους άλλους να κλαίνε.”

Το παρελθόν τελείωσε λοιπόν. Χρειαζόμαστε οραματιστές και εμείς κάνουμε άμυνα.. Πρέπει να βοηθήσουν όλοι να βγεί μπροστά η νέα γενιά. Νέοι άνθρωποι, όχι μόνο ηλικιακά αλλά με νέες και φρέσκες ιδέες πρέπει να μπουν στην πρώτη γραμμή της καθημερινής μάχης για τη δημιουργία μίας πιο δίκαιης κοινωνίας. Για μια νέα κουλτούρα και στάση ζωής που θα δέχεται την διαφορετικότητα, θα αναγνωρίζει την αξία, θα επιβραβεύει την καινοτομία, για ένα κόσμο που θα αγαπά και θα ενώνει και όχι για για μια κοινωνία που διώκει κάθε τι διαφορετικό, θα τιμωρεί το ιδιόμορφο και θα πρεσβεύει το “διαίρει και βασίλευε”.

Η πρόοδος μιας κοινωνίας και μιας οικονομίας εξαρτάται από το πόσο τολμηρή και ανοικτή είναι ώστε να δώσει την ευκαιρία σε όλους αυτούς τους περίεργους, παράτερους, ιδιόμορφους, ιδιοφυείς νέους να δημιουργήσουν. Για να πετύχει όμως αυτό το δύσκολο εγχείρημα απαιτείται μαζικότητα, συλλογικότητα και ενότητα σε μια πλατιά λαϊκή μάζα που θα βάλει πλάτη στις ρήξεις και τις απαιτούμενες αλλαγές.

Νέος θα πει να επιχειρείς να γκρεμίσεις τον κόσμο και να έχεις το θράσος να θες να οικοδομήσεις έναν καινούριο, καλύτερο. Αναγνωρίζοντας στα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη το ποιοι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς γιατί οι νέοι είναι ασυμβίβαστοι, γιατί οι νέοι παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους και αγωνίζονται να οικοδομήσουν ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Αλίμονο στις κοινωνίες εκείνες που μεγαλώνουν συμβιβασμένες γενιές υποθηκεύοντας οριστικά το μέλλον των ίδιων αλλά και των επερχόμενων γενεών.

Οι καθημερινές μάχες απέναντι στο «παλιό», ενάντια σε κάθε λογής κατεστημένο και τον συντηρητισμό δεν έχουν όρια, διαπερνούν όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.
Η αλήθεια είναι πως το μεγαλύτερο μέρος των παιδιών μόλις καλούνται να σηκώσουν αυτό το βάρος, φοβούνται, καθώς έχουν συνδέσει την έννοια με τα κόμματα, τα μεγάλα συμφέροντα και την διαπλοκή. Έτσι αδρανούν και αφομοιώνονται από το παρόν σύστημα. Έτσι να γίνονται μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης του. Υπάρχουν όμως νέοι άνθρωποι που έχουν θάρρος και θράσος, έχουν όραμα, αξίες, ιδανικά και πάνω από όλα έχουν όρεξη να αγωνιστούν για την ανατροπή του σάπιου συστήματος. Έχουν ακόμα την ελπίδα και τη θέληση να αλλάξουν ότι μπορούνε από αυτό που υπάρχει σήμερα. Ακόμα και αν δεν βρουν το δρόμο για να προχωρήσουν και να δράσουν, θα τον ανοίξουν μόνοι τους … Και τότε θα αναγκάσουν πολλούς να σκεφτούν πως ¨σήμερα είναι το αύριο που πολλοί φοβόταν χθες¨

Η 25η Μαρτίου (από ένα παλιό αναγνωστικό) η σχολική γιορτή, όπως εορταζόταν πριν λίγες δεκαετίες…

Η 25η Μαρτίου (από ένα παλιό αναγνωστικό) η σχολική γιορτή, όπως εορταζόταν πριν λίγες δεκαετίες…

Από μέρες ετοιμάζεται το σχολείο για την εθνική εορτή. Πολλά παιδιά εργάζονται και φτιάχνουν σημαίες. Άλλα ψαλιδίζουν το χαρτόνι και φτιάχνουν γράμματα για τις επιγραφές, άλλα φτιάχνουν στεφάνια.

Ή Τασία θά φτιάσει τό φωτοστέφανο για τήν Παναγία. Αύτόν θά τόν φορέσει ή Θυμιοπούλα. Αύτή θά παραστήσει τήν Παναγία. Είναι πιό φρόνιμο καί ταπεινό κορίτσι. Όλο το σχολείο την άγαπά.

- Παιδιά! ή γιορτή μας πρέπει νά πετύχει λέει ό δάσκαλος. Θά προσκαλέσουμε καί κόσμο. Νά προσέξουμε νά μήν παραλείψουμε τί ποτε. Νά μή ντροπιαστούμε.

Προτού όμως μοιράσει τίς δουλειές, έξήγησε:
- Στίς 25 Μαρτίου γιορτάζουμε διπλή γιορ­τή. Ή μιά είναι ό Εύαγγελισμός τής Θεοτόκου. Είναι ή μέρα πού κατέβηκε ό άγγελος στήν Παρθένο Μαρία καί τής είπε: «Χαίρε, κεχαριτωμένη Μαρία, ό Κύριος μετά Σού…»

Αύτή είναι ή θρησκευτική γιορτή. Ή άλλη είναι ή έθνική γιορτή. Τήν ήμέρα αύτή, τό 1821, οί πατέρες μας πήραν τά όπλα, γιά νά έλευθερωθούν.

Μέ τί προθυμία όλα τά παιδιά ρίχτηκαν στή δουλειά! Καί πόσο γρήγορα τελείωσαν! Μέσα σέ λίγες μέρες όλα ήταν έτοιμα. Έτοιμες καί οί μεγάλες έπιγραφές!

25 ΜΑΡΤΙΟΥ
Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ
Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
ΧΑΙΡΕ, ΚΕΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ ΜΑΡΙΑ

Τ’ άγόρια στόλισαν τήν αϊθουσα μέ τίς Εικόνες των ήρώων τού 21.
Είχαν καί έπιγραφές μέ γράμματα, πού έγραφαν:
ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Τήν άλλη μέρα, πού ήταν τού Εύαγγελισμού, όλο τό σχολείο πήγε στήν εκκλησία. Ή σημαία εμπρός κυματίζει. Τά παιδιά περπατούν τραγουδώντας:

«’Όλη δόξα, όλη χάρη, άγια μέρα ξημερώνει…»

Τά τραγούδια ακούονται σέ όλο τό χωριό. Τελείωναν τό ένα, άρχιζαν τό άλλο:
«Ζωστείτε τ’ άρματα, παιδιά…»

Τά μάτια τού κόσμου είναι καρφωμένα πάνω στή σημαία καί στά παιδιά πού τραγου­δούν. Να, τώρα έφτασαν στην εκκλησία!
Στη δοξολογία που έγινε, ένας ιεροκήρυκας έβγαλε λόγο.
Είπε για την ελληνική επανάσταση, για τους ήρωες, τα είπε όλα.
Τι ωραία που μίλησε!
Τα παιδιά τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο:

“Σε γνωρίζω από την κόψη…”

Μετά την δοξολογία, όλοι πήγαν στο σχολείο. Ήρθαν να παρακολουθήσουν την σχολική γιορτή. Η αίθουσα, όπως ήταν στολισμένη με τους ήρωες, τους μάγεψε όλους.

Η επιτυχία που είχαν τα παιδιά στα ποιήματα και στα τραγούδια δεν λέγεται. Όλοι χειροκροτούσαν με την καρδιά τους. 

- Τέτοια γιορτή ας μην τελείωνε ποτέ, είπαν οι περισσότεροι την ώρα που έφευγαν.

Μπράβο στο δάσκαλο και στα παιδιά, που μας χάρισαν μια τέτοια ωραία γιορτή. 

Από το Αναγνωστικό Β’ Δημοτικού Βασιλ.Οικονομίδη
Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων Αθήνα 1979
αντιγραφή και επιμέλεια ανάρτησης: ιστολόγιο “Αντέχουμε…”

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ.

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ.

Posted: 22 Mar 2015 02:30 AM PDT

Γράφει ο Ιωάννης Ασλανίδης 

Οι πρόγονοί μας σαν γνήσιοι Έλληνες, δημιούργησαν ένα θρύλο, που έκανε τον γύρο του κόσμου και επιπλέον υπήρξε η μαγιά της αιώνιας αξίας με την οποία γαλουχήθηκαν πολλές γενιές των Ελλήνων. Οι αγώνες των τότε Ελλήνων για την Εθνική παλιγγενεσία, ήταν τα κύρια στοιχεία της εθνικής μας Διαπαιδαγώγησης. Και! ξαφνικά … σιωπή… τώρα σιωπή… μόνο σιωπή.

Τι συνέβη, και! τι έγινε και σταδιακά τα τελευταία χρόνια έσβησε αυτή η εθνική φλόγα των Ελλήνων. Ίσως: 

-Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας με αποτέλεσμα πλειάδα Ελλήνων νεόπλουτων και όχι μόνον να απoλέσουν τις αρχές και τις αξίες της Πατρίδος μας και να επιδοθούν μόνον στον ευδαιμονισμό; 
-Η άτολμη, χωρίς πνοή και όραμα πολιτική υπευθύνων Κυβερνήσεων, που δεν έλαβαν μέτρα, όταν έπρεπε, προτού φθάσουμε στην σημερινή κατάσταση; 
- Η εγκληματική λαϊκίστικη πολιτική Ελλήνων πολιτικάντηδων, προς ίδιον κομματικόν όφελος, με αποτέλεσμα την κομματικοποίηση των πάντων, με τελική μερική διάλυση του Κρατικού Μηχανισμού; 
- Οι ύψιστες σκοπιμότητες τινών του πολιτικού χώρου, προς εναρμόνιση με το πνεύμα της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης; 
- Μήπως τέλος, οι άφρονες ενέργειες Ελλήνων ιθυνόντων, που αυτοανακηρύχθηκαν σε δήθεν εθνοσωτήρες, λησμονήσαντες την ρήση των Αρχαίων Ελλήνων «… ουκ αεί άρχει», με αποτέλεσμα να γελοιοποιήσουν στα μάτια και την συνείδηση των νέων ιδίως γενιών τις έννοιες της Πατρίδος, του Έθνους και της Φιλοπατρίας; 

Μετά απ’ όλα αυτά, αναδύεται ένα τραγικό ερώτημα: έχει άραγε παραμείνει στην συλλογική μνήμη και συνείδηση του σημερινού Έλληνα, έστω μια μικρή θέση για τα νιάτα του 1821, που με μοναδικά όπλα την ξιφολόγχη και την φλόγα της ψυχής των για την πατρίδα, δεν δίστασαν να προσφέρουν το αίμα τους, για τα ίδια ακριβώς ιδανικά που θυσιάστηκαν, ο Λεωνίδας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και τόσοι άλλοι ήρωες του Ελληνισμού;

Αλλοίμονο αγαπητοί μου πατριώτες αν δεν υπάρχει, γιατί τότε ήλθε η ώρα να μεταβληθούμε σε «λαό απωλείας».

Το βαθύτερο νόημα της 25ης Μαρτίου  για εμάς τους σημερινούς Έλληνες σημαίνει και επισημαίνει: 
- «ΟΧΙ» στον άκρατο ευδαιμονισμό και στην υποδούλωση, στα υλιστικά συνθήματα και κελεύσματα της εποχής. 
- «ΟΧΙ» στον εγωκεντρισμό, στον μηδενισμό και στην ισοπέδωση των πάντων, που μετατρέπουν τον άνθρωπο σε ευάλωτες μονάδες. 
- «ΟΧΙ» σε κάθε προσπάθεια αποξένωσής μας από την εθνική και θρησκευτική μας παράδοση. 
- «ΟΧΙ» στους σύγχρονους διανοούμενους της πεντάρας, καλυπτόμενοι πίσω από την ασπίδα πανεπιστημιακού θώκου, που επιχειρούν να διαστρεβλώσουν και να αμφισβητήσουν τα αυτονόητα. 
- «ΟΧΙ» στους σύγχρονους διαμορφωτές της κοινής γνώμης, μιας ξεπεσμένης προοδευτικής νομενκλατούρας, που καταπιάνονται με θέματα εθνικής αυτοσυνειδησίας και ιστορικής μνήμης, χωρίς να έχουν τα φόντα και τις κατάλληλες προϋποθέσεις. 
- «ΟΧΙ» στην απεμπόληση των λεγόμενων «εθνικών μας θεμάτων», όπως είναι το Μακεδονικό, το Κυπριακό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Αιγαίο πέλαγος, το Βορειοηπειρωτικό, το πρόβλημα των Τουρκικών εναγκαλισμών των Ελλήνων Μουσουλμάνων της Θράκης. 
- Και! προπαντός «ΟΧΙ» στην απεμπόληση της Ελληνικής Εθνικής Παιδείας των νέων μας. 

- «ΝΑΙ» στο να είμαστε συνεχώς με το όπλο παρά πόδας και να μην λησμονούμε ότι, δεν έχουμε την πολυτέλεια των άλλων Ευρωπαίων, να συνορεύουμε με λαούς μόνον ευρωπαϊκούς. 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ 

- Όμως μια ενδόμυχη πίστη μας κάμει να ελπίζουμε ότι όλα αυτά τα συμπτώματα της φθοράς και της παρακμής δεν είναι παρά επιφανειακά, εποχιακά και επιπόλαια.  Ναι, μαραίνονται τα φύλλα στο εθνικό μας δένδρο. Μαραίνονται και μαδάνε επικίνδυνα. 

 Όμως η  ρίζα του αιωνόβιου δένδρου της φυλής, η ψυχή του γένους ελπίζουμε ότι είναι ικανή, όποτε χρειαστεί, να ανεβάσει νέους Ζείδωρους χυμούς και καινούργιες ανθοφόρες δυνάμεις.  Αυτή τη ρίζα κανένας κατακλυσμός, κανένας ευδαιμονισμός, δεν μπορεί, πιστεύω, να την χαλάσει.

Αν η επανάσταση του ’21 ήταν άσπιλη, ακηλίδωτη, ανεπανάληπτη τότε εμάς τους νεότερους θα μας συνέπαιρνε, απελπισία, ηττοπάθεια και φυγομαχία.

Αν πάλι οι ήρωες του ’21 ήταν αψεγάδιαστοι, τέλειοι, ατρόμητοι, τότε κάθε σύγκριση με αυτούς θα μας συνέτριβε, θα μας κονιορτοποιούσε, θα μας σφράγιζε με ανεξίτηλα ψυχολογικά προβλήματα.

Ευτυχώς για μας δεν ήσαν υπεράνθρωποι, δεν ήσαν άγιοι οι αγωνιστές του ’21 ήσαν:
Απλοί άνθρωποι σαν εμάς, με τα πάθη τους και τις μικρότητές τους και τις αδυναμίες τους ψυχικές και σωματικές. Όπως ξέρουμε όλοι:

- Ο Νικόλαος Σκουφάς ήταν μαγαζάτορας στην Άρτα.- Ο Κατσαντώνης ήταν καχεκτικός και αρρωστιάρης
- Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ήταν μικρόσωμος και φυματικός.
- Ο Παπαφλέσσας ήταν άρπαξ, απατεώνας και ηθικά διεφθαρμένος, όπως τον είχε αποκαλέσει ο επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός. Θα αναστήσει όμως στο Μανιάκι, καινούργιες Θερμοπύλες και θα εξασφαλίσει μεταθανάτιο δόξα. Ήταν ένας γενναίος άνδρας θα πει ο Ιμπραήμ στους αξιωματικούς του.

Οι ήρωες του ’21 παρουσιάζουν ανάγλυφες όλες τις αρετές και όλα τα ελαττώματα της φυλής μας και στις πράξεις τους βρίσκονται συμπυκνωμένες όλες οι ομορφιές και όλες οι ασχήμιες του γένους.

Ας ευχηθούμε, με την ευκαιρία της εφετινής επετείου του ’21 και ας ελπίζουμε στα δύσκολα αυτά χρόνια ιδεολογικής, κοινωνικής και πνευματικής δοκιμασίας της ανθρωπότητας να έλθει κάποτε η γενιά εκείνη των Ελλήνων που θα απαλλάξει τους Έλληνες από την κατάρα της διχόνοιας και θα κάμει το δένδρο του γένους να παραμείνει παντοτινά Αειθαλές, και Ζείδωρο. 

Ιωάννης Μ. Ασλανίδης
Αντιστράτηγος ε.α.

”ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΤΟΣΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ”

”ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΤΟΣΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ”

Posted: 22 Mar 2015 04:30 AM PDT

Του Σεβ. Μητροπολίτου Σιατίστης κ. Παύλου

Πρίν ἀπό σαράντα περίπου χρόνια παρουσιάστηκε τό πρῶτο κροῦσμα ναρκωτικῶν μέσα σέ σχολεῖο. Καί τότε ἄρχισαν οἱ γεμᾶτες ὑποκρισία συσκέψεις καί οἱ τηλεοπτικές καί ραδιοφωνικές συζητήσεις, οἱ στρογγυλές καί οἱ τετράγωνες τράπεζες, γιά νά συζητήσουν καί νά μελετήσουν τό γεγονός.

Δημοσιογράφοι, εἰδικοί καί ἀνειδίκευτοι νά συζητοῦν καί νά προσπαθοῦν τάχα νά διερευνήσουν τό «φρικτό» γεγονός.

Ἔνιωσα τότε μιά ἀηδία καί μιά ἀγανάκτηση μαζί γιά ὅλους πού, ἐνῶ ἦταν οἱ κύριοι ὑπαίτιοι τοῦ γεγονότος παρίσταναν τούς ἀθώους καί ἐνῶ ἦταν οἱ περισσότεροι «προαγωγοί», τώρα ἐπιχειροῦσαν νά κάνουν τούς θεραπευτές. 

Ἔγραψα λοιπόν καί ἐγώ τότε σέ τοπική ἐφημερίδα ἕνα κείμενο μέ μιά σκληρή εἰρωνία. «Ὥστε ἀνησυχήσατε! Μιλᾶτε σοβαρά! Μά τί ἄλλο κάνετε ὅλοι ἐσεῖς, ὁ καθένας ἀπό τήν πλευρά του, ἐδῶ καί μιά δεκαετία ἀπό τό νά γκρεμίζετε ὅλα τά ἀναχώματα πού θά μποροῦσαν νά ἐμποδίσουν τήν εἰσβολή τῶν ναρκωτικῶν στά σχολεῖα; Εἰρωνευθήκατε ὅλες τίς ἀξίες! Χλευάσατε τήν πίστη καί τήν ἀρετή! Τώρα μπορεῖτε νά εἶσθε ὑπερήφανοι. Πετύχατε τόν στόχο σας. Τά ναρκωτικά μπῆκαν ἐπί τέλους στά σχολεῖα καί ἀπό ἐδῶ καί πέρα θά γίνουν κυρίαρχο στοιχεῖο στήν ζωή τους»! 

Αὐτά ἔγραφα τότε καί λυπᾶμαι πού ὁ χρόνος μέ δικαίωσε.

Τήν ἴδια ὀργή ἀναμεμιγμένη μέ ἀηδία δοκίμασα αὐτές τίς ἡμέρες μέ ἀφορμή τήν αὐτοκτονία-ἔγκλημα τοῦ νεαροῦ παιδιοῦ ἀπό τήν Κρήτη, ἐκεῖ στά Γιάννενα.

Δημοσιογράφοι μέ ψεύτικο ὕφος λύπης, λοιποί σχολιαστές πού τάχα ἀποροῦσαν καί προσπαθοῦσαν νά καταλάβουν τό γεγονός.

Σέ μερικές μάλιστα ραδιοφωνικές ἐκπομπές πού ἔτυχε νά ἀκούσω ταξιδεύοντας, ἐκπομπές ἐλαφροῦ χαρακτήρα, ἕνα τάχα σοβαρό σχόλιο γιά τό θλιβερό γεγονός, γιά νά κάνουμε τάχα τό καθῆκον μας καί ἀμέσως μετά ἐπιστροφή στά χαζά καί εὐτράπελα καί στά ἐλαφρά, ἀλλάζοντας θέμα.

Μάλιστα κάποιος πρωϊνός δημοσιογράφος σκέπτεται καί διερωτάται «μήπως πρέπει νά ξαναγυρίσουμε σέ παλαιότερες ἐποχές» πού οἱ ἄνθρωποι ἦταν πιο κοντά ὁ ἕνας στόν ἄλλο;

Δέν μιλάει ὅμως γιά τό ποιές ἦταν αὐτές οἱ ἐποχές καί τί τίς διαφοροποιοῦσε ἀπό τίς σημερινές. Δέν ἐξηγεῖ ὅτι τότε λειτουργοῦσαν ὅλα αὐτά πού πολλοί ἀπό τούς συναδέλφους τους τά ἐνέπαιξαν καί τά εἰρωνεύτηκαν.

Ξέχασε μήπως ὅτι ὅταν κάποιες ἔρευνες ἔδειχναν ὑψηλά ποσοστά ἐμπιστοσύνης πρός τήν οἰκογένεια, τήν Ἐκκλησία ἤ τόν Στρατό τά δημοσιογραφικά σχόλια σημείωναν: «συντηρητική στροφή τῆς Νεολαίας», χωρίς βέβαια νά μᾶς ἐξηγοῦν ποιά θά ἦταν ἡ προδευτική στροφή τῆς Νεολαίας.

Ἀλλά αὐτή τήν ζοῦμε σήμερα. Ὅλοι αὐτοί πού τάχα προβληματίζονται εἶναι ἐκεῖνοι πού μέ τό παράδειγμα τους, τό λόγο τους καί τήν γραφίδα τους μετέτρεψαν τίς παλιές ὄμορφες παρέες καί φιλίες τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων μας σέ «συμμορίες» πού σκοτώνουν.

Εὐχήθηκε μάλιστα τό συγκεκριμένο περιστατικό νά γίνει σταθμός πού θά μᾶς κάνει νά ἀλλάξουμε στάση καί νά μήν τό ξεχάσουμε μέχρι τήν ἑπόμενη φορά πού θα ξαναγίνει κάτι παρόμοιο.

Πόσες φορές δέν ἔχουμε ἀκούσει τέτοιες εὐχές; Πόσες φορές δέν ἀκούσαμε τά ἁρμόδια ὑπουργεῖα νά λαμβάνουν μέτρα γιά νά ξεχασθοῦν ὅλα αὐτά ἔπειτα ἀπό λίγο; Πόσες φορές δέν ἀκούσαμε βαρύγδουπες δηλώσεις εἰδικῶν χωρίς συνέχεια καί χωρίς ἀποτέλεσμα;

Πόσες φορές ἀκούσαμε ὅτι «τό μαχαίρι θά φθάσει μέχρι τό κόκκαλο», ἀλλά σχεδόν πάντα δέν ἀγγίξαμε κἄν τό μαχαίρι; Φτάνουν πιά τά λόγια τό παχειά καί τά μεγάλα! 

Τά παιδιά μας χρειάζονται ἀλήθεια καί ἀγάπη! Ἀλλά ποιός νά τούς τήν δώσει. Ἡ Παιδεία πού δέν ἀσχολεῖται πλέον μέ τό πρόσωπο τοῦ μαθητή ἤ τῆς μαθήτριας, ἀλλά μόνο μέ τό μυαλό τους ἔχοντάς τους μεταβάλλει ἀπό πρόσωπα σέ ἠλεκτρονικούς ὑπολογιστές πού τούς φορτώνουν μόνο «δεδομένα»;

Τί εἶναι σήμερα τό Λύκειο παρά ἐκεῖνο πού φορτώνει τό μυαλό τοῦ μαθητή μόνο μέ ὕλη; Βλέπετε καί ὁ νέος ἀναπληρωτής Ὑπουργός Παιδείας θεώρησε ὅτι τό μοναδικό πρόβλημα τῆς Παιδείας εἶναι ὁ τρόπος εἰσαγωγῆς στήν τριτοβάθμια ἐκπαίδευση καί γιά νά μήν ὑστερήσει σὲ σχέση μὲ τούς προκατόχους του ἔσπευσε νά κάνει καί τήν δική του ψιλοαλλαγή.

Τό ὅτι προῒσταται μιᾶς Παιδείας πού ἀγνοεῖ τήν προσωπικότητα τοῦ Παιδιοῦ, μιᾶς Παιδείας πού ἔχει μετατραπεῖ ἀπό ὅπλον δικαιοσύνης σέ ὅπλον θανάτου, μιᾶς παιδείας πού ἔχει πάρει ὁριστικό διαζύγιο ἀπό τήν ἀγωγή, αὐτό δέν τό πῆρε εἴδηση; 

Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ Οἰκογένεια! Ποιά οἰκογένεια; αὐτή πού βαθμοθηρεῖ; Αὐτή πού καλλιεργεῖ τόν ἀνταγωνισμό τῶν παιδιῶν; 

Αὐτή ἡ μάνα πού ἀπαγορεύει στήν 18χρονη κόρη νά πεῖ στή συμμαθήτρια της, πού ἀρρώστησε γιά δυό μέρες, τήν ὕλη πού ἔχασε, μήπως καί ἐξαιτίας αὐτοῦ ἡ ἄλλη ἀποτύχει στίς ἐξετάσεις καί ἐπιτύχει ἡ δική της;

Ἡ οἰκογένεια πού διαμαρτύρεται στόν καθηγητή γιατί τό παιδί ἔχει 18 καί ὄχι 19 στό μάθημα, ἀλλά δέν ἐνδιαφέρεται γιά τόν χαρακτήρα καί τήν χαλασμένη προσωπικότητα τοῦ παιδιοῦ της;

Ἡ οἰκογένεια πού βλέπει τό παιδί της σάν ἕνα ὡραῖο ζωάκι καί δέν διερωτήθηκε ἄν αὐτό τό παιδί ἔχει καί ψυχή τήν ὁποία πρέπει νά φροντίσει;

Ἡ οἰκογένεια πού πολλές φορές ἔχει στερήσει τό χαμόγελο ἀπό τό παιδί μέσα στό ἴδιο της τό σπίτι; Μήπως πολλές φορές καί οἱ θῦτες δέν εἶναι θύματα πού γεννοῦν καινούρια θύματα μέ τή σειρά τους;

Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ κοινωνία! Ποιά κοινωνία; Αὐτή πού ἐξαρτώμενη ἀπό μιά διεφθαρμένη ἐξουσία σαρκάζει τήν ἀρετή, πού ἐμπαίζει τή δικαιοσύνη, πού εἰρωνεύεται τό ἦθος, πού πολεμᾶ τήν ἀξιοκρατία, πού διδάσκει τήν κομπίνα, πού διδάσκει καί προβάλλει τήν βία;

Τά παιδιά μας εἰκόνες μας εἶναι, σέ μᾶς τούς μεγάλους μαθήτευσαν, ἐμεῖς τὰ σαρκάζουμε ἄν δέν ἔχουν γίνει τόσο «προδευτικὰ» ὥστε ἀκόμη καί νά ἐκδίδονται. 

Ἐμεῖς τούς ἀφαιρέσαμε τό μέτρο τῆς ἀξίας τους γιά νά τά ἐμπορευόμαστε πιο φτηνά στίς περίεργες «ἀγορές μας». 

Φτάνει λοιπόν ὅλη αὐτή ἡ ὑποκρισία! Ἄν σέ κάτι ταρακουνηθήκαμε ἄς φροντίσουμε τά ἄλλα ὑποψήφια θύματα. Ἄς ξαναβάλουμε στό κέντρο τῆς Οἰκογένειας, τῆς Παιδείας, τῆς Κοινωνίας, ὅλα αὐτά πού πετάξαμε σάν ἄχρηστα, ὅλα αὐτά πού στερήσαμε ἀπό τά παιδιά μας καί ἄς σταματήσουμε νά ψευτοκλαῖμε πάνω ἀπό τούς νωπούς τάφους τους.

Μιά ἄλλη Παιδεία, μιά ἄλλη Οἰκογένεια, μιά ἄλλη Κοινωνία χρειάζονται τά παιδιά μας ἄν δέν θέλουμε νά ἔχουμε καί ἄλλα θύματα καί ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι χρειάζεται νά καταλάβουμε πρωτίστως τήν ὀντολογία καί ὄχι μόνο τήν ψυχολογία τῶν παιδιῶν μας.

από την ΡΟΜΦΑΙΑ 

το διαβάσαμε στο Αβέρωφ

Αντέχουμε

ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ «ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ» ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ, ΕΝΩ ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΑΠΑΞΙΩΝΟΥΜΕ

ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ «ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ» ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ, ΕΝΩ ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΑΠΑΞΙΩΝΟΥΜΕ

Ενώ στην σημερινή Τουρκία παρατηρείται μια εκπληκτική στροφή στην αυτοκρατορική λαμπρότητα του Βυζαντίου με ένα παράδοξο νεοοθωμανικό προφίλ, με την αναζωογόνηση βυζαντινών μνημείων ακόμα και με σύμβολα σαν τον Δικέφαλο Αετό, εδώ στην Ελλάδα την φυσική κληρονόμο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έχει επικρατήσει μια πλήρης απαξίωση όλων αυτών των πολιτιστικών και θρησκευτικών προτύπων που έλαμψαν επί αιώνες για να βουλιάξουμε στην μιζέρια μιας ατέλειωτης εθνικής κρίσης.
Το Βυζάντιο ήταν ένας ολόκληρος τρόπος ζωής που είναι πολύ διαφορετικός από τον σημερινό φθοροποιό μοντέλο της σημερινής εκσυγχρονιστικής μας κοινωνίας. Και είναι πράγματι τόσο θλιβερή η διαπίστωση πως όλος αυτός ο τεχνολογικός πολιτισμός, που υποτίθεται ότι δημιουργήθηκε για να βελτιώσει το επίπεδο διαβίωσης οδήγησε στην πλήρη αλλοτρίωση των συνειδήσεων και στην μεγάλη οικονομική κρίση. Σήμερα βρισκόμαστε τόσο μακριά από την εποχή εκείνη στον προθάλαμο ενός κυριολεκτικά κοινωνικού ολοκαυτώματος.

Το Βυζάντιο, ή το σωστό η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, είτε το θέλουν είτε όχι οι πολλοί όψιμοι επικριτές του, είναι η μόνη αυτοκρατορία σε όλη την ανθρώπινη ιστορία που κράτησε επί τόσους αιώνες και επιβίωσε σε πολύ δύσκολες συνθήκες και με τόσες επιβουλές και από ανατολάς και από δυσμάς. Ακριβώς αυτή η μεγάλη μακροβιότητα αυτής της αυτοκρατορίας, που για πολλούς έχει ταυτιστεί σκόπιμα, (σύμφωνα με τις νεοεποχικές αντιλήψεις για την ιστορία), με την διαφθορά, την ίντριγκα και το σκοτεινό παρασκήνιο, είναι ένα μεγάλο θέμα και χρήζει τουλάχιστον για μας τους Έλληνες μιας αντάξιας προσοχής και έρευνας. Και είναι δυστύχημα που οι μεγαλύτεροι βυζαντινολόγοι διακρίθηκαν στο εξωτερικό και όχι εδώ στην χώρα που απετέλεσε ένα από τα σημαντικότερα τμήματα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την ουσιαστική κληρονομιά της.

Οι συνεκτικοί κρίκοι αυτής της αυτοκρατορίας ήταν βασικά δυο θεμελιώδη στοιχεία που διακρίθηκαν σταδιακά και έγιναν οι στυλοβάτες του μεγαλοπρεπούς αυτού οικοδομήματος το οποίο παρήγαγε πολιτισμό την ίδια περίοδο του σκοταδισμού και της μαύρης θρησκοληψίας των δυτικών λαών. Αυτοί ήταν η Ορθοδοξία και η ελληνική γλώσσα. Το δέος που προκαλεί σήμερα σε ένα ανυποψίαστο επισκέπτη, ή σε κάποιο προσκυνητή το εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, εκφράζει ακριβώς αυτό το αίσθημα της πνευματικού φωτός της ελληνορθόδοξης χριστιανικής αυτοκρατορίας. Αλλά και η επιγραφή στα ελληνικά που βρίσκετε στο προαύλιο αυτού του μεγαλειώδους οικοδομήματος, το «νίψον ανομηματα μη μόναν όψιν», με την ιδιότητα του αναγραμματισμού, συμπληρώνει την θεία αυτή δημιουργία και προβάλει τις βάσεις της, δηλαδή τον χριστιανισμό και την ελληνικότητα, δηλαδή την Ρωμιοσύνη. Αυτές οι θεμελιώδεις βάσεις στήριξαν, χαρακτήρισαν και εμψύχωσαν σε όλους τους αιώνες την ύπαρξη αυτής της αυτοκρατορίας.

Οι κάτοικοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είχαν και ένα άλλο σημαντικό γνώρισμα που σταθεροποιήθηκε σταδιακά και έγινε ο πολιτιστικός πώλος της αυτοκρατορίας. Αυτό ήταν η ελληνική γλώσσα. Η ελληνική γλώσσα γρήγορα καθιερώθηκε και έγινε ο μοχλός της διάδοσης των ευαγγελίων που γραφτήκαν ακριβώς σε αυτή την γλώσσα, την γλώσσα που μιλιούνταν σχεδόν σε όλη την αυτοκρατορία παρά του ότι γίνονταν δεκτές και ελεύθερες η χρήση και των άλλων τοπικών γλωσσών. Η ελληνική γλώσσα και η κληρονομιά των ελληνιστικών βασιλείων των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, αποτελούσε τον συνδετικό κρίκο εκατομμυρίων ανθρώπων, ποικίλων θρησκευτικών, κοινωνικών και φυλετικών προελεύσεων, για να εκφράσουν με τον καλύτερο τρόπο την έννοια της πολιτικής συνοχής. Τα ελληνικά από την ίδρυση της αυτοκρατορίας ασκούσανε ήδη μια μεγάλη γοητεία και ήταν η γλώσσα του πνεύματος σε όλη την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και με την επικράτηση του χριστιανισμού που διαμορφώθηκε σαν η ανατολική Ορθοδοξία, απέβησαν ο στύλος και το σώμα της έκφρασης αυτής της ρωμαίικης ψυχής.

Οι Ρωμιοί του Βυζαντιου χρησιμοποιούσαν την ελληνική γλώσσα που άλλαξε λίγο καθώς ο γλώσσες αλλάζουν με τον χρόνο. Αυτό ήταν ένα μεγάλο κίνητρο για την μελέτη της φιλοσοφίας και την συνεχή άνοδο του πνευματικού επιπέδου του λαού. Ο αυτοκράτορας ήταν αυτός που έπρεπε να συμβαδίσει με την ανώτερη παιδεία της ελληνικής γλώσσας και να φέρεται σωστά και δίκαια. 

Η ελληνική γλώσσα χαρακτήρισε όλη την ιστορική πορεία της αυτοκρατορίας. Πολλοί υψηλοί αξιωματούχοι της αυτοκρατορίας ακόμα και αυτοκράτορες δεν ήταν εκ γενετής Έλληνες, όμως η απαραίτητη προϋπόθεση της ανόδου τους ήταν η ορθόδοξη πίστη τους και η ελληνική γλώσσα.

Η ελληνική γλώσσα είναι αυτή που σηματοδότησε την ίδρυση του Βυζαντιου με εκείνο το περίφημο στα ελληνικά «Εν τούτω νίκα» και στη συνέχεια με τον ελληνικό εθνικό ύμνο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όταν υψώθηκε από την αγία Ελένη ο Τίμιος Σταυρός. «Σώσον, Κύριε, τον λαόν Σου και ευλόγησον την κληρονομίαν Σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος και το σον φυλάττων, δια του Σταυρού Σου, πολίτευμα». 
Αιώνες μετά με τον περίφημο ελληνικό Ακάθιστο Ύμνο, «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια, Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια, Αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε. Αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον, Εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον. Ίνα κράζω σοι, Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε. Και στο τέλος της ζωής αυτής της αυτοκρατορίας, με τον περίφημο λόγω του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, του τελευταίου αυτοκράτορα, του Μαρμαρωμένου Βασιλιά στην ελληνική γλώσσα: «Για τέσσερα πράγματα αξίζει όλοι μας να πεθάνουμε, για το καθένα μόνο του ξεχωριστά: πρώτον μεν υπέρ της πίστεως ημών και ευσεβείας, δεύτερον δε υπέρ της πατρίδος, τρίτον δε υπέρ του βασιλέως ως Χριστού κυρίου, και τέταρτον υπέρ συγγενών και φίλων».

Πόσο αλήθεια όλα αυτά ακούγονται απόμακρα στην σημερινή νεοελληνική εποχή! Και όμως, η ταυτότητα και η επιβίωση του νεοέλληνα που είναι βυθισμένος στην εκσυγχρονιστική του «ρουφήχτρα», είναι άμεσα συνδεδεμένη με την συνειδητοποίηση του σαν ο άμεσος κληρονόμος αυτή της περιόδου. Μόνο τότε θα κατανοήσουμε ότι η Ρωμιοσύνη της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, είναι το μόνο «σωσίβιο» στην σημερινή τραγική μας πραγματικότητα σε ένα λαό που παραπαίει με μια ολέθρια οικονομική κρίση απόρροια της βαθύτερης πνευματικής του κρίσης.

ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ 
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος